Να στεγαστούν τα Αρχεία του Νομού Αργολίδας στο Παλιό Τελωνείο

Του Δημήτρη Χ. Γεωργόπουλου
Ιστορικού – Αρχειονόμου

 Η παρούσα επιστολή απευθύνεται σε όποιον/- α ενδιαφέρεται για τη στέγαση των τεκμηρίων της Ιστορίας του νομού Αργολίδας, είτε κατέχει κάποιο αξίωμα είτε όχι. Ειδικότερα, πληροφορηθήκαμε μέσω του ηλεκτρονικού τύπου ότι το κτήριο του Παλιού Τελωνείου παραχωρήθηκε για χρήση από το Υπουργείο Οικονομικών στο Υπουργείο Πολιτισμού (ΥΠ.ΠΟ.) «με όρο την αξιοποίηση και ανάδειξή του.». Μάλιστα, η Γενική  Γραμματέας του ΥΠ.ΠΟ, καθηγήτρια κα Λίνα Μενδώνη υπογράμμισε: «Πιστεύω ότι είναι ιδανικός χώρος για να στεγάσει τη νεότερη οικονομική ιστορία της Πελοποννήσου, που είναι ενδιαφέρουσα και υπάρχει και μεγάλο αρχειακό υλικό σχετικά. Αυτή, όμως, είναι απλά μια ιδέα, και θα τη δούμε όταν έρθει η ώρα. Τώρα, θα πρέπει να κάνουμε αυτοψία και στη συνέχεια να δούμε τα στάδια της μελέτης για την αποκατάσταση του κτιρίου».

Από τα λεγόμενα της κας Μενδώνη φαίνεται η ευαισθησία της για τα αρχεία. Η ευαισθησία αυτή μας παρακινεί να προτείνουμε:
Να στεγαστούν τα Αρχεία του Νομού Αργολίδας στο Παλιό Τελωνείο.

Τα Αρχεία του Νομού Αργολίδας αποτελούν αποκεντρωμένη υπηρεσία των Γενικών Αρχείων του Κράτους, που υπάγεται απευθείας Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων. Λειτουργούν στο νομό Αργολίδας από το 1988.

Οι κύριες δραστηριότητες των Αρχείων, όπως περιγράφονται στο άρθρο 9 του νόμου 1946/1991, είναι ο εντοπισμός, η εκκαθάριση, η καταγραφή, η μεταφορά, η ταξινόμηση, η αρχειοθέτηση και η καταλογογράφηση του παντός είδους και μορφής αρχειακού υλικού που παράγεται στο νομό Αργολίδας, καθώς και η εξυπηρέτηση κοινού και ερευνητών.

Μια μικρή γεύση για το πώς παραλαμβάνουμε το αρχειακό υλικό και πώς το διατηρούμε και το προσφέρουμε στο Κοινό: 

 ΠΡΙΝ 

ΜΕΤΑ 

Φυλάσσουμε αρχεία Δήμων και Κοινοτήτων με πιο σημαντικό το αρχείο του Δήμου Ναυπλιέων που χρονολογείται από το 1828. Το αρχείο αυτό μαζί με εκείνο της Ερμούπολης της Σύρου είναι τα πιο σημαντικά δημοτικά αρχεία στην Ελλάδα, γιατί έχουν συνέχεια, δηλαδή δεν έχουν χρονικά κενά, και έχουν αξιόλογη πληρότητα.

Αρχείο Επαρχιακής Δημογεροντίας Ναυπλίας

Απογραφή 1832-1833

Φιλοξενούμε αρχεία όλων των δικαστηρίων του νομού από το 1835 μέχρι το 2000, όπου υπάρχουν φάκελοι από σημαντικές δίκες, καθώς και αποφάσεις δικαστηρίων. Σημειώνουμε ότι το Ναύπλιο ήταν δικαστικό κέντρο και όσον αφορά το Εφετείο υπάρχουν αρχεία και για τους υπόλοιπους νομούς της Πελοποννήσου, πλην της Αχαϊας και Ηλείας.

Απόφαση Εφετείου Ναυπλίου 1840

Φυλάσσουμε αρχεία των Δημοσίων Υπηρεσιών του νομού, καθώς και των Οργανισμών και Επιχειρήσεων του ευρύτερου Δημόσιου Τομέα, που καλύπτουν τη χρονική περίοδο μετά το 1900. Στα αρχεία αυτά ξεχωρίζουν οι ανταποκρίσεις των προξένων της Γαλλίας στο Ναύπλιο από το 1686 μέχρι το 1784, αντίγραφα των οποίων προμηθευτήκαμε με αγορά από το υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας.

Φάκελος ανέγερσης Αρχαιολογικού Μουσείου Άργους

Διατηρούμε μικρή ποσότητα αρχείων εκκλησιών αλλά μεγάλο αριθμός μικροφίλμ από το αρχείο της Μητρόπολης Αργολίδας, το περιεχόμενο των οποίων αφορά γεννήσεις, γάμους και θανάτους, αλλά και δελτία οικογενειακής κατάστασης και διάφορα πιστοποιητικά που καλύπτουν τη χρονική περίοδο από το 1824 μέχρι ταο 1994.

Έχουμε συγκεντρώσει πλήθος αρχείων από Δημοτικά σχολεία και Γυμνάσια του νομού, τα οποία χρονολογούνται από το 1837 μέχρι τις μέρες μας. Ιδιαίτερη θέση κατέχουν τα αρχεία του Α’ Γυμνασίου Ναυπλίου, που ιδρύθηκε από τον Όθωνα το 1833. 

 Γυμνάσιο Ναυπλίου Μαθητολόγιο 1841 

Γυμνάσιο Ναυπλίου Μαθητολόγιο 1844-1845

Πολλοί ιδιώτες είτε μας έχουν εμπιστευθεί το αρχείο τους είτε μας έχουν δώσει αντίγραφο του αρχείου τους. Τα αρχεία αυτά καλύπτουν τη χρονική περίοδο από το 1816 μέχρι το 2009 και έχουν πολλά και ενδιαφέροντα στοιχεία και για τη ζωή αυτών των ανθρώπων αλλά και για τον τόπο που έζησαν.

Τέλος, έχουμε αρχεία συμβολαιογράφων Άργους (περίπου 250.000 συμβόλαια) από το 1840 έως το 1950, καθώς και αρχεία των Υποθηκοφυλακείων Ναυπλίου και Άργους από το 1837 έως το 1964, όπου υπάρχουν μερίδες με ακίνητα, κατασχέσεις, υποθήκες κ.ά..

Οι συλλογές του Αρχείων, που συνεχώς εμπλουτίζονται, υπολογίζονται σε 2.000 γραμμικά μέτρα περίπου και στεγάζονται σε τρία διαφορετικά κτίρια εμβαδού 500 τ.μ., τα οποία έχουν υπερπληρωθεί. 

Όλο το αρχειακό υλικό φυλάσσεται σε χώρους που κλιματίζονται και προστατεύονται από συστήματα αντικλοπής και πυρανίχνευσης.

Επίσης, το Αρχείο διαθέτει βιβλιοθήκη ιστορικού – αρχειονομικού περιεχομένου με 10.000 τίτλους.

Όλος αυτός ο πλούτος διατίθεται για μελέτη ΔΩΡΕΑΝ στο Κοινό.

Το πρόβλημα της στέγης είναι εκρηκτικό, διότι με τις συγχωνεύσεις και καταργήσεις υπηρεσιών «ανακαλύφθηκαν» αρχεία, τα οποία πρέπει να παραληφθούν από την Υπηρεσία μας. Και γι’ αυτό το λόγο κάμουμε την πρόταση να στεγαστούν τα Αρχεία στο Παλιό Τελωνείο, όπου σκοπεύουμε να δημιουργήσουμε μία αίθουσα εκθέσεων. Εκεί θα εκτίθεται αρχειακό υλικό, το οποίο θα έχει σχέση με την ιστορία της πόλης του Ναυπλίου και του νομού γενικότερα, ώστε οι πολίτες της Αργολίδας, αλλά και κάθε ενδιαφερόμενος από τους πολυπληθείς επισκέπτες της πόλης να μαθαίνει για το Ναύπλιο και το νομό Αργολίδας. Είναι αυτονόητο ότι την έκθεση θα επισκέπτονται σχολεία του νομού αλλά και μαθητές που επισκέπτονται την πόλη ως εκδρομείς.

Ευχόμαστε η πρότασή μας να πραγματωθεί, ώστε να δικαιωθούν οι επί μία εικοσιπενταετία προσπάθειές μας για στέγαση του Αρχείου.

Ο αν. Προϊστάμενος
Δημήτρης Χ. Γεωργόπουλος
Ιστορικός – Αρχειονόμος Π.Ε./Β3