ΑΝ ΚΑΙ ΔΙΑΧΕΙΡΙΖΕΤΑΙ ΔΗΜΟΣΙΑ ΑΚΙΝΗΤΗ ΠΕΡΙΟΥΣΙΑ ΑΞΙΑΣ ΔΕΚΑΔΩΝ ΔΙΣ. ΕΥΡΩ, Η ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΒΥΘΙΖΕΤΑΙ ΣΤΑ ΧΡΕΗ.
Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1998, με το Νόμο 2636/1998 με την επωνυμία Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης Περιουσίας ΕΟΤ. Με το νόμο 2837/2000, μετονομάστηκε Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε. και πήρε τη σημερινή της μορφή το 2004, με το Νόμο 3270/2004. Οι διαδοχικές μεταμορφώσεις της, όμως, δεν σταματούν εδώ, αφού ήδη εξελίσσεται η συνένωσή της με την εταιρεία Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. και στη συνέχεια και με την Κτηματική Εταιρία του Δημοσίου (ΚΕΔ), προκειμένου να δημιουργηθεί ένας γιγαντιαίος φορέας με ακίνητα του Δημοσίου που παραμένουν σήμερα διάσπαρτα.
Η εταιρεία γεννήθηκε την εποχή που περίσσευαν στην Ελλάδα οι προσδοκίες για «τρελά» κέρδη από την ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων (real estate). Προοριζόταν, μάλιστα, να εξελιχθεί σε ένα από τα ισχυρότερα «βαριά χαρτιά» του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Η ιστορία έδειξε ότι τα περισσότερα από τα ακίνητα της περιουσίας του ΕΟΤ που κλήθηκε να διαχειριστεί η ΕΤΑ ήταν αδύνατον να παραχωρηθούν σε ιδιώτες εξαιτίας νομικών και άλλων εμποδίων. Τα μεγαλεπήβολα σχέδια «αξιοποίησης» των τουριστικών ακινήτων αποδείχθηκαν φρούδες ελπίδες και εξανεμίστηκαν γρήγορα, καθώς η ΕΤΑ διαπίστωνε κατά καιρούς μια ιδιότυπη «στάση πληρωμών» εκ μέρους των ιδιωτών, που είχαν αναλάβει την εκμετάλλευση ακινήτων, οι οποίοι επικαλούνταν τα συνεχή εμπόδια που συναντούσαν να υλοποιήσουν τις επενδύσεις τους. Κάτι τέτοιο έγινε και στην περίπτωση του πρώην Ξενία Λογονησίου (Grand Resort Lagonissi σήμερα), στο συγκρότημα του Nafplia Palace στο Ναύπλιο (τα διαχειρίζεται ο επιχειρηματίας Π. Μαντωνανάκης), το καζίνο Πάρνηθας (Regency Casino), αλλά και στην αρχική φάση παραχωρήσης της μαρίνας Φλοίσβου (στη Lamda TechnOL).
Η «αξιοποίηση» των ακινήτων αποδείχηκε εξαιρετικά οδυνηρή όσο και ζημιογόνα υπόθεση για το Δημόσιο. Οι σχέσεις της ΕΤΑ με τους ιδιώτες οδηγήθηκαν συχνά στα άκρα, σε αρκετές περιπτώσεις εξελίχθηκαν σε δικαστική διαμάχη, ενώ η ζημιά αποτυπώθηκε και στους ισολογισμούς της ΕΤΑ.
Στον ισολογισμό του 2009, η ΕΤΑ εμφανίζεται να έχει ζημιωθεί 85,6 εκατ. ευρώ από τροποποιητική σύμβαση που υπέγραψε με την εταιρεία «Αττικός Ηλιος» του επιχειρηματία Π. Μαντωνανάκη, που έχει αναλάβει τη διαχείριση του συγκροτήματος του Λαγονησίου. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στον ισολογισμό, η νομιμότητα της τροποποιητικής σύμβασης ελέγχεται σύμφωνα με την έκθεση υπ. αρ. 808/Α/2010 του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης. Σύμφωνα με τον δ/ντα σύμβουλο της ΕΤΑ Δ. Λάμπρου, η ζημιά για την εταιρεία κατανέμεται στα επόμενα τριάντα χρόνια, αλλά στον ισολογισμό της εταιρείας έπρεπε να καταγραφεί εκείνη την χρονιά το σύνολο του ποσού.
Καζίνο Πάρνηθας
Αλαλούμ προέκυψε και με το θέμα της παραχώρησης του 49%+2% του καζίνου Πάρνηθας στην κοινοπραξία Athens Resort Casino (Pegency Casino, Ελλάκτωρ). Αρχικά ο διαγωνισμός πέρασε από σαράντα κύματα, μετά τα έργα μπλόκαραν από το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων της αρχαιολογικής υπηρεσίας αλλά και πολεοδομικά θέματα. Οι ιδιώτες ζήτησαν από το 2007 να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο του καζίνου, προσφέροντας επιπλέον περί τα 200 εκατ. ευρώ. Ηδη, η ιδιωτική κοινοπραξία έχει αποκτήσει ντε φάκτο τον έλεγχο του 51% (ύστερα από απόφαση διαιτησίας με βάση όσα προέβλεπε η σύμβαση), αλλά το θέμα δεν προχώρησε. Ετσι, σήμερα που η κυβέρνηση «καίγεται» για ρευστά η κοινοπραξία δεν φέρεται, σύμφωνα με απολύτως ασφαλείς πληροφορίες, να προσφέρει περισσότερα από 70-100 εκατ. ευρώ. Ενα παράδειγμα για το πόσο επωφελής για το Δημόσιο μπορεί να είναι η «αξιοποίηση» δημόσιων ακινήτων και μάλιστα σε λάθος χρόνο.
Το αλαλούμ της άλλοτε θεωρούμενης πολύφερνης «νύφης» ΕΤΑ δεν σταματάει εδώ αφού, εκτός των άλλων, κινδυνεύει να χάσει και ακίνητα τα οποία χρυσοπλήρωσε πριν αρκετά χρόνια το Δημόσιο (δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι) μέσω απαλλοτριώσεων.
Η υπόθεση αφορά δύο από τα κυριότερα φιλέτα της ΕΤΑ στις Αλυκές Αναβύσσου (Αττική) και την περιοχή Αφάντου Ρόδου. Στις δύο περιοχές είχαν απλλοτριωθεί εκτάσεις, ώστε να ενωθούν με υπάρχοντα ακίνητα, με σκοπό να αξιοποιηθούν τουριστικά. Ομως, τα ακίνητα εγκαταλείφθηκαν και οι παλαιοί ιδιοκτήτες τους προσέφυγαν μαζικά στη Δικαιοσύνη και άλλοι τα έχουν, ήδη, επανακτήσει και άλλοι ελπίζουν ότι θα καταφέρουν το ίδιο τους επόμενους μήνες. Στην Αφάντου Ρόδου η κατάσταση είναι ακόμα ελεγχόμενη, αλλά κινδυνεύει να χαθεί οριστικά το μισό «φιλέτο» της Αναβύσσου.
Η ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ της Εταιρείας Τουριστικής Ανάπτυξης-ΕΤΑ (πρώην Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα) είναι χαρακτηριστική για το πόσο αποδοτική και για ποιους μπορεί να είναι η «αξιοποίηση» ακινήτων-φιλέτων του Δημοσίου.
Οπως προκύπτει από τον τελευταίο ισολογισμό της εταιρείας (2009) η ΕΤΑ είχε έσοδα 45 εκατ. ευρώ και ζημιές μετά από φόρους 14 εκατ. ευρώ. Αν και η εταιρεία διαχειρίζεται ένα χαρτοφυλάκιο 355 ακινήτων, συνολικής έκτασης 70.000 στρεμμάτων, η αξία του οποίου ενδέχεται να φθάνει τα 20-30 δισ. ευρώ, σύμφωνα με τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΕΤΑ Δ. Λάμπρου.Η εταιρεία ιδρύθηκε το 1998, με το Νόμο 2636/1998 με την επωνυμία Ανώνυμη Εταιρεία Αξιοποίησης Περιουσίας ΕΟΤ. Με το νόμο 2837/2000, μετονομάστηκε Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε. και πήρε τη σημερινή της μορφή το 2004, με το Νόμο 3270/2004. Οι διαδοχικές μεταμορφώσεις της, όμως, δεν σταματούν εδώ, αφού ήδη εξελίσσεται η συνένωσή της με την εταιρεία Ολυμπιακά Ακίνητα Α.Ε. και στη συνέχεια και με την Κτηματική Εταιρία του Δημοσίου (ΚΕΔ), προκειμένου να δημιουργηθεί ένας γιγαντιαίος φορέας με ακίνητα του Δημοσίου που παραμένουν σήμερα διάσπαρτα.
Η εταιρεία γεννήθηκε την εποχή που περίσσευαν στην Ελλάδα οι προσδοκίες για «τρελά» κέρδη από την ανάπτυξη της αγοράς ακινήτων (real estate). Προοριζόταν, μάλιστα, να εξελιχθεί σε ένα από τα ισχυρότερα «βαριά χαρτιά» του Χρηματιστηρίου Αθηνών.
Η ιστορία έδειξε ότι τα περισσότερα από τα ακίνητα της περιουσίας του ΕΟΤ που κλήθηκε να διαχειριστεί η ΕΤΑ ήταν αδύνατον να παραχωρηθούν σε ιδιώτες εξαιτίας νομικών και άλλων εμποδίων. Τα μεγαλεπήβολα σχέδια «αξιοποίησης» των τουριστικών ακινήτων αποδείχθηκαν φρούδες ελπίδες και εξανεμίστηκαν γρήγορα, καθώς η ΕΤΑ διαπίστωνε κατά καιρούς μια ιδιότυπη «στάση πληρωμών» εκ μέρους των ιδιωτών, που είχαν αναλάβει την εκμετάλλευση ακινήτων, οι οποίοι επικαλούνταν τα συνεχή εμπόδια που συναντούσαν να υλοποιήσουν τις επενδύσεις τους. Κάτι τέτοιο έγινε και στην περίπτωση του πρώην Ξενία Λογονησίου (Grand Resort Lagonissi σήμερα), στο συγκρότημα του Nafplia Palace στο Ναύπλιο (τα διαχειρίζεται ο επιχειρηματίας Π. Μαντωνανάκης), το καζίνο Πάρνηθας (Regency Casino), αλλά και στην αρχική φάση παραχωρήσης της μαρίνας Φλοίσβου (στη Lamda TechnOL).
Η «αξιοποίηση» των ακινήτων αποδείχηκε εξαιρετικά οδυνηρή όσο και ζημιογόνα υπόθεση για το Δημόσιο. Οι σχέσεις της ΕΤΑ με τους ιδιώτες οδηγήθηκαν συχνά στα άκρα, σε αρκετές περιπτώσεις εξελίχθηκαν σε δικαστική διαμάχη, ενώ η ζημιά αποτυπώθηκε και στους ισολογισμούς της ΕΤΑ.
Στον ισολογισμό του 2009, η ΕΤΑ εμφανίζεται να έχει ζημιωθεί 85,6 εκατ. ευρώ από τροποποιητική σύμβαση που υπέγραψε με την εταιρεία «Αττικός Ηλιος» του επιχειρηματία Π. Μαντωνανάκη, που έχει αναλάβει τη διαχείριση του συγκροτήματος του Λαγονησίου. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στον ισολογισμό, η νομιμότητα της τροποποιητικής σύμβασης ελέγχεται σύμφωνα με την έκθεση υπ. αρ. 808/Α/2010 του Σώματος Επιθεωρητών Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης. Σύμφωνα με τον δ/ντα σύμβουλο της ΕΤΑ Δ. Λάμπρου, η ζημιά για την εταιρεία κατανέμεται στα επόμενα τριάντα χρόνια, αλλά στον ισολογισμό της εταιρείας έπρεπε να καταγραφεί εκείνη την χρονιά το σύνολο του ποσού.
Καζίνο Πάρνηθας
Αλαλούμ προέκυψε και με το θέμα της παραχώρησης του 49%+2% του καζίνου Πάρνηθας στην κοινοπραξία Athens Resort Casino (Pegency Casino, Ελλάκτωρ). Αρχικά ο διαγωνισμός πέρασε από σαράντα κύματα, μετά τα έργα μπλόκαραν από το Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων της αρχαιολογικής υπηρεσίας αλλά και πολεοδομικά θέματα. Οι ιδιώτες ζήτησαν από το 2007 να αποκτήσουν τον πλήρη έλεγχο του καζίνου, προσφέροντας επιπλέον περί τα 200 εκατ. ευρώ. Ηδη, η ιδιωτική κοινοπραξία έχει αποκτήσει ντε φάκτο τον έλεγχο του 51% (ύστερα από απόφαση διαιτησίας με βάση όσα προέβλεπε η σύμβαση), αλλά το θέμα δεν προχώρησε. Ετσι, σήμερα που η κυβέρνηση «καίγεται» για ρευστά η κοινοπραξία δεν φέρεται, σύμφωνα με απολύτως ασφαλείς πληροφορίες, να προσφέρει περισσότερα από 70-100 εκατ. ευρώ. Ενα παράδειγμα για το πόσο επωφελής για το Δημόσιο μπορεί να είναι η «αξιοποίηση» δημόσιων ακινήτων και μάλιστα σε λάθος χρόνο.
Το αλαλούμ της άλλοτε θεωρούμενης πολύφερνης «νύφης» ΕΤΑ δεν σταματάει εδώ αφού, εκτός των άλλων, κινδυνεύει να χάσει και ακίνητα τα οποία χρυσοπλήρωσε πριν αρκετά χρόνια το Δημόσιο (δηλαδή οι έλληνες φορολογούμενοι) μέσω απαλλοτριώσεων.
Η υπόθεση αφορά δύο από τα κυριότερα φιλέτα της ΕΤΑ στις Αλυκές Αναβύσσου (Αττική) και την περιοχή Αφάντου Ρόδου. Στις δύο περιοχές είχαν απλλοτριωθεί εκτάσεις, ώστε να ενωθούν με υπάρχοντα ακίνητα, με σκοπό να αξιοποιηθούν τουριστικά. Ομως, τα ακίνητα εγκαταλείφθηκαν και οι παλαιοί ιδιοκτήτες τους προσέφυγαν μαζικά στη Δικαιοσύνη και άλλοι τα έχουν, ήδη, επανακτήσει και άλλοι ελπίζουν ότι θα καταφέρουν το ίδιο τους επόμενους μήνες. Στην Αφάντου Ρόδου η κατάσταση είναι ακόμα ελεγχόμενη, αλλά κινδυνεύει να χαθεί οριστικά το μισό «φιλέτο» της Αναβύσσου.
