Ο κος Κουτρουμάνης με αφορμή την ερώτηση αναφέρεται στις αλλαγές που επίκεινται:
«Το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ λειτουργεί σήμερα με βάση τις ‘οργανωτικές δομές’ της εποχής του ’50, οι οποίες δεν βρίσκαονται σε αρμονία με το εσωτερικό περιβάλλον του Οργανισμού, λόγω των δομικών αλλαγών που έχουν επέλθει στον σκοπό και τις λειτουργίες του. Οι σημαντικότερες αλλαγές σχετίζονται με την απόσχιση του κλάδου Υγείας και την εφαρμογή νέων τεχνολογιών πληροφορικής και επικοινωνιών στις λειτουργίες του (αντικατάσταση χειρόγραφων διαδικασιών με την εφαρμογή του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος ΟΠΑ-ΙΚΑ, αξιοποίηση των δυνατοτήτων του ΟΠΣ-ΙΚΑ και διάθεση ηλεκτρονικών υπηρεσιών στους συναλλασσόμενους / μείωση επισκεψιμότητας, κατάργηση δικαιολογητικών με αυτοματοποιημένη επικοινωνία μεταξύ των υπηρεσιών χωρίς τη διαμεσολάβηση του πολίτη / διαλειτουργικότητα). Επίσης οι υφιστάμενες οργανωτικές δομές του Οργανισμού δεν βρίσκονται σε αρμονία και με το εξωτερικό περιβάλλον και γενικότερα τη σύγχρονη διοικητική πραγματικότητα (λειτουργία ΚΕΠ, διοικητική διαίρεση της χώρας, συγκοινωνιακό δίκτυο, τις αλλαγές που έχουν επέλθει στην οικονομία και τις επιχειρήσεις ανά γεωγραφική περιοχή κλπ).
Σήμερα το περιφερειακό δίκτυο των υποκαταστημάτων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ δραστηριοποιείται περιφερειακά σε 251 μονάδες τριών διαφορετικών οργανωτικών επιπέδων (21 Περιφερειακά Υποκαταστήματα, 149 Τοπικά Υποκαταστήματα και 81 Παραρτήματα).
Όμως, παρά το μεγάλο αριθμό περιφερειακών μονάδων, το ισχύον σήμερα οργανωτικό μοντέλο δεν ανταποκρίνεται με τον καλύτερο τρόπο στις ανάγκες της ζήτησης των πολιτών. Αποτέλεσμα είναι να παρουσιάζει μια γενικευμένη αρνητική δημόσια εικόνα, με βασικά χαρακτηριστικά την αναποτελεσματικότητα στους ελέγχους και την είσπραξη των εσόδων του και το χαμηλό επίπεδο εξυπηρέτησης των ασφαλισμένων, ιδίως στον τομέα της απονομής συντάξεων, όπου παρατηρούνται πολύ μεγάλες καθυστερήσεις.
Η ανάγκη αναδιοργάνωσης των υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καθίσταται επιτακτική, αφενός για τη βελτίωση των αδυναμιών της υφιστάμενης διάρθρωσης των υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ, αφετέρου για λόγους που σχετίζονται με το ανθρώπινο δυναμικό που στελεχώνει τις υπηρεσίες του, τις πρόσφατες νομοθετικές μεταβολές και το γενικότερο εξωτερικό περιβάλλον που δημιουργεί η παρούσα δημοσιονομική κατάσταση της χώρας.
Ειδικότερα, οι λόγοι που επιτάσσουν την οργανωτική αναδιοργάνωση των υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ είναι:
Το γεγονός ότι στην υφιστάμενη οργανωτική δομή του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
Δεν περιλαμβάνονται υπηρεσίες που να λειτουργούν ως σύνδεσμος μεταξύ κεντρικής Διοίκησης και Περιφερειακών Υπηρεσιών για συντονισμό, έλεγχο, εποπτεία και αντιμετώπιση ιδιαιτεροτήτων τοπικού ενδιαφέροντος.
Δεν υπάρχει βάση που να παρέχει μετρήσιμη δυνατότητα ελέγχου της απόδοσης των μονάδων και συνεπώς αναλυτική εικόνα απόδοσης ανά μονάδα για κάθε λειτουργικό τομέα (έσοδα, συντάξεις).
Δεν υπάρχει δυνατότητα διαχείρισης της αποτελεσματικότητας των μονάδων με στόχο τη βελτίωσή της.
Η μείωση του αριθμού του προσωπικού που υπηρετεί στο Ίδρυμα, λόγω των πρόσφατων μαζικών συνταξιοδοτήσεων και της εφαρμογής του Ν. 4024/2011 περί εργασιακής εφεδρείας, σε συνδυασμό με το παράλληλο «πάγωμα» των προσλήψεων. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στις 31/12/2009 στις υπηρεσέις του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ υπηρετούσαν 9.689 διοικητικοί υπάλληλοι (μόνιμοι και αορίστου χρόνου) όλων των κατηγοριών (ΠΕ,ΤΕ, ΔΕ, ΥΕ) επί οργανικών θέσεων 12.755 υπαλλήλων και στις 31/12/2011 υπηρετούσαν 8.106 υπάλληλοι (μόνιμοι και αορίστου χρόνου).
Οι κατευθυντήριες οδηγίες του Υπουργείου Διοικητικής Μεταρρύθμισης και Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης που επιβάλλουν τη μείωση των οργανικών μονάδων των δημοσίων φορέων και οργανισμών κατά 30%.
Η υφιστάμενη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας που επιτάσσει μείωση του λειτουργικού κόστους των δημόσιων φορέων και οργανισμών.
Η εφαρμογή του Ν.3918/2010, που επέφερε την απόσχιση του κλάδου υγείας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και την ενσωμάτωσή του στον ΕΟΠΥΥ. Με την αλλαγή αυτή το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ καθίσταται μόνο φορέας ασφάλισης και απονομής συντάξεων και περιορίζεται σημαντικά η ανάγκη επισκεψιμότητας των πολιτών σ’ αυτό, δεδομένου ότι οι συχνές επισκέψεις των ασφαλισμένων στις Μονάδες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ αφορούσαν κατά κύριο λόγο τη χορήγηση παροχών ασθενείας σε είδος που μετατρέπονταν σε χρήμα, αντικείμενο που τώρα υπάγεται στον ΕΟΠΥΥ.
Η πλήρης εξάπλωση του ολοκληρωμένου πληροφοριακού συστήματος του ΙΚΑ (ΟΠΣ ΙΚΑ) και η υλοποίηση δράσεων που βελτιώνουν την εξυπηρέτηση των συναλλασσομένων και μειώνουν δραστικά την ανάγκη επισκεψιμότητας των πολιτών στις Μονάδες του Ιδρύματος. Συγκεκριμένα:
Από 1/1/2002 η ασφαλιστική ικανότητα παρέχεται στους ασφαλισμένους (θεώρηση του βιβλιαρίου υγείας) με την έκδοση και αποστολή στην κατοικία τους ή στον εργοδότη τους αυτοκόλλητης Ετικέτας Ασφαλιστικής Ικανότητας.
Για το ασφαλιστικό έτος 2012-2013 οι άνεργοι δεν θα προσκομίζουν Βεβαίωση ανεργίας από τον ΟΑΕΔ για χορήγηση ασφαλιστικής ικανότητας από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ. Η πληροφορία αυτή θα λαμβάνεται απευθείας με αυτοποιημένο τρόπο (διαλειτουργικότητα ΙΚΑ-ΟΑΕΔ).
Με την κατάργηση των ασφαλιστικών ορίων (από 19/4/2011) οι ασφαλισμένοι και οι συνταξιούχοι μπορούν να επισκέπτονται οποιοδήποτε Υποκατάστημα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ για θεώρηση Βιβλιαρίων Υγείας και λήψη Παροχών Ασθενείας.
Οι παροχές ασθενείας καταβάλλονται στους ασφαλισμένους μέσω πίστωσης τραπεζικών λογαριασμών από 6/6/2011.
Το Απόσπασμα Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης έχει καταργηθεί ως δικαιολογητικό για λήψη παροχών από τον ΟΑΕΔ, Οργανισμό Εργατικής Κατοικίας και τον Οργανισμό Εργατικής Εστίας, καθώς και για τη νομιμοποίηση αλλοδαπών από τις Αποκεντρωμένες Διοικήσεις (πρώην Περιφέρειες). Οι υπηρεσίες αυτές αντλούν ηλεκτρονικά την ασφαλιστική ιστορία από το ΙΚΑ-ΕΤΑΜ (διαλειτουργικότητα). Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από 1/6/2011 μέχρι και 2/1/2012 είχαν καταγραφεί 686.811 ηλεκτρονικές συναλλαγές της παραπάνω υπηρεσίας.
Οι ασφαλισμένοι και οι εργοδότες τους μπορούν να ενημερώνονται για την ασφαλιστική ιστορία από τον ιστότοπο ika . gr (με δυνατότητα εκτύπωσης του Αποσπάσματος Ατομικού Λογαριασμού Ασφάλισης). Στον πρώτο μήνα λειτουργίας της εν λόγω υπηρεσίας καταγράφηκαν 16.050 ηλεκτρονικές συναλλαγές με ραγδαία αύξησή τους καθημερινά. Επιπλέον, οι ασφαλισμένοι μπορούν να λαμβάνουν την ασφαλιστική τους ιστορία και από την εθνική διαδικτυακή πύλη ermis . gov.
Οι Εργοδότες υποβάλλουν υποχρεωτικά την ΑΠΔ μέσω διαδικτύου.
Σύμφωνα με τον ν. 3836/2010, οι εργοδότες από 1/10/2011 καταβάλλουν υποχρεωτικά τις εισφορές τους μέσω του τραπεζικού συστήματος και όχι μέσω των Υποκαταστημάτων – Παραρτημάτων του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Από την 10/1/2012 η ασφαλιστική ενημερότητα χορηγείται μέσω του διαδικτύου απευθείας στους πιστοποιημένους φορείς ή τους εργοδότες και έτσι δεν θα απαιτείται η φυσική παρουσία των εργοδοτών στις Μονάδες του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ.
Είναι λοιπόν προφανές ότι απαιτείται ουσιαστική οργανωτική αναβάθμιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ προκειμένου να ανταποκριθεί με επάρκεια και ποιότητα στον κοινωνικό του ρόλο.
Η οργανωτική αναβάθμιση του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ θα κινηθεί σε δύο στρατηγικούς άξονες:
Α. συνένωση λειτουργικών μονάδων για τη μείωση του κόστους και την επίτευξη οικονομιών κλίμακας σε όλα τα επίπεδα και
Β. καλύτερη κατανομή του υπηρετούντος ανθρώπινου δυναμικού και οργάνωσή του με βάση τα μεγέθη κάθε μονάδας με στόχο την αποτελεσματικότερη λειτουργία τους.
Η οργανωτική αυτή αναβάθμιση θα προκύψει μέσω της αναδιάρθρωσης του Οργανισμού του Ιδρύματος με:
Την εισαγωγή νέου μοντέλου αποκεντρωμένης διοίκησης στις περιφέρειες της χώρας με παράλληλο ανασχεδιασμό της περιφερειακής παρουσίας του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ και της τυποποίησης των Μονάδων.
Την ισχυροποίηση του κεντρικού μηχανισμού συντονισμού, ελέγχου και υποστήριξης των Μονάδων.
Την ενσωμάτωση των νέων διαρθρωτικών αλλαγών (απόσχιση υπηρεσιών Υγείας, ΚΕ.ΠΑ. κτλ).
Η αναδιάρθρωση των υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ στο νομό Αργολίδας εξετάζεται στο πλαίσιο του γενικότερου σχεδιασμού της οργανωτικής αναδιάρθρωσης του Ιδρύματος, που βρίσκεται σε εξέλιξη και αναμένεται να ολοκληρωθεί σταδιακά εντός του τρέχοντος έτους. Για το σχέδιο αναδιοργάνωσης των υπηρεσιών έχει αναρτηθείς την ιστοσελίδα του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ανοιχτή επιστολή του Διοικητή του Ιδρύματος προς όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς. Στην επιστολή αυτή αναλύονται οι λόγοι και η αναγκαιότητα σχεδιασμού του έργου καθώς και οι αρχές στις οποίες στηρίζεται. Παράλληλα, ζητείται η υποβολή απόψεων και προτάσεων χωροταξικής οριοθέτησης των υπηρεσιών του ΙΚΑ-ΕΤΑΜ ανά νομό, με στόχο την ενσωμάτωση τυχόν βελτιώσεων σε τοπικό επίπεδο για την ολοκλήρωση του έργου και την επιτυχή στη συνέχεια εφαρμογή του».
