Αν πιστεύετε πως ο στολισμός του χριστουγεννιάτικου δένδρου είναι έθιμο ξενόφερτο, καιρός να διαβάσετε για την Ειρεσιώνη, έθιμο της αρχαίας Ελλάδας, κατά το οποίο στόλιζαν ένα κλαδί αγριελιάς με φθινοπωρινούς καρπούς (σύκα, καρύδια, αμύγδαλα, κάστανα κ.λπ.) και γιρλάντες από μαλλί, λευκό και κόκκινο.
Αποτελούσε έκφραση ευχαριστίας για τη γονιμότητα της χρονιάς που έφευγε και παράκληση για συνέχιση της γονιμότητας και ευφορίας κατά την καινούργια. Πιστεύεται πως μέσω των Ελλήνων ταξιδευτών διαδόθηκε το έθιμο της Ειρεσιώνης στους βόρειους λαούς, οι οποίοι ελλείψει ελαιοδένδρων, στόλιζαν κλαδιά δένδρων που ευδοκιμούσαν στον τόπο τους. Ως μετεξέλιξη της Ειρεσιώνης συναντάμε στο Βυζάντιο στύλους στολισμένους με μυρτιές και δενδρολίβανα, έθιμο που καταμαρτυρούν τα κάλαντα της Πρωτοχρονιάς ... «Αρχιμηνιά κι Αρχιχρονιά, ψηλή μου Δενδρολιβανιά ...».
Κι έτσι περνάμε από την Ειρεσιώνη και το δενδρολίβανο, στο έλατο της σύγχρονης εποχής, που φαίνεται πως από το 1833, που πρωτοστολίστηκε από τον Βασιλιά Όθωνα στα ανάκτορα του Ναυπλίου, νικάει κατά κράτος το... καραβάκι!
Ξεπερνώντας λοιπόν το δίλημμα: «Χριστουγεννιάτικο δένδρο ή καράβι», προχωράμε στην επόμενη ερώτηση: Χριστουγεννιάτικο δέντρο πλαστικό, φυσικό ή σε γλάστρα; Καθένας από εμάς θα απαντήσει σύμφωνα με την δική του θεωρία, αν και υποψιάζομαι πως στις τρέχουσες οικονομικές συνθήκες, την τελική απάντηση θα την δώσει η τσέπη μας!
Ένα πλαστικό δένδρο καλής ποιότητας, έχει πάντα το πλεονέκτημα της επαναχρησιμοποίησης, οπότε υπερέχει οικονομικά, αλλά δεν παύει να είναι ψεύτικο... κι αν πάρουμε τοις μετρητοίς το έθιμο που ορίζει πως ... «για να ?ανθίσει? η νέα χρονιά, πρέπει να είναι χλωρό το κλαδί που θα βάλουμε στο σπίτι μας...» δεν νομίζω πως έχουμε χρόνο για περισσότερα λάθη!
Το δένδρο σε γλάστρα -που μπορεί εκτός του έλατου να είναι οποιοδήποτε κωνοφόρο δένδρο της αρεσκείας σας- προτείνεται ανεπιφύλακτα, αρκεί να έχετε αποφασίσει πού θα το μεταφυτεύσετε μετά τις γιορτές. Όσο θα βρίσκεται μέσα στο σπίτι θα πρέπει να απέχει από πηγές θερμότητας και να ποτίζεται 1-2 φορές την εβδομάδα. Η «έξοδος» στη φύση μετά τις γιορτές πρέπει να γίνει ήπια και σταδιακά για να μειωθεί το στρες από την απότομη αλλαγή θερμοκρασίας. Συστήνεται υγρή λίπανση κάθε 15-20 ημέρες, μεταφύτευση την Ανοιξη και αποφυγή της άμεσης έκθεσης στον ήλιο.
Τέλος στην επιλογή φυσικού κομμένου δένδρου προσέξτε τη σφραγίδα που πρέπει απαραίτητα να φέρει και που πιστοποιεί πως δεν είναι προϊόν λαθροϋλοτομίας. Μετά τις γιορτές, ο κορμός του καθαρισμένος, μπορεί να χρησιμοποιηθεί σαν πάσσαλος υποστύλωσης και οι βελόνες σαν μέσο όξυνσης του εδάφους.
Θα παραδεχθώ πως γύρω από τα κομμένα έλατα υπάρχει μία σημαντική οικονομική δραστηριότητα, που προσφέρει εισόδημα σε ανθρώπους ορεινών περιοχών και όσο διέπεται από κανόνες αντίστοιχους των άλλων αγροτικών προϊόντων, δεν τίθεται θέμα υποβάθμισης ή καταστροφής του φυσικού περιβάλλοντος. Αλλά πάντα θα αναρωτιέμαι αν αξίζουν 10-15 χρόνια παραγωγικής διαδικασίας και αναμονής για λίγες ημέρες παρουσίας στα σαλόνια μας... Όπως και δεν θα συνηθίσω τη θλιβερή εικόνα των νεκρών δένδρων στα πεζοδρόμια την επομένη των Φώτων!
