29 Μαΐου 1453 – 29 Μαΐου 2013

Του Ιωάννη Χαβιαρλή

…560 χρόνια πέρασαν από την αποφράδα ημέρα, κατά την οποία η Κωνσταντινούπολη, η Πόλη των πόλεων, η Βασιλεύουσα, πατήθηκε και αλώθηκε από τον Σουλτάνο Μωάμεθ τον Β΄ και τα στίφη του, στον οποίο η Ιστορία επεφύλαξε το προσωνύμιο «Φατίχ». 560 χρόνια από τη στιγμή που ο Ήλιος της Δικαιοσύνης των Ρωμιών έδινε τη θέση του στην ημισέληνο του σκότους των Τουρκομογγόλων. Από την τραγική στιγμή που ο Πορθητής ανέβαινε πάνω στην Αγία Τράπεζα της μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, ποδοπατώντας τα Άγια, για να προσευχηθεί στον Αλλάχ για την επιτυχία που του είχε επιφυλάξει.


Επί τριήμερο οι Τούρκοι έσφαζαν, σκότωναν, βίαζαν και βεβήλωναν κάθε ιερό και όσιο που βρισκόταν στο διάβα τους, σε βαθμό που ο ίδιος ο Μωάμεθ, αναφώνησε «τι Πόλη παραδώσαμε στην καταστροφή και την ερήμωση!» Ένα τριήμερο που όπως η τριήμερη Ταφή του Χριστού οδήγησε στην Ανάσταση, αφού προηγήθηκε ο Γολγοθάς, έτσι κι αυτό, οδήγησε στην Ανάσταση του Γένους σχεδόν 400 χρόνια αργότερα όταν στα 1821 μια χούφτα Έλληνες ξεσηκώθηκαν εναντίον του Οθωμανικού ζυγού.

Μαζί με την Άλωση γεννήθηκαν κι ένα σωρό θρύλοι γύρω από την ανάκτηση της Πόλης και της Αγια – Σοφιάς , θρύλοι που νανούρισαν, μεγάλωσαν κι έθρεψαν γενιές και γενιές Ελλήνων Ρωμιών. Ορόσημο κατά την τραγική ημέρα της Άλωσης αποτελεί ο τελευταίος αυτοκράτορας ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, ένας άνθρωπος σταυρωμένος, που από την πρώτη στιγμή της στέψης του, ήξερε ότι δεν αποτίθεται στο κεφάλι του μήτρα αυτοκρατορική αλλά στεφάνι αγκάθινο. Τραγούδια, νανουρίσματα ακόμη και ύμνοι αναφέρονται στο πρόσωπο του Παλαιολόγου, ενός ανθρώπου που επέλεξε το δρόμο της καρδιάς και του χρέους προς την Πατρίδα και όχι το προσωπικό του όφελος.

Από τότε μέχρι και σήμερα η Τουρκία έχει δείξει την στρατηγική του επεκτατισμού της: βίαιοι εξανδραποδισμοί, μαζικοί εξισλαμισμοί, αφανισμοί και γενοκτονίες ολόκληρων μη μουσουλμανικών πληθυσμών, αναγκαστικές απελάσεις και δημεύσεις περιουσιών, διωγμοί, παραβιάσεις διεθνών συνθηκών καθώς και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και τόσα άλλα…

Στις αρχές του 20ου αιώνα ο Μουσταφά Κεμάλ Ατατούρκ, βλέποντας την Οθωμανική αυτοκρατορία να παρακμάζει και παράλληλα τους ελληνικούς πληθυσμούς της Κωνσταντινούπολης, της Μικράς Ασίας και του Πόντου να ευημερούν, προσπαθεί να δημιουργήσει κάτι που είναι φύσει αδύνατο: μία εθνική συνείδηση των πολιτών του κράτους της Τουρκίας. Φροντίζει να εξαφανίσει κάθε ίχνος ελληνικού, αρμενικού και οποιουδήποτε άλλου μη μουσουλμανικού στοιχείου και μεταφέρει την πρωτεύουσα του κράτους του από την Κωνσταντινούπολη στην Άγκυρα της ενδοχώρα θέλοντας να αφήσει στη λήθη οποιαδήποτε σχέση με την πάλαι ποτέ βυζαντινή πρωτεύουσα και οτιδήποτε συνδεόταν με αυτό. Όλα αυτά έγιναν γιατί ο Κεμάλ προσπάθησε να δημιουργήσει κοινή ταυτότητα σε όλους τους πολίτες του κράτους του. Αδύνατον!!! Οι έννοιες ομοψυχία, εθνική έξαρση, πατρίδα, ιδανικά, για τους Τούρκους δεν υπάρχουν. Πρόκειται για ένα γίγαντα με γυάλινα πόδια όπως πολύ σωστά είχα επισημάνει ένας φωτισμένος γέροντας του περασμένου αιώνα. Οι «τούρκικοι» πληθυσμοί βρίσκονται σε μία ιστορική συγκυρία όπου θέλουν να επαναπροσδιορίσουν την ταυτότητά τους, την καταγωγή τους ακόμη και τα πιστεύω τους, όσο κι αν ο κύριος Ερντογάν και οι συνεργάτες του προσπαθούν να το αποφύγουν. Πρόκειται για λαό με χαμηλό μορφωτικό επίπεδο, επειδή αυτό συμφέρει τους ηγέτες του. Ποιος δεν έχει δει το προσκύνημα του Τούρκων στον Αϊ – Γιώργη τον Κουδουνά στην Πρίγκηπο; Ποιος δε γνωρίζει ότι πολλοί στα φανερά μιλούν για Αλλάχ και Μωάμεθ και στα κρυφά κάνουν το σημείο του σταυρού; Αφού ποιος ξέρει πόσοι από αυτούς προέρχονται από μη Τούρκους προγόνους; Αρκεί η σύγκριση των φυσικών χαρακτηριστικών ενός Τούρκου, ή καλύτερα μιας Τουρκάλας από την Κωνσταντινούπολη με εκείνους από το Ντιγιάρμπακιρ για παράδειγμα!

Οι Τούρκοι φοβούνται! Και ακριβώς επειδή φοβούνται, προσπαθούν συνεχώς να μας υπενθυμίζουν ότι είναι παρόντες με παραβιάσεις στο Αιγαίο, αιχμηρές δηλώσεις, αξιώσεις για αναγνώριση της μουσουλμανικής μειονότητας της Θράκης ως Τουρκικής έτσι ώστε να μπορούν με το ένα πόδι να πατούν στην ελληνική επικράτεια, ζητώντας ανταλλάγματα για ανοίξουν τη Θεολογική σχολή της Χάλκης, τη στιγμή που το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και η Ομογένεια βρίσκονται σταυρωμένοι στο άλλοτε ένδοξο Φανάρι της Πόλης!

Σαν σπουδαστής του Κρατικού Ωδείου Θεσσαλονίκης (η οποία πρέπει να θεωρείται «κληρονόμος» της Κωνσταντινούπολης) βρέθηκα με το τμήμα βυζαντινής μουσικής κάτω απ’ τον τρούλο της Αγια-Σοφιάς και κατόπιν υποδείξεως της ξεναγού μας επιχειρήσαμε όλοι μαζί να κάνουμε ένα βυζαντινό απήχημα, δοκιμάζοντας την ακουστική του ναού. Αυτόματα πετάχτηκαν τέσσερις Τούρκοι της «φρουράς», οι οποίοι επιτέθηκαν φραστικά στην ξεναγό μας. Αυτή με τη σειρά της τους καθησύχασε λέγοντας «ηρεμήστε, δεν έχουμε έρθει να πάρουμε την Πόλη!!!». Υπάρχει ένας τούρκικος θρύλος σύμφωνα με τον οποίο όταν κάποιος θρησκευτικός ηγέτης των χριστιανών κάνει δημόσια προσευχή μέσα στη Μεγάλη Εκκλησία, τότε θα χάσουν οι Τούρκοι την Πόλη!

Κάθε χρόνο, τέτοιες μέρες του Μαΐου, θρύλοι κατακλύζουν το νου και την καρδιά κάθε Έλληνα, όπου γης. Πριν λίγες ημέρες ο Άρχοντας Πρωτοψάλτης της Μεγάλης του Χριστού Εκκλησίας, ο μεγάλος δάσκαλος Λεωνίδας Αστέρης, ερωτηθείς από τον Μητροπολίτη Δημητριάδος κ.κ. Ιγνάτιο Γεωργακόπουλο στην εκπομπή «Αρχονταρίκι» της ΕΤ1, για το σε ποια εκκλησία θα ήθελε να ψάλλει αφού έχει ήδη ψάλλει σε πάρα πολλές, απάντησε: στην Αγια-Σοφιά! Του το ευχόμαστε ολόψυχα! Γένοιτο!


Ιωάννης Π. Χαβιαρλής
Λαμπαδάριος Καθεδρικού Ναού Αγίου Πέτρου Άργους