Αυτοί οι άνθρωποι, θνητοί σαν όλους, ασφαλίζονταν σε ένα ταμείο που λέγονταν ΤΕΒΕ και τώρα ΟΑΕΕ (οργανισμός ασφάλισης ελευθέρων επαγγελματιών ή επαγγελματιών Ελλάδας – δεν ξέρω τι από τα δυό και αν έχει νόημα να ξέρω).
Το ΤΕΒΕ λοιπόν, επειδή προτιμώ να το λέω όπως έχει καθιερωθεί στις μνήμες μας, ήταν παλιά ένα εύρωστο και υγειές ταμείο όπως σχεδόν όλα. Είχε τα αποθεματικά του, κάλυπτε τις ιατρικές ανάγκες και τις συντάξεις των ασφαλισμένων του και εισέπραττε τις εισφορές των εν ενεργεία ασφαλισμένων που κατά κανόνα είχαν να τις δώσουν.
Κάπου στην πορεία όμως τα πράγματα χάλασαν. Οι εντεταλμένοι θερμαστές των καρεκλών του ταμείου, έπαιξαν στο χρηματιστήριο (τα λεφτά του ταμείου, όχι τα δικά τους) και έχασαν, οι εν ενεργεία ασφαλισμένοι μειώθηκαν και μειώνονται και οι μη δυνάμενοι να ανταποκριθούν στις εισφορές που δεν έπαψαν να αυξάνονται, σταμάτησαν να πληρώνουν. Αυτό προκάλεσε μια κρίση ρευστότητας, έτσι την είπαν, αλλά αντικειμενικά οι οικονομικές δυνατότητες του ταμείου μειώθηκαν. Οι δε ασφαλισμένοι, πρώην ραχοκοκαλιά της οικονομίας μετατρέπονται σιγά και σταθερά σε ραχοκοκαλιά ξασπρισμένη από τον ήλιο.
Στο ασφαλιστικό αυτό ταμείο, υπάρχει η εξής λογική παραδοξότητα. Όσο οι ασφαλισμένοι μπορούν και πληρώνουν τις φουσκωμένες εισφορές, όλα καλά, όπως ακριβώς συμβαίνει με τις τράπεζες, να σημειώσουμε όμως πως είναι κοινωνικός ασφαλιστικός οργανισμός και όχι τράπεζα. Αν όμως οι δουλειές τους δεν πάνε καλά και δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις εισφορές που όπως προαναφέρθηκε δεν χαμπαριάζουν από κρίσεις, όπως και όλοι οι αναγκαστικά πληρωτέοι λογαριασμοί, ο ασφαλισμένος βρίσκεται στην περίεργη θέση να χρεώνεται με εισφορές για ιατρική περίθαλψη, με πρόστιμα και με τόκους για τις παραπάνω εισφορές και ιατρική περίθαλψη να μην έχει. Σα να λέμε, μπορεί να πεθαίνεις από πείνα και ο έξυπνος φούρναρης της γειτονιάς, που ήσουν πελάτης του για δεκαετίες και ζούσε από σένα, όχι μόνο να μη σου δίνει ένα καρβέλι επειδή δεν έχεις να το πληρώσεις, αλλά να σε χρεώνει στο τεφτέρι του με την αξία του καθημερινού καρβελιού, συν πρόστιμα και πανωτόκια, να σε σέρνει στα δικαστήρια και να σε απειλεί με φυλακίσεις και αναγκαστικές εισπράξεις για όλα τα άυλα καρβέλια που δεν σου έδωσε. Πέραν αυτού, επειδή το κράτος του δικαίου που ζούμε, έχει προβλέψει τα αναξιοπαθούντα άτομα να έχουν μια στοιχειώδη ιατρική περίθαλψη και η πρόνοια χορηγεί ασφαλιστικό βιβλιάριο σε άπορους, το ΤΕΒΕ σε σχετική αίτηση των πρώην συνεπών ασφαλισμένων του δεν χορηγεί βεβαίωση ότι είναι ασφαλιστικά μετέωροι, ούτως ώστε να βοηθηθούν από την πρόνοια. Για να συνεχίσουμε το παραπάνω παράδειγμα του φούρναρη, αν ένας πιο πονόψυχος ή λογικός συνάδελφός του τον ρωτήσει αν αληθεύει ότι δεν δίνει το καρβέλι της ημέρας στον πρώην συνεπή πελάτη του και στην περίπτωση αυτή να τον καλύψει αυτός δωρεάν, ο πονηρός φούρναρης αρνείται να το επιβεβαιώσει, προτιμώντας να στείλει τον λεγάμενο στα θυμαράκια και να προσπαθήσει να εισπράξει τα άυλα τοκοφόρα καρβέλια με τα απορρέοντα τυχερά από τους κληρονόμους του.
Επειδή το θέμα είναι μεγάλο, κουραστικό και ψυχοφθόρο, επειδή οι ασφαλισμένοι του ΤΕΒΕ κατά κανόνα ήταν δουλευταράδες που βασίζονταν μόνο στις δυνάμεις τους και δεν έμαθαν να εκλιπαρούν ή να διεκδικούν δικαιώματα, και ως εκ τούτου σιωπούν, ευρισκόμενοι και σε κάποια αμηχανία που δεν μπορούν να ασφαλίσουν ούτε τον εαυτό τους, επειδή η αναλγησία της πολιτείας την εμποδίζει να δει και να ακούσει ότι δεν βρυχάται, προτρέπω κάθε καλόπιστο με κοινωνική συνείδηση ερευνητή να ασχοληθεί, όπως και ελπίζω να μπορέσω να επανέλθω στο θέμα με στοιχεία από το ίδιο το ΤΕΒΕ, τον εμπορικό αλλά και άλλους επαγγελματικούς συλλόγους και τα νοσοκομεία, που μάλλον θα είναι σοκαριστικά.
Γιώργος Σκουλάς.
