Άρθρο του
Γιάννη Σαρρή ( Δραγώνα)
……και εγώ ο ίδιος δεν μπορώ να πιστέψω ότι μαζί με τη μεγαλούτσικη ηλικία μου, συμπληρώθηκαν παράλληλα και πέρασαν 58 ολόκληρα καλοκαίρια με παραστάσεις αρχαίου δράματος και Αττικής κωμωδίας στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου.
Ήμουν παιδί 8 χρονών και γέρασα στην κυριολεξία παρακολουθώντας ''σπουδάζοντας'' και απολαμβάνοντας τον αρχαίο ποιητικό λόγο. Φυσικό λοιπόν είναι να ευγνωμονώ την τύχη που με διάλεξε να έρθω στη ζωή δίπλα και στη σκιά του ονομαστού Θεάτρου και ν΄αμαι μόνιμος κάτοικος Λυγουριού. Ενός οικισμού που από το 1954 που ξεκίνησε το Φεστιβάλ πειραματικά και από το 1955 που καθιερώθηκε θεσμικά υποδέχεται ανελλιπώς και φιλοξενεί τους δημιουργούς και τους συντελεστές των Επιδαυρίων.
Μιας κορυφαίας πολιτιστικής και καλλιτεχνικής εκδήλωσης που γεμίζει τις καρδιές μας και γιατρεύει τις ψυχές μας. Με αυτή τη τύχη του μόνιμου θεατή και αυτά τα συναισθήματα του μόνιμου κάτοικου, αντλώ, πιστεύω το δικαίωμα να εκφράσω την αγωνία μου για το μέλλον του θεσμού των ¨¨Επιδαυρίων ¨¨και να διατυπώσω έστω και επιγραμματικά τις απόψεις μου για την ποιότητα των παραστάσεων που αρκετοί χαρακτηρίζουν ως μοναδικές.
Είναι όμως μοναδικές οι παραστάσεις της Επιδαύρου, ή μήπως μοιάζουν και είναι τόσο όμοιες ή και χειρότερες ορισμένες φορές από τις παραστάσεις που δίνονται κάθε καλοκαίρι σε άλλος χώρους και από άλλους κόσμους ειδικούς ή… ανειδίκευτους , παραδεκτούς ή απαράδεκτους;
Ναι, οι παραστάσεις τις Επιδαύρου είναι μοναδικές και ξεχωρίζουν όχι από ντε και καλά καλλιτεχνικής άποψης, αλλά επειδή δίνονται στο μοναδικό αυτό χώρο και ενώπιον ενός συνεπαρμένου θετικά και προκαταβολικά θεατρικού κοινού.
Ναι αυτός ο χώρος γίνεται μοναδικός εκείνη την ώρα που φεύγει το φως της μέρας και αποκαμωμένο χάνεται στο πρώτο θαμπό σκοτάδι τις επερχόμενης νύχτας. Τότε που η μυρωδιά του πεύκου κυκλώνει την ορχήστρα του θεάτρου, τότε που ο λόγος του αρχαίου ποιητή πάλλει τις κερκίδες και τις αισθήσεις του άφωνου θεατή. Εκείνες οι στιγμές μαγεύουν και απογειώνουν κάθε παράσταση…
Δεν είναι τυχαίο που η συμμετοχή του όποιου καλλιτέχνη στο θαυμαστό αυτό χώρο αποτελεί ξεχωριστή φιλοδοξία και πραγματικό σταθμό στην καλλιτεχνική του καριέρα.
Παρ΄ όλα αυτά τα μαγευτικά που συμβαίνουν κάθε χρόνο στον μεγαλειώδη αυτό χώρο, δεν λείπουν από πολλούς τακτικούς θεατές και οι αρνητικές κριτικές που εκφράζουν, πικρά παράπονα, αγανάκτηση και οργή ακόμη, για το καλλιτεχνικό αποτέλεσμα ορισμένων παραστάσεων.
Τα παράπονα και οι ενστάσεις έχουν να κάνουν με όσες παραστάσεις προκαλούν τον θεατή με την προχειρότητά τους ή τις ανούσιες τηλεοπτικές και επιθεωρησιακές μεταφορές τους και με ένα πλήθος σκηνοθετικών, σκηνογραφικών, ενδυματολογικών, μεταφραστικών υπερβολών και ΄΄ ξεφωνημένων΄΄ νεωτερισμών….
Συμπέρασμα: Ο ΘΕΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΠΙΔΑΥΡΙΩΝ ΠΑΣΧΕΙ. Η δικαιολογημένη αγανάκτηση σε πολλές παραστάσεις όλο και περισσεύει και το θεατρικό κοινό όλο και λιγοστεύει…..
Τι χρειάζεται λοιπόν να γίνει και τι πρέπει να αλλάξει προκειμένου το Φεστιβάλ να ξανάβρει τη θέση που του χάρισε η απόλυτη αρμονία της αρχιτεκτονικής και να ξανακατακτήση τη θέση που απαιτούν οι πολυπληθής προσκυνητές του;
Δεν είναι δυνατόν επί παραδείγματι κάθε χρόνο και μέχρι την τελευταία στιγμή ο κάθε πολιτευτής να επεμβαίνει και ο κάθε Διευθυντής να σχεδιάζει το πρόγραμμα συμπληρώνοντας ή αναιρώντας παραστάσεις και θιάσους καταρρακώνοντας το σημαντικότερο θεατρικό θεσμό αρχαίου δράματος. Δυστυχώς όλα αυτά γίνονται τώρα και πρέπει να σταματήσουν άμεσα.
Πρέπει απαραιτήτως καταξιωμένοι άνθρωποι του θεάτρου, των τεχνών και των γραμμάτων να θεσπίσουν κανόνες και κανονισμούς. Έγκυρη αξιολόγηση και αυστηρή επιλογή σημαντικών παραστάσεων και συντελεστών.
Κάποιοι επιτέλους πρέπει να αποφανθούν ποιες παραστάσεις αρμόζουν στο συγκεκριμένο χώρο και ποιες προϋποθέσεις πρέπει να πληρούν τα θεατρικά σχήματα που παίρνουν το ¨¨ εισιτήριο εισόδου¨¨ στην Επίδαυρο;
Μέχρι ποιου σημείου οι έξαλλοι πειραματισμοί και οι μοντέρνες κραυγαλέες προτάσεις θα γίνονται δεκτές;
Και κάτι τελευταίο.
Δεν θα πρέπει παράλληλα να πληροφορηθούμε για να συγκρίνουμε, με ποιες προϋποθέσεις, επί παραδείγματι, γίνεται δεκτό κάποιο καλλιτεχνικό σύνολο από τη Σκάλα του Μιλάνου, το Μετροπόλιταν της Νέας Υόρκης ή το παραδοσιακό θέατρο ΝΟ στο Τόκιο; Ο Άμλετ στο Λονδίνο πως παρουσιάζεται;
Όλα αυτά φυσικά δεν θα αναλυθούν από το παρόν αναρμόδιο και γενικόλογο σημείωμα του υπογράφοντος και μέσου Λυγουριάτη θεατή.
Υπάρχουν σαφέστατα αρμοδιότεροι και αρκετοί φωτισμένοι συνέλληνες γνώστες του θέματος που θα πρέπει να ασχοληθούν και να αποφανθούν.
Είναι ανάγκη βέβαια κάποιοι να αναλάβουν τη σχετική πρωτοβουλία και τώρα μάλιστα.
Ο Δήμος Επιδαύρου, η Περιφέρεια Πελοποννήσου, το Υπουργείο Πολιτισμού, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο (ΚΑΣ) και το Ελληνικό Φεστιβάλ, πρέπει άμεσα να προκαλέσουν ένα συνέδριο για τις παραστάσεις της Επιδαύρου προκειμένου να ακουστούν παρατηρήσεις, να διαμορφωθούν προτάσεις και να θεσμοθετηθούν αποφάσεις.
ΤΟ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΕΠΙΔΑΥΡΟΥ με τη σημερινή του μορφή πάσχει……
Χρειάζεται επανατοποθέτηση προκειμένου να καταλάβει και καλλιτεχνικά το υψηλότερο βάθρο που του χάρισε ο Πολύκλειτος, που σεβάστηκε και κράτησε ο χρόνος και εναγωνίως απαιτούν οι πολυπληθείς θεατές – προσκυνητές του.
Γιάννης Σαρρής ( Δραγώνας)
Λυγουριό 16-9-2013
