Ο Υπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, απαντώντας σε ερώτηση που κατατέθηκε στη Βουλή των Ελλήνων από το Βουλευτή Αργολίδας του ΣΥΡΙΖΑ, κ. Δημ. Κοδέλα, ανέφερε τα εξής:
«Σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, η διαχείριση των αστικών αποβλήτων αποτελεί ευθύνη και αρμοδιότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης (Δήμοι, Φορείς Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων και σε ορισμένες περιπτώσεις Περιφέρεια), με την κεντρική διοίκηση να διατηρεί ρόλο επιτελικό, νομοθέτησης, περιβαλλοντικής αδειοδότησης ανάλογα με την κατηγορία, ελεγκτικό, χρηματοδοτικό και εν γένει παρακολούθησης της ορθής εφαρμογής της περιβαλλοντικής νομοθεσίας. Κατά συνέπεια, το Υπουργείο δεν έχει άμεση αρμοδιότητα και εμπλοκή στις επιλογές των αρμοδίων φορέων της τοπικής αυτοδιοίκησης, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι επικροτεί ή αποδέχεται την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στην περιοχή του δεματοποιητή που εξυπηρετεί το Δήμο Ερμιονίδας.
Στο πλαίσιο των δικών του αρμοδιοτήτων το ΥΠΕΚΑ, αντιλαμβανόμενο την κρισιμότητα της κατάστασης στην περιοχή, έχει ήδη προχωρήσει σε συγκεκριμένες ενέργειες όπως, α) η αποτύπωση της περιβαλλοντικής κατάστασης της περιοχής, μέσω των ενεργειών των Επιθεωρητών Περιβάλλοντος, β) η εξεύρεση προσωρινού αποδέκτη για τη νόμιμη διάθεση των απορριμμάτων του Δήμου Ερμιονίδας, με την έγκριση, από κοινού με το Υπουργείο Εσωτερικών, της προσωρινής μεταφοράς των απορριμμάτων στην εγκατάσταση, γ) η εκκίνηση της ανακύκλωσης συσκευασιών με την προώθηση της προγραμματικής σύμβασης μεταξύ ΕΕΑΑ και Δήμου Ερμιονίδας, δ) η έκδοση πρόσκλησης για χρηματοδότηση από το ΕΠΠΕΡΑΑ έργων διαχείρισης βιοαποβλήτων, στην οποία έχει καταθέσει πρόταση και ο Δήμος Ερμιονίδας, ε) η χρηματοδότηση από το ΕΠΠΕΡΑΑ των έργων αποκατάστασης ΧΑΔΑ της Αργολίδας καθώς και στ) η συνεισφορά της δημόσιας δαπάνης για τα έργα του Περιφερειακού Σχεδιασμού Πελοποννήσου που πρόκειται να υλοποιηθούν από την Περιφέρεια Πελοποννήσου.
Πιο αναλυτικά, σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία:
1. Η επιλογή της τοποθέτησης δεματοποιητών αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) έγινε το 2009 από την Περιφέρεια Πελοποννήσου στο πλαίσιο Μεταβατικού Σταδίου, που περιελάμβανε τη δημιουργία χώρων προσωρινής αποθήκευσης των αποβλήτων μέχρι την έναρξη λειτουργίας των προβλεπόμενων υποδομών όπως ορίζει η ΚΥΑ 50910/2727/2003. Σύμφωνα και με σχετική απόφαση του ΣτΕ, οι χώροι προσωρινής αποθήκευσης δεν αντίκεινται στον εγκεκριμένο περιφερειακό σχεδιασμό, δεδομένου ότι η λειτουργία τους ως χώρων προσωρινής αποθήκευσης θα τερματιστεί με την χωροθέτηση-κατασκευή και λειτουργία των απαιτούμενων εγκαταστάσεων επεξεργασίας και διάθεσης. Το μεταβατικό στάδιο προέβλεπε τη μελλοντική τους χρήση ως σταθμών μεταφόρτωσης στερεών αποβλήτων στην κεντρική μονάδα επεξεργασίας, αφού πρώτα τροποποιηθούν οι περιβαλλοντικοί όροι λειτουργίας τους, ώστε να μετατραπούν από έργο προσωρινής αποθήκευσης σε έργο μεταφόρτωσης στερεών αποβλήτων.
2. Για τη χωροθέτηση των έργων προσωρινής αποθήκευσης η Περιφέρεια Πελοποννήσου προχώρησε σε διαδικασίες διαβούλευσης με τους ΟΤΑ με κριτήρια νόμιμης χωροθέτησης, λειτουργικότητας, κοινωνικής αποδοχής, και με δεδομένο ότι θα μπορούν μελλοντικά να λειτουργήσουν ως Σταθμοί Μεταφόρτωσης Αποβλήτων. Με βάση τα προαναφερθέντα, επιλέχθηκαν 12 περιοχές για δεματοποίηση και προσωρινή αποθήκευση στερεών αποβλήτων, μεταξύ των οποίων ο χώρος στα Δίδυμα Ερμιονίδας ο οποίος και αδειοδοτήθηκε με την ΑΕΠΟ 2823/7-8-2009 του ΓΓ Περιφέρειας Πελοποννήσου.
3. Η αναθεώρηση του ΠΕΣΔΑ το 2010 προβλέπει επίσης ένα στάδιο «προσωρινής διαχείρισης» στους Σταθμούς Μεταβατικής Διαχείρισης, μέχρι την έναρξη λειτουργίας των υποδομών ολοκληρωμένης διαχείρισης στις 3 διαχειριστικές ενότητες, το οποίο συνοδεύεται από ανάπτυξη δικτύων ανακύκλωσης συσκευασιών και διαλογής οργανικών αποβλήτων στην πηγή, ώστε οι υποδομές αυτές να λειτουργήσουν ως χώροι προσωρινής αποθήκευσης υπολειμματικών αποβλήτων.
4. Σε κάθε περίπτωση ο Σταθμός Μεταβατικής Διαχείρισης δεν μπορεί να αποτελέσει λύση άλλη πλην μιας προσωρινής διαχείρισης μέχρι τη λειτουργία των υποδομών ολοκληρωμένης διαχείρισης που προβλέπονται στο ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου, για την υλοποίηση των οποίων υπάρχει προσωρινός ανάδοχος και τέθηκε ήδη σε δημόσια διαβούλευση η σχετική Μελέτη.
5. Η κατάσταση κορεσμού που δημιουργήθηκε στα Δίδυμα Ερμιονίδας, λόγω της καθυστέρησης υλοποίησης των υποδομών του ΠΕΣΔΑ και ο κίνδυνος που διέτρεχε η δημόσια υγεία και το περιβάλλον, οδήγησε στη λήψη άμεσων μέτρων για την εξομάλυνση της κατάστασης με έκδοση Κοινής Υπουργικής Απόφασης Εσωτερικών και ΠΕΚΑ (αρ.πρ. 17206/1873/14-3-13) με θέμα «Διάθεση των αστικών στερεών αποβλήτων (ΑΣΑ) του Δήμου Ερμιονίδας Π.Ε. Αργολίδας και Δήμου Τρίπολης Π.Ε. Αρκαδίας Περιφέρειας Πελοποννήσου» (ΦΕΚ 597 Β’). Σύμφωνα με αυτήν, κατά παρέκκλιση του ισχύοντος ΠΕΣΔΑ Πελοποννήσου, τα αστικά στερεά απόβλητα (ΑΣΑ) του Δήμου Ερμιονίδας Π.Ε. Αργολίδας και μέχρι την ποσότητα των 25 τόνων ημερησίως, διατίθενται προσωρινά στο Χ.Υ.Τ.Α. Δυτικής Αττικής στη θέση Σκαλιστήρι Φυλής.
6. Ο Δήμος Ερμιονίδας οφείλει, στο πλαίσιο εφαρμογής της παραπάνω ΚΥΑ:
α. Να μεταφέρει τα αστικά στερεά απόβλητά του στην υποδεικνυόμενη νόμιμα λειτουργούσα εγκατάσταση του ΧΥΤΑ Δυτ. Αττικής και να καταβάλει το τέλος χρήσης.
β. Να μεριμνήσει ώστε η εγκατάσταση δεματοποίησης στη θέση «Δίδυμα» να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη μεταφόρτωση των αποβλήτων στη διάρκεια ισχύος της παραπάνω ΚΥΑ.
γ. Να εφαρμόσει πρόγραμμα ξεχωριστής συλλογής συσκευασιών στο πλαίσιο σύμβασης συνεργασίας με Σύστημα Εναλλακτικής Διαχείρισης Συσκευασιών, υπό την εποπτεία του Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (Ε.Ο.ΑΝ.), το αργότερο εντός δύο (2) μηνών από την έναρξη ισχύος της παραπάνω ΚΥΑ, προκειμένου να καταστεί εφικτή η μείωση της ποσότητας των προς διάθεση αποβλήτων.
δ. Να μεριμνήσει για τη διευθέτηση της περιοχής της εγκατάστασης δεματοποίησης στη θέση «Δίδυμα», προκειμένου να μπορεί να επαναλειτουργήσει για δεματοποίηση υπολειμμάτων παράλληλα με τη λειτουργία του ΧΥΤΑ Ξυλοκάστρου, η οποία επίκειται στο άμεσο μέλλον.
7. Η έκδοση αυτής της ΚΥΑ διασφαλίζει, παρά την καθυστέρηση υλοποίησης των υποδομών διαχείρισης στερεών αποβλήτων, που προβλέπονται από τον ισχύοντα Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Περιφέρειας Πελοποννήσου, την αποφυγή δημιουργίας νέων ΧΑΔΑ, και την προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, σύμφωνα με την εθνική και κοινοτική νομοθεσία.
8. Παράλληλα με την διευθέτηση του θέματος της προσωρινής διαχείρισης των αποβλήτων της Ερμιονίδας, ώστε η περιοχή να αποσυμφορηθεί από τα απορρίμματα που διαθέτονταν σε ανεξέλεγκτες χωματερές, έγινε σημαντική προσπάθεια από το ΥΠΕΚΑ, ώστε να υπάρξει πρόοδος τους τελευταίους μήνες των υποδομών της ανακύκλωσης συνολικά στο νομό. Συγκεκριμένα, η πρόσφατη δωρεά ενός νέου οχήματος συλλογής ανακυκλωσίμων υλικών στο Δήμο Ερμιονίδας, καθώς και 215 μπλε κάδων, σε εφαρμογή της σύμβασης μεταξύ ΕΕΑΑ και Δήμου, θα συμβάλει στην αναβάθμιση και τον εκσυγχρονισμό της διαχείρισης απορριμμάτων. Προστίθεται στην φετινή δωρεά παρόμοιου οχήματος και κάδων στο Δήμο Επιδαύρου και στην πρόσφατη υπογραφή σύμβασης με το Δήμο Ναυπλίου για παραχώρηση 450 μπλε κάδων και ενός ακόμη οχήματος συλλογής ανακυκλωσίμων και σ’ αυτόν. Το ΥΠΕΚΑ θα εντείνει τις προσπάθειες επέκτασης της ανακύκλωσης στο νομό και σε όλη την Ελλάδα, αναγνωρίζοντας την αξία της ανακύκλωσης και τον πρωταγωνιστικό της ρόλο σ’ ένα σύγχρονο τρόπο ολοκληρωμένης διαχείρισης των αποβλήτων, που αποτελεί άλλωστε θεμελιώδη στρατηγικό στόχο του Υπουργείου, με σημαντικά οφέλη στο περιβάλλον, την οικονομία και την κοινωνία.
9. Επιπρόσθετα, το ΥΠΕΚΑ, χρηματοδοτεί μέσω του ΕΠΠΕΡΑΑ την υλοποίηση όλων των απαραίτητων έργων (διαχείρισης βιοαποβλήτων, διαλογής στην πηγή οργανικών, άλλα συνοδά έργα), ώστε αφ’ ενός να αποτραπεί η επαναλειτουργία ανεξέλεγκτων χωματερών, αφ’ ετέρου να αποκατασταθεί το σύνολο των ΧΑΔΑ της Αργολίδας, στο πλαίσιο του έργου της Περιφέρειας, που είναι σε εξέλιξη, για την αποκατάσταση όλων των χωματερών της Πελοποννήσου.
10. Τέλος, σε ό,τι αφορά την αποκατάσταση, τερματισμό λειτουργίας και μετέπειτα φροντίδα εγκαταστάσεων διαχείρισης απορριμμάτων, ισχύουν οι διατάξεις του άρθρου 9 της ΚΥΑ 50910/2003, σύμφωνα με το οποίο ο αρμόδιος Φορέας Διαχείρισης, μετά την καθοιονδήποτε τρόπο παύση λειτουργίας της εγκατάστασης προβαίνει σε αποκατάσταση τυχόν περιβαλλοντικών ζημιών και εν συνεχεία αιτείται προς την αρμόδια περιβαλλοντική αρχή (Δ/νση ΠΕΧΩ οικείας Αποκεντρωμένης Διοίκησης) τον τερματισμό της λειτουργίας της εγκατάστασης. Η περιβαλλοντική αρχή μετά από επιτόπια επιθεώρηση, σε συνεργασία με την Υπηρεσία Υγιεινής εισηγείται τον τερματισμό της λειτουργίας προσδιορίζοντας και τη χρονική διάρκεια της μετέπειτα φροντίδας και εκδίδεται σχετική απόφαση του Γενικού Γραμματέα Αποκεντρωμένης Διοίκησης.
Σημειώνεται ότι για τους λόγους που αναφέρονται ανωτέρω και για πληρέστερη ενημέρωση της Βουλής έχει ζητηθεί και αναμένεται ενημέρωση από την οικεία Αποκεντρωμένη Διοίκηση».
