Η θαλάσσια χελώνα καρέτα αποτελεί ίσως το πιο γνωστό είδος ερπετού -και όχι μόνο- στη Ελλάδα, κυρίως λόγω των πολυετών και επίπονων προσπαθειών προστασίας του είδους. Οι προσπάθειες αυτές ήταν και παραμένουν πολύ σημαντικές για τη διατήρηση του είδους, καθώς στην Ελλάδα καταγράφεται το 60% των φωλιών της Μεσογείου ενός είδους που βρίσκεται υπό συνεχείς ανθρωπογενείς πιέσεις.
Η καρέτα έχει παγκόσμια εξάπλωση, με τη φωλεοποίηση να πραγματοποιείται σε εύκρατες και υποτροπικές περιοχές. Για τον πληθυσμό της Μεσογείου, οι αμμώδεις παραλίες της Ελλάδας αποτελούν τις σημαντικότερες περιοχές αναπαραγωγής. Γενούν κάθε 2-4 χρόνια σε αμμώδεις παραλίες, μεταξύ Ιουνίου και Σεπτεμβρίου. Είναι μεταναστευτικό είδος, αλλά οι πληθυσμοί της Μεσογείου δεν την εγκαταλείπουν ποτέ. Είναι μεγαλόσωμο ζώο, με μήκος κελύφους μέχρι και 120 εκατοστά και βάρος μέχρι και 150 κιλά, αν και υπάρχει καταγραφή ατόμου με βάρος πάνω από 450 κιλά! Διαβιεί τόσο σε βαθιά νερά όσο και σε παράκτιες περιοχές. Τρέφεται με σάλπες, μέδουσες, αχινούς, αρθρόποδα και μαλάκια, αλλά και με φύκη. Σε αιχμαλωσία έχει ζήσει μέχρι και 60 χρόνια!
Αν και είναι η περισσότερο κοινή θαλάσσια χελώνα από τα τρία είδη που απαντώνται στη Μεσόγειο, παρόλα αυτά το είδος δεν βρίσκεται εκτός κινδύνου. Η υποβάθμιση των θαλασσίων βιοτόπων, η εντατική χρήση αλιευτικών εργαλείων και η εκτεταμένη εκμετάλλευση των κατάλληλων παραλιών για ωοτοκία, αποτελούν τις κυριότερες απειλές για τη χελώνα καρέτα. Δεν έχει την ταχύτητα να κυνηγήσει ενεργά τα ψάρια και «επωφελείται» από ψάρια πιασμένα σε παραγάδια και δίχτυα, τακτική που έχει τελικά δυσμενή κατάληξη για τη χελώνα.
Το πόσο σημαντικό είναι το είδος αντανακλάται στην πολλαπλή προστασία που του εξασφαλίζει η εθνική, κοινοτική και διεθνής νομοθεσία. Περιλαμβάνεται στο σύνολο των συμβάσεων, πρωτοκόλλων, οδηγιών και νόμων, ως είδος απόλυτης προτεραιότητας για προστασία. Αν και το νομικό πλαίσιο φαίνεται ότι εξασφαλίζει μια ισχυρή προστασία της χελώνας καρέτα, οι επιστημονικές μελέτες για κάποιες περιοχές αποκαλύπτουν μεγάλη μείωση των πληθυσμών της. Προφανώς, υπάρχουν και άλλα περιθώρια για τη λήψη μέτρων αποτελεσματικότερης προστασίας του είδους που αποτελεί ένα ζωντανό κόσμημα των ελληνικών θαλασσών και επιπλέον και πόλο έλξης τουριστών.
Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22025
Email: info@fdparnonas.gr Web: www.fdparnonas.gr
