Του Κώστα Γκότση
Σχετικά με το κάλεσμα 26 μείον 1 «πολιτών» του δήμου Ναυπλιέων για την εκδήλωση της Κυριακής 26-1-2014, θέλω να παρατηρήσω και να υπενθυμίσω ορισμένα πράγματα, σ’ αυτούς που θέλουν να ξεχάσουμε το πρόσφατο παρελθόν μας, που είναι όμως και το παρόν μας. Ως προς το περιεχόμενο της πρόσκλησης, το ζήτημα δηλαδή των δημόσιων χώρων, θεωρώ ότι αποτελεί ένα θέμα πολύ σοβαρό, που θα πρέπει να απασχολεί όλους μας. Έχω όμως να παρατηρήσω ότι:
Η πρόσκληση αναφέρεται μόνο στο θέμα του δημοσίων ακινήτων (εκτάσεων και κτιρίων) που έχουν περάσει στο Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ). Αναφέρεται ειδικότερα στην πρόσκληση αυτή ότι: «Μια σειρά δημόσιων χώρων του Δήμου παραχωρούνται στο ΤΑΙΠΕΔ (Καραθώνα, Κονδύλι, δημόσια κτίρια, οικόπεδα) με στόχο την εκποίησή τους, εντασσόμενα και αυτά στον γενικότερο σχεδιασμό για ξεπούλημα κάθε δημόσιου αγαθού και χωρίς η Δημοτική αρχή να κόπτεται για την διαφύλαξή τους». Ενώ λοιπόν αναφέρεται στο ρόλο της Δημοτικής Αρχής, «ξεχνά» να σημειώσει ποιος έχει βγάλει «στο σφυρί» τα ακίνητα αυτά. Ποιος αλήθεια έφτιαξε το ΤΑΙΠΕΔ, ποιος διορίζει τα μέλη του, ποιος δίνει εντολές για την εκποίηση των ακινήτων αυτών; Η απάντηση είναι απλή. Η Κυβέρνηση (Ν.Δ. και ΠΑΣΟΚ), μετά από τις απαιτήσεις – κατευθύνσεις των δανειστών.
Η διαδικασία όμως αυτή δεν είναι κάτι το εντελώς νέο. Να θυμίσω ότι, επί κυβέρνησης Σημίτη το 1998, με το νόμο 2636/1998, (άρθρο 12, παρ.2) προβλέφθηκε η σύσταση της «Ανώνυμης Εταιρίας Αξιοποιήσεως της Περιουσίας Ε.Ο.Τ.». Στη συνέχεια με το άρθρο 9 του νόμου 2837/2000 η ανωτέρω Ανώνυμη Εταιρία μετονομάζεται σε «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε.». Σύμφωνα με το άρθρο 13 του Ν. 2636/1998, όπως αυτό αντικαταστάθηκε με την παρ. 6 του άρθρου 9 του Ν. 2837/2000 η εταιρία «Ελληνικά Τουριστικά Ακίνητα Α.Ε.» ανέλαβε συλλήβδην τη διαχείριση της περιουσίας, κινητής και ακίνητης, του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού. Ουσιαστικά, η άσκηση της δημοσίας πολιτικής του τουρισμού, η οποία όμως αποτελεί δημόσια υπηρεσία, ανατέθηκε στην «Ε.Τ.Α. Α.Ε.»
Στο πλαίσιο αυτό η «Ε.Τ.Α. Α.Ε.», προβαίνει, μεταξύ των άλλων, στην εκμίσθωση ή και πώληση των δημοσίων κτημάτων, των ξενοδοχείων Ξενία, ακτών, ιαματικών λουτρών, τουριστικών περιπτέρων…
Να θυμίσω εδώ την μακροχρόνια μίσθωση των τριών ξενοδοχείων του Ναυπλίου (των δύο Ξενία και του Αμφιτρύωνα) από την «Ε.Τ.Α. Α.Ε.» στην εταιρία «Αργολικός Ήλιος». Να θυμίσω επίσης το γεγονός ότι το ένα Ξενία παραμένει από τότε κλειστό, παρά τα αρχικά συμφωνηθέντα, ότι θα λειτουργήσει άμεσα, τις αναφορές στη Βουλή για μη καταβολή ενοικίων κλπ.
Το παράδοξο είναι ότι η «Ε.Τ.Α. Α.Ε.», αναλαμβάνει και τη διαχείριση μνημείων της φυσικής και πολιτιστικής κληρονομιάς (όπως το «Μπούρτζι» και το σπήλαιο του Διρού). Έτσι, το Μπούρτζι, που είναι αρχαίο μνημείο, βρέθηκε και αυτό υπό τη διαχείριση μιας ανώνυμης εταιρίας της «Ε.Τ.Α. Α.Ε.». Για το θέμα αυτό είχα προσφύγει στο Συμβούλιο της Επικρατείας, ζητώντας ακριβώς να θεωρηθεί άκυρη οποιαδήποτε πράξη διαχείρισης ενός αρχαίου μνημείου από μια Ανώνυμη Εταιρία, που το 2004, πάλι επί κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ, 4 μόλις ημέρες πριν από τις Βουλευτικές εκλογές, είχε παραχωρήσει, κατά χρήση, το Μπούρτζι στο Δήμο Ναυπλίου. Μια παραχώρηση που εν τέλει κρίθηκε ότι ποτέ δεν έγινε νόμιμα.
Σ’ αυτούς τους χώρους θα πρέπει να προσθέσουμε και τον χώρο που εκποίησε το Δημόσιο παραπλεύρως του γηπέδου. Επί θητείας Α. Σαλεσιώτη ως Νομάρχη εκποιήθηκε από το Υπουργείο Οικονομικών χώρος 7.888 τ.μ. Ο χώρος αυτός, παρότι ήταν κοινόχρηστος, εντάχθηκε παλιότερα στο σχέδιο πόλης ως οικοδομήσιμος, δόθηκε σε ιδιώτη-εργολάβο μέσα από δημοπρασία της Κτηματικής Εταιρίας Δημοσίου και ήδη κατασκευάστηκαν σ’ αυτόν τέσσερις πολυκατοικίες. Θα μπορούσε όμως το Δημόσιο και όφειλε αντί να εκποιεί τους χώρους αυτούς σε ιδιώτες, να τους διαθέτει για τη δημιουργία κοινόχρηστων ή κοινωφελών χώρων.
Τις τελευταίες δεκαετίες είχαμε επίσης την αλλεπάλληλη άρση απαλλοτριώσεων εκτάσεων που στο Ναύπλιο είχαν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι ή κοινωφελείς, λόγω μη καταβολής από το Δήμο των αποζημιώσεων στους ιδιοκτήτες και εν συνεχεία την αλλαγή της χρήσης των χώρων αυτών και την οικοπεδοποίησή τους. Έτσι, ο ένας μετά τον άλλον οι χώροι αυτοί, αποχαρακτηρίζονταν από κοινόχρηστοι ή κοινωφελείς και στη συνέχεια κτίζονταν πολυκατοικίες και καταστήματα. Ήδη από τα 42.700 τ.μ. μέτρα που προβλέπονταν για κοινωφελείς και κοινόχρηστους χώρους, 9.000 τ.μ. περίπου έχουν αλλάξει χρήση και οικοδομηθεί. Τι είχε πράξει ο Δήμος Ναυπλίου για τα θέματα αυτά; Απολύτως τίποτα! Φθάσαμε έτσι στα τέλη του 2004, όταν επιχειρήθηκε η αλλαγή χρήσης δύο ακόμη οικοδομικών τετραγώνων (του 370 και 371 Α) παραπλεύρως της οδού Μεσολογγίου στο Ναύπλιο, έκτασης 4,5 στρεμμάτων. Τότε λοιπόν υπήρξε μια κινητοποίηση από ορισμένες κατοίκους, μερικοί από τους οποίους (και ο υπογράφων) δημιουργήσαμε την «Ένωση Προσώπων για την προστασία των ελεύθερων χώρων και των Δημόσιων αγαθών του Ναυπλίου» με σκοπούς:
- την προστασία όλων των χώρων που έχουν χαρακτηριστεί ως κοινόχρηστοι ή κοινωφελείς από το σχέδιο πόλης.
- την προστασία της κοινοχρησίας των ακτών, των πλατειών των δρόμων και των άλλων κοινοχρήστων χώρων της πόλης.
- την εξεύρεση νέων χώρων που θα δοθούν στην κοινή χρήση μέσα από απαλλοτριώσεις ή ανταλλαγές οικοπέδων.
- τη δημιουργία πλατειών, πάρκων, παιδικών χαρών ποδηλατόδρομων και την εύρυθμη λειτουργία τους.
- την προστασία των φυσικών πόρων και του περιβάλλοντος.
Ορισμένοι κάτοικοι προσέφυγαν τότε στο Συμβούλιο Επικρατείας, κατά του αποχαρακτηρισμού των παραπάνω οικοπέδων. Με την υπ’ αριθμ. 3873/2007 απόφασή του ΣτΕ κρίθηκε παράνομος ο αποχαρακτηρισμός και έτσι σώθηκαν προσωρινά όχι μόνο τα οικόπεδα αυτά, αλλά και όλα τα εναπομείναντα αντίστοιχα οικόπεδα (περίπου 32 στρέμματα). Προσωρινά γιατί απαιτούνται διάφορες διοικητικές ενέργειες προκειμένου αυτά να αποδοθούν στο Δήμο ως κοινόχρηστοι ή κοινωφελείς χώροι.
- Όλοι αυτοί που υπογράφουν την πρόσκληση πού ήταν, τι είπαν και τι έκαναν όταν οι διάφορες Κυβερνήσεις στο παρελθόν (ΠΑΣΟΚ και ΝΔ) μεθόδευαν την εκποίηση ή τη μακροχρόνια μίσθωση δημοσίων ακινήτων, μέσω της «ΕΤΑ ΑΕ»;
- Πού ήταν, τι είπαν και τι έκαναν όταν κάποιοι λίγοι κάτοικοι είχαν συστήσει την «Ένωση Προσώπων για την προστασία των ελεύθερων χώρων και των Δημόσιων αγαθών του Ναυπλίου» και κάποιοι άλλοι προσέφευγαν στο Συμβούλιο της Επικρατείας ;
- Πού ήταν, τι είπαν και τι έκαναν όταν το Μπούρτζι είχε περάσει σε μια ανώνυμη εταιρία την «ΕΤΑ ΑΕ»;
- Πού ήταν, τι είπαν και τι έκαναν όταν 7,5 στρέμματα επί Κυβέρνησης ΠΑΣΟΚ (και Νομαρχίας Α. Σαλεσιώτη) βγήκαν στο «σφυρί» και αγοράστηκαν από επιχειρηματία; Ποια διαφορά έχει αυτή η εκποίηση από αυτή που κάνει σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ με τα οικόπεδα του Αγίου Αναστασίου, που είναι ακριβώς δίπλα;
- Τι ψήφιζαν κάποιοι στο δημοτικό συμβούλιο τον Αύγουστο του 2008 όταν τέθηκε θέμα για τον αποχαρακτηρισμό 9.304,51 τ.μ. (Οικοδομικό τετράγωνο 356 Α, επί της οδού Αγίου Αδριανού, απέναντι από το γήπεδο 5Χ5); Τι ψήφισε ένας από τους πρωτεργάτες της κίνησης των 26 μείον 1;
Επειδή όλα αυτά που έγιναν στο παρελθόν και κάποια από αυτά συνεχίζουν να μας αφορούν μέχρι σήμερα (Ξενία, Μπούρτζι, «ελεύθεροι» χώροι στο σχέδιο πόλης) συνέβησαν επειδή κάποιοι όχι μόνο δεν αντέδρασαν, αλλά και συμφωνούσαν, με όλες ανεξαιρέτως τις ενέργειες των Κυβερνήσεων και των κυβερνώντων του ΠΑΣΟΚ. Επειδή κάποιοι από τους υπογράφοντες και τους «κρυφούς» υποστηρικτές τους λιβάνιζαν τον Κ. Σημίτη και εμφανίζονταν ως «κομισάριοι» στην περιοχή των διαφόρων πρωτοκλασάτων στελεχών του ΠΑΣΟΚ (ένα από αυτά τα στελέχη διαμένει ήδη στον Κορυδαλλό).
Στις «νεοφιλελεύθερες αντιλήψεις», στις οποίες αναφέρεται η πρόσκληση έχουν θητεύσει επί μακρόν κάποιοι από τους υπογράφοντες και ποτέ δεν δήλωσαν μέχρι σήμερα δημοσίως ότι διαφωνούν.
Δεν υπήρξα ούτε θα γίνω, ούτε θα παραστήσω το χρυσόψαρο, όπως θα επιθυμούσαν και κάνουν ήδη κάποιοι καιροσκόποι, οι οποίοι δυστυχώς αυξάνονται και πληθύνονται. Το θέμα είναι να μην τους αφήσουμε να κατακυριεύσουν την κοινωνία, εμφανιζόμενοι ως κάτι το νέο και το ριζοσπαστικό!
Κώστας Γκότσης,
Δικηγόρος-διδάκτωρ ιστορίας
