Του Ανδρέα Ζαφείρη
Πριν από λίγες ημέρες, το πρακτορείο Reuters, επικαλούμενο διπλωματικές πηγές, μετέδωσε με μια λακωνική αναφορά, ότι η Ρωσία και η Κούβα έφτασαν σε συμφωνία για τη διαγραφή του χρέους της δεύτερης, το συνολικό ύψος του οποίου είναι 32,2 δις δολάρια. Το θέμα της διαγραφής του χρέους είχε συζητηθεί το Φεβρουάριο του 2013 στη διάρκεια της επίσκεψης του πρωθυπουργού Ντμίτρι Μεντβέντιεφ στην Κούβα, ενώ η ίδια η συμφωνία υπεγράφη τελικά τον Οκτώβριο στη Μόσχα. Οι όροι της συμφωνίας προβλέπουν ότι η Κούβα θα εξοφλήσει στη Ρωσία τα υπόλοιπα 3,2 δισ. του χρέους σε διάστημα 10 ετών.
Δεν είναι η πρώτη φορά που η Κούβα, η οποία δεν ανήκει σε κανένα οργανισμό διεθνούς δανεισμού, όπως το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, καταφέρνει μια τέτοια επιτυχία στο θέμα του εξωτερικού χρέους της.
Το 1986 είχε διαγράψει μονομερώς το 10.900.000.000 δολαρίων χρέος της προς τη Λέσχη του Παρισιού, μια άτυπη ομάδα που συμμετέχουν σήμερα 19 από τις «ισχυρότερες» οικονομίες του κόσμου, – (το 1986, έτος της μονομερούς διαγραφής, αποτελούμενη από τον Καναδά, τη Γαλλία, τη Γερμανία, τηνΙαπωνία, το Ηνωμένο Βασίλειο , τις ΗΠΑ μεταξύ άλλων). Να υπενθυμίσουμε ότι το 1985 η Ελλάδα ήταν παγκόσμια πρώτη στο κατά κεφαλήν Δημόσιο Χρέος και ότι την περίοδο 1975-87 συνομολογήθηκαν 18,4 δισ. δολ. εξωτερικών δανείων, εκ των οποίων το 81% διατέθηκε για την εξυπηρέτηση των δανείων!
Το 2010 η Κούβα κατάφερε να διαγράψει το χρέος της ύψους 6 δισ. δολ. απέναντι στην Κίνα. Οι δύο χώρες είχαν υπογράψει συμφωνία κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού του 2010 για την διαγραφή του δημόσιου χρέους, και το Δεκέμβριο για την διαγραφή του εμπορικού χρέους. Οι όροι της συμφωνίας δεν είχαν δημοσιοποιηθεί αλλά περιλάμβαναν και συμφωνίες για νέες πιστώσεις καθώς και μία συμφωνία για τον εκσυγχρονισμό του λιμένα του Σαντιάγο ντε Κούβα, 800 μίλια ανατολικά της Αβάνας.
Το 2012 υπογράφηκε συμφωνία και με την Ιαπωνία, η οποία διέγραψε το 80% του χρέους που έφτανε το 1,4 δισ. δολ. (το υπόλοιπο του χρέους πρόκειται να εξοφληθεί μέσα σε 20 χρόνια), ενώ πρόσφατα έγινε γνωστό ότι και το Μεξικό θα διαγράψει το 70% του κουβανικού χρέους.
Η συμφωνία Κούβας- Ρωσίας ανοίγει το δρόμο για ρωσικές πιστώσεις, γεγονός που έχει μεγάλη σημασία για την Κούβα, η οποία αντιμετωπίζει μεγάλη έλλειψη ρευστότητας. Επιπλέον, ενισχύεται η δυνατότητα συνεργασίας σε τομείς όπως το εμπόριο, η εξόρυξη πετρελαίου, η ηλεκτρική ενέργεια, οι συγκοινωνίες, η πολιτική αεροπορία, η βιοφαρμακευτική και οι υψηλές τεχνολογίες. Οι τομείς αυτοί αναφέρονται στη συμφωνία αρχών της στρατηγικής συνεργασίας του 2009, στη βάση της οποίας ξεκίνησε η αναβίωση των σχέσεων Ρωσίας και Κούβας.
Ιδιαίτερο βάρος σε αυτή την πορεία επαναπροσέγγισης θα έχει το πετρέλαιο, τις έρευνες για το οποίο είχαν πραγματοποιήσει στο υπέδαφος της Κούβας σοβιετικοί ειδικοί με μεγάλες δαπάνες, και το οποίο το εξορύσσουν τώρα ο Καναδάς, η Γαλλία και η Μαλαισία. Η ρωσική κρατική πετρελαϊκή εταιρία «Zarubezhneft» από το 2009 έχει επενδύσει στην Κούβα 40 εκ. δολ., ενώ ο συνολικός όγκος των επενδύσεων της εταιρίας στο νησί ως το 2025 θα φτάσει τα 2,9 δισ.
Υπενθυμίζουμε ότι ο μέσος όρος του Δημοσίου Χρέους ως ποσοστού του ΑΕΠ στις χώρες BRIC είναι 33,3%, (στη Ρωσία, η οποία είχε κηρύξει στάση πληρωμών το 1998, είναι 8,8 %), ενώ το Παγκόσμιο Δημόσιο Χρέος ανέρχεται σήμερα σε 40 τρις. δολάρια και στην Δύση ο αντίστοιχος μέσος όρος ξεπερνάει κατά πολύ το 100% , ενώ στο μέλλον, τα δεδομένα προδιαγράφονται ακόμα χειρότερα.
Ειδήσεις σαν και αυτή της διαγραφής του χρέους της Κούβας δεν πρόκειται να τύχουν οποιασδήποτε δημοσιότητας στην Ελλάδα. Λαός και εργαζόμενοι πρέπει να πεισθούν ότι οι δανειακές συμβάσεις, το «χρέος» και η εξυπηρέτησή του αποτελούν μονόδρομο και καμία άλλη εναλλακτική δε υπάρχει.
Οι φονταμενταλιστές της χρεοκρατίας έχουν την ψευδαίσθηση ότι μπορούν να συνεχίσουν να τρομοκρατούν. Όμως ο χειμώνας του 2014 δεν είναι το καλοκαίρι του 2012. Στη βάση της κοινωνίας αναπτύσσεται δυναμικά όχι μόνο η ελπίδα της ανατροπής αλλά και η επίγνωση ότι μονόδρομοι δεν υπάρχουν.
*Ο Ανδρέας Ζαφείρης είναι μέλος της Γραμματείας των Συνεργαζόμενων Εκπαιδευτικών Κινήσεων (ΣΥΝΕΚ).
Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2014.
