Οι ανθρώπινοι «ζωολογικοί» κήποι, που ονομάζονταν επίσης «εθνολογικές εκθέσεις» ή «Negro Villages», ήταν χώροι (περιφραγμένα θεματικά πάρκα) στα οποία εκθέτονταν δημόσια ζωντανοί άνθρωποι τον 180, τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυτό συνέβαινε ώστε οι «πολιτισμένοι» Ευρωπαίοι να δείξουν και να τονίσουν τις πολιτιστικές διαφορές μεταξύ εκείνων δηλαδή του δυτικού πολιτισμού και των μη ευρωπαϊκών λαών. Όπως ήταν επόμενο αυτά τα θεματικά πάρκα χρησιμοποιήθηκαν συχνά ή μόνο για ρατσιστικούς σκοπούς και για να επιβεβαιώσουν έτσι την θεωρία του Δαρβίνου.
Ανθρώπινους ζωολογικούς κήπους βρίσκουμε στη Νέα Υόρκη, το Λονδίνο, τη Βαρσοβία, τη Βαρκελώνη, το Αμβούργο και άλλες πόλεις σε όλο τον κόσμο. Ένα «Negro Village» ήταν ο πόλος έλξης για τους παριζιάνους το 1889. Πάνω από 28 εκατομμύρια τον επισκέφτηκαν.
Τους Αφρικανούς τους φωτογράφιζαν δίπλα σε πιθήκους και χιμπατζήδες για να δείξουν στους επισκέπτες, ότι ήταν πιο «συγγενείς» με τα ζώα παρά με τον άνθρωπο. Το 1860, ο Ζωολογικός Κήπος του Παρισιού περιελάμβανε και αιχμάλωτους Ζουλού, Σενεγαλέζους και μαύρους από την Γκαμπόν. Το 1878 στον Ζωολογικό Κήπο του Βερολίνου βρίσκονταν Λάπωνες και Πυγμαίοι.
Το ίδιο έτος, ένας περιοδεύων ζωολογικός κήπος περιέφερε στη Γερμανία Νούβιους, Λάπωνες, Εσκιμώους, Καλμούχους, βουδιστές μοναχούς, Σουδανούς και Ινδιάνους, τους οποίους μάλιστα παρουσίαζε ως εξωτικά είδη. Ευτυχώς το αίσχος αυτό σταμάτησε στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, όχι όμως και για τα ζώα.
Πηγές:
- Ρόζα Μηνακούλη, περιοδικό «Γεωτρόπιο» τεύχος 418 Σαββατιάτικης Ελευθεροτυπίας, 19 Απριλίου 2008
- Άρθρο «Ο Κήπος των Ζώων» σελ. 18-24
zoosos.gr