Το Σάββατο 8 Φεβρουαρίου 2014, στο Πνευματικό κέντρο Λυγουριού πραγματοποιήθηκε μια σπουδαία και συγκινητική εκδήλωση που σκοπό είχε να τιμηθούν οι επιτυχόντες μαθητές του Δήμου στην Τριτοβάθμια εκπαίδευση. Επίσημος προσκεκλημένος ομιλητής ήταν ο ιστορικός – συγγραφέας κ. Σαράντος Καργάκος ο οποίος μίλησε σε μία κατάμεστη αίθουσα για την Πολυμάθεια και την Μόρφωση. Την εκδήλωση χαιρέτησε ο υφυπουργός πολιτισμού και αθλητισμού κ. Ανδριανός Ιωάννης.
"Θέλω πρώτα απ’ όλα να συγχαρώ τα παιδιά που τιμάμε σήμερα για τις ακαδημαϊκές τους επιδόσεις και να σας ευχηθώ καλή συνέχεια στις σπουδές και γενικότερα την σταδιοδρομία σας. Να συγχαρώ επίσης τους δασκάλους και τις οικογένειές σας που σας συμπαραστάθηκαν και σας συμπαρίστανται στις προσπάθειές σας και καμαρώνουν για τις επιτυχίες σας, όπως καμαρώνουμε όλοι μας.
Και βεβαίως, να συγχαρώ τον Δήμο γιατί με την εκδήλωση αυτή στέλνει το μήνυμα ότι η τοπική μας κοινωνία αναγνωρίζει την τεράστια σημασία της αριστείας.
Δεν θέλω να μακρηγορήσω, κυρίως γιατί απόψε έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε την σκέψη και τον μεστό λόγο του Σαράντου Καργάκου. Ο Σαράντος Καργάκος είναι από τους λίγους εκείνους διανοούμενους που επιμένουν να υπενθυμίζουν σε όλους μας ότι η εργαλειακή θεώρηση της εκπαίδευσης, που αφορά την συσσώρευση πληροφοριών και την απόκτηση πρακτικών δεξιοτήτων, από μόνη της δεν επαρκεί για να καλύψει τις βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου και των λαών.
Μολονότι, βεβαίως, έχουμε την υποχρέωση να προσφέρουμε στα παιδιά τα πρακτικά εκείνα προσόντα που θα τους επιτρέψουν να συμμετέχουν σε κάθε πεδίο ισότιμα με τους συνομήλικους τους απ’ την Ευρώπη και όλο τον κόσμο, συχνά πέφτουμε στην παγίδα να ξεχνάμε τρία σημαντικά πράγματα:
Πρώτον, ότι η παιδεία, για να είναι πλήρης και ουσιαστική, πρέπει πέρα από συσσώρευση πληροφοριών και απόκτηση δεξιοτήτων να λειτουργεί ως μια «μετα-γνώση», ως μια μάθηση του τρόπου με τον οποίο ο αυριανός ώριμος πολίτης θα μπορεί να αναζητά την γνώση και να την επεξεργάζεται κριτικά.
Δεύτερον, ότι η παιδεία, πέρα από τις γνώσεις, αφορά την καλλιέργεια του ήθους, της αίσθησης της υπευθυνότητας, της επιθυμίας για χρηστότητα στο κοινωνικό σύνολο.
Και τρίτον, ότι οι Έλληνες έχουμε το τεράστιο προνόμιο, αλλά και το εξίσου τεράστιο χρέος έναντι ολόκληρης της ανθρωπότητας, να λειτουργούμε ως θεματοφύλακες του μακραίωνου πολιτισμού μας. Κι αυτό όχι από κάποια προγονοπληξία, αλλά γιατί στην δαιδαλώδη αλλά αδιάσπαστη πορεία του, ο ελληνικός πολιτισμός παρήγαγε σπουδαίες απαντήσεις σε πολλά από τα σημαντικότερα ερωτήματα που μπορεί να θέσει ένας άνθρωπος – και αυτά τα ερωτήματα εξ ορισμού ξεφεύγουν από την στενή εργαλειακότητα.
Είναι λοιπόν χρέος μας αυτά τα τρία χαρακτηριστικά που εμπεριέχει η λέξη και η έννοια της παιδείας να τα ενσωματώνουμε ολοένα και περισσότερο τόσο στο εκπαιδευτικό μας σύστημα όσο και στην καθημερινότητά μας.
Η προσπάθεια αυτή πρέπει προφανώς να είναι συνεχής, και η συμβολή όλων μας, ολόκληρης της κοινωνίας, επιβεβλημένη.
Σε κάθε περίπτωση, είμαι βέβαιος ότι στα μέχρι σήμερα σχολικά σας χρόνια, γνωρίσατε δασκάλους και καθηγητές που υπηρετούσαν με συνέπεια αυτό το στόχο, και αγωνίστηκαν για να σας τον μεταλαμπαδεύσουν. Όπως επίσης είμαι βέβαιος ότι αυτό το αισιόδοξο μήνυμα το γνωρίσατε και μέσα από τα κείμενα ανθρώπων όπως ο Σαράντος Καργάκος.
Κρατήστε λοιπόν στην ψυχή και το μυαλό σας το παράδειγμα αυτό. Όποιο δρόμο και αν διαλέξετε στη ζωή σας, ό,τι κι αν σπουδάζετε, συνεχίστε στο δρόμο της παιδείας, στο δρόμο της διαρκούς καλλιέργειας. Γιατί εντέλει, αυτού του είδους η παιδεία είναι που θα μας πει το πώς θα αξιολογήσουμε, πώς θα αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο τα εργαλεία της εκπαίδευσης.
Καλή συνέχεια λοιπόν στις σπουδές σας και κάθε επιτυχία στους στόχους σας.
Δεν θέλω να μακρηγορήσω, κυρίως γιατί απόψε έχουμε την ευκαιρία να ακούσουμε την σκέψη και τον μεστό λόγο του Σαράντου Καργάκου. Ο Σαράντος Καργάκος είναι από τους λίγους εκείνους διανοούμενους που επιμένουν να υπενθυμίζουν σε όλους μας ότι η εργαλειακή θεώρηση της εκπαίδευσης, που αφορά την συσσώρευση πληροφοριών και την απόκτηση πρακτικών δεξιοτήτων, από μόνη της δεν επαρκεί για να καλύψει τις βαθύτερες ανάγκες του ανθρώπου και των λαών.
Πρώτον, ότι η παιδεία, για να είναι πλήρης και ουσιαστική, πρέπει πέρα από συσσώρευση πληροφοριών και απόκτηση δεξιοτήτων να λειτουργεί ως μια «μετα-γνώση», ως μια μάθηση του τρόπου με τον οποίο ο αυριανός ώριμος πολίτης θα μπορεί να αναζητά την γνώση και να την επεξεργάζεται κριτικά.
Και τρίτον, ότι οι Έλληνες έχουμε το τεράστιο προνόμιο, αλλά και το εξίσου τεράστιο χρέος έναντι ολόκληρης της ανθρωπότητας, να λειτουργούμε ως θεματοφύλακες του μακραίωνου πολιτισμού μας. Κι αυτό όχι από κάποια προγονοπληξία, αλλά γιατί στην δαιδαλώδη αλλά αδιάσπαστη πορεία του, ο ελληνικός πολιτισμός παρήγαγε σπουδαίες απαντήσεις σε πολλά από τα σημαντικότερα ερωτήματα που μπορεί να θέσει ένας άνθρωπος – και αυτά τα ερωτήματα εξ ορισμού ξεφεύγουν από την στενή εργαλειακότητα.
Η προσπάθεια αυτή πρέπει προφανώς να είναι συνεχής, και η συμβολή όλων μας, ολόκληρης της κοινωνίας, επιβεβλημένη.
Καλή συνέχεια λοιπόν στις σπουδές σας και κάθε επιτυχία στους στόχους σας.
