«Παγωμένο» φαίνεται να είναι το εθνικό πρόγραμμα Πολιτικού Σχεδιασμού Εκτάκτων Αναγκών (ΠΣΕΑ). Τα χρήματα χορηγούνται από τον εθνικό προϋπολογισμό αλλά δεν έχουν προβλεφθεί και δύσκολα βρίσκονται. Σοβαρότερα προβλήματα υπάρχουν στα ΠΣΕΑ του 2011 που αφορούν ζημιές από περονόσπορο και του 2013 που αφορούν την ακαρπία κυρίως στα ελαιόδεντρα. Για το 2011 έχει αποδεχτεί η Κομισιόν την καταβολή τους αλλά δεν έχουν βρεθεί μέχρι σήμερα τα χρήματα για να πληρωθούν οι παραγωγοί.
Για το 2013 αν και οι αρχικές προβλέψεις έκαναν λόγο για ζημιές ύψους πάνω από 100 εκατ. ευρώ, τελικά τα κονδύλια μειώθηκαν στα 65 εκατ. ευρώ. Ακόμη όμως και αυτά τα χρήματα δεν μπορεί να τα βρει το υπουργείο Οικονομικών, ώστε να σταλεί ο φάκελος στις Βρυξέλλες. Η Κομισιόν απαιτεί για να γίνει η πληρωμή των ΠΣΕΑ να μην έχουν περάσει τρία χρόνια από το ζημιογόνο αίτιο. Αυτό σημαίνει ότι για τις ζημιές του 2013 θα πρέπει να έχουν αποζημιωθεί οι παραγωγοί μέχρι το 2016. Σοβαρότερο πρόβλημα όμως υπάρχει με τα ΠΣΕΑ του 2011 γιατί θα πρέπει να αποζημιωθούν οι παραγωγοί μέχρι το 2015 (προκαταβολή το 2014). Σε αντίθετη περίπτωση θα χάσουν αυτά τα χρήματα οι παραγωγοί.
Τα τελευταία χρόνια για το φυτικό κεφάλαιο ο ΕΛΓΑ καταθέτει ένα φάκελο ΠΣΕΑ για κάθε χρονιά. Το 2013 το ΥπΑΑΤ διαβίβασε στο Υπουργείο Οικονομικών τον φάκελο του προγράμματος των κρατικών οικονομικών ενισχύσεων, που είναι ύψους 65 εκ. ευρώ, για τις συνολικές ζημιές που προκλήθηκαν στη γεωργία από θεομηνίες και δυσμενείς καιρικές συνθήκες και περιλάμβαναν κυρίως ζημιές από μη ομαλή καρποφορία της ελιάς και των οπορωφόρων δέντρων. Οι ζημιές ουσιαστικά αφορούσαν την ακαρπία στα ελαιόδεντρα. Βέβαια στελέχη του ΥπΑΑΤ επισημαίνουν ότι οι ζημιές αυτές είναι πολύ μεγαλύτερες από 100 εκατ. ευρώ. Οι αποζημιώσεις αυτές πρέπει να διατεθούν μέσα στο 2015 και το 2016.
Να θυμίσουμε ότι ο πρώην υπουργός, Αθ. Τσαυτάρης, είχε δημιουργήσει μια «Ομάδα Επιστημόνων» που είχε σαν ρόλο να αποτιμήσει το πρόβλημα και να αποφασίσει για το ποσό που αντιστοιχεί στις ζημιές της ελαιοκαλλιέργειας. Αυτή τη μελέτη μαζί με τις μετεωρολογικές συνθήκες που επικράτησαν στις διάφορες περιοχές εκείνη τη χρονιά, θα πρέπει να διαβιβαστούν από τον ΕΛΓΑ στις Βρυξέλλες. Όμως για να γίνει αυτό πρέπει να δοθεί πρώτα η έγκριση για τη δέσμευση αυτού του ποσού από το Γενικό Λογιστήριο του κράτους. Όπως όλα δείχνουν το υπουργείο Οικονομικών αδυνατεί να βρει αυτά τα «κουτσουρεμένα» κονδύλια. Πάντως, όπως υποστηρίζουν από το ΥπΑΑΤ, αν η Ελλάδα δεσμευτεί ότι έχει αυτά τα κονδύλια, οι Βρυξέλλες δεν αναμένεται να δημιουργήσουν προβλήματα και θα αποδεχτούν το σχετικό φάκελο.
Στη συνέχεια έχουμε και τις ζημιές από τις πυρκαγιές του 2013, που τα κονδύλια φτάνουν μόλις στα 2 εκατ. ευρώ. Όμως ούτε αυτά τα χρήματα έχουν πάρει την έγκριση από το Γενικό Λογιστήριο.
Για να αντιληφθούμε την τραγικότητα της όλης κατάστασης, θα πρέπει να δούμε τις καθυστερήσεις στα ΠΣΕΑ του 2011. Από το 2012 έχει δώσει το «πράσινο φως» η Κομισιόν για καταβολή αποζημιώσεων στους αμπελουργούς, ύψους 28 εκατ. ευρώ, επειδή επλήγησαν από τον περονόσπορο αλλά και από παγετό στα εσπεριδοειδή της περιοχής της Πελοποννήσου (Αργολίδα, Λακωνία, Αχαΐα και Ηλεία). Θα έπρεπε να δοθούν σε δύο δόσεις, η πρώτη φέτος και η δεύτερη τον επόμενο χρόνο. Όμως ακόμη δεν έχουν καταβληθεί αυτά τα ποσά στους παραγωγούς επειδή δεν τα βρίσκει το υπουργείο Οικονομικών.
Για το 2012 έχει κατατεθεί στην Κομισιόν ο φάκελος, που αφορά ζημιές από ισχυρές ανεμοθύελλες, χιονοπτώσεις, χαλαζοπτώσεις και ακαρπία στο κάστανο, ύψους 3,5 εκατ. ευρώ. Τα χρήματα αυτά αναμένεται να εγκριθούν από την ΕΕ το επόμενο χρονικό διάστημα.
Σταύρος Παϊσιάδης
agrotypos.gr
