Του Νίκου Σπ. Ζέρβα
Πολιτικού Επιστήμονα Πανεπιστημίου ΑθηνώνΤις τελευταίες μέρες διάφορες περιοχές της χώρας μας βυθίζονται στο σκοτάδι λόγω των δίωρων διακοπών ρεύματος που προκαλούνται από την απεργία της ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ. Για μία ακόμη φορά το πανίσχυρο, πρώην πρασινοβαμμένο, συνδικάτο βρίσκεται στα κάγκελα εξαιτίας του μοντέλου της «Μικρής ΔΕΗ» που προωθείται από τη δικομματική Κυβέρνηση. Εξαιτίας δηλαδή μιας ευρωπαϊκής υποχρέωσης που επιτάσσει, να πάψει η ΔΕΗ να διακατέχει δεσπόζουσα θέση στην αγορά ηλεκτρισμού, μονοπωλώντας την εκμετάλλευση των λιγνιτών και των υδάτινων πόρων της χώρας, όπως προβλέπεται από τις βασικές κοινοτικές αρχές του ελεύθερου ανταγωνισμού.
Ποιοί είναι όμως οι κύριοι λόγοι, για τους οποίους αντιδρά το θορυβώδες συνδικάτο;
Κατ’ αρχάς -και δόξα τω Θεώ να λέμε- δεν έχουν επικαλεστεί μέχρι στιγμής οι απεργοί κανέναν λόγο περί απόλυσης. Φαίνονται τουλάχιστον επαρκώς ενημερωμένοι ως προς αυτό, καθ’ ότι τόσο ο αρμόδιος υπουργός, όσο και η εν γένει εισροή επενδυτικών κεφαλαίων σε μια υπερχρεωμένη επιχείρηση, διαβεβαιώνουν τη διατήρηση όλων των σημερινών θέσεων εργασίας, για την επόμενη μάλιστα πενταετία. Εκείνο δε, για το οποίο διαρρηγνύουν τα ιμάτιά τους, είναι η ιδιωτικοποίηση μέρους επιχείρησης, ενός διαχρονικού κρατικού μονοπωλίου. Προς επίρρωση μάλιστα των επιχειρημάτων τους, δεν διστάζουν να διαλαλούν, ότι τις μείζονες συνέπειες θα τις υποστεί η ελληνική κοινωνία, από την επικείμενη -πάντα κατά τους ίδιους- αύξηση στην τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος. Έτσι όμως έχουν τα πράγματα;
Καθένας μας, αν αναλογιστεί το ύψος των δανείων που έχει λάβει κατά καιρούς η ΔΕΗ, ανερχόμενα σε μερικά δισ. ευρώ, δεν μπορεί να μην παραδεχτεί, ότι παρά τον μονοπωλιακό της χαρακτήρα, δεν πρόκειται για μία προβληματική, τουλάχιστον ως προς τη λειτουργία της, επιχείρηση. Και για την αντιμετώπιση των προβλημάτων της, χρειάζεται ένα και μόνο πράγμα. Κεφάλαιο, τουτέστιν χρήματα. Από πού λοιπόν θα αντλήσει η επιχείρηση αυτά τα χρήματα; Από τον κρατικό προϋπολογισμό; Μα τότε δεν θα διογκωθεί και πάλι το δημοσιονομικό κενό, το οποίο, αργά ή γρήγορα, θα κληθούν και πάλι να το καλύψουν οι Έλληνες πολίτες; Και πάλι κατ’ αυτόν τον τρόπο δεν θα μπει βαθιά το χέρι στην τσέπη του καταναλωτή, είτε από φουσκωμένους λογαριασμούς, είτε από έκτακτες εισφορές, είτε από οτιδήποτε άλλο;
Από την άλλη όμως, εάν δημιουργηθεί ένα φιλικό περιβάλλον για την είσοδο ιδιωτικών κεφαλαίων στην επιχείρηση, που θα χρηματοδοτήσουν μεγάλα ενεργειακά έργα, δεν θα επωφεληθεί ο Έλληνας καταναλωτής; Δεν θα μειωθούν οι τιμές του ρεύματος, εάν περιοριστεί το κόστος παραγωγής του, εάν εξισορροπηθεί η οικονομική ευρωστία της επιχείρησης, εάν εξαφανιστούν τα ελλείμματά της; Δεν θα εξυπηρετούνται καλύτερα οι πολίτες από τις ποιοτικότερες υπηρεσίες, την εισαγωγή νέων τεχνολογιών και καινοτομιών, τα αποδοτικότερα κοστολόγια; Ας μη γελιόμαστε. Άλλοι είναι οι λόγοι που κρύβονται πίσω από την καταχρηστική απεργία των ΓΕΝΟΠΙΤΩΝ, παρά τις φωνασκίες τους περί κοινωνικής αλληλεγγύης.
Πρώτος και κύριος η ανομία που απολάμβαναν στη χώρα μας τα συνδικάτα από τη δεκαετία του 80’ και έπειτα. Μια ανομία που τους επέτρεπε να απολαμβάνουν διαχρονικά υπέρογκα προνόμια, τα οποία καρπώνονταν, κατά κύριο λόγο, οι ηγεσίες τους, και επ’ ουδενί οι απλοί, άνθρωποι του μόχθου, εργαζόμενοι. Αλήθεια, έχει απολογηθεί κανείς από τις κεφαλές των ΓΕΝΟΠΙΤΩΝ, για το πού πήγαιναν τόσα χρόνια οι επιχορηγήσεις της εταιρίας προς το συνδικάτο; Ουδείς. Βέβαια, θα διερωτηθεί κανείς : μόνοι τους οι συνδικαλιστές στην Ελλάδα απέκτησαν αυτά τα προνόμια; Σαφώς και όχι.
Ζώντας σ’ ένα πατερναλιστικό κράτος, τσίλιες για τις διάφορες μορφές συνδικαλιστικής ασυδοσίας φύλαγαν τα κόμματα. ΟΛΑ τα κόμματα. Αριστεροί και Δεξιοί, σοσιαλιστές, φιλελεύθεροι και κομμουνιστές, κυβερνώντες και αντιπολιτευόμενοι, διατηρούσαν και διατηρούν αλισβερίσια με τα συνδικάτα. Στο κυνήγι της ψήφου όλοι τους φρόντιζαν να έχουν παρτίδες με τους συνδικαλιστές. Ήταν οι πάροχοί τους προεκλογικά, οι σύμμαχοι-σύντροφοί τους αντιπολιτευτικά, κοντολογίς οι πατερούληδές τους. Γι’ αυτό και η ανίερη αυτή ’’οικογένεια’’, που στηρίχθηκε πάνω σε διεφθαρμένες σχέσεις εξαγοράς ψήφων, συγκεντρώνει τις περισσότερες των ευθυνών για την κατάσταση, στην οποία έφθασε η χώρα μας, στα πρόθυρα της οικονομικής καταστροφής.
Ανέκαθεν, οποιαδήποτε μεταρρυθμιστική προσπάθεια και αν επραγματοποιείτο, έβρισκε αντιμέτωπή της ’’ηνωμένες’’ αντιπολιτεύσεις, συμπαρατασσόμενες με τις εκάστοτε συντεχνίες. Η είσοδος της COSCO στον Πειραιά, η ιδιωτικοποίηση του ΟΤΕ, που άνοιξε παντελώς την αγορά σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, ή η αξιοποίηση άλλων θνησιγενών κρατικοδίαιτων επιχειρήσεων, έβρισκαν και βρίσκουν πάντοτε στις γραμμές της μάχης εργατοπατέρες μαζί με τους κομματικούς τους φερετζέδες.
Από την άλλη, έχουν διαπραχθεί και τεράστια εγκλήματα λόγω της ανίερης αυτής συμπαράταξης. Η παραμονή στο συρτάρι της «Έκθεσης Σπράου» για το ασφαλιστικό, που οδήγησε στην παραίτηση έναν πανάξιο τότε υπουργό, τον Τάσο Γιαννίτση, ενώ θα είχε αλλάξει σωρηδόν την τραγική σημερινή κατάσταση των ταμείων, ήταν απόρροια των ογκωδών διαδηλώσεων γαλάζιων συνδικαλιστών και ασφαλισμένων, ως ένδειξη πυγμής, παρά την οριακή ήττα στις εκλογές του 2000, του τότε αρχηγού της Νέας Δημοκρατίας και μετέπειτα πρωθυπουργού. Και στον πρόσφατο ανασχηματισμό άλλωστε, αμέσως μετά το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών, η αντικατάσταση του πλέον αποτελεσματικού και επιτυχημένου, τουλάχιστον της τελευταίας δεκαετίας, υπουργού Υγείας, ήταν το αποτέλεσμα μιας προσπάθειας εκ μέρους του πρωθυπουργού επαναφοράς εν αρμονία των σχέσεων με τους προνομιακούς, για το κόμμα και μόνο, συλλόγους των ιατρών, των φαρμακοποιών, για να μην πούμε και των φαρμακοβιομηχάνων. Πάλι καλά, δηλαδή, που διεσώθη ο έτερος συνεπής, αφοσιωμένος στο έργο του και οραματιστής για ένα φιλικό και παραγωγικό Δημόσιο, υπουργός, εκείνος της Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Επομένως, πίσω από την απεργία της ΓΕΝΟΠ υποβόσκουν ξεκάθαροι πολιτικοί λόγοι. Λόγοι απολύτως συνυφασμένοι με την αγωνία της σημερινής αξιωματικής αντιπολίτευσης, να ανέλθει όσο το δυνατόν πιο γρήγορα στην εξουσία. Μιας αγωνίας, για την οποία δεν διστάζουν να συνταχθούν με τον εκάστοτε διαμαρτυρόμενο συνδικαλιστή, εργαζόμενο, κάτοικο προς αλίευση και πάλι ψήφων. Αγωνίας, για την οποία εθελοτυφλούν μπροστά στις παθογένειες του παρελθόντος, επιθυμώντας να παραμένει σε μαρασμό και αφάνεια η ’’δημόσια’’ περιουσία, προκειμένου να μην εισέλθουν σ’ αυτήν ιδιώτες, κεφαλαιούχοι για τους ίδιους, επενδυτές. Είτε στο Ελληνικό, είτε στα Ξενία της δεκαετίας του 60’, είτε στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, είτε οπουδήποτε αλλού. Αγωνίας επίσης, για την οποία επιδεικνύουν πρωτοφανή αλλεργία σε κάθε έννοια ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ δημοσίων υπαλλήλων και οργανικών μονάδων του Δημοσίου. Αγωνίας τέλος, για την οποία δεν διστάζουν να παίζουν καθημερινά με συνταγματικώς κατοχυρωμένους θεσμούς, όπως το δημοψήφισμα και η εκλογή του Προέδρου της Δημοκρατίας, ώστε να μετρήσουν τις δυνάμεις τους.
Ένα μέτρημα, ωστόσο, που δεν φαίνεται, δυστυχώς για τους ίδιους και ευτυχώς για εμάς, να τους βγήκε στις πρόσφατες εκλογές. Το εκλογικό τους αποτέλεσμα, ίδιο σχεδόν μ’ εκείνο των εκλογών του Ιουνίου 2012, μιλά από μόνο του. 1,5 εκατομμύριο παλαιοκομματικών εκπροσώπων του «βαθέως ΠΑΣΟΚ», μαζί μ’ ένα μικρό ποσοστό ριζοσπαστών αριστερών είναι συνάμα εκλογική τους βάση και ταβάνι τους. Γι’ αυτό και πλέον επιδίδονται σ’ ένα νέο κυνήγι, αυτή τη φορά συμμαχιών, είτε με ’’ψεκασμένους’’, είτε με πρώην «αριστερούς της ευθύνης», συλλέγοντας υπογραφές για δημοψηφίσματα και την αποτροπή της προεδρικής εκλογής.
Καταλήγοντας, το αλισβερίσι μεταξύ των παλαιού τύπου κομμάτων και των συνδικαλιστικών τους φερεφώνων, φέρει βαρύτατες ευθύνες για τη σημερινή κατάσταση. Γι’ αυτό και πρέπει να αποδοκιμαστούν και να απομονωθούν από εμάς τους ίδιους, τους πολίτες. Μόνο υγιείς, και προπαντός υπεύθυνες δυνάμεις πρέπει να επιβιώσουν. Οι τελευταίες χωρίζονται σε δύο (2) κατηγορίες. Αφ’ ενός σ’ εκείνες, που έχοντας πια κάνει την αυτοκριτική τους, αγωνίζονται για την ανόρθωση της χώρας, τιθέμενες αντιμέτωπες με κακοδαιμονίες του παρελθόντος, που οι ίδιες δημιούργησαν. Αφ’ ετέρου σ’ εκείνες, που καθ’ ότι γεννήθηκαν μέσα στην ίδια την οικονομική, πολιτική και ηθική μας χρεωκοπία, έρχονται πλέον να τ’ αλλάξουν όλα, χωρίς όμως να καταστρέψουν τη χώρα, κυριαρχούμενες από ένα ορθολογισμό. Ορθολογισμό, που στην περίπτωση της μικρής ΔΕΗ, συμφωνούν απόλυτα με την είσοδο ξένων επενδυτών, αρκεί να τοποθετηθούν οι απαραίτητες δικλείδες ασφαλείας για την υπόλοιπη κοινωνία. Στο χέρι μας λοιπόν είναι, το με ποιες θα συμπορευθούμε.
Νίκος Σπ. Ζέρβας,
Πολιτικός Επιστήμονας Πανεπιστημίου Αθηνών.
