Το ζώο της τρέχουσας εβδομάδας είναι ένα πραγματικά ιδιαίτερο θηλαστικό με μοναδικά χαρακτηριστικά, που παρόλα αυτά είναι σχεδόν ή πλήρες άγνωστο στον κόσμο. Σε αυτό συντελεί το μέγεθός του, καθώς όταν μιλάμε για την ετρουσκομυγαλίδα ουσιαστικά αναφερόμαστε σε ένα από τα μικρότερα θηλαστικά και το μικρότερο εδαφόβιο θηλαστικό του κόσμου. Τόσο το μέγεθός του όσο και ο τρόπος ζωής του και γενικότερα η βιολογία του καταφέρνουν να το «κρύβουν» από το ευρύ κοινό, το οποίο ξαφνιάζεται όποτε ενημερώνεται για την ύπαρξη αυτού του «νάνου» των θηλαστικών.
Η ετρουσκομυγαλίδαείναι έναμικροσκοπικού μεγέθους θηλαστικό,τοπιο μικρόσωμοτης οικογένειαςτωνμυγαλών (μικρά «ποντικόμορφα» εντομοφάγα θηλαστικά με χαρακτηριστικόρύγχος).Το είδος εξαπλώνεται στηνότια Ευρώπη, Β. Αφρική και περιοχές της Ν και ΝΔ Ασίας.Το σώμα τουφτάνει το μήκος των5,2εκατοστών,η ουρά μέχρι και τα 3 εκατοστά και βάρος μέχρι και τα2,5 γραμμάρια!Το σώμαείναι σχετικά επίμηκες, το κεφάλι μεγάλο με μικρά μάτια, μεγάλα αυτιά και πολύ μακρύ και οξύληκτο ρύγχος-προβοσκίδα, και τα άκρα κοντά.Το χρώμα του τριχώματος είναι ραχιαία γκρίζο-καστανόκαικοιλιακά ανοικτό γκρίζο, ενώ σε όλο το σώμα και ιδιαιτέρα σε ρύγχος και ουρά υπάρχουν μακριές τρίχες.Διαβιεί σε ανοικτούς βιοτόπους, χαμηλή μακία,λιβάδια, θάμνους, κήπους, ανοικτά δάση, εγκαταλελειμμένα χωράφια, ενώ χρησιμοποιεί σωρούς από πέτρες, χαλάσματα, σχισμές βράχων ή κορμούς για να κρυφτεί.Έχει εναλλασσόμενες περιόδους δραστηριοποίησης και ξεκούρασης αλλά είναι κυρίως νυκτόβιο ζώο.Το πολύ μικρό του μέγεθος της ετρουσκομυγαλίδας έχει ως συνέπεια την ταχύτατη απώλεια θερμότητας από το σώμα της και άρα την ανάγκη για υψηλό μεταβολικό ρυθμό για να επιβιώσει. Σε χαλάρωση οι χτύποι της καρδιάς της δεν ξεπερνούν κατά πολύ τους 800/λεπτό(!)ενώ σε δραστηριότητα ξεπερνούν τους 1500/λεπτό (25 χτύποι/δευτερόλεπτο!). Αυτοί οι απίστευτοι αριθμοί σημαίνουν ότι το ζώο βρίσκεται σε διαρκή κίνηση προς εύρεση τροφής, με τις καθημερινές ανάγκες πρόσληψης τροφής να φτάνουν το διπλάσιο του βάρους του, το ανάλογο ενός ενήλικου άντρα 75 κιλών να τρώει καθημερινά μέχρι και 150 κιλά τροφής! Είναι αποκλειστικάσαρκοφάγο ζώο καταναλώνοντας ασπόνδυλα (έντομα και προνύμφες, γαιοσκώληκες, κ.ά.) που φτάνουν στο μέγεθος του ίδιου του ζώου.Εξαιτίας του μεγέθους και του υψηλού μεταβολισμού του, το προσδόκιμο ζωής του στη φύση δεν ξεπερνά τα 2 χρόνια.
Η προστασία τηςετρουσκομυγαλίδαςσε κοινοτικό και ευρωπαϊκό επίπεδοείναιεπαρκήςέως «χαλαρή» και περιλαμβάνεται στους καταλόγους ορισμένων συμβάσεων και νόμωνενώ προστατεύεται και από την εθνικήνομοθεσία. Οι άμεσες απειλές στο συγκεκριμένο είδος δεν είναι σημαντικές καθώς το ζώο περνά «απαρατήρητο», εξαιτίας τόσο του μεγέθους της και του νυχτερινού τρόπου ζωής του, όσο και της μεγάλης περιοχής εξάπλωσής του.Αντίθετα, περισσότερο απειλείται στο μέλλον έμμεσαμέσω των πιέσεωνπου υφίσταται από την καταστροφή, υποβάθμιση και κατακερματισμό των βιοτόπωνπου διαβιεί και τρέφεται, προφανώς εξαιτίας της εντατικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων.
Ηύπαρξη της ετρουσκομυγαλίδας και η παρουσία της στην προστατευόμενη περιοχή του Φορέα Διαχείρισης όρους Πάρνωνα και υγροτόπου Μουστού σίγουρα αποτελεί έκπληξητόσο για τους επισκέπτεςόσο και για τους κατοίκους της περιοχής.Ένα τόσο μικρό ζώο (με μέγεθος ακρίδας) που κινείται κυρίως τις νυχτερινές ώρες περνά εύκολα απαρατήρητο, ακόμα και αν το συναντήσει κάποιος την ημέρα.Η -κατά πολλούς-ποντικοειδής μορφή του δεν πρέπει να μας αποτρέψει από την προστασία του μέσω της διατήρησης των οικοτόπων που ζει, καθώς η «λαιμαργία» και ο αδιάκοπος αγώνας του για εύρεση τροφής θεωρείται από τους ερευνητές ως καθοριστικός παράγοντας για τη ρύθμιση των πληθυσμών επιβλαβών για τον άνθρωπο εντόμων σε χαμηλά επίπεδα.
Φορέας Διαχείρισης Όρους Πάρνωνα και Υγροτόπου Μουστού
Τμήμα Προστασίας & Διαχείρισης
Άστρος Αρκαδίας, 22001
Τηλ: 27550 22021, Fax: 27550 22806
Email: info@fdparnonas.grWeb:www.fdparnonas.gr
