Ωστόσο, ουδείς πίστευε τότε, πως η ίδια αβεβαιότητα θα συναντάτο σε μια μελλοντική εκλογική αναμέτρηση, πόσο μάλλον στην αμέσως επόμενη. Διότι, λίγα μόλις 24ωρα πριν από τις εθνικές εκλογές, εύκολα διαπιστώνεται μια προμνησία, ένα deja vu δηλαδή ως προς το κλίμα φόβου, καθώς και της τιμωρητικής διάθεσης. Συνοδευμένα, βέβαια, και από την κλασσική παροχολογία, τον παραδοσιακό λαϊκισμό, κυρίως όμως από μια πρωτοφανή συκοφαντία. Ας τα πάρουμε όμως με τη σειρά.
Ανοίγοντας κανείς τους τηλεοπτικούς δέκτες, ξεφυλλίζοντας εφημερίδες, ή σερφάροντας σε ειδησεογραφικούς ιστοτόπους, κατακλύζεται από ένα διάχυτο αίσθημα φόβου και αβεβαιότητας, που σπείρουν καθημερινά στελέχη της Κυβέρνησης και της συμπολίτευσης. Εμφανώς επηρεασμένη από τις δημοσκοπήσεις, όλη η διαφημιστική καμπάνια του κυρίαρχου εταίρου της σημερινής συμπολίτευσης έχει στηθεί πάνω σ’ ένα πλαίσιο εκφοβισμού της κοινωνίας για την αποφράδα ώρα που την εξουσία θ’ αναλάβει η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση. Αντί να προτάσσει τις θέσεις της και ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα, σύσσωμη σχεδόν η κοινοβουλευτική ομάδα και οι υποψήφιοι πολιτευτές της θεωρητικά κεντροδεξιάς παράταξης, αναπαράγουν τα κινδυνολογικά non-papers της Συγγρού και του Μαξίμου. Για να μη μιλήσουμε για τις μεταρρυθμίσεις, τις οποίες έχουν πλήρως λησμονήσει από τις ευρωεκλογές και έπειτα. Μόνο λίγοι, παραδοσιακοί εκπρόσωποι του φιλελεύθερου κεντρώου χώρου, που βρίσκονται στις τάξεις της, έχουν ξεκάθαρα διαχωριστεί από την εκφοβιστική αυτή επικοινωνιακή γραμμή, επιδιώκοντας να αναδεικνύουν συνεχώς, με σοβαρά επιχειρήματα, την προγραμματική ένδεια του ΣΥΡΙΖΑ, τη ασάφεια των θέσεών του, την αδυναμία εφαρμογής στην πράξη των όποιων ψηφοθηρικών του πυροτεχνημάτων.
Από την άλλη, στο αντίπαλο στρατόπεδο, δεσπόζουσα θέση καταλαμβάνει η θεωρία της τιμωρητικής ψήφου. Και για τους επίδοξους κυβερνήτες, και για την ψεκασμένη συνιστώσα τους, για όλα φταίνε τα Μνημόνια! Καμία διάθεση κριτικής, όχι μόνο για τις παρελθούσες εγκληματικές ενέργειες και αδράνειες των πολιτικών τους αντιπάλων, αλλά και για τις κακοδαιμονίες, τις ρεμούλες και τις δολοπλοκίες εκπροσώπων του παρασιτικού συνδικαλισμού, που έχουν εισχωρήσει στις τάξεις τους. Πλήρης επίσης έλλειψη αυτοκριτικής για τα δικά τους λάθη, για τη συντήρηση μιας νοοτροπίας της αδράνειας, την πρόκληση κωλυσιεργίας σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια, την υπεράσπιση λογής-λογής κρατικοδίαιτων κηφήνων ελλειμματικών οργανισμών. Μοναδικός τους εχθρός οι δανειστές και οι εν Ελλάδι εκτελεστές των Μνημονίων, αρνούμενοι προκλητικά να παραδεχτούν το προφανές, ότι η κρίση έφερε τα Μνημόνια και όχι το αντίθετο. Και το χειρότερο; Απορροφημένοι μέσα στα τιμωρητικά τους παραληρήματα, ξεχνούν πως τ’ αντίστοιχα του καλοκαιριού του 2011, των ’’Αγανακτισμένων’’ και της πλατείας, ανέσυραν από την πολιτική του αφάνεια το νεοναζιστικό μόρφωμα, με συνέπεια, σήμερα, να συζητάμε ακόμη και το ενδεχόμενο να λάβει την τρίτη διερευνητική εντολή. Ας ελπίσουμε, πως η αναγκαία όσο ποτέ σωφροσύνη των δημοκρατικών πολιτών δεν θα το επιτρέψει.
Εκτός όμως από το κάλεσμα της τιμωρίας, από το αντιπολιτευτικό στρατόπεδο φυσικά και δεν θα έλειπε η ανεύθυνη παροχολογία. Ολημερίς και ολονυχτίς ακούμε διάφορες υποσχέσεις από τους εκπροσώπους του, κυρίως δε από κείνους του ΣΥΡΙΖΑ. Υποσχέσεις για αυξήσεις μισθών και συντάξεων, για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, για ανακατανομή του πλούτου, για προσλήψεις στο Δημόσιο, για εθνικοποιήσεις-κοινωνικοποιήσεις τραπεζών, για φορολογικές «σεισάχθειες». Υποσχέσεις επίσης για επιβολή της θελήσεώς τους στους Ευρωπαίους, για μονομερείς ενέργειες, ακόμα και για κοπή νέου χρήματος από το Νομισματοκοπείο της Αγίας Παρασκευής! Ειλικρινά, δεν κατανοούν τις επιπτώσεις των ανεύθυνων τοποθετήσεών τους για την οικονομία μας; Δεν αντιλαμβάνονται πως τα ψηφοθηρικά τους πυροτεχνήματα έχουν προκαλέσει, τη δεδομένη στιγμή, μια άτυπη στάση πληρωμών στην αγορά; Δεν έχουν μάθει από τα λάθη άλλων πολιτικών του παρελθόντος, που την ώρα που εισερχόταν ολόκληρος ο κόσμος στη χειρότερη οικονομική κρίση -αντίστοιχη μ’ εκείνη του 1929-, εκείνοι εθελοτυφλώντας κήρυτταν ότι «λεφτά υπάρχουν»; Δεν καταλαβαίνουν πως το κλίμα εφησυχασμού που προσπαθούν να προωθήσουν στην ελληνική κοινωνία, μεταφράζεται για τους εταίρους μας σ’ ένα κλίμα έντονης αμφισβήτησης -αν όχι πανικού-, κλονίζοντας έτσι τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας;
Τι απάντηση όμως περιμένει να λάβει κανείς από τους θιασώτες του σαρακιού της πολιτικής μας ζωής, του άκρατου λαϊκισμού; Λαϊκισμού, που στα χρόνια της δημοσιονομικής μας προσαρμογής έχει ξεφύγει από κάθε επιτρεπτό όριο. Και που συναντάται καθημερινά στις τάξεις και των δύο (2) εκπροσώπων του σημερινού δικομματισμού. Από τη μια έχουμε αυτούς που θα βαράνε τα νταούλια για να χορεύουν οι αγορές, από την άλλη έχουμε εκείνους που σκίζουν σελίδα-σελίδα τα Μνημόνια. Οι μεν κάνουν λόγο για αστυνομοκρατούμενη πολιτεία, επιδιώκοντας τον αφοπλισμό των σωμάτων ασφαλείας, οι δε προβαίνουν σε ομοφοβικές δηλώσεις για τους παράνομους μετανάστες. Εκατέρωθεν, η μια ανακοίνωση από τα Γραφεία Τύπου των κομμάτων τους διαδέχεται την άλλη, είτε για τα πρώιμα ’’θρησκευτικά αισθήματα’’ του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είτε για τα ακροδεξιά στοιχεία που πλαισιώνουν τον πρωθυπουργό. Κανένας σοβαρός και τεκμηριωμένος λόγος για μεταρρυθμίσεις, για ανάπτυξη, για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, για επενδύσεις, για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Καμιά κουβέντα επίσης για την παιδεία, το έλλειμμα της οποίας αποτελεί την κυριότερη αιτία της πνευματικής μας κρίσης και της ηθικής μας χρεωκοπίας. Και ούτε λόγος, βέβαια, για ισονομία, για κράτος-δικαίου, για δικαιοσύνη, για την παραδειγματική τιμωρία πολιτών και πολιτικών, που μας οδήγησαν και στην οικονομική χρεωκοπία. Μόνο μια πρωτοφανής στα πολιτικά μας χρονικά αψιμαχία, που ώρες-ώρες την αντιπροσωπεύει και μια χυδαία συκοφαντία για κουμπαράδες, για αργυρώνητους βουλευτές, για υποταγμένες σε ξένα και επιχειρηματικά συμφέροντα ηγεσίες.
Με όλα τ’ ανωτέρω δεδομένα, οδεύουμε ολοταχώς προς την κρισιμότερη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων 40 ετών. Ως υπεύθυνοι πολίτες, καλούμαστε ν’ αποφασίσουμε για το μέλλον της χώρας, του λαού, της κοινωνίας μας. Να ψηφίσουμε για τη σταθερότητα της χώρας και όχι για την ακυβερνησία. Ν’ αναζητήσουμε την αλήθεια από όλους όσους συμμετέχουν στον εκλογικό αγώνα και να μην υποκύψουμε και οι ίδιοι σε τραγικά παρελθόντα λάθη. Να μην επιτρέψουμε η επόμενη Βουλή να είναι ακόμα χειρότερη από την παρούσα. Γι’ αυτό και καλούμαστε τέλος, να στηρίξουμε με αξιοκρατικά κριτήρια τους αρίστους, απ’ όπου κι αν αυτοί προέρχονται -για τον γράφοντα εκείνους από τον ευρύτερο φιλελεύθερο-μεταρρυθμιστικό χώρο-, προκειμένου να συγκροτηθεί μια ευρείας συμμετοχής «Συνωμοσία του Καλού για τη χώρα», έτοιμη να αναλάβει τις τύχες της την επόμενη μέρα. Αυτό, άλλωστε, είναι και το ύψιστο διακύβευμα των επερχόμενων εκλογών.
Νίκος Σπ. Ζέρβας
Πολιτικός Επιστήμονας και Υπ. Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών,
Το βιβλίο του "Πρωθυπουργοκεντρισμός" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μπατσιούλας.
Ανοίγοντας κανείς τους τηλεοπτικούς δέκτες, ξεφυλλίζοντας εφημερίδες, ή σερφάροντας σε ειδησεογραφικούς ιστοτόπους, κατακλύζεται από ένα διάχυτο αίσθημα φόβου και αβεβαιότητας, που σπείρουν καθημερινά στελέχη της Κυβέρνησης και της συμπολίτευσης. Εμφανώς επηρεασμένη από τις δημοσκοπήσεις, όλη η διαφημιστική καμπάνια του κυρίαρχου εταίρου της σημερινής συμπολίτευσης έχει στηθεί πάνω σ’ ένα πλαίσιο εκφοβισμού της κοινωνίας για την αποφράδα ώρα που την εξουσία θ’ αναλάβει η σημερινή αξιωματική αντιπολίτευση. Αντί να προτάσσει τις θέσεις της και ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα για την επόμενη μέρα, σύσσωμη σχεδόν η κοινοβουλευτική ομάδα και οι υποψήφιοι πολιτευτές της θεωρητικά κεντροδεξιάς παράταξης, αναπαράγουν τα κινδυνολογικά non-papers της Συγγρού και του Μαξίμου. Για να μη μιλήσουμε για τις μεταρρυθμίσεις, τις οποίες έχουν πλήρως λησμονήσει από τις ευρωεκλογές και έπειτα. Μόνο λίγοι, παραδοσιακοί εκπρόσωποι του φιλελεύθερου κεντρώου χώρου, που βρίσκονται στις τάξεις της, έχουν ξεκάθαρα διαχωριστεί από την εκφοβιστική αυτή επικοινωνιακή γραμμή, επιδιώκοντας να αναδεικνύουν συνεχώς, με σοβαρά επιχειρήματα, την προγραμματική ένδεια του ΣΥΡΙΖΑ, τη ασάφεια των θέσεών του, την αδυναμία εφαρμογής στην πράξη των όποιων ψηφοθηρικών του πυροτεχνημάτων.
Από την άλλη, στο αντίπαλο στρατόπεδο, δεσπόζουσα θέση καταλαμβάνει η θεωρία της τιμωρητικής ψήφου. Και για τους επίδοξους κυβερνήτες, και για την ψεκασμένη συνιστώσα τους, για όλα φταίνε τα Μνημόνια! Καμία διάθεση κριτικής, όχι μόνο για τις παρελθούσες εγκληματικές ενέργειες και αδράνειες των πολιτικών τους αντιπάλων, αλλά και για τις κακοδαιμονίες, τις ρεμούλες και τις δολοπλοκίες εκπροσώπων του παρασιτικού συνδικαλισμού, που έχουν εισχωρήσει στις τάξεις τους. Πλήρης επίσης έλλειψη αυτοκριτικής για τα δικά τους λάθη, για τη συντήρηση μιας νοοτροπίας της αδράνειας, την πρόκληση κωλυσιεργίας σε κάθε μεταρρυθμιστική προσπάθεια, την υπεράσπιση λογής-λογής κρατικοδίαιτων κηφήνων ελλειμματικών οργανισμών. Μοναδικός τους εχθρός οι δανειστές και οι εν Ελλάδι εκτελεστές των Μνημονίων, αρνούμενοι προκλητικά να παραδεχτούν το προφανές, ότι η κρίση έφερε τα Μνημόνια και όχι το αντίθετο. Και το χειρότερο; Απορροφημένοι μέσα στα τιμωρητικά τους παραληρήματα, ξεχνούν πως τ’ αντίστοιχα του καλοκαιριού του 2011, των ’’Αγανακτισμένων’’ και της πλατείας, ανέσυραν από την πολιτική του αφάνεια το νεοναζιστικό μόρφωμα, με συνέπεια, σήμερα, να συζητάμε ακόμη και το ενδεχόμενο να λάβει την τρίτη διερευνητική εντολή. Ας ελπίσουμε, πως η αναγκαία όσο ποτέ σωφροσύνη των δημοκρατικών πολιτών δεν θα το επιτρέψει.
Εκτός όμως από το κάλεσμα της τιμωρίας, από το αντιπολιτευτικό στρατόπεδο φυσικά και δεν θα έλειπε η ανεύθυνη παροχολογία. Ολημερίς και ολονυχτίς ακούμε διάφορες υποσχέσεις από τους εκπροσώπους του, κυρίως δε από κείνους του ΣΥΡΙΖΑ. Υποσχέσεις για αυξήσεις μισθών και συντάξεων, για κατάργηση του ΕΝΦΙΑ, για ανακατανομή του πλούτου, για προσλήψεις στο Δημόσιο, για εθνικοποιήσεις-κοινωνικοποιήσεις τραπεζών, για φορολογικές «σεισάχθειες». Υποσχέσεις επίσης για επιβολή της θελήσεώς τους στους Ευρωπαίους, για μονομερείς ενέργειες, ακόμα και για κοπή νέου χρήματος από το Νομισματοκοπείο της Αγίας Παρασκευής! Ειλικρινά, δεν κατανοούν τις επιπτώσεις των ανεύθυνων τοποθετήσεών τους για την οικονομία μας; Δεν αντιλαμβάνονται πως τα ψηφοθηρικά τους πυροτεχνήματα έχουν προκαλέσει, τη δεδομένη στιγμή, μια άτυπη στάση πληρωμών στην αγορά; Δεν έχουν μάθει από τα λάθη άλλων πολιτικών του παρελθόντος, που την ώρα που εισερχόταν ολόκληρος ο κόσμος στη χειρότερη οικονομική κρίση -αντίστοιχη μ’ εκείνη του 1929-, εκείνοι εθελοτυφλώντας κήρυτταν ότι «λεφτά υπάρχουν»; Δεν καταλαβαίνουν πως το κλίμα εφησυχασμού που προσπαθούν να προωθήσουν στην ελληνική κοινωνία, μεταφράζεται για τους εταίρους μας σ’ ένα κλίμα έντονης αμφισβήτησης -αν όχι πανικού-, κλονίζοντας έτσι τη διεθνή αξιοπιστία της χώρας;
Τι απάντηση όμως περιμένει να λάβει κανείς από τους θιασώτες του σαρακιού της πολιτικής μας ζωής, του άκρατου λαϊκισμού; Λαϊκισμού, που στα χρόνια της δημοσιονομικής μας προσαρμογής έχει ξεφύγει από κάθε επιτρεπτό όριο. Και που συναντάται καθημερινά στις τάξεις και των δύο (2) εκπροσώπων του σημερινού δικομματισμού. Από τη μια έχουμε αυτούς που θα βαράνε τα νταούλια για να χορεύουν οι αγορές, από την άλλη έχουμε εκείνους που σκίζουν σελίδα-σελίδα τα Μνημόνια. Οι μεν κάνουν λόγο για αστυνομοκρατούμενη πολιτεία, επιδιώκοντας τον αφοπλισμό των σωμάτων ασφαλείας, οι δε προβαίνουν σε ομοφοβικές δηλώσεις για τους παράνομους μετανάστες. Εκατέρωθεν, η μια ανακοίνωση από τα Γραφεία Τύπου των κομμάτων τους διαδέχεται την άλλη, είτε για τα πρώιμα ’’θρησκευτικά αισθήματα’’ του αρχηγού της αξιωματικής αντιπολίτευσης, είτε για τα ακροδεξιά στοιχεία που πλαισιώνουν τον πρωθυπουργό. Κανένας σοβαρός και τεκμηριωμένος λόγος για μεταρρυθμίσεις, για ανάπτυξη, για παραγωγική ανασυγκρότηση της χώρας, για επενδύσεις, για την αντιμετώπιση της ανεργίας. Καμιά κουβέντα επίσης για την παιδεία, το έλλειμμα της οποίας αποτελεί την κυριότερη αιτία της πνευματικής μας κρίσης και της ηθικής μας χρεωκοπίας. Και ούτε λόγος, βέβαια, για ισονομία, για κράτος-δικαίου, για δικαιοσύνη, για την παραδειγματική τιμωρία πολιτών και πολιτικών, που μας οδήγησαν και στην οικονομική χρεωκοπία. Μόνο μια πρωτοφανής στα πολιτικά μας χρονικά αψιμαχία, που ώρες-ώρες την αντιπροσωπεύει και μια χυδαία συκοφαντία για κουμπαράδες, για αργυρώνητους βουλευτές, για υποταγμένες σε ξένα και επιχειρηματικά συμφέροντα ηγεσίες.
Με όλα τ’ ανωτέρω δεδομένα, οδεύουμε ολοταχώς προς την κρισιμότερη εκλογική αναμέτρηση των τελευταίων 40 ετών. Ως υπεύθυνοι πολίτες, καλούμαστε ν’ αποφασίσουμε για το μέλλον της χώρας, του λαού, της κοινωνίας μας. Να ψηφίσουμε για τη σταθερότητα της χώρας και όχι για την ακυβερνησία. Ν’ αναζητήσουμε την αλήθεια από όλους όσους συμμετέχουν στον εκλογικό αγώνα και να μην υποκύψουμε και οι ίδιοι σε τραγικά παρελθόντα λάθη. Να μην επιτρέψουμε η επόμενη Βουλή να είναι ακόμα χειρότερη από την παρούσα. Γι’ αυτό και καλούμαστε τέλος, να στηρίξουμε με αξιοκρατικά κριτήρια τους αρίστους, απ’ όπου κι αν αυτοί προέρχονται -για τον γράφοντα εκείνους από τον ευρύτερο φιλελεύθερο-μεταρρυθμιστικό χώρο-, προκειμένου να συγκροτηθεί μια ευρείας συμμετοχής «Συνωμοσία του Καλού για τη χώρα», έτοιμη να αναλάβει τις τύχες της την επόμενη μέρα. Αυτό, άλλωστε, είναι και το ύψιστο διακύβευμα των επερχόμενων εκλογών.
Νίκος Σπ. Ζέρβας
Πολιτικός Επιστήμονας και Υπ. Διδάκτορας Πανεπιστημίου Αθηνών,
Το βιβλίο του "Πρωθυπουργοκεντρισμός" κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μπατσιούλας.
