Εν όψει των επικείμενων κρίσιμων εθνικών εκλογών αλλά εν μέσω κρίσιμων διεθνών και ευρωπαϊκών εξελίξεων, o Υπουργός Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής απάντησε, αποκλειστικά για το energia.gr, σε μία ερωτήσεων σχετικών με την ενεργειακή πολιτική της χώρας και τις προοπτικές του ελληνικού ενεργειακού τομέα.
Αναφορικά με το θέμα το αν η πτώση των τιμών πετρελαίου θα δράσει ως αντικίνητρο για τις πετρελαϊκές εταιρείες που θα επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στον υπό εξέλιξη διεθνή γύρο παραχωρήσεων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα, ο κ. Μανιάτης εκτίμησε ότι, καθώς το στάδιο των ερευνών χαρακτηρίζεται από μικρότερες επενδύσεις σε σχέση με την ανάπτυξη και την παραγωγή, ο χρόνος που απαιτείται έως την ανάπτυξη, είναι τέτοιος που η αγορά θα έχει σταθεροποιηθεί και ανακάμψει.
Παράλληλα, ο κ. Μανιάτης τόνισε ότι, για μια χώρα που εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, η πτώση των τιμών έχει σαφώς θετικό συνολικό αποτέλεσμα, αλλά και για μια σειρά επιμέρους παραγωγικές δραστηριότητες, όπως η παραγωγή και μεταφορά προϊόντων. Επίσης, ανέφερε ότι, πέραν της μείωσης του κόστους παραγωγής του ηλεκτρισμού, μείωση θα έχουμε και στο φυσικό αέριο. Μάλιστα, απαντώντας σε ερώτηση του energia. gr για τις θετικές επιπτώσεις από την εξέλιξη των τιμών του πετρελαίου στην ελληνική οικονομία, ο Υπουργός ΠΕΚΑ υπογράμμισε τις ευεργετικές επιδράσεις σε τομείς της οικονομίας (βιομηχανικός, αγροτικός) που έχουν βάση τη χρήση παραγώγων πετρελαίων προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότητας τους.
Ακολουθεί η αποκλειστική συνέντευξη του Υπουργού Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής κ. Γιάννη Μανιάτη στο energia. gr:
(α) Τους τελευταίους μήνες παρατηρείται μία απροσδόκητη και ραγδαία πτώση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Πιστεύετε ότι η εξέλιξη αυτή θα επηρεάσει στην Ελλάδα την ανάπτυξη κλάδων, όπως η ενεργειακή αποδοτικότητα των κτιρίων και τις μεταφορές όπου εκτιμάται ότι θα ενισχυθεί περαιτέρω η χρήση πετρελαίου;
Για μια χώρα που εισάγει σχεδόν όλο το πετρέλαιο που χρησιμοποιεί, η πτώση των τιμών έχει σαφώς θετικό συνολικό αποτέλεσμα. Το άμεσο ενεργειακό κόστος μειώνεται για τους τελικούς καταναλωτές, είτε πρόκειται για το ίδιο το καύσιμο πετρέλαιο είτε για παράγωγα του, όπως για παράδειγμα η ηλεκτρική ενέργεια στα νησιά μας. Όμως όφελος υπάρχει και από τη μείωση του ενεργειακού κόστους για παραγωγικές δραστηριότητες, άρα μειώνεται το κόστος παραγωγής και μεταφοράς των προϊόντων, προς όφελος - και μ’ αυτό τον τρόπο - των καταναλωτών. Σημειώνω εδώ ότι πέραν της μείωσης του κόστους παραγωγής του ηλεκτρισμού, μείωση θα έχουμε και στο φυσικό αέριο, μια που ένα μέρος του κόστους απόκτησης του είναι συνδεδεμένο με τις τιμές του αργού πετρελαίου. Αφού λοιπόν το όφελος της μείωσης των τιμών μεταφέρεται και στις άλλες μορφές καταναλισκόμενης ενέργειας, θεωρούμε πως το αποτέλεσμα στην ενίσχυση χρήσης πετρελαίου θα είναι πολύ μικρότερο απ’ ό, τι κανείς θα περίμενε αν τα άλλα κόστη παρέμεναν σταθερά και το πετρέλαιο έπεφτε.
(β) Θεωρείτε πως η πτώση των τιμών του αργού θα δράσει ως αντικίνητρο για τις πετρελαϊκές εταιρείες που θα επιθυμούσαν να συμμετάσχουν στον υπό εξέλιξη διεθνή γύρο παραχωρήσεων υδρογονανθράκων στην Ελλάδα;
Είναι σίγουρο πως η πτώση των τιμών του πετρελαίου διαμορφώνει ένα νέο τοπίο στην πετρελαϊκή βιομηχανία που οδηγεί σε εσωτερικές αναδιαρθρώσεις και επαναπροσδιορισμό της στρατηγικής των πετρελαϊκών εταιρειών, στοιχεία που έχουν ήδη αποτυπωθεί. Μην ξεχνάτε όμως ποτέ ότι οι επενδύσεις στην ενέργεια προετοιμάζονται και ωριμάζουν για τουλάχιστον 5 χρόνια και έχουν κύκλο ζωής πάνω από 40-50 χρόνια, γεγονός που πάντα οδηγεί τους μεγάλους επενδυτές να λειτουργούν και αποφασίζουν όχι με βραχυχρόνια κριτήρια, αλλά με μεσομακροπρόθεσμα. Αξιολογώντας ανάλογα φαινόμενα του παρελθόντος, θα πρέπει να πούμε πως σήμερα, το γεγονός ότι δεν μιλάμε μόνο για συμβατικό πετρέλαιο και φυσικό αέριο αλλά και για την δυναμική είσοδο στην αγορά των μη συμβατικών καυσίμων όπως π.χ.του σχιστολιθικού αερίου, το θέμα της ανάλυσης των φαινομένων της αγοράς γίνεται ποιο σύνθετο. Είναι ένα πολυπαραμετρικό πρόβλημα. Ίσως δεν υπάρχει στην παγκόσμια αγορά πιο πολυπαραμετρική εξίσωση, αν συνυπολογίσει κανείς και τις γεωπολιτικές εξελίξεις. Θα πρέπει να επισημάνουμε πως η πτώση των τιμών επηρεάζει πολύ πιο άμεσα το στάδιο της ανάπτυξης και της παραγωγής των πετρελαϊκών πεδίων όπου οι επενδύσεις είναι πολύ μεγάλες και η αξία της παραγωγής είναι η παράμετρος που καθορίζει το ύψος των αποσβέσεων και βεβαίως το ύψος των εσόδων. Το στάδιο των ερευνών γενικότερα χαρακτηρίζεται από μικρότερες επενδύσεις και ο χρόνος που απαιτείται έως την ανάπτυξη, είναι τέτοιος που η αγορά θα έχει σταθεροποιηθεί και ανακάμψει. Σε κάθε περίπτωση, οι συμβάσεις παραχώρησης δικαιωμάτων είναι συμβάσεις ρίσκου. Έχουν μια χρονική ισχύ πάνω από 30 έτη και είναι φυσικό πως μια πετρελαϊκή εταιρεία πάντα ενσωματώνει στη διαμόρφωση των επιχειρησιακών σχεδίων της και των οικονομικών μοντέλων της ασυμμετρίες τιμών, που ιστορικά παρουσιάζονται στη διεθνή αγορά.
Εμείς παρακολουθούμε στενά τις εξελίξεις, βρισκόμαστε σε επαφή με τις πετρελαϊκές εταιρείες που έχουν επισκεφτεί τα data rooms και έχουν αγοράσει τα δεδομένα και θα κάνουμε ό, τι κριθεί συμφέρον ώστε η διαδικασία που ξεκινήσαμε με επιτυχία εδώ και 3 - 4 χρόνια και σήμερα βρίσκεται στην κορύφωση της να είναι επιτυχής.
(γ) Ποιές θα είναι, κατά τη γνώμη σας, οι θετικές επιπτώσεις από την εξέλιξη των τιμών του πετρελαίου στην ελληνική οικονομία;
Στην ερώτηση αυτή θα πρέπει να επισημανθούν οι θετικές επιπτώσεις σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο. Οι επιδράσεις σε τομείς της οικονομίας (βιομηχανικός, αγροτικός) που έχουν βάση τη χρήση παραγώγων πετρελαίων (το ενεργειακό κόστος είναι ένα σοβαρόθέμα που έχει απασχολήσει πολύ όλο το πρόσφατα διάστημα) στην κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανταγωνιστικότητας και βιωσιμότηταςτους.
(δ) Βρίσκεστε στο «τιμόνι» του ενεργειακού τομέα της χώρας τα τελευταία χρόνια. Από την μακρόχρονη εμπειρία σας, πώς αξιολογείτε την ως τώραπ ορεία της εκπλήρωσης των ευρωπαϊκών υποχρεώσεων της Ελλάδας στον ενεργειακό τομέα; Έχουν γίνει τα αναγκαία βήματα για την προσαρμογή και της ελληνικής αγοράς ενέργειας προς την ενιαία ευρωπαϊκή εσωτερική αγορά;
Η χώρα μας έχει κάνει τα τελευταία χρόνια μεγάλα βήματα για την προσαρμογή της αγοράς της στα ευρωπαϊκά δεδομένα. Η Ελλάδα εκπληρώνει με συνέπεια τις ευρωπαϊκές της υποχρεώσεις.Μπορώ να σαςπωότι σε αρκετές περιπτώσεις είμαστε από τις πρώτες χώρες που ενσωμάτωσαν ενεργειακές ευρωπαϊκές οδηγίες.Γνωρίζετε ότι η ολοκλήρωση της ενιαίας ευρωπαϊκής εσωτερικής αγοράς είναι μια πρόκληση για ολόκληρη την Ευρώπη και η πρωτοβουλία για τη δημιουργία της Ένωσης Ενέργειας -Εnergy Union- είναι σε εξέλιξη σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Είμαστε δυναμικά παρόντες προωθώντας ένα σημαντικό αριθμό Έργων Κοινού Ευρωπαϊκού Ενδιαφέροντος που αφορούν τη χώρα μας. Οι πρόσφατες εξελίξεις και οι υλοποιούμενοι και σχεδιαζόμενοι διασυνδετήριοι αγωγοί μέσω της χώρας μας, μας δίνουν ένα σημαντικό ρόλο τόσο στην ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης όσο και στην ολοκλήρωση της εσωτερικής της αγοράς.
(ε) Στο ατυχές ενδεχόμενο εξόδου μας από το ευρώ και μετάβαση μας στην δραχμή ποιες θα είναι οι επιπτώσεις στον ενεργειακό τομέα; Προβλέπετε να υπάρξουν ελλείψεις στην αγορά από μία πιθανή διακοπή της ενεργειακής τροφοδοσίας, τουλάχιστον κατά τους πρώτους μήνες;
Θεωρώ ότι μετάβαση στη δραχμή δε μπορεί να υπάρξει, τουλάχιστο όσο στο τιμόνι της χώρας είναι μια υπεύθυνη κυβέρνηση. Αν, παρ’ ολ’ αυτά η χώρα, αποκτούσε κυβέρνηση που θα την οδηγούσε προς αυτή την κατεύθυνση, κάτι που μού είναι αδιανόητο και δύσκολο ακόμη και να σκεφτώ, είναι προφανές πως θα υπάρξουν ανυπολόγιστα αρνητικές επιπτώσεις στην καθημερινή διαβίωση των Ελλήνων πολιτών και κυρίως των ασθενέστερων, αφού τα αγροτοδιατροφικά αγαθά που η χώρα εισάγει αποτελούν το 70% της εσωτερικής κατανάλωσης. Επιπλέον, περίπου τα δυο τρίτα της πρωτογενούς ενέργειας που καταναλώνει η χώρα είναι εισαγόμενα. Ούτε στο χειρότερο εφιάλτη μας να μην υπάρξει τέτοια εξέλιξη...
