Παρουσίαση του βιβλίου «Πρωθυπουργοκεντρισμός» στην Αθήνα

 Στην αίθουσα εκδηλώσεων του Εμπορικού και Βιομηχανικού Επιμελητηρίου Αθηνών, πραγματοποιήθηκε τη Δευτέρα 16 Μαρτίου η παρουσίαση του βιβλίου του Νίκου Σπ. Ζέρβα με τίτλο : Πρωθυπουργοκεντρισμός. Η δεσπόζουσα θέση του αρχηγού της Κυβέρνησης στο πολιτικό μας σύστημα.
Για το βιβλίο (εκδόσεις Μπατσιούλας) εκτός από τον συγγραφέα μίλησαν και οι :

- Αντώνης Μακρυδημήτρης, Καθηγητής Διοικητικής Επιστήμης του Πανεπιστημίου Αθηνών

- Μαριέττα Γιαννάκου, πρώην Υπουργός

- Παναγιώτης Καρκατσούλης, Βουλευτής Επικρατείας του Ποταμιού

Τη συζήτηση συντόνισε ο δημοσιογράφος Γιώργος Λυκουρέντζος. 

Από τις εισηγήσεις των εκλεκτών ομιλητών, καθώς και από την ομιλία του συγγραφέα, αναδείχθηκαν κατ’ αρχάς οι κυριότεροι λόγοι, που καθιέρωσαν το πρωθυπουργοκεντρικό μοντέλο στο ελληνικό πολιτικό σύστημα, όπως α. η συνταγματική αναθεώρηση του 1986, β. το καλπονοθευτικό εκλογικό σύστημα, όπου το bonus των 50 εδρών αποδίδεται αυθαιρέτως στο πρώτο κόμμα, γ. η πρόωρη διάλυση της Βουλής και η διεξαγωγή εθνικών εκλογών, ύστερα από απόφαση του ίδιου του πρωθυπουργού, δ. η αρχηγική δομή των παλαιών πολιτικών κομμάτων, των οποίων τα συλλογικά τους όργανα δεν λειτουργούν, καθώς επίσης και ε. η πλήρης έλλειψη διάκρισης εξουσιών, με τη νομοθετική εξουσία να έχει ουσιαστικά απορροφηθεί από την εκτελεστική, από την Κυβέρνηση δηλαδή και τον εκάστοτε πρωθυπουργό.

Παράλληλα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης επισημάνθηκαν και οι συνέπειες που προκαλεί το πρωθυπουργοκεντρικό φαινόμενο στο πολιτικό μας σύστημα, και κυρίως στο πολίτευμά μας, την κοινοβουλευτική Δημοκρατία. Συγκεκριμένα, τονίστηκε η έλλειψη συντονισμού και συνοχής μεταξύ των μελών του κυβερνητικού μηχανισμού, εξαιτίας του πλήρους παραμερισμού του ανωτάτου κυβερνητικού οργάνου, του Υπουργικού Συμβουλίου. Μια τακτική που ακολουθούσαν, λίγο έως πολύ, όλοι οι πρωθυπουργοί του παρελθόντος, με χαρακτηριστικότερο παράδειγμα τον αρχηγό της προηγούμενης τρικομματικής και έπειτα δικομματικής Κυβέρνησης συνεργασίας, που εμπιστευόταν τους κακούς, ως επί το πλείστον, συμβούλους του, σε μικρότερο βαθμό τους αρχηγούς των κομμάτων που στήριζαν την Κυβέρνηση, και σε καμία περίπτωση τα υπόλοιπα κυβερνητικά μέλη.

Επίσης, στις συνέπειες του πρωθυπουργοκεντρισμού συγκαταλέχθηκε και η πλήρης υποβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου, εξαιτίας κυρίως παλαιοκοκκομματικών μεθόδων, και συγκεκριμένα της μη σύγκλησης των κοινοβουλευτικών ομάδων, προκειμένου οι βουλευτές να εκφράζουν ελεύθερα τη γνώμη τους, της επιβολής κομματικής πειθαρχίας από τις ηγεσίες των κομμάτων, όπως και της κατάθεσης εκπρόθεσμων, ασχέτων, ως επί το πλείστον, με το περιεχόμενο των νομοσχεδίων, και «φωτογραφικών», σε ορισμένες περιπτώσεις, τροπολογιών, που όπως είναι φυσικό ’’ξηλώνουν’’ και αναστέλλουν τις όποιες μεταρρυθμιστικές προσπάθειες. Βέβαια, όπως επισημάνθηκε και από τον ίδιο το συγγραφέα, η ευθύνη για τον παραμερισμένο και απλώς «επικυρωτικό» σήμερα ρόλο της Βουλής, επιμερίζεται και στους ίδιους τους βουλευτές, οι οποίοι αφ’ ενός ανέχονται τις ανωτέρω πρακτικές, αφ’ ετέρου και οι ίδιοι αρνούνται με τις πράξεις τους να ανταποκριθούν στα ύψιστα καθήκοντά τους. Όπως χαρακτηριστικά ανέφερε, η πλειοψηφία των βουλευτών της προηγούμενης Βουλής, αντί να βρίσκονταν στην αίθουσα της Ολομελείας, ή των κοινοβουλευτικών Επιτροπών, επιδίδονταν στην καλλιέργεια δημοσίων σχέσεων, στην επεξεργασία της δημόσιας εικόνας τους, όπως και σε περιοδείες σε Υπουργεία προς διεκπεραίωση των ’’αιτημάτων’’ της εκλογικής τους πελατείας για τη διασφάλιση της επανεκλογής τους. Έχοντας, δηλαδή, απολέσει πλήρως την ουσία της πολιτικής, αντιμετωπίζοντάς την ως επάγγελμα και επ’ ουδενί ως λειτούργημα, και ευθυνόμενοι και οι ίδιοι με τη σειρά τους για το τεράστιο έλλειμμα Δημοκρατίας στη σύγχρονη διακυβέρνηση.

Για όλους τους προεκτιθέντες λόγους, τα συμπεράσματα που εξήχθησαν κατά την παρουσίαση από τις εισηγήσεις όλων των εκλεκτών ομιλητών ήταν α. η αναγκαιότητα της αντικατάστασης του πρωθυπουργοκεντρικού μοντέλου, με την υιοθέτηση συλλογικών διακασιών (εβδομαδιαία συνεδρίαση Υπουργικού Συμβουλίου) για τη λήψη αποφάσεων στο εσωτερικό της Κυβέρνησης, β. η εξασφάλιση της συνοχής του κυβερνητικού μηχανισμού ως προς το σχεδιασμό και την εκτέλεση της κυβερνητικής πολιτικής με τη δημιουργία μιας νέας, ανεξάρτητης Γραμματείας της Κυβέρνησης, γ. η αναβάθμιση του ρόλου του Κοινοβουλίου, μέσω της αποκατάστασης των προβλεπόμενων νομοθετικών διαδικασιών, αλλά και της τακτικής συνεδρίασης των κοινοβουλευτικών ομάδων όλων των κομμάτων, δ. η έναρξη της συνταγματικής αναθεώρησης για την κατάργηση των διατάξεων περί ευθύνης υπουργών, την αύξηση των αρμοδιοτήτων του Προέδρου της Δημοκρατίας (σύγκληση πολιτικών αρχηγών, πραγματοποίηση διαγγελμάτων κλπ), την αποσύνδεση της εκλογής του τελευταίου από την πρόωρη διάλυση της Βουλής και τη θέσπιση ενός αναλογικότερου, αντιπροσωπευτικότερου και σταθερού εκλογικού συστήματος, όπου το bonus των εδρών θα διαμοιράζεται μεταξύ των κομμάτων που θα συμφωνούν να συμμετάσχουν σε μια Κυβέρνηση Συνεργασίας, ε. η αξιοκρατική στελέχωση επιτελικών θέσεων του διοικητικού μηχανισμού (Γενικών Γραμματειών, Δημοσίων Οργανισμών, Ταμείων και επιχειρήσεων) από άφθαρτα, υγιή και άξια στελέχη, και όχι από ανεπάγγελτους και αποτυχόντες πολιτευτές, ’’παιδιά’’ ως επί το πλείστον του κομματικού σωλήνα και στ. η ανάγκη για εκδημοκρατισμό της ίδιας μας της Δημοκρατίας.

Στην εκδήλωση, πέραν των εκλεκτών ομιλητών, παραβρέθηκαν επίσης, ο εκπρόσωπος του Αρχιεπισκόπου Αθηνών και Πάσης Ελλάδος κκ Ιερωνύμου, Αιδεσιμολογιώτατος Πρωτοπρεσβύτερος π. Δημήτριος Νίκου, ο οποίος απηύθυνε χαιρετισμό, ο Δήμαρχος Παλαιού Φαλήρου Διονύσης Χατζηδάκης, ο βουλευτής και πρώην υφυπουργός Αθλητισμού Γιάννης Ανδριανός, η πρώην ευρωβουλευτής κυρία Ρόδη Κράτσα, ο πρώην υφυπουργός Μεταφορών Απόστολος Κράτσας, η βουλευτής Επικρατείας κυρία Νίκη Κεραμέως και πλήθος κόσμου.