Η πρώτη εκδοχή της ονομασίας του, αποδίδεται σ΄ έναν Φράγκο Επίσκοπο γύρω στο 1200 μ.Χ , ο οποίος το αποκαλούσε : De l' eau – ντελό (Γαλλικά) το νερό. To 1686, η Βενετική ομάδα με τον Αντιναύαρχο Μοροζίνη , κατέπλευσε στο λιμάνι του Τολού από την Κρήτη, με σκοπό την κατάληψη του Ναυπλίου από τους Οθωμανούς. Στην περίοδο αυτή χρεώνεται, η δεύτερη εκδοχή της ονομασίας του Τολού.
Οι Βενετοί το αποκάλεσαν Port-Aulon, δηλαδή (Πόρτ –Ολών). Σημεία αναφοράς εκείνης και της μεταγενέστερης εποχής εκείνης, τα τείχη και το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής στην κορυφή του Δασκαλιού. Ένα μικρό νησάκι κρυμμένο πίσω από τη Νήσο Ρόμβη. Στο Δασκαλιό, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, λειτουργούσε σύμφωνα με την παράδοση ιερατικό κρυφό σχολειό για τα παιδιά των ψαράδων της γύρω περιοχής.
Οι Βενετοί το αποκάλεσαν Port-Aulon, δηλαδή (Πόρτ –Ολών). Σημεία αναφοράς εκείνης και της μεταγενέστερης εποχής εκείνης, τα τείχη και το εκκλησάκι της Ζωοδόχου Πηγής στην κορυφή του Δασκαλιού. Ένα μικρό νησάκι κρυμμένο πίσω από τη Νήσο Ρόμβη. Στο Δασκαλιό, την περίοδο της Τουρκοκρατίας, λειτουργούσε σύμφωνα με την παράδοση ιερατικό κρυφό σχολειό για τα παιδιά των ψαράδων της γύρω περιοχής.
Σήμερα , το Δασκαλιό παραμένει ανέγγιχτο από το ανθρώπινο χέρι, παρ’ όλους τους επισκέπτες που το κατακλύζουν, είτε για προσκύνημα στο ξωκλήσι είτε για θαλάσσια μπάνια.
Το 1834 , με Βασιλικό Διάταγμα αρθ. 1651 ,της 13ης Οκτωβρίου περί οικισμού των Κρητών, το Τολό ανακηρύσσεται επίσημα ως οικισμός, με την ονομασία Δήμος Μινώας και περιελάμβάνε και τους οικιστικούς Ίρια , Αυγό και Σωληνάρι. Αριθμούσε 1060 κατοίκους. Πιθανολογείται ότι πολλοί από τους Κρήτες αποίκους ήταν απόγονοι του Μοροζίνη. Στους κατοίκους εδόθησαν ανά οικογένεια : 300δρχ ,1 βόδι , γεωργικά εργαλεία και από 30-50 εκτάρια γης.
Οι κάτοικοι όμως μη γνωρίζοντας πολλά από γεωργία, στράφηκαν πολύ σύντομα στη μεγάλη τους αγάπη, τη θάλασσα, μια σχέση που κρατά ως σήμερα, καθώς το Τολό διαθέτει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο της Αργολίδας.
Το 1834 , με Βασιλικό Διάταγμα αρθ. 1651 ,της 13ης Οκτωβρίου περί οικισμού των Κρητών, το Τολό ανακηρύσσεται επίσημα ως οικισμός, με την ονομασία Δήμος Μινώας και περιελάμβάνε και τους οικιστικούς Ίρια , Αυγό και Σωληνάρι. Αριθμούσε 1060 κατοίκους. Πιθανολογείται ότι πολλοί από τους Κρήτες αποίκους ήταν απόγονοι του Μοροζίνη. Στους κατοίκους εδόθησαν ανά οικογένεια : 300δρχ ,1 βόδι , γεωργικά εργαλεία και από 30-50 εκτάρια γης.
Οι κάτοικοι όμως μη γνωρίζοντας πολλά από γεωργία, στράφηκαν πολύ σύντομα στη μεγάλη τους αγάπη, τη θάλασσα, μια σχέση που κρατά ως σήμερα, καθώς το Τολό διαθέτει το μεγαλύτερο αλιευτικό στόλο της Αργολίδας.
Στη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου στο Τολό εγκαθίσταται Ναυαρχείο του Γερμανικού και Ιταλικού Στόλου. Οι κάτοικοι υπέφεραν πολύ. Οι άνδρες υποχρεώνονταν να παραδίδουν την ψαριά τους στους κατακτητές και τα γυναικόπαιδα να τους υπηρετούν.
Σήμερα, το Τολό είναι ιδιαίτερα αναγνωρίσιμη περιοχή.Χαρακτηριστικό του τα δύο νησιά που στολίζουν τον κόλπο του, το Κορωνήσι με το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων και η Ρόμβη ή νησί της Αφροδίτης.
Οι πρώτοι ξένοι επισκέπτες (σύμφωνα με την παράδοση και τις ιστορίες που αφηγούνται οι ντόπιοι) ήταν Σουηδοί, απόγονοι του Earl Konigsmarck. Ακολούθησαν και άλλοι Ευρωπαίοι τουρίστες και έτσι δημιουργήθηκαν αδιάρρηκτες σχέσεις φιλίας που κρατούν μέσω των γενεών έως σήμερα.
Οι κάτοικοι, εργατικοί , έξυπνοι και διορατικοί, γρήγορα αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα του Τουρισμού καιπαράλληλα με την αλιεία σταδιακά διαμορφώνουν τα σπίτια τους, έτσι ώστε να δέχονται επισκέπτες και επενδύουν παράλληλα σε ταβερνάκια και χώρους διασκέδασης .
Σήμερα, το Τολό είναι ιδιαίτερα αναγνωρίσιμη περιοχή.Χαρακτηριστικό του τα δύο νησιά που στολίζουν τον κόλπο του, το Κορωνήσι με το εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων και η Ρόμβη ή νησί της Αφροδίτης.
Οι πρώτοι ξένοι επισκέπτες (σύμφωνα με την παράδοση και τις ιστορίες που αφηγούνται οι ντόπιοι) ήταν Σουηδοί, απόγονοι του Earl Konigsmarck. Ακολούθησαν και άλλοι Ευρωπαίοι τουρίστες και έτσι δημιουργήθηκαν αδιάρρηκτες σχέσεις φιλίας που κρατούν μέσω των γενεών έως σήμερα.
Οι κάτοικοι, εργατικοί , έξυπνοι και διορατικοί, γρήγορα αντιλαμβάνονται τη σπουδαιότητα του Τουρισμού καιπαράλληλα με την αλιεία σταδιακά διαμορφώνουν τα σπίτια τους, έτσι ώστε να δέχονται επισκέπτες και επενδύουν παράλληλα σε ταβερνάκια και χώρους διασκέδασης .
Το 1954, ανοίγει το πρώτο ξενοδοχείο.
Σήμερα αριθμεί περί τους 2.500 χιλιάδες κατοίκους και περιλαμβάνει και τον παραδοσιακό οικισμό του Αγίου Αντωνίου .
Οι κάτοικού του, είναι επί το πλείστον Κρητικής καταγωγής. Ανάμεσά τους και πολλοί Άγγλοι , Σκανδιναβοί, Γερμανοί, πιθανότατα και αυτοί απόγονοι των Φράγκων –Ενετών –Σουηδών-γενικότερα Ευρωπαίων, που πέρασαν, έζησαν, αγάπησαν το Τολό με τα χρόνια, δίνοντας του τη θέση που του αξίζει στον Παγκόσμιο Τουριστικό Χάρτη.
Σήμερα αριθμεί περί τους 2.500 χιλιάδες κατοίκους και περιλαμβάνει και τον παραδοσιακό οικισμό του Αγίου Αντωνίου .
Οι κάτοικού του, είναι επί το πλείστον Κρητικής καταγωγής. Ανάμεσά τους και πολλοί Άγγλοι , Σκανδιναβοί, Γερμανοί, πιθανότατα και αυτοί απόγονοι των Φράγκων –Ενετών –Σουηδών-γενικότερα Ευρωπαίων, που πέρασαν, έζησαν, αγάπησαν το Τολό με τα χρόνια, δίνοντας του τη θέση που του αξίζει στον Παγκόσμιο Τουριστικό Χάρτη.
To Toλό σήμερα είναι αναγνωρίσιμο σε όλη την Ευρώπη. Διαθέτει 7.500 κλίνες σε όλες τις κατηγορίες οργανωμένων ξενοδοχειακών μονάδων και άρτια εξοπλισμένων διαμερισμάτων. Στην παραλία που συνεχώς παίρνει την γαλάζια σημαία προσφέρονται σχεδόν όλα τα θαλάσσια σπορ, καθώς και ομπρέλες, ξαπλώστρες και θαλάσσια παιδική χαρά.
Οι παραδοσιακές ψαροταβέρνες που βρίσκονται κατά μήκος της παραλίας, προσφέρουν ντόπια θαλασσινά και παραδοσιακά Ελληνικά πιάτα. Επίσης εστιατόρια και από άλλες Διεθνείς κουζίνες και ντόπιες ψησταριές υπάρχουν σε αφθονία. Για τους νεότερους, η νυχτερινή ζωή θα τους ενθουσιάσει. Μπαράκια και Disco προσφέρουν διασκέδαση μέχρι τις πρώτες πρωϊνές ώρες.
Η παραλία του , 2 χιλιομέτρων σχεδόν ,είναι καλυμμένη με λεπτή χρυσαφένια άμμο. Η σταδιακή δε εκβάθυνση της θάλασσας ,την καθιστά ασφαλή για μικρά παιδιά.
Η παραλία του , 2 χιλιομέτρων σχεδόν ,είναι καλυμμένη με λεπτή χρυσαφένια άμμο. Η σταδιακή δε εκβάθυνση της θάλασσας ,την καθιστά ασφαλή για μικρά παιδιά.
Ο καθημερινός –απογευματινός νοτιάς, η λεγόμενη μπουκαδούρα, φιλτράρει φυσικά και ανανεώνει αδιάκοπα τα νερά.
Στο δε εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων που στολίζει το Κορωνήσι, για τους πλέον ρομαντικούς, τελούνται ειδυλλιακοί γάμοι και βαπτίσεις .
Σημείο αναφοράς κάθε χρόνο είναι η Μεγάλη Παρασκευή, όπου η περιφορά του Επιταφίου γίνεται μέσα στη θάλασσα.
Επίσης, η αναβίωση του εθίμου του Άη Γιάννη του Κλείδωνα στις 24 Ιουνίου, η Γιορτή του Ψαρά στο τέλος του Σεπτέμβρη, το Καρναβάλι την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και διάφορα άλλα, όπως χορευτικές εκδηλώσεις από το τμήμα παραδοσιακών χορών κάθε Ιούνιο, αγώνες τζετ –σκι κάθε Αύγουστο, κτίσματα στην άμμο, είναι εκδηλώσεις που αξίζει να παρακολουθήσετε.
Η Γεωγραφική του θέση – μισή σχεδόν ώρα από τους Αρχαιολογικούς χώρους των Μυκηνών και της Αρχαίας Επιδαύρου, λιγότερο από 2 ώρες από την Αθήνα και σχεδόν 10 λεπτά από το Ναύπλιο, το έχουν καθιερώσει σαν τόπο διακοπών χιλιάδων τουριστών και ιδανικό προορισμό του Σαββατοκύριακου για όλους τους μήνες του χρόνου. Για το Τολό δε λέγεται αδίκως ότι είναι "ευλογημένος τόπος".
Στο δε εκκλησάκι των Αγίων Αποστόλων που στολίζει το Κορωνήσι, για τους πλέον ρομαντικούς, τελούνται ειδυλλιακοί γάμοι και βαπτίσεις .
Σημείο αναφοράς κάθε χρόνο είναι η Μεγάλη Παρασκευή, όπου η περιφορά του Επιταφίου γίνεται μέσα στη θάλασσα.
Επίσης, η αναβίωση του εθίμου του Άη Γιάννη του Κλείδωνα στις 24 Ιουνίου, η Γιορτή του Ψαρά στο τέλος του Σεπτέμβρη, το Καρναβάλι την τελευταία Κυριακή της Αποκριάς και διάφορα άλλα, όπως χορευτικές εκδηλώσεις από το τμήμα παραδοσιακών χορών κάθε Ιούνιο, αγώνες τζετ –σκι κάθε Αύγουστο, κτίσματα στην άμμο, είναι εκδηλώσεις που αξίζει να παρακολουθήσετε.
Η Γεωγραφική του θέση – μισή σχεδόν ώρα από τους Αρχαιολογικούς χώρους των Μυκηνών και της Αρχαίας Επιδαύρου, λιγότερο από 2 ώρες από την Αθήνα και σχεδόν 10 λεπτά από το Ναύπλιο, το έχουν καθιερώσει σαν τόπο διακοπών χιλιάδων τουριστών και ιδανικό προορισμό του Σαββατοκύριακου για όλους τους μήνες του χρόνου. Για το Τολό δε λέγεται αδίκως ότι είναι "ευλογημένος τόπος".
Ιστορικό των νησιών (Κορονήσι, Δασκαλείο, Ρόμβη)
Νησάκι Κορονήσι: Το εκκλησάκι αφιερωμένο στους Αγίους Αποστόλους ,χτισμένο μετά το 1830 ,(χρονιά εγκατάστασης των πρώτων Κρητικών προσφύγων στο Τολό).
Νησί Δασκαλειό : νησί με χαμηλή θαμνώδη βλάστηση. Στην κορυφή του υπάρχει εκκλησάκι αφιερωμένο στην Παναγία (ζωοδόχος πηγή).Σύμφωνα με την κτητορική επιγραφή αγιογραφήθηκε το 1688.Ανακαινιστηκε ,σύμφωνα με επιγραφή στο τέμπλο από τους Κρητικούς πρόσφυγες το 1869. Η εκκλησία είναι καμαροσκέπαστη Βασιλική με δίρριχτη στέγη .Περιβάλλεται από ψηλό διάμετρο τοίχο. Περιμετρικά του ναού σε κάποια απόσταση σώζονται τμήματα ενετικού τείχους σε καλή κατάσταση. Μέρος αυτών καταστράφηκε αφού χρησιμοποιήθηκαν οι λίθοι από τους κρητες πρόσφυγες για την ανοικοδόμηση των σπιτιών τους στο Τολο. Το εκκλησάκι συντηρήθηκε πρόσφατα με την εποπτεία της αρχαιολογικής υπηρεσίας .Για το όνομα του νησιού υπάρχουν δυο απόψεις :α) σύμφωνα με την επικρατούσα παράδοση στο νησί λειτουργούσε ιερατική σχολή , ιεροδιδασκαλείο, εξ ου και το όνομα Δασκαλειό β)το όνομα Δασκαλειό είναι παραφθορά του Scogio di Tolon όπως ονομαζόταν το λιμάνι του Δασκαλειού από τους ναυτικούς και τους σύγχρονους Ιταλούς γεωγράφους
Νησί Ρόμβη:κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος από το 1962 (Υ.Α 15904/24/11/62).Σε όλο το εύρος του νησιού υπάρχουν εμφανή λείψανα ενετικών οχυρώσεων αλλά και λείψανα κλασσικών και παλαιοχριστιανικών χρόνων που εντοπίστηκαν ύστερα από επιφανειακές έρευνες αρχαιολόγων .Στο νησί Ρόμβη όπως και στο Δασκαλειό βρέθηκαν βυζαντινά μολυβδόβουλα (5 στη Ρόμβη και 4 στο Δασκαλειό) που χρονολογούνται από τον 6ο ως τον 8ο μ.Χ αιώνα και ανήκαν σε κάτοχους εκκλησιαστικών αξιωμάτων, σε αξιωματούχους της επαρχιακής διοίκησης και τιτλούχους της βυζαντινής Αυλής. Είναι πολύ σημαντικά ευρήματα γιατί αποδεικνύουν ότι τα νησιά (όχι μόνο του Τολού αλλά και της ευρύτερης περιοχής όπου υπήρξαν αντίστοιχα ευρήματα )αποτέλεσαν καταφύγιο και τόπο κατοικίας των ντόπιων πληθυσμών από τις επιδρομές αρχικά Βησιγότθων και στη συνέχεια Σλάβων Αβαροσλάβων και Αράβων(μεταξύ του τέλους του 4ου και του 2ου μισού του 7ου αι μ.Χ).Πιο συγκεκριμένα, σύμφωνα με το « χρονικό του Μορέως» στο νησί Ρόμβη ή Ορόβη, όπως αναφέρεται ,κατέφυγαν οι Αργείοι μαζί με τον επίσκοπο Άργους για να γλιτώσουν από τη σλαβική επιδρομή του 587- 88.Στη συνεχεία το νησι παραμένει μια ισχυρή θέση της Αργολίδας με διοικητική και εκκλησιαστική σημασία. Πράγματι και στα δυο νησιά σώζονται ίχνη οχύρωσης του 6ου και του7ου αιώνα ενώ τα λιγοστά υπολείμματα μιας παλαιοχριστιανικής Βασιλικής στον περίβολο της εκκλησίας του Δασκαλειού αλλά και εντοιχισμένα σε αυτήν ,υποδηλώνουν την προσωρινή έδρα του επισκόπου Άργους αλλά και την ύπαρξη μεταγενέστερης επισκοπικής έδρας στη Ρόμβη (επισκοπή Ορόβης).Και τα δυο νησιά (όπως και όλα τα αλλά της περιοχής που χρησ/καν ως νησιωτικά καταφύγια ) διέθεταν ισχυρή οχύρωση, με περιτείχισμα και μικρούς πύργους να περιβάλλουν τις εσωτερικές εγκαταστάσεις ,καθώς και επιμελημένης κατασκευής στερνές για τη συγκέντρωση μεγάλων ποσοτήτων νερού, ενώ στο ψηλότερο σημείο υπήρχε μια μικρή εκκλησία. Πρόκειται για ολοκληρωμένες φρουριακές εγκαταστάσεις. Η Ρόμβη χάρις στην ισχυρή οχύρωσή της απέφυγε την καταστροφική επιδρομή των Σλάβων κάτι που δε συνέβη στα υπόλοιπα νησιά του αργολικού .Αξίζει να προσθέσουμε ότι το Δασκαλειό ήταν ένα από τα νησάκια του αργολικού που κατά το β μισό του 7ου αι διαδραμάτισε ρόλο νησιωτικού φρουρίου (κατά μήκος των νοτιοανατολικών ακτών της Αργολίδας που παρέμεινε «καθαρή» από το σλαβικό εποικισμό του κεντρικού και δυτικού τμήματος της Πελοποννήσου).
Για την ετυμολογία του ονόματος του νησιού υπάρχουν διάφορες απόψεις . Ρόμβη λοιπόν, από τη σλαβικής προέλευσης λέξη Οροβάς που σήμαινε νησί ή ετυμολογική συγγένεια με την αρχαία ελληνική λέξη όροβος ,ορόβιον ,το όνομα του φυτού ρόβι ή ροβίτσα (Λατινικα Vicia ervilia).Πιο πιθανή θεωρείται η πρώτη άποψη.
Ενετοί
Στις 20 Ιουλίου 1686 κατέπλευσε στον όρμο της Ρόμβης [porto di Rogdi δηλαδή στο λιμάνι του Τολού.Οι Ενετοί γεωγράφοι έδωσαν αυτή την ονομασία λόγω του διατηρούμενου ονόματος της νήσου Ρόβης (Ορόβη- Ρόβη –Ρόμβη). Port aulon ονομαζόταν πριν την έλευση των Ενετών]. Ο στόλος των Ενετών με αρχηγό το Φραντσέσκο Μοροζίνι ( Francesco Morosini) με ορμητήριο το Τολό αποβιβάζει στις 25 Ιουλίου το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων με γενική προσβολή την ίδια ημέρα του Άργους και του Ναυπλίου στη συνέχεια, σηματοδοτώντας την έναρξη της δεύτερης Ενετικής κυριαρχίας. Οι Ενετικές οχυρώσεις των νησιών ανάγονται σε αυτήν την περίοδο. Κατά το β μισό του 7ου τα νησιά ερημώνουν σιγά σιγά λόγω των θαλάσσιων επιδρομών των Αράβων (αν και η Ρόμβη λόγω ισχυρής φυσικής και τεχνητής οχύρωσης άργησε να εγκαταλειφθεί).
Κατά τον 8ο και 9ο αιώνα στα νησιά του Αργολικού έχουν απομείνει λιγοστές εξαθλιωμένες οικογένειες βοσκών και ψαράδων για να παρατηρηθεί κατά τον 11ο και12ο αιώνα εντυπωσιακή ανάκαμψη πληθυσμού που όμως ανακόπηκε εξαιτίας της πειρατείας.
Για την ετυμολογία του ονόματος του νησιού υπάρχουν διάφορες απόψεις . Ρόμβη λοιπόν, από τη σλαβικής προέλευσης λέξη Οροβάς που σήμαινε νησί ή ετυμολογική συγγένεια με την αρχαία ελληνική λέξη όροβος ,ορόβιον ,το όνομα του φυτού ρόβι ή ροβίτσα (Λατινικα Vicia ervilia).Πιο πιθανή θεωρείται η πρώτη άποψη.
Ενετοί
Στις 20 Ιουλίου 1686 κατέπλευσε στον όρμο της Ρόμβης [porto di Rogdi δηλαδή στο λιμάνι του Τολού.Οι Ενετοί γεωγράφοι έδωσαν αυτή την ονομασία λόγω του διατηρούμενου ονόματος της νήσου Ρόβης (Ορόβη- Ρόβη –Ρόμβη). Port aulon ονομαζόταν πριν την έλευση των Ενετών]. Ο στόλος των Ενετών με αρχηγό το Φραντσέσκο Μοροζίνι ( Francesco Morosini) με ορμητήριο το Τολό αποβιβάζει στις 25 Ιουλίου το μεγαλύτερο μέρος των στρατευμάτων με γενική προσβολή την ίδια ημέρα του Άργους και του Ναυπλίου στη συνέχεια, σηματοδοτώντας την έναρξη της δεύτερης Ενετικής κυριαρχίας. Οι Ενετικές οχυρώσεις των νησιών ανάγονται σε αυτήν την περίοδο. Κατά το β μισό του 7ου τα νησιά ερημώνουν σιγά σιγά λόγω των θαλάσσιων επιδρομών των Αράβων (αν και η Ρόμβη λόγω ισχυρής φυσικής και τεχνητής οχύρωσης άργησε να εγκαταλειφθεί).
Κατά τον 8ο και 9ο αιώνα στα νησιά του Αργολικού έχουν απομείνει λιγοστές εξαθλιωμένες οικογένειες βοσκών και ψαράδων για να παρατηρηθεί κατά τον 11ο και12ο αιώνα εντυπωσιακή ανάκαμψη πληθυσμού που όμως ανακόπηκε εξαιτίας της πειρατείας.
Μετά το 1830- σύγχρονη εποχή
Τα νησιά( μετά την έλευση των Κρητών αποίκων το1830 οι σχετικές μαρτυρίες) ήταν πλέον ακατοίκητα, είχαν αραιή θαμνώδη βλάστηση και σποραδικά χαρουπιές. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν τμήματα της Ρόμβης αλλά κυρίως τη χρησιμοποιούσαν ως χώρο εκτροφής κατσικιών. Στις αρχές της δεκαετίας του 70 με επιμέλεια της αγροφυλακής, το νησί απαλλάσσεται από τις κατσίκες(όσες είχαν περιέλθει σε άγρια κατάσταση χωρίς ιδιοκτήτες να τις μαζέψουν )και στη συνέχεια το1972 γίνεται η πρώτη δεντροφύτευση πάλι από την αγροφυλακή, στην μπροστινή προς το Τολό πλευρά του νησιού. Οι δεντροφυτεύσεις συνεχίστηκαν από τα παιδιά του δημοτικού σχολείου Τολού και στη συνέχεια τις ανέλαβε ο πολιτιστικός σύλλογος Τολού μέχρι σήμερα ..Τη δεκαετία του 90 διακόπηκαν λόγω της εμφάνισης κουνελιών που κάποιοι έριξαν ως θηράματα στο νησί Τα κουνέλια κατέστρεψαν 600 περίπου δέντρα .Σώθηκαν μόνο όσα με επίπονη προσπάθεια είχαν περιφραχτεί λόγω του δύσβατου της περιοχής. Ο πολιτιστικός σύλλογος έκανε πολλές προσπάθειας για να απαλλαγεί το νησί από αυτά .Τελικά μια ίωση πιθανώς τα αφάνισε και έτσι ξεκίνησαν και πάλι δεντροφυτεύσεις και εντατικός καθαρισμός του νησιού το 2009 με μέριμνα και έξοδα του πολιτιστικού συλλόγου Τολού και πάλι .Το δάσος ,λοιπόν ,είναι «τεχνητό» και δημιουργήθηκε χάρη στον ακάματο μόχθο και ζήλο των ανθρώπων που ασχολήθηκαν με αυτό, παρά τις τρομερά δύσκολες συνθήκες μεταφοράς και φύτευσης . Πλέον παρατηρείται και αυτόματη αναδάσωση με σπόρους, κάτι που αποδεικνύει ότι το δάσος έχει βρει πια τους φυσικούς ρυθμούς του. H δασική υπηρεσία έχει χαρακτηρίσει το νησί αναδασωτέα περιοχή και μόνιμο καταφύγιο θηραμάτων (κυρίως της ορεινής πέρδικας)
Στο πίσω μέρος του νησιού φύεται επίσης τεράστιο ελαιοδάσος με αγριελιές (περιοχή Καρυώτη)
Κατά καιρούς έχουν γίνει απόπειρες εκμετάλλευσης των νησιών και κυρίως της Ρομβης. Παλαιότερα έγιναν δύο προσπάθειες για ενοικίαση χώρου στο νησί, η μία το 1985 για μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας και η άλλη το 1987 για λειτουργία διεθνούς γυμνιστικού κέντρου. Εκτός από την καθολική αντίδραση των κατοίκων για εμπορική εκμετάλλευση του νησιού Ρόμβη και την αρνητική θέση των υπηρεσιών, υπήρξαν και οι εξής απορριπτικές αποφάσεις:
-του ΕΟΤ 11/11/1985/Α.Π.538702
-της Εφορίας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Ναυπλίου 24/11/1987/Α.Π.Φ5Α/16/418
-της Δασικής Υπηρεσίας 5/6/1987/Α.Π.5199
Πρόσφατα (2012) προέκυψε και πάλι θέμα ενοικίασης ή πώλησης της Ρόμβης από το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ το οποίο ενημερώθηκε με έγγραφα (που έστειλαν από κοινού ο πολιτιστικός σύλλογος Τολού και ο σύλλογος επαγγελματιών Τολού) για το ισχύον καθεστώς στο νησί . Με έγγραφο που απέστειλε το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ καθιστά το θέμα ανύπαρκτο. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ…….
Βιβλιογραφία:
1. Άδωνις Κύρου , «Νησιωτικά καταφύγια στον Αργολικό κόλπο κατά τους πρωτοβυζαντινούς αιώνες »(Πρακτικά του Στ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών Τρίπολις 24-29 Σεπτεμβρίου 2000, τόμος Β΄Αθήναι 2001-2002).
2. Άννα Αβραμέα , «Ανέκδοτα μολυβδόβουλλα από τα νησιά του αργολικού κόλπου », Σύμμεικτα 10(1996) 11-25.
3. Μιχαήλ Λαμπρινουδάκης, «Η Ναυπλία », Ναύπλιον 1975.
4. Ντίνα Αντωνακατου-Τ.Μαύρου, «Ελληνικά μοναστήρια » ,Πελοπόννησος τόμος Α΄, Αθήνα 1976,σελ 21.
5. Vasso Pennas, «The island of Orovi in the Argolid:Bishopric and
Administrative Center» ,Studies in Byzantine Sigillography 4 (1995)163-173.
6. Αρχείο Πολιτιστικού συλλογου Τολού.
Τα νησιά( μετά την έλευση των Κρητών αποίκων το1830 οι σχετικές μαρτυρίες) ήταν πλέον ακατοίκητα, είχαν αραιή θαμνώδη βλάστηση και σποραδικά χαρουπιές. Οι κάτοικοι καλλιεργούσαν τμήματα της Ρόμβης αλλά κυρίως τη χρησιμοποιούσαν ως χώρο εκτροφής κατσικιών. Στις αρχές της δεκαετίας του 70 με επιμέλεια της αγροφυλακής, το νησί απαλλάσσεται από τις κατσίκες(όσες είχαν περιέλθει σε άγρια κατάσταση χωρίς ιδιοκτήτες να τις μαζέψουν )και στη συνέχεια το1972 γίνεται η πρώτη δεντροφύτευση πάλι από την αγροφυλακή, στην μπροστινή προς το Τολό πλευρά του νησιού. Οι δεντροφυτεύσεις συνεχίστηκαν από τα παιδιά του δημοτικού σχολείου Τολού και στη συνέχεια τις ανέλαβε ο πολιτιστικός σύλλογος Τολού μέχρι σήμερα ..Τη δεκαετία του 90 διακόπηκαν λόγω της εμφάνισης κουνελιών που κάποιοι έριξαν ως θηράματα στο νησί Τα κουνέλια κατέστρεψαν 600 περίπου δέντρα .Σώθηκαν μόνο όσα με επίπονη προσπάθεια είχαν περιφραχτεί λόγω του δύσβατου της περιοχής. Ο πολιτιστικός σύλλογος έκανε πολλές προσπάθειας για να απαλλαγεί το νησί από αυτά .Τελικά μια ίωση πιθανώς τα αφάνισε και έτσι ξεκίνησαν και πάλι δεντροφυτεύσεις και εντατικός καθαρισμός του νησιού το 2009 με μέριμνα και έξοδα του πολιτιστικού συλλόγου Τολού και πάλι .Το δάσος ,λοιπόν ,είναι «τεχνητό» και δημιουργήθηκε χάρη στον ακάματο μόχθο και ζήλο των ανθρώπων που ασχολήθηκαν με αυτό, παρά τις τρομερά δύσκολες συνθήκες μεταφοράς και φύτευσης . Πλέον παρατηρείται και αυτόματη αναδάσωση με σπόρους, κάτι που αποδεικνύει ότι το δάσος έχει βρει πια τους φυσικούς ρυθμούς του. H δασική υπηρεσία έχει χαρακτηρίσει το νησί αναδασωτέα περιοχή και μόνιμο καταφύγιο θηραμάτων (κυρίως της ορεινής πέρδικας)
Στο πίσω μέρος του νησιού φύεται επίσης τεράστιο ελαιοδάσος με αγριελιές (περιοχή Καρυώτη)
Κατά καιρούς έχουν γίνει απόπειρες εκμετάλλευσης των νησιών και κυρίως της Ρομβης. Παλαιότερα έγιναν δύο προσπάθειες για ενοικίαση χώρου στο νησί, η μία το 1985 για μονάδες ιχθυοκαλλιέργειας και η άλλη το 1987 για λειτουργία διεθνούς γυμνιστικού κέντρου. Εκτός από την καθολική αντίδραση των κατοίκων για εμπορική εκμετάλλευση του νησιού Ρόμβη και την αρνητική θέση των υπηρεσιών, υπήρξαν και οι εξής απορριπτικές αποφάσεις:
-του ΕΟΤ 11/11/1985/Α.Π.538702
-της Εφορίας Προϊστορικών και Κλασσικών Αρχαιοτήτων Ναυπλίου 24/11/1987/Α.Π.Φ5Α/16/418
-της Δασικής Υπηρεσίας 5/6/1987/Α.Π.5199
Πρόσφατα (2012) προέκυψε και πάλι θέμα ενοικίασης ή πώλησης της Ρόμβης από το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ το οποίο ενημερώθηκε με έγγραφα (που έστειλαν από κοινού ο πολιτιστικός σύλλογος Τολού και ο σύλλογος επαγγελματιών Τολού) για το ισχύον καθεστώς στο νησί . Με έγγραφο που απέστειλε το Τ.Α.Ι.ΠΕ.Δ καθιστά το θέμα ανύπαρκτο. ΤΟ ΜΕΛΛΟΝ ΘΑ ΔΕΙΞΕΙ…….
Βιβλιογραφία:
1. Άδωνις Κύρου , «Νησιωτικά καταφύγια στον Αργολικό κόλπο κατά τους πρωτοβυζαντινούς αιώνες »(Πρακτικά του Στ΄ Διεθνούς Συνεδρίου Πελοποννησιακών Σπουδών Τρίπολις 24-29 Σεπτεμβρίου 2000, τόμος Β΄Αθήναι 2001-2002).
2. Άννα Αβραμέα , «Ανέκδοτα μολυβδόβουλλα από τα νησιά του αργολικού κόλπου », Σύμμεικτα 10(1996) 11-25.
3. Μιχαήλ Λαμπρινουδάκης, «Η Ναυπλία », Ναύπλιον 1975.
4. Ντίνα Αντωνακατου-Τ.Μαύρου, «Ελληνικά μοναστήρια » ,Πελοπόννησος τόμος Α΄, Αθήνα 1976,σελ 21.
5. Vasso Pennas, «The island of Orovi in the Argolid:Bishopric and
Administrative Center» ,Studies in Byzantine Sigillography 4 (1995)163-173.
6. Αρχείο Πολιτιστικού συλλογου Τολού.
7. Μαρίνα Κεφάλα Γραμματέας του πολιτιστικού συλλόγου Τολού
