Κρυπτοτσικνιάς: Ο Αφρικανός επισκέπτης του υδροβιότοπου Ναυπλίου

Ένας Κρυπτοτσικνιάς στην παραλιακή Ναυπλίου - Νέας Κίου πετάει πάνω από τα ήρεμα νερά του υδροβιότοπου.

Κοντόχοντρος και μικρόσωμος (44-47 εκ.) έρχεται στη χώρα μας από την Αφρική στα τέλη Μαρτίου με αρχές Απριλίου. Είδος της Νότιας Ευρώπης, της Μέσης Ανατολής και της Βορειοανατολικής Αφρικής, ο Κρυπτοτσικνιάς μεταναστεύει κατά τον Αύγουστο και το Σεπτέμβριο στην τροπική Αφρική για να ξεχειμωνιάσει. Στην πατρίδα μας φωλιάζει μόνο στους μεγαλύτερους υγρότοπους της Κεντρικής και Βόρειας Ελλάδας, αλλά παρατηρείται περαστικός σε μικρούς αριθμούς και αλλού. Αναγνωρίζεται εύκολα όχι μόνο από τη χαρακτηριστική κορμοστασιά αλλά και από το αμμοκάστανο χρώμα του σώματός του, που προχωρά σε ραβδώσεις στο μάλλον κοντό λαιμό. Παραμένει καλά κρυμμένος και καμουφλαρισμένος, όπως δηλώνει και το όνομά του, με το σώμα του καλυμμένο από μακριά και ξανθοκάστανα φτερά. Όμως, όταν πετάξει, ο Κρυπτοτσικνιάς κυριολεκτικά μεταμορφώνεται, καθώς ξεδιπλώνει ξαφνικά τις χιονόλευκες φτερούγες και την άσπρη ουρά. Τότε φαίνεται σχεδόν ολόλευκος.

Την περίοδο της αναπαραγωγής, που αρχίζει στα μέσα Μαΐου και το καλοκαίρι, ο Κρυπτοτσικνιάς γίνεται πιο εντυπωσιακός και ζωηρόχρωμος. Το αμμοκάστανο φτέρωμά του παίρνει απόχρωση ομοιόμορφα χρυσοκάστανη ενώ «βάφει» το ράμφος του γαλαζόμαυρο από πρασινοκίτρινο που είναι το χειμώνα. Κοκκινωπή απόχρωση παίρνουν, ακόμα, την περίοδο της αναπαραγωγής τα πόδια του Κρυπτοτσικνιά που ήταν το χειμώνα πρασινοκίτρινο. Τη γαμήλια εμφάνιση συμπληρώνει το πολύ μακρύ λοφίο από μακριά, ασπρόμαυρα φτερά που κρέμεται πάνω από τη ράχη. Αποφεύγει το αλμυρό νερό ενώ προτιμά τους βάλτους, τις λίμνες και τα ποτάμια με την πυκνή βλάστηση. Εκεί παραμονεύει μοναχικά και καλά κρυμμένος για βατράχους, μικρά ψάρια και έντομα. Συνήθως βγαίνει σε αναζήτηση τροφής το σούρουπο ενώ όλη μέρα κρύβεται στα δέντρα. Όταν πλησιάζει το διάστημα του ζευγαρώματος, ο Κρυπτοτσικνιάς βγάζει ένα βραχνό «καρρ» ενώ ετοιμάζει τη φωλιά του από καλάμια ή ξύλα συνήθως πάνω σε θάμνους, δέντρα ή ακόμα και στις καλαμιές. Φωλιάζει σε μικρές ομάδες, συχνά μέσα σε αποικίες άλλων υδρόβιων πουλιών όπως του Λευκοτσικνιά και της Λαγγόνας. Γεννάει από το Μάιο έως τον Ιούλιο, 4-5 ανοιχτογάλαζα αβγά που επωάζονται σε 22-24 μέρες. Οι γονείς φροντίζουν στοργικά τους νεοσσούς μέχρι να μπορέσουν να πετάξουν, αφού συμπληρώσουν 40 μέρες ζωής.