Του Γιώργου Παπασπυρόπουλου
Η απάντηση στο ρητορικό (όπως κατάντησε) παραπάνω ερώτημα είναι «γιατί όταν το εισόδημά σου δεν φτάνει για να πληρώσεις την τρέχουσα εισφορά στον ΟΑΕΕ, προφανώς δεν επαρκεί και για να πληρώσεις μαζί με αυτήν και κάτι παραπάνω για την ρύθμιση…». Η αυτονόητη αυτή αλήθεια, δύσκολα γινόταν μέχρι σήμερα παραδεκτή από τους εκπροσώπους τρόικας ΝΔ ΠΑΣΟΚ, όταν αποτύγχανε η μια μετά την άλλη κάθε σχετική ρύθμιση, ανεξαρτήτως του αριθμού των δόσεων…
Σήμερα που ο αριθμός των δόσεων είναι επαρκής, το κούρεμα των προστίμων προσαυξήσεων σημαντικό και η αποποινικοποίηση προ των πυλών, το πρόβλημα του ύψους της εισφοράς παραμένει και προαναγγέλλει άλλη μια αποτυχία. Κι όμως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί την ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής κλάσης (που είναι ένας τρόπος μείωσης της εισφοράς) και μάλιστα αναδρομικά - και είναι θετικός στον άλλο - και απόλυτο τρόπο - που ισχύει πανευρωπαϊκά, της σύνδεσης της εισφοράς με το εισόδημα του ασφαλισμένου. Γιατί σαν κυβέρνηση κάνει πίσω;
Σε κάθε περίπτωση και με οποιονδήποτε τρόπο και αν προσεγγίσει κανείς το ζήτημα του ΟΑΕΕ, καταλήγει στο ύψος της εισφοράς - αυτό είναι το βασικό πρόβλημα, αυτό είναι που έχει δημιουργήσει την ψευδή εντύπωση μιας τεράστιας εισφοροδιαφυγής των ελεύθερων επαγγελματιών απέναντι στο ταμείο τους. Τα έσοδα που προϋπολογίζει ο ΟΑΕΕ είναι πλασματικά, αυθαίρετα και αντισυνταγματικά/παράνομα - κυριολεκτικά ζητά ότι του κατέβει!
Οι εισφορές στον ΟΑΕΕ δεν είναι χρήματα δεδουλευμένα για να το πούμε ευθέως - είναι ένα χαράτσι, ένας κεφαλικός φόρος πάνω στον επαγγελματία, υποχρεωτικός για να μπορεί να δουλέψει! Δεν αντιστοιχεί σε τίποτα πραγματικό.
Στο ΙΚΑ η εισφορά αντιστοιχεί σε πραγματικά ημερομίσθια, στον ΟΑΕΕ σε εικονικά. Ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν σημαίνει ότι δουλεύει επειδή απλά ανοίγει το μαγαζί ή πηγαίνει στο γραφείο του - μπορεί όλο τον μήνα να μην κάνει κανένα έσοδο, να μην δει κανένα πελάτη, να μην πουλήσει καμιά υπηρεσία ή προϊόν - ειδικά μέσα στην κρίση. Δλδ να μην έχει κανένα εισόδημα όπως ακριβώς ένας εργαζόμενος που δεν κάνει κανένα μεροκάματο. Αλλά ο ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει κανονικά πχ 450 ευρώ αν είναι στην κατηγορία 7, ενώ ο εργαζόμενος τίποτα.
Από εδώ ξεκινά ο παραλογισμός της υποτιθέμενης "εισφοροδιαφυγής" των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ: γιατί τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει! Ο αυτοαπασχολούμενος δεν κλέβει τον εαυτό του - απλά δεν μπορεί να πληρώσει μια εισφορά-χαράτσι ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Το γελοίο του θέματος είναι ότι οι δίκες που γινόντουσαν όλη την μνημονιακή περίοδο, ανέγραφαν ως κατηγορητήριο ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας χρωστούσε ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένου που στην περίπτωση αυτή ήταν ο ...εαυτός του! Εφαρμογή νόμου της χούντας που παραμένει ακόμη και ποινικοποιεί την αδυναμία του αυτοαπασχολούμενου να εξασφαλίσει την σύνταξή του επειδή το ποσό της εισφοράς που υποχρεωτικά του ζητούν είναι το μισό ή όλο το εισόδημά του - αν έχει... Και απειλείται με κατάσχεση της περιουσίας του για να πληρωθεί η ...αυτασφάλισή του που δεν έχει επιλέξει καν να έχει...!
Στην Ευρώπη είναι μέρος του εισοδήματός του - του πραγματικού εισοδήματός του. Συνήθως ένα ποσοστό από 8 έως 15% του καθαρού του εισοδήματος.
Τι σημαίνει αυτό;
Ότι εάν επιστρέψει η δημοκρατία και η νομιμότητα στον ΟΑΕΕ, τα έσοδα του ταμείου θα μειωθούν θεωρητικά, τουλάχιστον τα προϋπολογιζόμενα έσοδα - τα πραγματικά ίσως και να αυξηθούν εάν με λογικές εισφορές μπορέσουν εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι/ες που τώρα "δεν δύνανται", να επιστρέψουν στην ενεργό δράση και στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών ξανά στο ταμείο τους.
Έτσι, οι προβληματισμοί του υπουργού Δ.Στρατούλη που «Τέλος, δεσμεύτηκε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο οι επιχειρηματίες να έχουν δικαίωμα ελεύθερης επιλογής στην ασφαλιστική κλάση στον ΟΑΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί αναλογιστική μελέτη για να διαπιστωθεί αν δημιουργείται πρόβλημα εσόδων στο Ταμείο». (εδώ) είναι λάθος γιατί δεν είναι δυνατόν να ξέρεις ότι οι εισφορές είναι απαγορευτικές για τον ασφαλισμένο και να αγωνιάς για πιθανό «πρόβλημα εσόδων» όταν αυτές ακριβώς οι αυθαίρετα υψηλές εισφορές είναι που το δημιουργούν…
Η μείωση των εισφορών είναι που θα δημιουργήσει την αύξηση των εσόδων: γιατί θα μπορούν να πληρωθούν - γιατί θα επιτρέπουν μαζική συμμετοχή στις ρυθμίσεις - γιατί θα ξαναζωντανέψουν τις επιχειρήσεις άρα και τα έσοδα όχι μόνο του ΟΑΕΕ αλλά και του ΦΠΑ και του ΙΚΑ.
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε την επανειλημμένη εμπειρία τόσων ρυθμίσεων;
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε ότι ο ΟΑΕΕ όπως είναι μέχρι σήμερα πνίγει την επιχειρηματικότητα και πολλαπλασιάζει τα λουκέτα της κρίσης;
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε ότι η βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απειλείται από τον ΟΑΕΕ και δεν ισχύει το αντίστροφο ότι δλδ η ανταπόκριση στην εισφορά του ΟΑΕΕ είναι κριτήριο βιωσιμότητας της επιχείρησης... αρκεί να θυμηθούμε ότι και οι επιχειρήσεις με τεράστια έσοδα πληρώνουν την ίδια εισφορά με μια μικρή επιχείρηση που πνίγεται από το ίδιο ποσό - που για την μεγάλη είναι χάδι. Γιατί δεν τηρείται καν η αναλογικότητα;
Συμπέρασμα: η σύνδεση με το εισόδημα είναι η απόλυτη λύση στο σκάνδαλο του ΟΑΕΕ. Μέχρι τότε, για να πετύχει οποιαδήποτε ρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από ελευθερία επιλογής ασφαλιστικής κλάσης - τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Και μάλιστα εάν θεσπιστεί για τα χρόνια της κρίσης και μια κατώτερη ασφαλιστική κλάση των 100 πχ ευρώ τον μήνα, η επιστροφή των μικρών επιχειρήσεων στην ενεργό δράση θα είναι εντυπωσιακή, η συμμετοχή στην νέα ρύθμιση καθολική και τα έσοδα για τον ΟΑΕΕ θα εκτιναχθούν αντιστοίχως.
Στην αντίθετη εκδοχή, όπου θα συνεχιστεί η ίδια λογική δλδ να απαιτείται μηνιαίως «αμετάβλητη εισφορά + ποσό ρύθμισης» (όσο μικρό ή βολικό και αν είναι το τελευταίο) και να συνεπάγεται απώλεια της ρύθμισης και της χαμηλότερης ασφαλιστικής κλάσης ο ένας μήνας μόλις καθυστέρησης των τρεχουσών οφειλών, η αποτυχία είναι προδιαγεγραμμένη: και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, και για τα έσοδα και για τον ΟΑΕΕ.
Ποιος δεν το καταλαβαίνει;
* Ο Γιώργος Παπασπυρόπουλος είναι μέλος του Συλλόγου Ασφαλισμένων - Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Αττικής
Σήμερα που ο αριθμός των δόσεων είναι επαρκής, το κούρεμα των προστίμων προσαυξήσεων σημαντικό και η αποποινικοποίηση προ των πυλών, το πρόβλημα του ύψους της εισφοράς παραμένει και προαναγγέλλει άλλη μια αποτυχία. Κι όμως ο ΣΥΡΙΖΑ έχει υποσχεθεί την ελεύθερη επιλογή ασφαλιστικής κλάσης (που είναι ένας τρόπος μείωσης της εισφοράς) και μάλιστα αναδρομικά - και είναι θετικός στον άλλο - και απόλυτο τρόπο - που ισχύει πανευρωπαϊκά, της σύνδεσης της εισφοράς με το εισόδημα του ασφαλισμένου. Γιατί σαν κυβέρνηση κάνει πίσω;
Σε κάθε περίπτωση και με οποιονδήποτε τρόπο και αν προσεγγίσει κανείς το ζήτημα του ΟΑΕΕ, καταλήγει στο ύψος της εισφοράς - αυτό είναι το βασικό πρόβλημα, αυτό είναι που έχει δημιουργήσει την ψευδή εντύπωση μιας τεράστιας εισφοροδιαφυγής των ελεύθερων επαγγελματιών απέναντι στο ταμείο τους. Τα έσοδα που προϋπολογίζει ο ΟΑΕΕ είναι πλασματικά, αυθαίρετα και αντισυνταγματικά/παράνομα - κυριολεκτικά ζητά ότι του κατέβει!
Οι εισφορές στον ΟΑΕΕ δεν είναι χρήματα δεδουλευμένα για να το πούμε ευθέως - είναι ένα χαράτσι, ένας κεφαλικός φόρος πάνω στον επαγγελματία, υποχρεωτικός για να μπορεί να δουλέψει! Δεν αντιστοιχεί σε τίποτα πραγματικό.
Στο ΙΚΑ η εισφορά αντιστοιχεί σε πραγματικά ημερομίσθια, στον ΟΑΕΕ σε εικονικά. Ο ελεύθερος επαγγελματίας δεν σημαίνει ότι δουλεύει επειδή απλά ανοίγει το μαγαζί ή πηγαίνει στο γραφείο του - μπορεί όλο τον μήνα να μην κάνει κανένα έσοδο, να μην δει κανένα πελάτη, να μην πουλήσει καμιά υπηρεσία ή προϊόν - ειδικά μέσα στην κρίση. Δλδ να μην έχει κανένα εισόδημα όπως ακριβώς ένας εργαζόμενος που δεν κάνει κανένα μεροκάματο. Αλλά ο ελεύθερος επαγγελματίας οφείλει κανονικά πχ 450 ευρώ αν είναι στην κατηγορία 7, ενώ ο εργαζόμενος τίποτα.
Από εδώ ξεκινά ο παραλογισμός της υποτιθέμενης "εισφοροδιαφυγής" των ασφαλισμένων στον ΟΑΕΕ: γιατί τέτοιο πράγμα δεν υπάρχει! Ο αυτοαπασχολούμενος δεν κλέβει τον εαυτό του - απλά δεν μπορεί να πληρώσει μια εισφορά-χαράτσι ανεξαρτήτως εισοδήματος.
Το γελοίο του θέματος είναι ότι οι δίκες που γινόντουσαν όλη την μνημονιακή περίοδο, ανέγραφαν ως κατηγορητήριο ότι ο ελεύθερος επαγγελματίας χρωστούσε ασφαλιστικές εισφορές εργαζομένου που στην περίπτωση αυτή ήταν ο ...εαυτός του! Εφαρμογή νόμου της χούντας που παραμένει ακόμη και ποινικοποιεί την αδυναμία του αυτοαπασχολούμενου να εξασφαλίσει την σύνταξή του επειδή το ποσό της εισφοράς που υποχρεωτικά του ζητούν είναι το μισό ή όλο το εισόδημά του - αν έχει... Και απειλείται με κατάσχεση της περιουσίας του για να πληρωθεί η ...αυτασφάλισή του που δεν έχει επιλέξει καν να έχει...!
Στην Ευρώπη είναι μέρος του εισοδήματός του - του πραγματικού εισοδήματός του. Συνήθως ένα ποσοστό από 8 έως 15% του καθαρού του εισοδήματος.
Τι σημαίνει αυτό;
Ότι εάν επιστρέψει η δημοκρατία και η νομιμότητα στον ΟΑΕΕ, τα έσοδα του ταμείου θα μειωθούν θεωρητικά, τουλάχιστον τα προϋπολογιζόμενα έσοδα - τα πραγματικά ίσως και να αυξηθούν εάν με λογικές εισφορές μπορέσουν εκατοντάδες χιλιάδες ασφαλισμένοι/ες που τώρα "δεν δύνανται", να επιστρέψουν στην ενεργό δράση και στην καταβολή ασφαλιστικών εισφορών ξανά στο ταμείο τους.
Έτσι, οι προβληματισμοί του υπουργού Δ.Στρατούλη που «Τέλος, δεσμεύτηκε ότι θα εξετάσει το ενδεχόμενο οι επιχειρηματίες να έχουν δικαίωμα ελεύθερης επιλογής στην ασφαλιστική κλάση στον ΟΑΕΕ, υπό την προϋπόθεση ότι θα προηγηθεί αναλογιστική μελέτη για να διαπιστωθεί αν δημιουργείται πρόβλημα εσόδων στο Ταμείο». (εδώ) είναι λάθος γιατί δεν είναι δυνατόν να ξέρεις ότι οι εισφορές είναι απαγορευτικές για τον ασφαλισμένο και να αγωνιάς για πιθανό «πρόβλημα εσόδων» όταν αυτές ακριβώς οι αυθαίρετα υψηλές εισφορές είναι που το δημιουργούν…
Η μείωση των εισφορών είναι που θα δημιουργήσει την αύξηση των εσόδων: γιατί θα μπορούν να πληρωθούν - γιατί θα επιτρέπουν μαζική συμμετοχή στις ρυθμίσεις - γιατί θα ξαναζωντανέψουν τις επιχειρήσεις άρα και τα έσοδα όχι μόνο του ΟΑΕΕ αλλά και του ΦΠΑ και του ΙΚΑ.
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε την επανειλημμένη εμπειρία τόσων ρυθμίσεων;
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε ότι ο ΟΑΕΕ όπως είναι μέχρι σήμερα πνίγει την επιχειρηματικότητα και πολλαπλασιάζει τα λουκέτα της κρίσης;
Τόσο δύσκολο είναι να αναγνωρίσουμε ότι η βιωσιμότητα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων απειλείται από τον ΟΑΕΕ και δεν ισχύει το αντίστροφο ότι δλδ η ανταπόκριση στην εισφορά του ΟΑΕΕ είναι κριτήριο βιωσιμότητας της επιχείρησης... αρκεί να θυμηθούμε ότι και οι επιχειρήσεις με τεράστια έσοδα πληρώνουν την ίδια εισφορά με μια μικρή επιχείρηση που πνίγεται από το ίδιο ποσό - που για την μεγάλη είναι χάδι. Γιατί δεν τηρείται καν η αναλογικότητα;
Συμπέρασμα: η σύνδεση με το εισόδημα είναι η απόλυτη λύση στο σκάνδαλο του ΟΑΕΕ. Μέχρι τότε, για να πετύχει οποιαδήποτε ρύθμιση πρέπει να συνοδεύεται από ελευθερία επιλογής ασφαλιστικής κλάσης - τίποτα λιγότερο, τίποτα περισσότερο. Και μάλιστα εάν θεσπιστεί για τα χρόνια της κρίσης και μια κατώτερη ασφαλιστική κλάση των 100 πχ ευρώ τον μήνα, η επιστροφή των μικρών επιχειρήσεων στην ενεργό δράση θα είναι εντυπωσιακή, η συμμετοχή στην νέα ρύθμιση καθολική και τα έσοδα για τον ΟΑΕΕ θα εκτιναχθούν αντιστοίχως.
Στην αντίθετη εκδοχή, όπου θα συνεχιστεί η ίδια λογική δλδ να απαιτείται μηνιαίως «αμετάβλητη εισφορά + ποσό ρύθμισης» (όσο μικρό ή βολικό και αν είναι το τελευταίο) και να συνεπάγεται απώλεια της ρύθμισης και της χαμηλότερης ασφαλιστικής κλάσης ο ένας μήνας μόλις καθυστέρησης των τρεχουσών οφειλών, η αποτυχία είναι προδιαγεγραμμένη: και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, και για τα έσοδα και για τον ΟΑΕΕ.
Ποιος δεν το καταλαβαίνει;
* Ο Γιώργος Παπασπυρόπουλος είναι μέλος του Συλλόγου Ασφαλισμένων - Ανασφάλιστων ΟΑΕΕ Αττικής
