Θεωρία παιγνίων: Μία θεωρία υποστήριξης στρατηγικών αποφάσεων,αγαπημένο μάθημα όλων των απανταχού οικονομολόγων,ιντριγκαδόρικο αλλά και επικίνδυνο όταν εφαρμόζεται σε σοβαρά πολιτικά ζητήματα από τυχοδιώκτες ή άσχετους.
Για την εφαρμογή της απαιτεί ένα λογισμικό και ένα αποφασίζοντα.Ωστόσο, ο αποφασίζων είναι αυτός ο οποίος λαμβάνει τις αποφάσεις και όχι το εργαλείο ή η θεωρία.Η στρατηγική που επιλέγει κάποιος παίκτης έχει ως αποτέλεσμα την αντίδραση με άλλη στρατηγική από τον άλλο παίκτη, η οποία με τη σειρά της θα προξενήσει την αντίδραση του πρώτου παίκτη με άλλη στρατηγική.Το δικό μας παίγνιο ας είναι η έξοδος της Ελλάδας από το ευρώ. Οι παίκτες του δικού μας παίγνιου είναι δύο: Ελλάδα και Τρόικα.Σκοπός ο κάθε παίκτης να προσπαθεί να κάνει τέτοιες κινήσεις ώστε να βελτιστοποιήσει το όφελός του.
Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη όσο ποτέ με τη ρήξη και τη χρεοκοπία αλλά παρολ αυτά συνεχίζεται ένα παιχνίδι δήθεν σκληρής διαπραγμάτευσης,εικονικής ρήξης που όσο περνάει ο καιρός έχει ένα και μόνο αποτέλεσμα.Οι minimum όροι της συμφωνίας να είναι δυσμενέστεροι για την Ελλάδα όσο περνάει ο καιρός.Άρα χάνουμε..Και στον αντίποδα όμως χάνουμε,με ένα ατύχημα να παραμονεύει ή ακόμα χειρότερα μια πολιτική απόφαση της κυβέρνησης για ρήξη.Η κυβέρνηση δεν έχει εντολή για ρήξη και αυτό είναι ξεκάθαρο.Μια χρεοκοπία ή μια επιστροφή στη δραχμή είναι έγκλημα.Όσοι σήμερα υποστηρίζουν ότι "δεν έχουν τίποτα να χάσουν" θα χάσουν τα περισσότερα.Όσοι πλούτισαν στα χρόνια της ευημερίας με καταθέσεις στο εξωτερικό,θα αποκτήσουν ακόμα περισσότερα,ασελγώντας στο πτώμα μιας χρεοκοπημένης Ελλάδας.Είναι όλοι αυτοί που μαζί με τους απανταχού ανίδεους στα οικονομικά καλλιεργούν μύθους και αυταπάτες στην ελληνική κοινωνία.
Αν δεν είχαμε υιοθετήσει το ευρώ τα πράγματα θα ήταν ακριβώς τα ίδια σήμερα, ίσως και χειρότερα.
- Τα ελλείμματα του δημόσιου τομές με τις σπατάλες αλλά και τα ελλείμματα του ιδιωτικού με τις εισαγωγές θα οδηγούσαν σε γρήγορη υποτίμηση της δραχμής που θα συρρίκνωνε το εισόδημα μας και τις συντάξεις για αγορές βασικών ειδών.
- Ο δανεισμός θα είχε πολύ δυσμενέστερα αποτελέσματα γιατί τα επιτόκια θα ήταν πολύ υψηλότερα για όλους μας.
- Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας από την υποτίμηση θα αντισταθμίζονταν από την αύξηση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για αυτές (πχ καύσιμα) και από την μείωση της εσωτερικής ζήτησης.
- Επιπλέον η ανταγωνιστικότητα θα ήταν μειωμένη καθώς δεν θα είχαμε όλα τα πλεονεκτήματα που μας εξασφαλίζει η ευρωζώνη: εξάλειψη του συναλλαγματικού κινδύνου, εύκολη πρόσβαση σε διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου για τις επιχειρήσεις μας που μεταφράζεται σε μείωση του κόστους παραγωγής, κατάργηση δασμών στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, κλπ.
Η επιστροφή στη δραχμή σήμερα είναι καταστροφική απ όλες της απόψεις.Οικονομικά,πολιτικά,κοινωνικά.Θα σημάνει αυτοκτονία για την Ελλάδα και θα χει πολλαπλές αρνητικές επιδράσεις στην ΕΕ. Επιλέγεται λοιπόν στα πλαίσια του παιγνίου η Ελλάδα να απειλεί με την αυτοκτονία της, χωρίς εναλλακτική στρατηγική υπεροχής,με μόνο επιχείρημα ότι απλά πιθανώς να προκαλέσουμε αστάθεια στη παγκόσμια οικονομία.Και τι θα συμβεί αν είμαστε οι ηττημένοι;Αν η Γερμανία και οι αγορές είναι έτοιμες γι αυτό; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για όσα επακολουθήσουν στην ελληνική κοινωνία; Και εν τέλει, ποιος δίνει το δικαίωμα όλα αυτά να γίνονται στη πλάτη μιας νέας γενιάς,που είναι ήδη καταδικασμένη να είναι η πρώτη γενιά που θα ζήσει χειρότερα απ τη προηγούμενη.
ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Μέλος Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ
Μέλος Πανελλαδικής Αντιπροσωπείας Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας
Η χώρα βρίσκεται αντιμέτωπη όσο ποτέ με τη ρήξη και τη χρεοκοπία αλλά παρολ αυτά συνεχίζεται ένα παιχνίδι δήθεν σκληρής διαπραγμάτευσης,εικονικής ρήξης που όσο περνάει ο καιρός έχει ένα και μόνο αποτέλεσμα.Οι minimum όροι της συμφωνίας να είναι δυσμενέστεροι για την Ελλάδα όσο περνάει ο καιρός.Άρα χάνουμε..Και στον αντίποδα όμως χάνουμε,με ένα ατύχημα να παραμονεύει ή ακόμα χειρότερα μια πολιτική απόφαση της κυβέρνησης για ρήξη.Η κυβέρνηση δεν έχει εντολή για ρήξη και αυτό είναι ξεκάθαρο.Μια χρεοκοπία ή μια επιστροφή στη δραχμή είναι έγκλημα.Όσοι σήμερα υποστηρίζουν ότι "δεν έχουν τίποτα να χάσουν" θα χάσουν τα περισσότερα.Όσοι πλούτισαν στα χρόνια της ευημερίας με καταθέσεις στο εξωτερικό,θα αποκτήσουν ακόμα περισσότερα,ασελγώντας στο πτώμα μιας χρεοκοπημένης Ελλάδας.Είναι όλοι αυτοί που μαζί με τους απανταχού ανίδεους στα οικονομικά καλλιεργούν μύθους και αυταπάτες στην ελληνική κοινωνία.
Αν δεν είχαμε υιοθετήσει το ευρώ τα πράγματα θα ήταν ακριβώς τα ίδια σήμερα, ίσως και χειρότερα.
- Τα ελλείμματα του δημόσιου τομές με τις σπατάλες αλλά και τα ελλείμματα του ιδιωτικού με τις εισαγωγές θα οδηγούσαν σε γρήγορη υποτίμηση της δραχμής που θα συρρίκνωνε το εισόδημα μας και τις συντάξεις για αγορές βασικών ειδών.
- Ο δανεισμός θα είχε πολύ δυσμενέστερα αποτελέσματα γιατί τα επιτόκια θα ήταν πολύ υψηλότερα για όλους μας.
- Η αύξηση της ανταγωνιστικότητας από την υποτίμηση θα αντισταθμίζονταν από την αύξηση των πρώτων υλών που χρησιμοποιούνται για αυτές (πχ καύσιμα) και από την μείωση της εσωτερικής ζήτησης.
- Επιπλέον η ανταγωνιστικότητα θα ήταν μειωμένη καθώς δεν θα είχαμε όλα τα πλεονεκτήματα που μας εξασφαλίζει η ευρωζώνη: εξάλειψη του συναλλαγματικού κινδύνου, εύκολη πρόσβαση σε διεθνείς αγορές χρήματος και κεφαλαίου για τις επιχειρήσεις μας που μεταφράζεται σε μείωση του κόστους παραγωγής, κατάργηση δασμών στο ενδοκοινοτικό εμπόριο, κλπ.
Η επιστροφή στη δραχμή σήμερα είναι καταστροφική απ όλες της απόψεις.Οικονομικά,πολιτικά,κοινωνικά.Θα σημάνει αυτοκτονία για την Ελλάδα και θα χει πολλαπλές αρνητικές επιδράσεις στην ΕΕ. Επιλέγεται λοιπόν στα πλαίσια του παιγνίου η Ελλάδα να απειλεί με την αυτοκτονία της, χωρίς εναλλακτική στρατηγική υπεροχής,με μόνο επιχείρημα ότι απλά πιθανώς να προκαλέσουμε αστάθεια στη παγκόσμια οικονομία.Και τι θα συμβεί αν είμαστε οι ηττημένοι;Αν η Γερμανία και οι αγορές είναι έτοιμες γι αυτό; Ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για όσα επακολουθήσουν στην ελληνική κοινωνία; Και εν τέλει, ποιος δίνει το δικαίωμα όλα αυτά να γίνονται στη πλάτη μιας νέας γενιάς,που είναι ήδη καταδικασμένη να είναι η πρώτη γενιά που θα ζήσει χειρότερα απ τη προηγούμενη.
ΨΥΧΟΓΥΙΟΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ
Μέλος Κεντρικής Πολιτικής Επιτροπής ΠΑΣΟΚ
Μέλος Πανελλαδικής Αντιπροσωπείας Οικονομικού Επιμελητηρίου Ελλάδας