ΠΕΤΡΟΣ ΚΟΥΣΟΥΛΟΣ
Στα αχαρτογράφητα ύδατα του «ελληνικού Λίχτενσταϊν», ενός μικρού, πανέμορφου, δήμου της Αργολίδας, που βρίσκεται σε απόσταση αναπνοής από το κοσμικό Πόρτο Χέλι και ακριβώς απέναντι από τις Σπέτσες, βουτάει το «POINT SYSTEM».
Για πρώτη φορά έρχεται στη δημοσιότητα ο πλήρης κατάλογος με τις 187 offshores του Κρανιδίου, δηλαδή του πλέον πολυπλόκαμου δικτύου που στήθηκε ποτέ στην ελληνική επικράτεια προκειμένου να αποκρυβούν από τις Αρχές της χώρας αγοραπωλησίες γης και μισθώσεις ακινήτων, για τις οποίες έπρεπε να καταβληθούν φόροι που (υπολογίζεται ότι) αντιστοιχούν σε εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ.
Τα στοιχεία τα οποία αποκαλύπτονται μέσω του ρεπορτάζ είναι απίστευτα. Στη διάθεσή μας βρίσκονται όλα τα εμπιστευτικά έγγραφα του ΣΔΟΕ, που αποδεικνύουν ότι οι έλεγχοι που άρχισαν να γίνονται το 2013 απέδιδαν (σιγά σιγά) καρπούς, καθώς αρκετοί από τους νόμιμους εκπροσώπους των offshores άρχισαν να αποδίδουν (ακόμη και εκουσίως) φόρους. Ωστόσο, ο αρμόδιος ελεγκτής, κάπου στη μέση της έρευνας, απομακρύνθηκε (δι' ασήμαντον αφορμήν - πειθαρχικό παράπτωμα), ενώ στο μεσοδιάστημα είχε κλείσει και η ΔΟΥ Κρανιδίου λόγω του σχεδίου συγχωνεύσεως των εφοριών. Απλά να υπενθυμίσουμε ότι το Κρανίδι μετατράπηκε σε «ελληνικό Λίχτενσταϊν» για έναν πολύ απλό λόγο: Επειδή στην τοπική ΔΟΥ υπηρετούσαν δύο (όλοι και όλοι) υπάλληλοι, οι οποίοι φυσικά δεν είχαν τη δυνατότητα να ελέγξουν το παραμικρό. Το τέλειο έγκλημα, δηλαδή! Αρκεί να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με πηγές από το ΣΔΟΕ, οι offshores του Κρανιδίου αυξήθηκαν ραγδαία τα τελευταία χρόνια.
Η παρουσία τους έγινε αισθητή την περίοδο των Ολυμπιακών Αγώνων, ενώ μεγάλη κινητικότητα καταγράφηκε τη διετία 2007- 2008.Την ίδια στιγμή ως νομικοί εκπρόσωποι των offshore εταιριών εμφανίζονται πρόσωπα υπεράνω πάσης υποψίας και ιδιαίτερου φορολογικού ενδιαφέροντος: Από αγρότες και άνεργοι μέχρι μικρομαγαζάτορες, δικηγόροι και λογιστές. Κόσμος και κοσμάκης, που -από τους ελέγχους προέκυψε ότι- χρησιμοποιήθηκε ως «βιτρίνα» μεγαλοεπιχειρηματιών προκειμένου να αποκρυβούν οι φόροι των εκατομμυρίων. Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή.
Εργάτης - αχυράνθρωπος!
Εξέχων πρόσωπο της λίστας των οffshores του Κρανιδίου είναι ο Ανδρέας Μ. Το επάγγελμα του συγκεκριμένου κυρίου, όπως προέκυψε από τους ελέγχους, είναι εργάτης. Εργάτης ο οποίος όπως δήλωσε ασχολούνταν άλλοτε με εργατικές καλλιέργειες και άλλοτε στις οικοδομές. Κι όμως, βρέθηκε να εκπροσωπεί 14 εταιρίες, οι οποίες μάλιστα ήταν ενεργές. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά. Ο Ανδρέας Μ. βρέθηκε να εκπροσωπεί τις εταιρίες: ALERT COMPANY LTD, AZORES MARITIME LIMITED, ERATO HOLDING LIMITED, FLARE HOLDING LIMITED, GOLDENLAND COMPANY LTD, GONYBEO LIMITED, ICARUS NAVIGATION LIMITED, LEADING LC, IRIDA EVER COMPANY LIMITED, MODESTY LIMITED, SHORE HOLDINGS COMPANY LTD, STET COMPANY, VETITCO LIMITED, XANTHAKO COMPANY LIMITED. Μάλιστα, αποδείχτηκε ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο δεν κάνει δήλωση στην ΔΟΥ Κρανιδίου αλλά στη ΔΟΥ Φαλήρου!
Στα χνάρια του συγκεκριμένου αχυρανθρώπου, και ένας ανεπάγγελτος. Ο Εμμανουήλ Μ., ο οποίος βρέθηκε να εκπροσωπεί τις εξής εταιρίες: DELAFORCE INVESTMENT, LES PIERRES INVESTMENT, MARCARINI INVESTMENTS και PROGRESSIVE ENTERPRISES.
Από κοντά και ο Κωνσταντίνος Κ., εκπρόσωπος τριών εταιριών: Της BASS ENTERPRISES S.A., της LANGLEY COMMERCIAL S.A. και της SNOW COVER COMMERCIAL S.A.
Οι 84 ανενεργές
Εκτός από τις 103 ενεργές offshores του Κρανιδίου, που πρωταγωνιστούν εδώ και χρόνια σε πάρτι φοροδιαφυγής, από τις έρευνες του ΣΔΟΕ προέκυψε ότι υπήρχαν και 84 εταιρίες που για διάφορους λόγους είχαν φροντίσει να διακόψουν τις εργασίες τους. Εμπιστευτικό σημείωμα, το οποίο βρίσκεται στη διάθεσή μας, αποκαλύπτει ότι έπειτα από έλεγχο που πραγματοποίησαν οι άνδρες του ΣΔΟΕ στο Υποθηκοφυλακείο Κρανιδίου διαπιστώθηκε ότι «πολλές εξ αυτών είχαν μεταβιβάσει τα ακίνητά τους σε διάφορα φυσικά ή νομικά πρόσωπα», τα οποία, έπειτα από έρευνα στο σύστημα TAXIS, προέκυψε ότι δεν τα συμπεριέλαβαν στις φορολογικές δηλώσεις. Μάλιστα σε τρεις περιπτώσεις οι οποίες ελέγχθηκαν αποκαλύφθηκε φοροδιαφυγή ύψους 1.900.000 ευρώ και βεβαιώθηκαν οι σχετικές παραβάσεις σε βάρος δύο Ελλήνων και ενός αλλοδαπού που εμφανίζονταν ως οι εκπρόσωποι των οffshores.
Και σε αυτή τη λίστα καταγράφονται ονόματα ανθρώπων στους οποίους φέρεται ότι ανήκουν μερικές δεκάδες offshore εταιρίες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, εκείνο του Πέτρου Β., ο οποίος εκπροσωπούσε 14 συνολικά εταιρίες όπως τις: ASTRO DELMAR, ASTRO DOMINANTE, ASTRO NUESTO COMP, ATAX INVESTMENTS, CALVINE INVESTMENTS, EUROSE GROUP, EMBERS ENTERPRISES, HUXLEY INVESTMENTS κ.ά.
Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες
Μια σημαντική παράμετρος της υπόθεσης είναι ότι οι περισσότερες από τις εταιρίες δεν ανήκουν στους φερόμενους ως ιδιοκτήτες ούτε καν σε κατοίκους του Κρανιδίου ή της ευρύτερης περιοχής, οι οποίοι ασχολούνται με ενοικιάσεις ή πωλήσεις ακινήτων. Από τα αποτελέσματα των ερευνών, τουλάχιστον μέχρι του σημείου που έφτασαν, προέκυψε ότι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες είναι Ελληνες και ξένοι, μεταξύ των οποίων και πολύ γνωστά ονόματα επιχειρηματιών από την Αθήνα, δικαιούχοι μεγάλων -παραλιακών κυρίως- εκτάσεων, 50 έως και 400 στρεμμάτων, γύρω από το Κρανίδι και απέναντι από τις Σπέτσες, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, πολυτελών εξοχικών κατοικιών. Επιπλέον, σύμφωνα με στελέχη του ΣΔΟΕ, αρκετές από τις offshores ανήκουν σε ναυτιλιακά γραφεία των Αθηνών. Σημειώνουν, όμως, ότι «η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι ασυνήθιστη, καθώς εμπίπτει στη ναυτιλιακή πρακτική που ακολουθείται».
Τα χαμένα έσοδα
Το πλέον σκανδαλώδες της υπόθεσης είναι το γεγονός ότι, τη στιγμή που άρχισαν να αποδίδουν οι έλεγχοι, μια σειρά από γεγονότα αποστέρησαν από τα δημόσια ταμεία έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ! Τα έγγραφα που βρίσκονται στη διάθεσή μας είναι άκρως αποκαλυπτικά. Από τις αναφορές των στελεχών του ΣΔΟΕ προκύπτει ότι υπό τον φόβο του ελέγχου αρκετές από τις υπεράκτιες εταιρίες φρόντισαν να πληρώσουν φόρους που απέκρυψαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τη χρήση του 2010 στο Υποθηκοφυλακείο Κρανιδίου προσήλθαν και πλήρωσαν οι εξής εταιρίες: XANTHIAKO CO LTD, SHORE HOLDING CO, AZORES MARITIME, GOLDEN ISLAND, ERATO HOLDING, ICARUS NAVIGATION, FLARE HOLDING, LEADING, ALERT, IRIDA EVER COMPANY LTD, KEYMARK COMPANY LIMITED, DELAFORCE INVESTMENTS, EDNA INVESTMENTS, PROGRESSIVE ENTERPRISES, LES PIERRES, MARCARINI.
Μάλιστα, το ίδιο ποσό υπολογιζόταν ότι θα εισπραχθεί για το έτος 2011, ενώ σε τρεις περιπτώσεις για τις οποίες εκδόθηκε εντολή ελέγχου βεβαιώθηκαν φόροι ύψους 1.800.000 ευρώ. Μια τέταρτη εταιρία που ελεγχόταν (Μariald Holding) θα απέδιδε στα δημόσια ταμεία «τουλάχιστον 6.000.000 ευρώ», ενώ σε μια άλλη εταιρία επιβλήθηκε πρόστιμο 4.000.000 ευρώ. Επίσης, στο εμπιστευτικό έγγραφο αναφέρεται ότι είχαν εκδοθεί 12 εντολές ελέγχου για δύο φυσικά πρόσωπα και 10 εταιρίες.
Στη συνέχεια, βέβαια, ο αρμόδιος ελεγκτής της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πελοποννήσου απομακρύνθηκε από τη θέση του, ενώ η ΔΟΥ Κρανιδίου μεταφέρθηκε λόγω... συγχωνεύσεως. «Το αποτέλεσμα ήταν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ να δραπετεύσουν από τα δημόσια ταμεία» λέει ανώτατο στέλεχος του ΣΔΟΕ, κάνοντας λόγο για ωμό σκάνδαλο.
Μέχρι σήμερα τα δισεκατομμύρια ευρώ που «διαφεύγουν» από τα δημόσια ταμεία έχουν αποτελέσει -πολλάκις- αντικείμενο πολιτικής σύγκρουσης και προστριβής μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Από μέρους της αντιπολίτευσης κατηγορούνται το οικονομικό επιτελείο αλλά και οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί για αδράνεια αλλά και «κάλυψη», η οποία παρέχεται στα φυσικά πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τις offshores. Από τα στοιχεία που είχε προσκομίσει στο παρελθόν στην Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Μαυραγάνης προέκυψε ότι οι offshore εταιρίες με ακίνητα στην Ελλάδα ανέρχονται σε 6.575. Αναφερόμενος στις υπεράκτιες εταιρίες του εξωτερικού επισήμανε ότι ο αριθμός τους ανέρχεται σε 102, εκ των οποίων οι 88 ελέγχονται από το ΣΔΟΕ Αττικής και 14 το ΣΔΟΕ Κεντρικής Μακεδονίας.
Πάντως, η «μαύρη αλήθεια» για τα υπέρογκα ποσά, τα οποία δεν καταλήγουν στα κρατικά ταμεία εξαιτίας του colpo grosso των offshores, καταγράφονται και στην ετήσια έκθεση πεπραγμένων που είχε δημοσιεύσει ο πρώην γενικός γραμματέας Διαφάνειας του υπουργείου Δικαιοσύνης Γιώργος Σούρλας. Σε αυτήν αναφέρεται ότι με το άνοιγμα 10 φακέλων, όπως των offshores, των πλαστών και των εικονικών τιμολογίων, του λαθρεμπορίου καυσίμων, «αποδείχθηκε ότι οι απώλειες για την εθνική οικονομία ξεπερνούσαν τα 12 δισ. ευρώ τον χρόνο», καθώς και ότι «εάν είχαν παταχθεί εγκαίρως αυτά τα κυκλώματα, ούτε η χώρα μας θα είχε αυτό το χρέος ούτε θα χρειάζονταν περικοπές μισθών και συντάξεων».
Εξέχων πρόσωπο της λίστας των οffshores του Κρανιδίου είναι ο Ανδρέας Μ. Το επάγγελμα του συγκεκριμένου κυρίου, όπως προέκυψε από τους ελέγχους, είναι εργάτης. Εργάτης ο οποίος όπως δήλωσε ασχολούνταν άλλοτε με εργατικές καλλιέργειες και άλλοτε στις οικοδομές. Κι όμως, βρέθηκε να εκπροσωπεί 14 εταιρίες, οι οποίες μάλιστα ήταν ενεργές. Τα στοιχεία είναι συγκλονιστικά. Ο Ανδρέας Μ. βρέθηκε να εκπροσωπεί τις εταιρίες: ALERT COMPANY LTD, AZORES MARITIME LIMITED, ERATO HOLDING LIMITED, FLARE HOLDING LIMITED, GOLDENLAND COMPANY LTD, GONYBEO LIMITED, ICARUS NAVIGATION LIMITED, LEADING LC, IRIDA EVER COMPANY LIMITED, MODESTY LIMITED, SHORE HOLDINGS COMPANY LTD, STET COMPANY, VETITCO LIMITED, XANTHAKO COMPANY LIMITED. Μάλιστα, αποδείχτηκε ότι το συγκεκριμένο πρόσωπο δεν κάνει δήλωση στην ΔΟΥ Κρανιδίου αλλά στη ΔΟΥ Φαλήρου!
Στα χνάρια του συγκεκριμένου αχυρανθρώπου, και ένας ανεπάγγελτος. Ο Εμμανουήλ Μ., ο οποίος βρέθηκε να εκπροσωπεί τις εξής εταιρίες: DELAFORCE INVESTMENT, LES PIERRES INVESTMENT, MARCARINI INVESTMENTS και PROGRESSIVE ENTERPRISES.
Από κοντά και ο Κωνσταντίνος Κ., εκπρόσωπος τριών εταιριών: Της BASS ENTERPRISES S.A., της LANGLEY COMMERCIAL S.A. και της SNOW COVER COMMERCIAL S.A.
Οι 84 ανενεργές
Εκτός από τις 103 ενεργές offshores του Κρανιδίου, που πρωταγωνιστούν εδώ και χρόνια σε πάρτι φοροδιαφυγής, από τις έρευνες του ΣΔΟΕ προέκυψε ότι υπήρχαν και 84 εταιρίες που για διάφορους λόγους είχαν φροντίσει να διακόψουν τις εργασίες τους. Εμπιστευτικό σημείωμα, το οποίο βρίσκεται στη διάθεσή μας, αποκαλύπτει ότι έπειτα από έλεγχο που πραγματοποίησαν οι άνδρες του ΣΔΟΕ στο Υποθηκοφυλακείο Κρανιδίου διαπιστώθηκε ότι «πολλές εξ αυτών είχαν μεταβιβάσει τα ακίνητά τους σε διάφορα φυσικά ή νομικά πρόσωπα», τα οποία, έπειτα από έρευνα στο σύστημα TAXIS, προέκυψε ότι δεν τα συμπεριέλαβαν στις φορολογικές δηλώσεις. Μάλιστα σε τρεις περιπτώσεις οι οποίες ελέγχθηκαν αποκαλύφθηκε φοροδιαφυγή ύψους 1.900.000 ευρώ και βεβαιώθηκαν οι σχετικές παραβάσεις σε βάρος δύο Ελλήνων και ενός αλλοδαπού που εμφανίζονταν ως οι εκπρόσωποι των οffshores.
Και σε αυτή τη λίστα καταγράφονται ονόματα ανθρώπων στους οποίους φέρεται ότι ανήκουν μερικές δεκάδες offshore εταιρίες. Χαρακτηριστικότερο παράδειγμα, εκείνο του Πέτρου Β., ο οποίος εκπροσωπούσε 14 συνολικά εταιρίες όπως τις: ASTRO DELMAR, ASTRO DOMINANTE, ASTRO NUESTO COMP, ATAX INVESTMENTS, CALVINE INVESTMENTS, EUROSE GROUP, EMBERS ENTERPRISES, HUXLEY INVESTMENTS κ.ά.
Οι πραγματικοί ιδιοκτήτες
Μια σημαντική παράμετρος της υπόθεσης είναι ότι οι περισσότερες από τις εταιρίες δεν ανήκουν στους φερόμενους ως ιδιοκτήτες ούτε καν σε κατοίκους του Κρανιδίου ή της ευρύτερης περιοχής, οι οποίοι ασχολούνται με ενοικιάσεις ή πωλήσεις ακινήτων. Από τα αποτελέσματα των ερευνών, τουλάχιστον μέχρι του σημείου που έφτασαν, προέκυψε ότι οι πραγματικοί ιδιοκτήτες είναι Ελληνες και ξένοι, μεταξύ των οποίων και πολύ γνωστά ονόματα επιχειρηματιών από την Αθήνα, δικαιούχοι μεγάλων -παραλιακών κυρίως- εκτάσεων, 50 έως και 400 στρεμμάτων, γύρω από το Κρανίδι και απέναντι από τις Σπέτσες, ιδιοκτήτες ξενοδοχείων, πολυτελών εξοχικών κατοικιών. Επιπλέον, σύμφωνα με στελέχη του ΣΔΟΕ, αρκετές από τις offshores ανήκουν σε ναυτιλιακά γραφεία των Αθηνών. Σημειώνουν, όμως, ότι «η συγκεκριμένη πρακτική δεν είναι ασυνήθιστη, καθώς εμπίπτει στη ναυτιλιακή πρακτική που ακολουθείται».
Τα χαμένα έσοδα
Το πλέον σκανδαλώδες της υπόθεσης είναι το γεγονός ότι, τη στιγμή που άρχισαν να αποδίδουν οι έλεγχοι, μια σειρά από γεγονότα αποστέρησαν από τα δημόσια ταμεία έσοδα εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ! Τα έγγραφα που βρίσκονται στη διάθεσή μας είναι άκρως αποκαλυπτικά. Από τις αναφορές των στελεχών του ΣΔΟΕ προκύπτει ότι υπό τον φόβο του ελέγχου αρκετές από τις υπεράκτιες εταιρίες φρόντισαν να πληρώσουν φόρους που απέκρυψαν. Είναι χαρακτηριστικό ότι για τη χρήση του 2010 στο Υποθηκοφυλακείο Κρανιδίου προσήλθαν και πλήρωσαν οι εξής εταιρίες: XANTHIAKO CO LTD, SHORE HOLDING CO, AZORES MARITIME, GOLDEN ISLAND, ERATO HOLDING, ICARUS NAVIGATION, FLARE HOLDING, LEADING, ALERT, IRIDA EVER COMPANY LTD, KEYMARK COMPANY LIMITED, DELAFORCE INVESTMENTS, EDNA INVESTMENTS, PROGRESSIVE ENTERPRISES, LES PIERRES, MARCARINI.
Μάλιστα, το ίδιο ποσό υπολογιζόταν ότι θα εισπραχθεί για το έτος 2011, ενώ σε τρεις περιπτώσεις για τις οποίες εκδόθηκε εντολή ελέγχου βεβαιώθηκαν φόροι ύψους 1.800.000 ευρώ. Μια τέταρτη εταιρία που ελεγχόταν (Μariald Holding) θα απέδιδε στα δημόσια ταμεία «τουλάχιστον 6.000.000 ευρώ», ενώ σε μια άλλη εταιρία επιβλήθηκε πρόστιμο 4.000.000 ευρώ. Επίσης, στο εμπιστευτικό έγγραφο αναφέρεται ότι είχαν εκδοθεί 12 εντολές ελέγχου για δύο φυσικά πρόσωπα και 10 εταιρίες.
Στη συνέχεια, βέβαια, ο αρμόδιος ελεγκτής της Περιφερειακής Διεύθυνσης Πελοποννήσου απομακρύνθηκε από τη θέση του, ενώ η ΔΟΥ Κρανιδίου μεταφέρθηκε λόγω... συγχωνεύσεως. «Το αποτέλεσμα ήταν εκατοντάδες εκατομμύρια ευρώ να δραπετεύσουν από τα δημόσια ταμεία» λέει ανώτατο στέλεχος του ΣΔΟΕ, κάνοντας λόγο για ωμό σκάνδαλο.
Μέχρι σήμερα τα δισεκατομμύρια ευρώ που «διαφεύγουν» από τα δημόσια ταμεία έχουν αποτελέσει -πολλάκις- αντικείμενο πολιτικής σύγκρουσης και προστριβής μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης. Από μέρους της αντιπολίτευσης κατηγορούνται το οικονομικό επιτελείο αλλά και οι φοροελεγκτικοί μηχανισμοί για αδράνεια αλλά και «κάλυψη», η οποία παρέχεται στα φυσικά πρόσωπα που κρύβονται πίσω από τις offshores. Από τα στοιχεία που είχε προσκομίσει στο παρελθόν στην Βουλή ο αρμόδιος υφυπουργός κ. Μαυραγάνης προέκυψε ότι οι offshore εταιρίες με ακίνητα στην Ελλάδα ανέρχονται σε 6.575. Αναφερόμενος στις υπεράκτιες εταιρίες του εξωτερικού επισήμανε ότι ο αριθμός τους ανέρχεται σε 102, εκ των οποίων οι 88 ελέγχονται από το ΣΔΟΕ Αττικής και 14 το ΣΔΟΕ Κεντρικής Μακεδονίας.
Πάντως, η «μαύρη αλήθεια» για τα υπέρογκα ποσά, τα οποία δεν καταλήγουν στα κρατικά ταμεία εξαιτίας του colpo grosso των offshores, καταγράφονται και στην ετήσια έκθεση πεπραγμένων που είχε δημοσιεύσει ο πρώην γενικός γραμματέας Διαφάνειας του υπουργείου Δικαιοσύνης Γιώργος Σούρλας. Σε αυτήν αναφέρεται ότι με το άνοιγμα 10 φακέλων, όπως των offshores, των πλαστών και των εικονικών τιμολογίων, του λαθρεμπορίου καυσίμων, «αποδείχθηκε ότι οι απώλειες για την εθνική οικονομία ξεπερνούσαν τα 12 δισ. ευρώ τον χρόνο», καθώς και ότι «εάν είχαν παταχθεί εγκαίρως αυτά τα κυκλώματα, ούτε η χώρα μας θα είχε αυτό το χρέος ούτε θα χρειάζονταν περικοπές μισθών και συντάξεων».
Στην συμπρωτεύουσα
Εκτός από τις offshores του Κρανιδίου ταυτόχρονη έρευνα του ΣΔΟΕ ακουμπούσε και 88 υπεράκτιες εταιρίες οι οποίες είχαν έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η έρευνα του ΣΔΟΕ ξεκίνησε από τη συμπρωτεύουσα, εξαπλώθηκε όμως πολύ γρήγορα στην ευρύτερη περιοχή, καταγράφοντας ιδιαίτερα σημαντική πρόοδο. Από τα στοιχεία των Αρχών προκύπτει ότι ο έλεγχος έχει περαιωθεί στο 50% των περιπτώσεων, καθώς από τις 88 υπεράκτιες εταιρίες οι Ράμπο του ΣΔΟΕ ολοκλήρωσαν την έρευνά τους σε 44 από αυτές, καταλογίζοντας πρόστιμα ύψους 32.460.039 ευρώ. «Ο έλεγχος για τις υπόλοιπες 44 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένουμε τα αποτελέσματα, τα οποία θα προκύψουν από το άνοιγμα των λογαριασμών» αναφέρουν πηγές της φορολογική διοίκησης. Ωστόσο, στα δίχτυα του ΣΔΟΕ και των κατά τόπων διευθύνσεων έπεσαν ακόμη 17 υπεράκτιες εταιρίες. Ο έλεγχος ολοκληρώθηκε σε 14 από αυτές και τα πρόστιμα που καταλογίστηκαν φτάνουν τα 38.800.000 ευρώ.
Και στην Λαμία
Σήμερα, εκτεταμένοι έλεγχοι πραγματοποιούνται στη Λαμία, σε αρκετές ακόμη πόλης της Στερεάς Ελλάδας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Στην πόλη της Λαμίας έχει καταγραφεί η ύπαρξη 27 υπεράκτιων εταιριών, οι οποίες ελέγχονται από τη ΔΟΥ Μεγάλου Πλούτου. Από τη φορολογική διοίκηση γίνεται λόγος για διαδικασία η οποία βρίσκεται στο στάδιο του ανοίγματος λογαριασμών, χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί το ακριβές ύψος των καταλογισμών. Περίπου παρόμοια είναι και η κατάσταση σχετικά με τις έρευνες που λαμβάνουν χώρα στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ και της εισαγγελικής Αρχής έχουν μπει 87 εταιρίες, ωστόσο ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί μόνο σε τρεις από αυτές. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις εκκρεμούν τα αποτελέσματα από το άνοιγμα των λογαριασμών.
Ολα γίνονται για να μην πληρωθούν οι φόροι
Τα τελευταία χρόνια ο όρος «offshore εταιρία» έχει εισβάλει για τα καλά στη ζωή μας. Επιχειρηματίες, πολιτικά πρόσωπα, τράπεζες, ιδιοκτήτες ακινήτων, μοναστήρια, αλλά και απλοί πολίτες μυήθηκαν για τα καλά στον παραδεισένιο κόσμο των offshores. Εκατομμύρια μαύρου χρήματος διακινήθηκαν από την Ελλάδα σε offshore εταιρίες στην Κύπρο ή σε εξωτικούς φορολογικούς παραδείσους, με τις ελεγκτικές Αρχές να δίνουν κυριολεκτικά μάχη προκειμένου να περιοριστεί η έκταση του φαινομένου, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο εμφανίζεται πολλαπλά ζημιωμένο εξαιτίας των υπερτιμολογήσεων.
Μια έκθεση του στελέχους του ΣΔΟΕ Τάσου Μπεζαντάκου παρουσιάζει αναλυτικά όλη τη διαδρομή των offshore εταιριών σε Ελλάδα, Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκαν, όπως επίσης και παραδείγματα σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιήθηκαν από Ελληνες επιχειρηματίες προκειμένου να αποκομίσουν αφορολόγητο χρήμα και στη συνέχεια να το ξεπλύνουν.
Με τον όρο offshore εννοούμε όλες «τις επιχειρήσεις που ιδρύονται σε οικονομικά κέντρα με ένα χαμηλό επίπεδο φόρων». Η ακριβής μετάφρασή της είναι υπεράκτια εταιρία. Συνήθως οι εταιρίες αυτές δημιουργούνται για συγκεκριμένο σκοπό βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, όπως περιγράφεται στην έκθεση.
Οι offshores δημιουργούνται συνήθως σε οικονομικά κέντρα όπου το επίπεδο φορολογίας είναι ιδιαίτερα χαμηλό, όπως για παράδειγμα τα Νησιά Κέιμαν, οι Μπαχάμες κ.τ.λ. Ωστόσο, σε αντίθεση με ό,τι γενικά έχει επικρατήσει να πιστεύεται, δεν βρίσκονται όλες οι offshores σε επίγειους φορολογικούς παραδείσους. Αρκετές εμφανίζουν ως έδρα χώρες όπως η Ελβετία, το Δουβλίνο, το Ντέλαγουερ των ΗΠΑ ή η Κύπρος.
Γιατί προτιμούν τις offshores
Οι λόγοι για τους οποίους αρκετοί Ελληνες επιλέγουν τις offshore εταιρίες δεν είναι άλλος από τα οικονομικά οφέλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με όσα καταγράφει στην έκθεση ο κ. Μπεζαντάκος, «μία εξωχώρια εταιρία μπορεί να συσταθεί σε μία μόλις ημέρα, από έναν μοναδικό μέτοχο, χωρίς καμία απολύτως προετοιμασία (συνεννοήσεις, διαπραγματεύσεις, ρύθμιση λεπτομερειών κ.λπ.), αφού όλες οι λεπτομέρειες είναι δυνατόν να ρυθμιστούν εκ των υστέρων», την στιγμή που μια ελληνική εταιρία -για παράδειγμα, ανώνυμη-, προκειμένου να συσταθεί χρειάζεται το λιγότερο μία εβδομάδα, καθώς επίσης και την ανάμειξη δικηγόρου, συμβολαιογράφου και των εποπτευουσών Αρχών. Επιπλέον, είναι απαραίτητη και μια υποτυπώδης συνεννόηση μεταξύ των μετόχων, συνεννόηση η οποία θα αφορά τον τρόπο λειτουργίας της εταιρίας.
Εκτός όμως από το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που απαιτείται, σημαντικά χαμηλότερο είναι και το κόστος. Για παράδειγμα, προκειμένου να συσταθεί μια offshore εταιρία με έδρα τη Λιβερία απαιτούνται μόλις 738,50 δολάρια, ενώ οι μέτοχοι γλιτώνουν και τις αμοιβές δικηγόρων και συμβολαιογράφων, όπως επίσης και το γραφειοκρατικό κόστος. Επίσης, τα έξοδα λειτουργίας μιας offshore είναι κατά πολύ χαμηλότερα από αυτά μιας ελληνικής και «κυμαίνονται μεταξύ 450 και 700 δολαρίων ΗΠΑ κατ' έτος, ανάλογα με τη χώρα ίδρυσης».
«Αντίθετα, για τη σύσταση μιας Ανώνυμης Εταιρίας στην Ελλάδα απαιτούνται κατ' ελάχιστο 70.000 ευρώ (ελάχιστο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο, φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, τέλος υπέρ της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αμοιβή συμβολαιογράφου, υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου, δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ, εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο κ.λπ.)», όπως αναφέρεται στην έκθεση. Την ίδια ώρα, τα έξοδα λειτουργίας είναι πολύ μεγαλύτερα και αυτό διότι η διατήρηση μιας Ανώνυμης Εταιρίας στην Ελλάδα απαιτεί την απασχόληση νομικού και οικονομικού συμβούλου, λόγω των πολυάριθμων διατυπώσεων που επιβάλλει η ελληνική νομοθεσία.
Εκτός από τις offshores του Κρανιδίου ταυτόχρονη έρευνα του ΣΔΟΕ ακουμπούσε και 88 υπεράκτιες εταιρίες οι οποίες είχαν έδρα τη Θεσσαλονίκη. Η έρευνα του ΣΔΟΕ ξεκίνησε από τη συμπρωτεύουσα, εξαπλώθηκε όμως πολύ γρήγορα στην ευρύτερη περιοχή, καταγράφοντας ιδιαίτερα σημαντική πρόοδο. Από τα στοιχεία των Αρχών προκύπτει ότι ο έλεγχος έχει περαιωθεί στο 50% των περιπτώσεων, καθώς από τις 88 υπεράκτιες εταιρίες οι Ράμπο του ΣΔΟΕ ολοκλήρωσαν την έρευνά τους σε 44 από αυτές, καταλογίζοντας πρόστιμα ύψους 32.460.039 ευρώ. «Ο έλεγχος για τις υπόλοιπες 44 βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη και αναμένουμε τα αποτελέσματα, τα οποία θα προκύψουν από το άνοιγμα των λογαριασμών» αναφέρουν πηγές της φορολογική διοίκησης. Ωστόσο, στα δίχτυα του ΣΔΟΕ και των κατά τόπων διευθύνσεων έπεσαν ακόμη 17 υπεράκτιες εταιρίες. Ο έλεγχος ολοκληρώθηκε σε 14 από αυτές και τα πρόστιμα που καταλογίστηκαν φτάνουν τα 38.800.000 ευρώ.
Και στην Λαμία
Σήμερα, εκτεταμένοι έλεγχοι πραγματοποιούνται στη Λαμία, σε αρκετές ακόμη πόλης της Στερεάς Ελλάδας αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής. Στην πόλη της Λαμίας έχει καταγραφεί η ύπαρξη 27 υπεράκτιων εταιριών, οι οποίες ελέγχονται από τη ΔΟΥ Μεγάλου Πλούτου. Από τη φορολογική διοίκηση γίνεται λόγος για διαδικασία η οποία βρίσκεται στο στάδιο του ανοίγματος λογαριασμών, χωρίς να μπορεί να υπολογιστεί το ακριβές ύψος των καταλογισμών. Περίπου παρόμοια είναι και η κατάσταση σχετικά με τις έρευνες που λαμβάνουν χώρα στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Στο στόχαστρο του ΣΔΟΕ και της εισαγγελικής Αρχής έχουν μπει 87 εταιρίες, ωστόσο ο έλεγχος έχει ολοκληρωθεί μόνο σε τρεις από αυτές. Σε όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις εκκρεμούν τα αποτελέσματα από το άνοιγμα των λογαριασμών.
Ολα γίνονται για να μην πληρωθούν οι φόροι
Τα τελευταία χρόνια ο όρος «offshore εταιρία» έχει εισβάλει για τα καλά στη ζωή μας. Επιχειρηματίες, πολιτικά πρόσωπα, τράπεζες, ιδιοκτήτες ακινήτων, μοναστήρια, αλλά και απλοί πολίτες μυήθηκαν για τα καλά στον παραδεισένιο κόσμο των offshores. Εκατομμύρια μαύρου χρήματος διακινήθηκαν από την Ελλάδα σε offshore εταιρίες στην Κύπρο ή σε εξωτικούς φορολογικούς παραδείσους, με τις ελεγκτικές Αρχές να δίνουν κυριολεκτικά μάχη προκειμένου να περιοριστεί η έκταση του φαινομένου, ενώ το Ελληνικό Δημόσιο εμφανίζεται πολλαπλά ζημιωμένο εξαιτίας των υπερτιμολογήσεων.
Μια έκθεση του στελέχους του ΣΔΟΕ Τάσου Μπεζαντάκου παρουσιάζει αναλυτικά όλη τη διαδρομή των offshore εταιριών σε Ελλάδα, Ευρώπη αλλά και στον υπόλοιπο κόσμο τους λόγους για τους οποίους δημιουργήθηκαν, όπως επίσης και παραδείγματα σχετικά με τον τρόπο που χρησιμοποιήθηκαν από Ελληνες επιχειρηματίες προκειμένου να αποκομίσουν αφορολόγητο χρήμα και στη συνέχεια να το ξεπλύνουν.
Με τον όρο offshore εννοούμε όλες «τις επιχειρήσεις που ιδρύονται σε οικονομικά κέντρα με ένα χαμηλό επίπεδο φόρων». Η ακριβής μετάφρασή της είναι υπεράκτια εταιρία. Συνήθως οι εταιρίες αυτές δημιουργούνται για συγκεκριμένο σκοπό βραχυπρόθεσμου χαρακτήρα, όπως περιγράφεται στην έκθεση.
Οι offshores δημιουργούνται συνήθως σε οικονομικά κέντρα όπου το επίπεδο φορολογίας είναι ιδιαίτερα χαμηλό, όπως για παράδειγμα τα Νησιά Κέιμαν, οι Μπαχάμες κ.τ.λ. Ωστόσο, σε αντίθεση με ό,τι γενικά έχει επικρατήσει να πιστεύεται, δεν βρίσκονται όλες οι offshores σε επίγειους φορολογικούς παραδείσους. Αρκετές εμφανίζουν ως έδρα χώρες όπως η Ελβετία, το Δουβλίνο, το Ντέλαγουερ των ΗΠΑ ή η Κύπρος.
Γιατί προτιμούν τις offshores
Οι λόγοι για τους οποίους αρκετοί Ελληνες επιλέγουν τις offshore εταιρίες δεν είναι άλλος από τα οικονομικά οφέλη. Είναι χαρακτηριστικό ότι, σύμφωνα με όσα καταγράφει στην έκθεση ο κ. Μπεζαντάκος, «μία εξωχώρια εταιρία μπορεί να συσταθεί σε μία μόλις ημέρα, από έναν μοναδικό μέτοχο, χωρίς καμία απολύτως προετοιμασία (συνεννοήσεις, διαπραγματεύσεις, ρύθμιση λεπτομερειών κ.λπ.), αφού όλες οι λεπτομέρειες είναι δυνατόν να ρυθμιστούν εκ των υστέρων», την στιγμή που μια ελληνική εταιρία -για παράδειγμα, ανώνυμη-, προκειμένου να συσταθεί χρειάζεται το λιγότερο μία εβδομάδα, καθώς επίσης και την ανάμειξη δικηγόρου, συμβολαιογράφου και των εποπτευουσών Αρχών. Επιπλέον, είναι απαραίτητη και μια υποτυπώδης συνεννόηση μεταξύ των μετόχων, συνεννόηση η οποία θα αφορά τον τρόπο λειτουργίας της εταιρίας.
Εκτός όμως από το μεγαλύτερο χρονικό διάστημα που απαιτείται, σημαντικά χαμηλότερο είναι και το κόστος. Για παράδειγμα, προκειμένου να συσταθεί μια offshore εταιρία με έδρα τη Λιβερία απαιτούνται μόλις 738,50 δολάρια, ενώ οι μέτοχοι γλιτώνουν και τις αμοιβές δικηγόρων και συμβολαιογράφων, όπως επίσης και το γραφειοκρατικό κόστος. Επίσης, τα έξοδα λειτουργίας μιας offshore είναι κατά πολύ χαμηλότερα από αυτά μιας ελληνικής και «κυμαίνονται μεταξύ 450 και 700 δολαρίων ΗΠΑ κατ' έτος, ανάλογα με τη χώρα ίδρυσης».
«Αντίθετα, για τη σύσταση μιας Ανώνυμης Εταιρίας στην Ελλάδα απαιτούνται κατ' ελάχιστο 70.000 ευρώ (ελάχιστο καταβεβλημένο μετοχικό κεφάλαιο, φόρος συγκέντρωσης κεφαλαίου, τέλος υπέρ της Επιτροπής Ανταγωνισμού, αμοιβή συμβολαιογράφου, υποχρεωτική παράσταση δικηγόρου, δημοσιεύσεις στο ΦΕΚ, εγγραφή στο οικείο επιμελητήριο κ.λπ.)», όπως αναφέρεται στην έκθεση. Την ίδια ώρα, τα έξοδα λειτουργίας είναι πολύ μεγαλύτερα και αυτό διότι η διατήρηση μιας Ανώνυμης Εταιρίας στην Ελλάδα απαιτεί την απασχόληση νομικού και οικονομικού συμβούλου, λόγω των πολυάριθμων διατυπώσεων που επιβάλλει η ελληνική νομοθεσία.
Τα οικονομικά πλεονεκτήματα των offshores δεν εξαντλούνται όμως μόνο στο κόστος σύστασης και λειτουργίας. Η διατήρηση της ανωνυμίας των μετόχων έδινε για χρόνια τη δυνατότητα για την αποφυγή πληρωμής φόρων - είτε μέσω της απόκτησης περιουσιακών στοιχείων μεγάλης αξίας είτε μέσω εσόδων, τα οποία προέρχονταν από παράνομες δραστηριότητες, ενώ οι μέτοχοι δεν κατέβαλαν καθόλου φόρο για μεταβιβάσεις ακινήτων ή κληρονομιές.
Κοινωνική καταξίωση οι υπεράκτιες με... σημαία Κύπρου
Στην Ελλάδα η ίδρυση offshore εταιριών άνθησε τα τελευταία χρόνια. Κύρια έδρα τέτοιου είδους εταιριών από Ελληνες πολίτες έγινε η Κύπρος. Στις περισσότερες περιπτώσεις δεν υπήρχε κανένας απολύτως λόγος για την ίδρυση τέτοιους είδους εταιριών. Απλά, για τους Ελληνες της περιόδου των παχιών αγελάδων έγινε κάποια στιγμή θέμα κοινωνικής καταξίωσης. Οπως για παράδειγμα έγιναν και τόσα άλλα πράγματα, όπως σπίτια σε ακριβές περιοχές, ακριβά αυτοκίνητα, πισίνες κ.τ.λ.
Οι περισσότερες από αυτές ιδρύθηκαν την περίοδο του Χρηματιστηρίου, όταν οι οικονομικές προσδοκίες από τους Ελληνες επιχειρηματίες ήταν ιδιαίτερα υψηλές. Ενα ποσοστό των εν λόγω offshore «αφορά «επιχειρήσεις» με μοναδικό πάγιο στοιχείο ένα ακίνητο, συνήθως μεγάλης αξίας, «και χωρίς καμία εμπορική δραστηριότητα». Οι Ελληνες ιδιοκτήτες απλά εξασφάλιζαν μέσω αυτών την ανωνυμία τους, ενώ, σε περίπτωση που έκριναν ότι η διατήρηση των ακινήτων τους στην offshore εταιρία ήταν ασύμφορη, προτιμούσαν να τη μεταβιβάσουν «σε άλλα φυσικά ή νομικά πρόσωπα, παρά να εμφανιστούν αυτοί ως πραγματικοί ιδιοκτήτες».
Η καλύτερη κρυψώνα για επιχειρηματίες, καλλιτέχνες, πολιτικούς
Το ποιοι κρύβονται πίσω από τις εταιρείες αυτές είναι δύσκολο να απαντηθεί αλλά όχι να υποτεθεί. Πολιτικά, πρόσωπα, καλλιτέχνες, επιχειρηματίες ακόμη και επιχειρηματίες σε καθεστώς πτώχευσης στη χώρα μας, που έχουν μεταβιβάσει περιουσιακά στοιχεία στις offshores προκειμένου να τα γλιτώσουν από τους πιστωτές.
«Πολλά από αυτά τα πρόσωπα πιστεύουμε ότι ανήκουν στον πολιτικό ή στον καλλιτεχνικό χώρο και μια τέτοια δημόσια αποκάλυψη θα έβλαπτε την προσωπική εικόνα τους με απώλειες και σε πολλά άλλα επίπεδα. Πολλοί πραγματικοί κάτοχοι τέτοιων ακινήτων είναι είτε φυσικά πρόσωπα που βρίσκονται σε καθεστώς πτώχευσης, οποιαδήποτε δε προσωπική περιουσία θα αποτελούσε άμεσο στόχο των πιστωτών τους, είτε εμφανίζουν ελάχιστα προσωπικά εισοδήματα επειδή είναι συνήθως κάτοχοι εταιρικών μεριδίων ή μετοχών εταιριών που δεν αποδίδουν σχεδόν ποτέ μέρισμα, λόγω συνεχώς εμφανιζόμενων ζημιών, με συνέπεια να παρουσιάζουν πρόβλημα σχετικά με το "πόθεν έσχες"» υπογραμμίζει στην έκθεσή του ο κ. Μπεζαντάκος.
Αυτή όμως είναι μόνο η μία όψη του νομίσματος που λέγεται offshore, το οποίο, όπως αποδείχθηκε στην πράξη, ήταν κάλπικο. Η άλλη αφορά τις υπερτιμολογήσεις. Ελληνες επιχειρηματίες χρησιμοποιούσαν τις offshores προκειμένου να υπερτιμολογούν κατά την αγορά προϊόντων και υπηρεσιών, μέσα από εικονικές τριγωνικές συναλλαγές. Η μέθοδος αυτή είναι γνωστή ως «transfer pricing» μέσα από εικονικές τριγωνικές συναλλαγές. Με τον τρόπο αυτόν τα κέρδη των μητρικών εταιριών εμφανίζονταν μειωμένα και τα κόστη αυξημένα.
Τα πολυδαίδαλα κυκλώματα που εκτόξευσαν το δημόσιο χρέος
Ενα από τα χαρακτηριστικά παραδείγματα τα οποία συμπεριλαμβάνονται στην έκθεση του ΣΔΟΕ σχετίζεται με τις προμήθειες ιατρικών υλικών από τα νοσοκομεία. Ερευνες του ΣΔΟΕ κατά το παρελθόν έχουν δείξει ουκ ολίγες περιπτώσεις τριγωνικών πωλήσεων και υπερτιμολογήσεων, με αποτέλεσμα να ζημιώνεται το Ελληνικό Δημόσιο. Η μέθοδος είχε ως εξής: Η εταιρία που προμήθευε τα κρατικά νοσοκομεία με ιατρικά είδη σύστηνε παράλληλα ένα κύκλωμα. Με τη μέθοδο των τριγωνικών μέσω εταιρίας εκπροσώπησης και offshore πωλήσεων υπερτιμολογούσε τα ιατρικά είδη. Αποτέλεσμα, το Ελληνικό Δημόσιο να ζημιώνεται με αρκετά εκατομμύρια ευρώ.
Αντίστοιχες περιπτώσεις έχουν διαπιστωθεί κατά καιρούς σε διάφορα ΝΠΔΔ. Ο τρόπος με τον οποίο λειτούργησαν αρκετοί επιχειρηματίες είχε ως αποτέλεσμα να εκτοξευθεί το δημόσιο χρέος. Ουσιαστικά, «χρησιμοποίησαν τις offshore εταιρίες προκειμένου να αποκομίσουν αφορολόγητα χρήματα.
«Tο πλήθος των υποθέσεων που αντιμετωπίζουμε στην υπηρεσία μας σχετικά με τη διαμεσολάβηση offshore εταιριών στη διασπάθιση δημόσιου χρήματος είναι μεγάλο. Επίσης θέλω να επισημάνω ότι, πέρα από τον δημόσιο τομέα, το φαινόμενο αυτό συναντάται συχνά και στον ιδιωτικό τομέα» καταλήγει στην έκθεσή του ο ελεγκτής.
