Στα σκουπίδια γιατί δεν είναι "όμορφα"
Το φαινόμενο της πεταμένης τροφής έχει επισημάνει σε πολλές περιπτώσεις η Αλληλεγγύη για Όλους. "Η ανάγκη να βρούμε τρόφιμα, καθώς μειώνονταν οι προσφορές έξω από τα σούπερ μάρκετ, ενώ αυξανόταν την ίδια ώρα ο αριθμός όσων προσέφευγαν στις δομές, μας ώθησε να καταφύγουμε στα χωράφια", λέει στην "Α" ο Κώστας Βενιώτης από την ομάδα τροφής της Αλληλεγγύης για Όλους. Η ομάδα τροφής ήρθε σε επαφή με τους παραγωγούς μέσω των αγορών Χωρίς Μεσάζοντες και επιβεβαίωσαν τις εκτιμήσεις βάσει σχετικών μελετών που έκαναν λόγο για χαμένες σοδειές, σε ποσοστό 30 και 40%.
Ο βασικός λόγος που χάνονται τόνοι τροφίμων είναι ότι τα προϊόντα δεν ικανοποιούν τις προτιμήσεις της αγοράς. Όχι ως προς την ποιότητα, αλλά ως προς αισθητικά κριτήρια, δηλαδή το σχήμα, το μέγεθος ή το χρώμα. Αν δηλαδή τα μήλα δεν είναι αρκετά κόκκινα, οι πατάτες αρκετά μεγάλες και τα πορτοκάλια χωρίς "στίγματα" στη φλούδα τους, απορρίπτονται από την αγορά (π.χ. σούπερ μάρκετ) και τεράστιες ποσότητες καταλήγουν στις χωματερές. Το ίδιο συμβαίνει για τα προϊόντα που δεν μπορεί να απορροφήσει η αγορά, όχι γιατί δεν θέλει, αλλά γιατί δεν μπορεί, ενώ η ποσότητα των χαμένων τροφίμων γίνεται ακόμη μεγαλύτερη, λόγω της αδυναμίας απορρόφησής τους από τους καταναλωτές.
Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα κερασοπαραγωγών από την Ορεινή Αρκαδία, που είδαν τη σοδειά τους να μένει απούλητη, γιατί αρνήθηκαν να τη δώσουν σε εξευτελιστικές τιμές. Αντί να την αφήσουν να σαπίσει, οι παραγωγοί επικοινώνησαν με την Αλληλεγγύη για Όλους, ώστε να τη διαθέσουν. "Αποφασίσαμε να πληρώσουμε ορισμένους ανέργους, να συλλέξουν τα κεράσια και στη στη συνέχεια τα δώσαμε σε κοινωνικές δομές στο Άργος και το Ναύπλιο", λέει ο Κ. Βενιώτης, περιγράφοντας τα πολλαπλά οφέλη που μπορούν να προκύψουν εφόσον "αρχίσουμε να σκεφτόμαστε διαφορετικά". Το παράδειγμα των κερασοπαραγωγών στην Αρκαδία δεν είναι το μοναδικό, τονίζει ο Κ. Βενιώτης, καθώς "στην ίδια θέση βρίσκονται οι περισσότεροι παραγωγοί" και στο σημαντικότερο ακόμη, "πολλοί έχουν δείξει ότι θέλουν να σταθούν αλληλέγγυοι".
Τρόφιμα υπάρχουν, ώρα να διατεθούν
Από την πλευρά της η κυβέρνηση, ούτως η άλλως λόγω των οικονομικών δυσκολιών και των αυξανόμενων κοινωνικών αναγκών, θέλει να επιταχύνει τις διαδικασίες για την αξιοποίηση των τροφίμων που δεν διατίθενται στην αγορά. Αυτές τις ημέρες είναι υπό διαρκή επεξεργασία από τα δυο αρμόδια υπουργεία ο τρόπος που θα συντονιστεί η διαδικασία. Εκτός απροόπτου το υπ. Ανάπτυξης θα αναλάβει την εποπτεία των ομάδων παραγωγών που θα υποβάλουν τα στοιχεία για τις ποσότητες των αδιάθετων προϊόντων, ενώ το υπ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης θα αναλάβει να φτάσουν τα τρόφιμα στα "σωστά" χέρια. Στόχος είναι τα τρόφιμα να φτάσουν σε όσους έχουν πραγματική ανάγκη και χάρη στο νομοσχέδιο για την ανθρωπιστική κρίση το υπ. Κοινωνικής Αλληλεγγύης έχει καταφέρει να χαρτογραφήσει σε μεγάλο βαθμό τις φτωχογειτονιές και τις ευάλωτες ομάδες. Στην κυβερνητική προσπάθειά θα φανεί χρήσιμη επίσης η εμπειρία του κινήματος. Ένα από τα θετικά των ακόμη παράνομων για περιοχές άνω των 3.000 κατοίκων αγορών Χωρίς Μεσάζοντες είναι ότι πλέον μετά από τρία χρόνια δράσεων μπορούν να μεταφέρουν την εικόνα σχετικά με το πού παράγεται τι και τι μένει αδιάθετο.
Η αξιοποίηση των προϊόντων που προορίζονται μέχρι σήμερα κατά κανόνα για πέταμα θα έχει πολλαπλά οφέλη. Οι παραγωγοί θα πάρουν μια οικονομική ανάσα, οι ευάλωτοι οικονομικά θα δουν το πιάτο τους λιγάκι πιο γεμάτο, ενώ θα περιοριστεί το μέγεθος των περιβαλλοντικών επιπτώσεων, καθώς η εκμετάλλευση των φυσικών πηγών ενέργειας (νερό, γη κ.ά.) δεν θα πηγαίνει στον ίδιο βαθμό χαμένη με πριν. Παράλληλα, η ιδέα της αξιοποίησης τροφίμων που χαραμίζονται για λόγους που δεν σχετίζονται με την ποιότητά τους εδραιώνεται ακόμη περισσότερο και θεωρείται βέβαιο ότι στο άμεσο μέλλον θα παρθούν αντίστοιχες πρωτοβουλίες για τα προϊόντα των σούπερ μάρκετ.
