΄Υστερα από 18 χρόνια που επισήμως η έδρα του Δήμου Επιδαύρου (και παλιότερα πριν τη συνένωση, του Δήμου Ασκληπιείου) ήταν το Ασκληπιείο, από τούδε πλέον …… “μεταφέρθηκε” στο Λυγουριό …… και για να ακριβολογούμε “μεταφέρεται στο Λυγουριό”.
Ασφαλώς και σε πρώτη ανάγνωση όσα διαβάσατε στις παραγράφους μοιάζουν ως ακαταλαβίστικα, αλλά είναι πέρα για πέρα αληθινά.
Συγκεκριμένα και με ημερομηνία 5 Αυγούστου 2015 στο με αριθμό 91 φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως δημοσιεύτηκε το με αριθμό 57/10-7-2015 Προεδρικό Διάταγμα που μας πληροφορεί ότι αποφασίστηκε, τελεσίδικα πιστεύουμε, ότι: “Η έδρα του Δήμου Επιδαύρου μεταφέρεται από το Ασκληπιείο στο Λυγουριό”.
Βέβαια και ασφαλώς, το Προεδρικό Διάταγμα δεν διατυπώνει όλη την αλήθεια, ή δεν θέλει να βλέπει την αλήθεια, διότι στην πραγματικότητα δεν είχαμε καμία μεταφορά έδρας (το Δημαρχείο χρόνια τώρα στην πλατεία της “Παναγίτσας” συνεδρίαζε και συνεχίζει να συνεδριάζει), αλλά αποκατάσταση του ονόματος του ΛΥΓΟΥΡΙΟΥ που ανοήτως πριν από 18 χρόνια με επιπόλαιες ως φαίνεται αποφάσεις του Δημοσίου και ανοχή του τότε Δημοτικού Συμβουλίου, καταργήθηκε το τοπωνύμιο Λυγουριό και τη θέση του πήρε η ονομασία Ασκληπιείο. Αυτό αποτυπώθηκε σε ένα άλλο Προεδρικό Διάταγμα που δημοσιεύτηκε στο φύλλο της Εφημερίδας της Κυβερνήσεως με αριθμό 244 (τεύχος Α΄) και ημερομηνία 4-12-1997 που σημείωνε ότι: (ιδρύεται) Δήμος Ασκληπιείου αποτελούμενος από το Δήμο Ασκληπιείου (που είχε έδρα το Λυγουριό) και τις Κοινότητες 1. Αγίου Δημητρίου, 2. Αδαμίου, 3. Αρκαδικού, οι οποίοι καταργούνται. ΄Εδρα του (νέου) Δήμου ορίζεται ο οικισμός Ασκληπιείο του τέως Δήμου Ασκληπιείου. Όλα αυτά και οι εύλογες αντιρρήσεις μας στην τοπική εφημερίδα “Εδώ Λυγουριό” (αριθμ. φύλλου 96, Ιανουάριος 1998). Συγκεκριμένα σημείωνε τότε η τοπική εφημερίδα πως: “Αυτό έγινε αυθαίρετα …… αφού το Π.Δ. 268/25-8-1992 (ΦΕΚ 143/Α΄/28-8-1992) αναφερόταν σαφέστατα ότι έδρες των νέων (τότε) Δήμων είναι το Λυγουριό και η Παλαιά Επίδαυρος”.
Ποιος και τι μεσολάβησε ν΄ αλλάξουν τα ονόματα; Δεν γνωρίζουμε ασφαλώς, αλλά υποψιαζόμαστε πως οδηγός αυτών των σκοτεινών (και παράνομων) μεθοδεύσεων πρέπει να ήταν μια βαριά υποβόσκουσα αρχαιοπληξία που βαραίνει αρκετούς συντοπίτες μας που κακοποιούν βάναυσα την “ζώσα ιστορική μνήμη του τόπου μας”. Βέβαια “ζώσα” είναι και η προσδοκία ορισμένων που φαντασιώνονται την αποκλειστική κληρονομιά αρχαιολογικών χώρων και τοπωνυμιών. Αν είναι δυνατόν……
Μετά το δημοσίευμα της εφημερίδας μας τον Ιανουάριο του 1998, άμεση αντίδραση είχαμε και από τον (τότε) Δήμο Ασκληπιείου που αναφερόταν σαφέστατα στα προβλήματα που δημιουργούν οι μεταλλαγμένες ονομασίες των οικισμών Λυγουριού και Παλαιάς Επιδαύρου.
Όλα αυτά παραδόξως δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα και η ζωή με την λανθασμένη ονοματοδοσία ταλαιπωρούσε ντόπιους και επισκέπτες. Οι ντόπιοι που έκπληκτοι διαπιστώνουν πως οι νέες ταυτότητές τους αναφέρουν ως γενέτειρά τους το Ασκληπιείο και όχι το Λυγουριό. Άσε τα τροχόσπιτα των τουριστών που εγκλωβίζονται στο …. Γιαλάσι της Παλαιάς Επιδαύρου αναζητώντας το Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου. Τον ίδιο τραγέλαφο πιστοποιούν και οι πινακίδες των διαφόρων Φορέων και Οργανισμών που άλλοι αναφέρονται στο Λυγουριό και άλλοι στο Ασκληπιείο.
Το τελευταίο είχε επισημάνει και πάλι η τοπική Εφημερίδα “Εδώ Λυγουριό” (αριθμ. φύλλου 106, Μάρτιος 1999). Σημείωνε πρωτοσέλιδα και ερωτηματικά: “ΣΧΙΖΟΦΡΕΝΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ - Ο οικισμός που κατοικούμε πως ονομάζεται; - ΛΥΓΟΥΡΙΟ ή ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ; - Οι μισοί Οργανισμοί και οι Υπηρεσίες του χωριού μας χρησιμοποιούν το ένα όνομα και οι άλλοι μισοί το άλλο ……”. Πρόβαλλε μάλιστα και τρεις χαρακτηριστικές φωτογραφίες από πινακίδες Οργανισμών, όπως: “ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΚΑΙ ΕΝΙΑΙΟ ΛΥΚΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ - ΔΗΜΟΤΙΚΟ ΣΧΟΛΕΙΟ ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟΥ - Κέντρο Υγείας Λυγουριού - ΚΑΠΗ Λυγουριου”.
Στο φύλλο της εφημερίδας φιλοξενούσαμε και ένα άρθρο του αρχαιολόγου Χρ. Πιτερού που μεταξύ των άλλων τόνιζε: “….. Το όνομα Δήμος Ασκληπιείου είναι πλαστός νεολογισμός. Ουδέποτε το Ιερό του Ασκληπιού στα αρχαία χρόνια ονομάστηκε Ασκληπιείο, αλλά Ιερό του Ασκληπιού ….. Το περίεργο και θλιβερό είναι ότι το ιστορικό και μοναδικό Ελληνικό τοπωνύμιο Λιγουριό, το οποίο δεν προέρχεται από του Ρωμαίους Λιγούριους αλλά από τη μεσαιωνική λέξη Ελαιογυρείο-Λεγουρείο-Λεγουριό-Λιγουριό, κάτι για το οποίο έχουμε γραπτή μαρτυρία πριν από 650 χρόνια……”.
Και πάλι όλα αυτά δεν έφεραν κανένα αποτέλεσμα. H τοπική εφημερίδα ”Εδώ Λυγουριό” σταμάτησε να κυκλοφορεί και η σκυτάλη των προσπαθειών έφτασε στο Δημοτικό Συμβούλιο και πάλι δια μέσου ενεργειών και αιτημάτων του δημοτικού συμβούλου Βασιλείου Γ. Μπιμπή (το κείμενο του οποίου ακολουθεί).
Γιάννης Γ. Σαρρής (Δραγώνας)
“ΛΥΓΟΥΡΙΟ” 18 χρόνια μετά - Η αποκατάσταση του αυτονόητου
Θα προσπαθήσω να συμπυκνώσω εν συντομία τα γεγονότα και τις διαδικασίες που έχουν συμβεί, για να αποσαφηνιστεί καλύτερα σε ποιους βασικούς άξονες εδράζεται το θέμα.
Το 1992 σύμφωνα με το ΦΕΚ 143/Α΄δημιουργήθηκε για πρώτη φορά Δήμος Ασκληπιείου με έδρα το Λυγουριό. Κατά λέξη αναφέρεται ότι «Η Κοινότητα Λυγουριού της Επαρχίας Nαυπλίας του Νομού Αργολίδας αναγνωρίζεται σε Δήμο με το όνομα “Δήμος Ασκληπιείου” με έδρα το συνοικισμό Λυγούριον, το για λόγους ιδιαίτερης ιστορικής σημασίας».
Η όλη ιστορία (και συνακόλουθα το πρόβλημα) άρχισε πέντε χρόνια αργότερα με το Νόμο 2539/3-12-1997 που αφορούσε τη συγκρότηση της Πρωτοβάθμιας Τοπικής Αυτοδιοίκησης και είναι ευρύτερα γνωστός ως σχέδιο “I. Καποδίστριας”. Σε αυτόν, ορίστηκε ως έδρα του νέου Δήμου ο οικισμός με το όνομα “Ασκληπιείο”. Αν οι νομοθέτες εννοούσαν όντως τον οικισμό “Ασκληπιείο”, στη θέση δηλαδή που βρίσκεται το Ιερό του Ασκληπιού, θα έπρεπε να τον αναφέρουν ως “Ασκληπιείο Επιδαύρου”, μιας και αυτή είναι η επίσημη ονομασία του στην Ελληνική Στατιστική Αρχή. Όμως, ο οικισμός αυτός φέρεται να έχει πληθυσμό... δεκαοκτώ (18) κατοίκων, ενώ φυσικά ουδεμία Υπηρεσία του Δήμου (τότε, αλλά και στα χρόνια που ακολούθησαν) υπήρχε ή εγκαταστάθηκε εντός των ορίων του. Προφανώς, λοιπόν, οι νομοθέτες δεν εννοούσαν τον λιλιπούτειο οικισμό για έδρα του νέου Δήμου.
Το Λυγουριό καταργήθηκε μεν από έδρα, παρέμενε όμως ως επίσημη ονομασία αλλά και ως ο οικισμός με το μεγαλύτερο πληθυσμό στις απογραφές της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής. Τυπικά και ουσιαστικά, μιας και δεν έλαβε χώρα καμία μετονομασία, η Βουλή των Ελλήνων μέσω των υπηρεσιών της όρισε έναν νέο - ανύπαρκτο και φανταστικό - οικισμό (το Ασκληπιείο) ως έδρα του νέου Δήμου. Να σημειωθεί εδώ ότι στις περιπτώσεις που η Βουλή νομοθετεί επί αντίστοιχων θεμάτων, η γνώμη της υπερισχύει και δεν ενημερώνεται (όπως μάθαμε) το Συμβούλιο Τοπωνυμιών - το οποίο μπορεί και να προλάβαινε το κακό - για να πάρει θέση.
Από εκεί και μετά αρχίζει ένας αγώνας δρόμου των εκάστοτε δημοτικών αρχών ενάντια στη γραφειοκρατία του Ελληνικού Κράτους… Η αρχή έγινε με την ομόφωνη απόφαση του δημοτικού συμβουλίου επί Δημαρχίας του κ. Τσιλογιάννη, η οποία δεν απέδωσε καρπούς καθώς δεν είχε ορισθεί Συμβούλιο Τοπωνυμιών. Ακολούθησε νέα ομόφωνη απόφαση (129/13-12-2008) του Δ.Σ. επί Δημαρχίας του κ. Τσακαλιάρη χωρίς πάλι ευτυχή κατάληξη για τον ίδιο λόγο. Στη διαβούλευση για το νομοσχέδιο “Καλλικράτης”, ο τότε Δήμαρχος Χρήστος Τσακαλιάρης είχε επισκεφτεί τον αρμόδιο υφυπουργό κ. Ντόλιο ενημερώνοντάς τον για την απόφαση του Δ.Σ. και είχε λάβει τη διαβεβαίωση ότι το πρόβλημα θα τακτοποιηθεί με τον υπό ψήφιση Νόμο. Ενδεχομένως εξαιτίας των γενικότερων πιέσεων που δεχόταν ο υπουργός κ. Ραγκούσης για τοπικά ζητήματα σε όλη την επικράτεια, προχώρησε ως είχε το προσχέδιο του νόμου δίχως καμία αλλαγή, με αποτέλεσμα να παραμείνει ως έδρα ο ανύπαρκτος οικισμός Ασκληπιείο και στο νέο Δήμο Επιδαύρου (ΦΕΚ 87/Α΄/7-6-2010 - Πρόγραμμα Καλλικράτης)
Την επόμενη χρονιά, έχουμε νέα ομόφωνη απόφαση (58/28-2-2011) του δημοτικού συμβουλίου για το ίδιο θέμα. Επιτέλους επιλαμβάνεται του θέματος το Συμβούλιο Τοπωνυμιών, το οποίο και συνεδριάζει στις 30-3-2012. Στο 6ο θέμα με τίτλο “Μετονομασία οικισμού έδρας του Δήμου Επιδαύρου από Ασκληπιείο σε Λυγουριό” αποφασίζει: “[…] Μετά την αποχώρηση της εκπροσώπου (είχε παραστεί η κ. Ευαγγελία Αισώπου, Πρόεδρος του Δημοτικού Συμβουλίου) το λόγο έλαβαν τα μέλη του Συμβουλίου. Ο κ. Παπαδόπουλος υπενθύμισε ότι, βάσει των απογραφών της ΕΛ.ΣΤΑΤ., το Ασκληπιείο εμφανίζεται με λίγους κατοίκους και το Λυγουριό με περισσότερους. Η ουσία του αιτήματος δεν είναι η αλλαγή ονομασίας στον οικισμό, αλλά η αλλαγή έδρας του Δήμου, που σημαίνει ότι, σε μία τέτοια περίπτωση, το ζήτημα εκφεύγει της αρμοδιότητας του Συμβουλίου Τοπωνυμιών. Σε συνέχεια όσων παρατήρησε ο κ. Παπαδόπουλος, ο κ. Βιρβιδάκης (εκπρόσωπος της Κ.Ε.Δ.Ε.), ανέφερε ότι φαίνεται να υπάρχει λανθασμένη καταγραφή της έδρας και πρόβλημα στη διοικητική διαίρεση σε ό,τι αφορά το συγκεκριμένο Δήμο. Οι δύο οικισμοί είναι υπαρκτοί και το αίτημα είναι πράγματι λανθασμένα διατυπωμένο. Το Συμβούλιο, έχοντας υπ΄όψιν την εισήγηση της Υπηρεσίας και τις θέσεις της κ. προέδρου του Δημοτικού Συμβουλίου, ΟΜΟΦΩΝΑ αποφάσισε την απόρριψη του αιτήματος για τη μετονομασία της έδρας του Δήμου Επιδαύρου”. Η απόφαση αυτή διαβιβάστηκε στο Δήμο μας μετά από περίπου τρεις μήνες, με το υπ΄ αριθμ. 16594/2011/27-6-2012 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών.
Ύστερα από συνεχείς ερωτήσεις μου στο Δ.Σ. για την πορεία του θέματος, μας ενημερώνουν για την παραπάνω απόφαση του Συμβουλίου Τοπωνυμιών. Διαβάζοντάς την και μελετώντας το σκεπτικό της (με δεδομένο ότι ψήφισαν «κατά» οι τρεις εκπρόσωποι της Κ.Ε.Δ.Ε. που είναι ο φορέας των Δήμων και θεωρητικά θα έπρεπε να στέκεται στο πλευρό της ομόφωνης απόφασής μας), κατανόησα ότι έπρεπε να αναθεωρήσουμε τη διατύπωση. Κατέθεσα λοιπόν την με Αρ. Πρωτ. 1205/19-2-2013 αίτηση προς τον κ. Δήμαρχο και την κ. Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου, με την οποία ζητούσα να συνεδριάσει το Δ.Σ. και να λάβει νέα απόφαση που θα αναφέρει ότι αιτούμαστε τον «ορισμό» του Λυγουριού ως έδρας του Δήμου (και όχι «μετονομασία» του οικισμού).
Πράγματι το Δημοτικό Συμβούλιο έλαβε την νέα (τέταρτη στη σειρά) ομόφωνη απόφαση (28/3-3-2013), με την οποία ζητούσε αλλαγή έδρας του Δήμου Επιδαύρου από το λανθασμένο “Ασκληπιείο” στο σωστό “Λυγουριό”. Ο παραλογισμός είναι προφανής (καθώς έδρα σε οικισμό “Ασκληπιείο” δεν υπήρξε ποτέ), αλλά προκειμένου να λυθεί επιτέλους το θέμα, το δημοτικό συμβούλιο προσάρμοσε ανάλογα την απόφασή του ώστε να λάβει τέλος αυτή η “κωμικοτραγική” ιστορία, μιας και το ελληνικό κράτος - όπως έχει συμβεί πολλάκις - δεν ανέλαβε την ευθύνη για το δικό του λάθος που έπρεπε να διορθώσει άμεσα μετά την πρώτη ομόφωνη απόφαση του Δ.Σ. μας.
Η κατάληξη της υπόθεσης έρχεται εντέλει με το Προεδρικό Διάταγμα 57/10-7-2015, το οποίο δημοσιεύτηκε στο ΦΕΚ 91/5-8-2015, με ένα μόνο άρθρο: “Η έδρα του Δήμου Επιδαύρου μεταφέρεται από το Ασκληπιείο στο Λυγουριό”. Τον τραγέλαφο της Δημόσιας Διοίκησης - γιατί περί τραγέλαφου πρόκειται - τον διαπιστώνει κανείς και από το ανωτέρω ΦΕΚ στο οποίο δημοσιεύεται η απόφαση (αντί για «ορισμό») για «μεταφορά» της έδρας του Δήμου. Ποια μεταφορά αλήθεια; Από πού προς τα πού; Ο Δήμος και οι Υπηρεσίες του πάντοτε είχαν έδρα το Λυγουριό! Να σημειωθεί ότι στα σχετικά έγγραφα αναφέρονται οι 120/2014, 282/2014 και 55/2015 γνωμοδοτήσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας, ύστερα από προτάσεις του Υπουργού Εσωτερικών οι δύο πρώτες και του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης η τρίτη. Και όχι γιατί ευαισθητοποιήθηκαν ξαφνικά οι υπουργοί, αλλά γιατί αυτή είναι η διαδικασία που ορίζεται από τη Δημόσια Διοίκηση για παρόμοια θέματα, σε κάθε αλλαγή κυβέρνησης και υπουργών! Από την άλλη, πάλι καλά να λέμε και ευτυχώς που προλάβαμε! Αν δεν είχε δημοσιευτεί στο ΦΕΚ της 5-8-2015, με την προκήρυξη των εκλογών που επιφέρει αλλαγή κυβέρνησης και αρμόδιου υπουργού, παραμένει άγνωστο πότε θα τελείωνε το "μαρτύριο" με την έδρα του Δήμου Επιδαύρου! Πόσοι μήνες ή ίσως και χρόνια θα χρειάζονταν ακόμη, αφού θα απαιτούνταν και πάλι η ίδια διαδικασία με ενημέρωση του Συμβούλιου της Επικρατείας για εκ νέου γνωμοδότηση!
Με τα πολλά, φτάσαμε στο σημείο να απασχοληθεί επανειλημμένα ένας τόσο σημαντικός θεσμός του Κράτους και να κάνει τρεις (3) γνωμοδοτήσεις για το ίδιο θέμα! Ένα θέμα που πιθανόν δημιούργησε το ίδιο το Κράτος με αβλεψία (;) των Υπηρεσιών του, προκαλώντας τεράστια σύγχυση, όχληση φορέων, εκατοντάδες χαμένες εργατοώρες και φυσικά συνολική καθυστέρηση 18 ολόκληρων χρόνων! Η ελληνική γραφειοκρατία σε όλο της το μεγαλείο! Άλλη μια ελληνική πρωτοτυπία, άλλο ένα ελληνικό ρεκόρ για το βιβλίο Γκίνες!! Αναλογίζεται ο καθένας από όλους εμάς, πόσο θα πρέπει να ταλαιπωρείται ο κάθε πολίτης αυτής της χώρας στις διάφορες υποθέσεις του, όταν ο Δήμος - υπηρεσία ουσιαστικά του ίδιου του Κράτους - κατόρθωσε μετά από 18 ολόκληρα χρόνια να τακτοποιήσει μία απλή εκκρεμότητα!
Για την τυπική ολοκλήρωση του θέματος, αρχίζει ένας αγώνας δρόμου του Δήμου Επιδαύρου για ενημέρωση όλων των φορέων του Δημοσίου, ώστε να διορθωθεί το λάθος που διαιωνίζεται από το 1997 (Σχολεία, ταυτότητες, Υπουργείο Συγκοινωνιών, Ληξιαρχείο, ΔΕΗ, κλπ). Κλείνοντας, θα ήταν μεγάλη μου παράλειψη να μην αναφερθώ στην πολύτιμη βοήθεια τον τελευταίο ενάμιση χρόνο της πατριώτισσάς μας Διαμάντως Κων. Καλούδη, η οποία από τη θέση που βρίσκεται στη Γενική Γραμματεία της Κυβέρνησης κατόρθωσε να συντομεύσει τους χρόνους σε κάθε στάδιο (και υπήρξαν πάρα πολλά στάδια και αντίστοιχοι χρόνοι) για να φτάσουμε επιτέλους σήμερα στην επιτυχή κατάληξη μιας προσπάθειας για την αποκατάσταση του αυτονόητου, έστω και μετά από 18 ολόκληρα χρόνια!!!
Λυγουριό (επιτέλους και με ΦΕΚ), 25-8-2015
Βασίλης Γ. Μπιμπής
Δημοτικός Σύμβουλος Επιδαύρου
