Τις αρετές του συνετού ηγεμόνα περιγράφει εδώ και μισή περίπου χιλιετία, από το 1513 μ.Χ., στο ομώνυμο έργο του ο Niccolo Machiavelli. Μία εξ’ αυτών είναι η πρόληψη. Όπως επισημαίνει ο Φλωρεντίνος διπλωμάτης «οι συνετοί ηγεμόνες δεν πρέπει να προσέχουν μόνο τις τρέχουσες δυσκολίες, αλλά και τις μελλοντικές, και να τις προλαμβάνουν με κάθε τρόπο· προβλέποντάς τες εγκαίρως εύκολα μπορεί κανείς να τις διορθώσει, ενώ περιμένοντας να πλησιάσουν, το φάρμακο δεν προλαβαίνει γιατί η αρρώστια είναι ανίατη». Στην εν Ελλάδι όμως πολιτική πραγματικότητα, η ανωτέρω μακιαβελική ηγετική αρετή φαίνεται πως εκλείπει από τον πρωθυπουργό της χώρας.
Ο κ. Τσίπρας δεν κατάφερε να προληφθεί τις επιπτώσεις που θα επέφερε στο εσωτερικό του κόμματός του η υπογραφή και επικύρωση μιας συμφωνίας με τους εταίρους μας. Παρόλο που είχε όλα τα μέσα στη διάθεσή του, έχοντας ταυτόχρονα βιώσει από κοντά τον ιδεοληπτικό προσανατολισμό μιας μεγάλης μερίδας στελεχών της ριζοσπαστικής Αριστεράς, δεν μπόρεσε να αντιδράσει εγκαίρως απέναντι στις προδιαγεγραμμένες εξελίξεις. Ενόσω δηλαδή, ήδη από τις παρελθούσες συνεδριάσεις της Κεντρικής Επιτροπής και των υπολοίπων συλλογικών οργάνων του ΣΥΡΙΖΑ, είχε αντιληφθεί τις ενστάσεις της ακροαριστερής κομματικής πτέρυγας απέναντι στην παραμονή της χώρας στη ζώνη του ευρώ, εκείνος συνέχιζε να τη στηρίζει, προς εξασφάλισιν της κομματικής ενότητας. Τόσο όταν βρισκόταν ένα βήμα προ της κυβερνητικής εξουσίας, όσο όμως και ύστερα από την ανάληψη των πρωθυπουργικών του καθηκόντων. Τοιουτοτρόπως, τον προσωπικό του στρουθοκαμηλισμό αφ’ ενός πλήρωσε ο ίδιος, χάνοντας ουσιαστικά την κοινοβουλευτική εμπιστοσύνη, αφ’ ετέρου πληρώνει η ελληνική κοινωνία, οδηγούμενη για τρίτη φορά μέσα σε οκτώ (8) μήνες στις κάλπες. Κάλπες που πρόκειται να στηθούν για τη διεξαγωγή εθνικών εκλογών, με τις τελευταίες να λαμβάνουν τις προηγούμενες μέρες παντοίου είδους ερμηνείες.
Κατ’ αρχάς, ο πρώτος που έσπευσε να ερμηνεύσει την κίνηση του πρωθυπουργού να παραιτηθεί και να προκαλέσει εθνικές εκλογές ήταν ο νέος αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Ο πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας προέβη την προηγούμενη εβδομάδα σε μια σειρά από χαρακτηρισμούς εις βάρος του κ. Τσίπρα, αναζητώντας τον λόγο της παραίτησής του. Χρησιμοποιώντας μια ‘‘καφενειακή’’ γλώσσα τον χαρακτήρισε «πονηρούλη», «ψευταράκο», «τρομαγμένο» ακόμα και «δειλό», επιδιώκοντας έτσι να ερμηνεύσει την κίνησή του για πρόωρες κάλπες. Τον κάλεσε επίσης, εάν δεν αντέχει την πολιτική πίεση, να παραμερίσει, προκειμένου να συγκροτηθεί ένα κυβερνητικό σχήμα ευρύτερης κομματικής στήριξης. Για το λόγο τούτο, άλλωστε, εξήντλησε από την πλευρά του τα χρονικά δεδομένα της διερευνητικής εντολής, πρωταγωνιστώντας σε μια σουρεαλιστική κατάσταση αναζήτησης πεδίου συνεργασιών, από τον αντιευρωπαϊστή κύριο Λαφαζάνη ως και την Υπερ-Πρόεδρο της Βουλής, ανεχόμενος μάλιστα ν’ ακούει σαν ‘‘δαρμένο σκυλί’’ τις υστερίες των τελευταίων εναντίον πρωθυπουργού και Προέδρου της Δημοκρατίας. Ωστόσο, εκείνο στο οποίο δεν απάντησε ο κ. Μεϊμαράκης ήταν στο ποιοι θα ήταν οι όροι της ΝΔ σε μια ενδεχόμενη συνεργασία με τον ΣΥΡΙΖΑ. Και εάν θα ζούσαμε για μία ακόμη φορά το θέατρο του παραλόγου της Κυβέρνησης Παπαδήμου του 2011, όπου από την πρώτη στιγμή Σαμαράς και Βενιζέλος αντί για τη διακυβέρνηση, είχαν στραμμένη την προσοχή τους στις εκλογές της άνοιξης του 2012. Κοντολογίς, εάν θα άντεχε η χώρα έναν ακόμη παρατεταμένο εκλογικό κύκλο, με τις ευθύνες να βαραίνουν και πάλι τη συντηρητική παράταξη.
Σχεδόν ταυτοχρόνως με τον αρχηγό της ΝΔ, τα πυρά του κατά του πρωθυπουργού και της απόφασής του για παραίτηση και εκλογές εξοβέλισε και ο επικεφαλής της Λαϊκής Ενότητας. Το πρώην σημαίνον στέλεχος του ΣΥΡΙΖΑ συνεχίζει να κατηγορεί τον κ. Τσίπρα για «τυχοδιωκτισμό» και «καιροσκοπισμό». Όπως τονίζει χαρακτηριστικά, θέλοντας και κείνος με τη σειρά του να ερμηνεύσει την πρωθυπουργική απόφαση προσφυγής στη λαϊκή ετυμηγορία, επιλέγει να στήσει πρόωρες κάλπες μέσα στον Αύγουστο (!), ώστε να προλάβει τα φορολογικά ‘‘ραβασάκια’’ του φθινοπώρου. Εντούτοις, στην πραγματικότητα ζητούμενο για τον κ. Λαφαζάνη είναι ο χρόνος. Ζητεί -πάντοτε δια της πλαγίας οδού- χρόνο ούτως ώστε να προλάβει να στήσει το ‘‘δραχμικό’’ του γκρουπούσκουλο. Χρόνο που εν μέρει του εξασφάλισε η διερευνητική εντολή που παρέλαβε, αξιοποιώντας τον, πέραν των συναντήσεών του με τους υπόλοιπους πολιτικούς αρχηγούς, για τη συγκρότηση ‘‘μετώπων’’ συνεργασίας με τους γνωστούς Φωτόπουλους, Μπαλασόπουλους και Καλφαγιάννηδες. Σ’ αυτή του την προσπάθεια, άλλωστε, ακραιφνή σύμμαχο έχει την κ. Κωνσταντοπούλου, μετρ στην κωλυσιεργία των διαδικασιών. Η τελευταία ως ηγεμών, εξαπολύει συνεχώς επιθέσεις προς τον πρωθυπουργό και τον ΠτΔ, ευτελίζοντας μέχρι τελευταίας ρανίδας το θεσμικό της ρόλο.
Οι μόνοι, βέβαια, που φέρονται να εκλαμβάνουν την πολύ πρόωρη προσφυγή στις κάλπες ως μια αναγκαία λύση είναι οι Ευρωπαίοι εταίροι μας. Από την πρώτη στιγμή η Γερμανίδα καγκελάριος, ο πρόεδρος της Γαλλίας και οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι ηγέτες, αγνοώντας τον ανωτέρως περιγραφόμενο θίασο, στηρίζουν την απόφαση του κ. Τσίπρα. Μια απόφαση ικανή να αλλάξει το εν Ελλάδι πολιτικό σκηνικό. Ικανή να ενθαρρύνει όλους μας, πολίτες και πολιτικούς να αναλογιστούμε τις ευθύνες μας και να αποφασίσουμε συνειδητά για το μέλλον του τόπου. Μια απόφαση, από την οποία δύναται να ανακύψει μια νέα, στιβαρή και κυρίως σοβαρή και υπεύθυνη αυτή τη φορά κυβερνητική συμμαχία, με μεταρρυθμιστές υπουργούς, ικανούς τόσο να εφαρμόσουν, όσο όμως και να βελτιώσουν στην πράξη την υπογραφείσα συμφωνία, θέτοντας συνάμα τις βάσεις για ένα αποτελεσματικότερο κράτος. Τέλος, μια ευκαιρία για το σημερινό πρωθυπουργό, κυρίως όμως για τη χώρα, να ξεμπερδέψουν μια και καλή με τα παρασιτικά στοιχεία που είχε περιμαζέψει ο πρώτος στις τάξεις του κόμματός του, όπως υπόδικους συνδικαλιστές της ΓΕΝΟΠ, μετακινούμενους εργατοπατέρες της τοπικής αυτοδιοίκησης και της ΕΡΤ, καθώς και άλλους αντιμεταρρυθμιστές, που φέρουν διαχρονικά βαρύτατες ευθύνες για την πολύπλευρη χρεοκοπία μας.
Είναι δεδομένο, πως οι επερχόμενες εκλογές θα πλήξουν έτι περαιτέρω την οικονομία μας. Η πολιτική αστάθεια, η ακραία πόλωση και η διοικητική παραλυσία των επόμενων εβδομάδων προτίθενται να βυθίσουν ακόμη περισσότερο την αγορά σε ύφεση. Μόλα ταύτα δεν παύουν, για τους λόγους που προεκτέθηκαν, οι εκλογές αυτές να αποτελούν και ένα αναγκαίο ‘‘κακό’’. Ένα ‘‘κακό’’ αναπόφευκτο για τη μεγάλη κάθαρση. Την κάθαρση του πολιτικού μας βίου, απαιτούσα την αυτοκριτική, τη σύνεση και τη σωφροσύνη ΟΛΩΝ μας. Όλων όσων αφ’ ενός θα κληθούμε να ενασκήσουμε το ύψιστο πολιτικό μας δικαίωμα και να επιλέξουμε τους «άριστους» αντιπροσώπους μας, αφ’ ετέρου όσων θα επιλεγούν να κυβερνήσουν τη χώρα και να κατευθύνουν έναν ολόκληρο λαό. Εν τέλει, αυτή τη φορά, η λύση είναι και στο δικό μας χέρι.
Νίκος Σπ. Ζέρβας,
Πολιτικός Επιστήμονας,
Συγγραφέας του βιβλίου «Πρωθυπουργοκεντρισμός : Η δεσπόζουσα θέση του αρχηγού της Κυβέρνησης στο πολιτικό μας σύστημα» (εκδ. Μπατσιούλας, 2014).
