Ως πού θα φτάνατε, άραγε, για να παρακολουθήσετε μια παράσταση χορού; Θα αποφασίζατε, ας πούμε, να πάρετε μαθήματα υποβρύχιας κατάδυσης; Στην περίπτωση του «Drops of Breath» - της υποθαλάσσιας χορευτικής - εικαστικής παραγωγής που θα πραγματοποιηθεί σε βάθος πέντε μέτρων στη θάλασσα του Ακρωτηρίου του Σουνίου, κάτω από τον αρχαίο ναό του Ποσειδώνα στις 25, 26 και 27 Σεπτεμβρίου - κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ χρήσιμο, ή μάλλον αναγκαίο.
Με την προϋπόθεση βεβαίως ότι επιθυμείτε να είστε ένας από τους 40 περίπου θεατές οι οποίοι θα έχουν την ευκαιρία να ζήσουν την εμπειρία υποβρυχίως. Εχετε, βέβαια, κι άλλες δυνατότητες: να την παρακολουθήσετε στην επιφάνεια της θάλασσας (με εξοπλισμό snorkeling ή αλλιώς περιήγησης επιφάνειας επί το ελληνικότερον) ή από την ακτή, μέσω γιγαντοοθόνης, καθισμένοι στο γρασίδι... Οποιον τρόπο κι αν επιλέξετε τελικά πρόκειται αναμφίβολα για μια γοητευτική και σαφώς διαφορετική «περιπέτεια».
Τι ακριβώς είναι όμως το «Drops of Breath»; Πώς προέκυψε, πώς έφτασε να γίνει πραγματικότητα και τι σχέδια υπάρχουν για το μέλλον; «Πρόκειται για την κύρια δράση ενός γενικότερου και μεγαλύτερου project που έχει τον τίτλο "Η υποβρύχια καρδιά της Μεσογείου"» εξηγούν από κοινού η γαλλίδα χορογράφος Σοφί Μπουλμπουλιάν και η «δική μας» Αποστολία Παπαδαμάκη. Εν προκειμένω οι δυο τους συνεργάζονται με την Κύπρια - επίσης χορογράφο - Λία Χαράκη και μια ομάδα καλλιτεχνών από 12 συνεργαζόμενες χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ελβετία, Ισπανία, Κύπρος, Λίβανος, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Σουηδία). Το project-ομπρέλα περιλαμβάνει επίσης μια «παράσταση στον κήπο» που προγραμματίζεται στα τέλη Οκτωβρίου στο Μουσείο Βορρέ, ένα συμπόσιο στο Αμερικανικό Κολλέγιο, μια έκθεση για νέους εικαστικούς καλλιτέχνες αλλά και εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα πολλαπλών δράσεων οι οποίες συνυφαίνουν μια πολυεπίπεδη πλατφόρμα, αγγίζοντας σε βάθος κοινωνικές, περιβαλλοντικές, πολιτιστικές και καλλιτεχνικές αξίες.
Τόσο η Σοφί Μπουλμπουλιάν όσο και η Αποστολία Παπαδαμάκη επισημαίνουν ότι από την αρχή τις ενδιέφερε η όσο τον δυνατόν μεγαλύτερη εμπλοκή της κοινωνίας στην παράσταση αλλά και γενικότερα στο project. Στο «Drops of Breath» μια πολυσυλλεκτική ομάδα υποβρύχιων χορευτών, μεταξύ αυτών και χορευτές με αναπηρία αλλά και τρία παιδιά, μας μεταφέρουν σε έναν υδάτινο κόσμο, όπου η αίσθηση - μαγική την περιγράφουν οι δημιουργοί - της απουσίας βαρύτητας και της απόλυτης ελευθερίας κινήσεων αναδεικνύει την ισότητα μέσα από την ετερότητα, την κατανόηση του ίσου δικαιώματος στην αναπνοή ως ύψιστου μέσου διατήρησης και εξέλιξης της ζωής, λέει η Αποστολία Παπαδαμάκη και συνεχίζει: «Οδηγηθήκαμε να το κάνουμε γιατί κάποιοι από τους δύτες έπρεπε να γίνουν χορευτές και κάποιοι από τους χορευτές έπρεπε να γίνουν δύτες. Και αυτό τους βοήθησε να αλληλοσυμπληρωθούν. Για παράδειγμα, οι χορευτές είναι συνηθισμένοι να μιλούν για χώρο, χρόνο, σκηνές, δομές, δραματουργία κ.λπ. Οι δύτες, από την άλλη πλευρά, κατέχουν τις απαραίτητες τεχνικές. Αν δεις τους ανθρώπους να χορεύουν κάτω από το νερό, αντιλαμβάνεσαι κάτι αρχετυπικό. Η χορογραφία είναι σαν ζωντανό πλάσμα, οφείλεις να έχεις τα μάτια σου στον άλλο, να είσαι πολύ συγκεντρωμένος γιατί αν χάσεις τη συγκέντρωσή σου η αναπνοή σου μεταβάλλεται και αυτό σε φέρνει στην επιφάνεια... Δεν υπάρχει το "θέλω να πάω εκεί" ή "θέλω να κάνω αυτή την κίνηση". Το "εγώ" οφείλει να κρατιέται σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα για εμάς τους χορογράφους» λέει παρακάτω υπογραμμίζοντας, παράλληλα, τον υπαρξιακό χαρακτήρα του εγχειρήματος.
Eπίδαυρος... κάτω από το νερό
Η Σοφί Μπουλμπουλιάν επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που επιχειρείται μια κανονική παράσταση κάτω από το νερό με όλα τα στοιχεία «ζωντανά». Η υποβρύχια χορογραφία θα εκτελεστεί υπό την πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Τρύφωνα Κουτσουρέλη ενώ το σκηνικό και τα κοστούμια υπογράφει ο Γιώργος Γεωργίου.«Η σκηνή είναι κατά κάποιον τρόπο μια ορχήστρα της Επιδαύρου, διαμέτρου 14 μέτρων» εξηγεί ο τελευταίος, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι ο σκοπός του δεν ήταν να μιμηθεί ένα αρχαίο θέατρο αλλά να φτιάξει μια λιτή και παράλληλα λειτουργική κατασκευή. «Σε τέσσερα σημεία της κατασκευής διακρίνονται αρχέγονα σύμβολα που οδηγούν τους δύτες-χορευτές, τους προσανατολίζουν. Από τη μέση και μετά του κύκλου υπάρχουν κάποιες λωρίδες, οπότε η οπτική από τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στο νερό είναι εύκολη και διακριτή. Τα ρεύματα του νερού κινούν τις λωρίδες και δημιουργούν κίνηση η οποία συνάδει με τη χορογραφία...».
Ο Γιώργος Γεωργίου συνεχίζει λέγοντας πως η δυσκολία της δημιουργίας μιας κατασκευής εντός του νερού τον ώθησε στην επιλογή εύκολων υλικών: σίδερο, συρματόσχοινο και κυρίως πανί. Στα κοστούμια, από την άλλη πλευρά, δεν έγιναν ιδιαίτερες παρεμβάσεις: είναι στολές δυτών λόγω της ιδιομορφίας των συνθηκών. «Ο προφανής περιορισμός γεννά την ανάγκη για νέες ιδέες και αυτό είναι εξαιρετικά δημιουργικό.» καταλήγει.
Τι ακριβώς είναι όμως το «Drops of Breath»; Πώς προέκυψε, πώς έφτασε να γίνει πραγματικότητα και τι σχέδια υπάρχουν για το μέλλον; «Πρόκειται για την κύρια δράση ενός γενικότερου και μεγαλύτερου project που έχει τον τίτλο "Η υποβρύχια καρδιά της Μεσογείου"» εξηγούν από κοινού η γαλλίδα χορογράφος Σοφί Μπουλμπουλιάν και η «δική μας» Αποστολία Παπαδαμάκη. Εν προκειμένω οι δυο τους συνεργάζονται με την Κύπρια - επίσης χορογράφο - Λία Χαράκη και μια ομάδα καλλιτεχνών από 12 συνεργαζόμενες χώρες (Γαλλία, Γερμανία, Ελλάδα, Ελβετία, Ισπανία, Κύπρος, Λίβανος, Νορβηγία, Ολλανδία, Ουγγαρία, Πορτογαλία, Σουηδία). Το project-ομπρέλα περιλαμβάνει επίσης μια «παράσταση στον κήπο» που προγραμματίζεται στα τέλη Οκτωβρίου στο Μουσείο Βορρέ, ένα συμπόσιο στο Αμερικανικό Κολλέγιο, μια έκθεση για νέους εικαστικούς καλλιτέχνες αλλά και εκπαιδευτικές δραστηριότητες σε ιδιωτικά και δημόσια σχολεία. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα πολλαπλών δράσεων οι οποίες συνυφαίνουν μια πολυεπίπεδη πλατφόρμα, αγγίζοντας σε βάθος κοινωνικές, περιβαλλοντικές, πολιτιστικές και καλλιτεχνικές αξίες.
Τόσο η Σοφί Μπουλμπουλιάν όσο και η Αποστολία Παπαδαμάκη επισημαίνουν ότι από την αρχή τις ενδιέφερε η όσο τον δυνατόν μεγαλύτερη εμπλοκή της κοινωνίας στην παράσταση αλλά και γενικότερα στο project. Στο «Drops of Breath» μια πολυσυλλεκτική ομάδα υποβρύχιων χορευτών, μεταξύ αυτών και χορευτές με αναπηρία αλλά και τρία παιδιά, μας μεταφέρουν σε έναν υδάτινο κόσμο, όπου η αίσθηση - μαγική την περιγράφουν οι δημιουργοί - της απουσίας βαρύτητας και της απόλυτης ελευθερίας κινήσεων αναδεικνύει την ισότητα μέσα από την ετερότητα, την κατανόηση του ίσου δικαιώματος στην αναπνοή ως ύψιστου μέσου διατήρησης και εξέλιξης της ζωής, λέει η Αποστολία Παπαδαμάκη και συνεχίζει: «Οδηγηθήκαμε να το κάνουμε γιατί κάποιοι από τους δύτες έπρεπε να γίνουν χορευτές και κάποιοι από τους χορευτές έπρεπε να γίνουν δύτες. Και αυτό τους βοήθησε να αλληλοσυμπληρωθούν. Για παράδειγμα, οι χορευτές είναι συνηθισμένοι να μιλούν για χώρο, χρόνο, σκηνές, δομές, δραματουργία κ.λπ. Οι δύτες, από την άλλη πλευρά, κατέχουν τις απαραίτητες τεχνικές. Αν δεις τους ανθρώπους να χορεύουν κάτω από το νερό, αντιλαμβάνεσαι κάτι αρχετυπικό. Η χορογραφία είναι σαν ζωντανό πλάσμα, οφείλεις να έχεις τα μάτια σου στον άλλο, να είσαι πολύ συγκεντρωμένος γιατί αν χάσεις τη συγκέντρωσή σου η αναπνοή σου μεταβάλλεται και αυτό σε φέρνει στην επιφάνεια... Δεν υπάρχει το "θέλω να πάω εκεί" ή "θέλω να κάνω αυτή την κίνηση". Το "εγώ" οφείλει να κρατιέται σε χαμηλά επίπεδα, ιδιαίτερα για εμάς τους χορογράφους» λέει παρακάτω υπογραμμίζοντας, παράλληλα, τον υπαρξιακό χαρακτήρα του εγχειρήματος.
Eπίδαυρος... κάτω από το νερό
Η Σοφί Μπουλμπουλιάν επισημαίνει πως είναι η πρώτη φορά στον κόσμο που επιχειρείται μια κανονική παράσταση κάτω από το νερό με όλα τα στοιχεία «ζωντανά». Η υποβρύχια χορογραφία θα εκτελεστεί υπό την πρωτότυπη μουσική σύνθεση του Τρύφωνα Κουτσουρέλη ενώ το σκηνικό και τα κοστούμια υπογράφει ο Γιώργος Γεωργίου.«Η σκηνή είναι κατά κάποιον τρόπο μια ορχήστρα της Επιδαύρου, διαμέτρου 14 μέτρων» εξηγεί ο τελευταίος, ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι ο σκοπός του δεν ήταν να μιμηθεί ένα αρχαίο θέατρο αλλά να φτιάξει μια λιτή και παράλληλα λειτουργική κατασκευή. «Σε τέσσερα σημεία της κατασκευής διακρίνονται αρχέγονα σύμβολα που οδηγούν τους δύτες-χορευτές, τους προσανατολίζουν. Από τη μέση και μετά του κύκλου υπάρχουν κάποιες λωρίδες, οπότε η οπτική από τους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στο νερό είναι εύκολη και διακριτή. Τα ρεύματα του νερού κινούν τις λωρίδες και δημιουργούν κίνηση η οποία συνάδει με τη χορογραφία...».
Ο Γιώργος Γεωργίου συνεχίζει λέγοντας πως η δυσκολία της δημιουργίας μιας κατασκευής εντός του νερού τον ώθησε στην επιλογή εύκολων υλικών: σίδερο, συρματόσχοινο και κυρίως πανί. Στα κοστούμια, από την άλλη πλευρά, δεν έγιναν ιδιαίτερες παρεμβάσεις: είναι στολές δυτών λόγω της ιδιομορφίας των συνθηκών. «Ο προφανής περιορισμός γεννά την ανάγκη για νέες ιδέες και αυτό είναι εξαιρετικά δημιουργικό.» καταλήγει.
