Κάθε χρόνο που περνάει, τα δέντρα βγάζουν φύλλα ολοένα πιο νωρίς την άνοιξη, εξαιτίας της ανόδου της θερμοκρασίας λόγω της κλιματικής αλλαγής. Όμως, φαίνεται πως τα τελευταία χρόνια, σύμφωνα με μια νέα διεθνή επιστημονική έρευνα, τα δέντρα έχουν αρχίσει να «απεργούν», καθώς δείχνουν μια τάση να σταματήσουν αυτή την πρόωρη ανάπτυξη φύλων.
Η ανακάλυψη
Ερευνητές, με επικεφαλής τον Γιονγκσούο Φου του Πανεπιστημίου του Πεκίνου μελέτησαν στοιχεία για πολλά κοινά δέντρα σε 1.245 τοποθεσίες από τη Δανία ως τη Βοσνία. Οπως διαπιστώθηκε, τόσο στην περίοδο 1980-1994, όσο και 1999-2013, τα φύλλα των δέντρων φύτρωναν όλο και πιο πρόωρα, συνολικά κατά περίπου 13 μέρες στη διάρκεια των 30 τελευταίων ετών. Όμως στη δεύτερη περίοδο (1999-2013) ο ρυθμός μεταβολής ήταν μικρότερος από ό,τι στην περίοδο (1980-1994). Δηλαδή, ναι μεν τα φύλλα συνεχίζουν να βγαίνουν πιο νωρίς, όμως με συνεχώς επιβραδυνόμενο ρυθμό, με αποτέλεσμα μερικοί επιστήμονες να μην αποκλείουν ότι είναι πλέον θέμα χρόνου να σταματήσει αυτή η χρονική μετάθεση προς τα εμπρός.
Τα δέντρα, πέραν των άλλων πολύτιμων λειτουργιών τους για τα οικοσυστήματα, αποτελούν ανάχωμα κατά της κλιματικής αλλαγής, καθώς απορροφούν μεγάλες ποσότητες διοξειδίου του άνθρακα της ατμόσφαιρας. Το γεγονός ότι βγάζουν φύλλα πιο νωρίς, σημαίνει ότι, με το πέρασμα των χρόνων, απορροφούν όλο και περισσότερο διοξείδιο, το κατ' εξοχήν «αέριο του θερμοκηπίου».
Οι φόβοι
Ομως η νέα μελέτη δημιουργεί φόβους ότι τα δέντρα πλησιάζουν στα όριά τους, όσον αφορά το πόσο πρόωρα μπορούν να βγάλουν φύλλα και άρα πόσο περισσότερο διοξείδιο μπορούν να απορροφήσουν. Οι επιστήμονες υποψιάζονται ότι εξασθενεί πλέον η ευαισθησία των δέντρων στην άνοδο της θερμοκρασίας. Ορισμένοι επιστήμονες πιστεύουν ότι αρκετά δέντρα προσπαθούν να προστατευθούν με τον δικό τους τρόπο από τη συνεχή άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη. Πολλά είδη δέντρων χρειάζονται μια περίοδο ψυχρών θερμοκρασιών, προτού είναι έτοιμα να βγάλουν φύλλα την άνοιξη.
Αυτός ο βιολογικός μηχανισμός υπάρχει, ώστε τα δέντρα να είναι βέβαια ότι, όταν θα βγάλουν φύλλα, ο χειμώνας έχει πράγματι περάσει και τα φύλλα τους δεν θα ξεραθούν. Επειδή όμως, λόγω της κλιματικής αλλαγής, οι καιρικές συνθήκες έχουν γίνει πιο απρόβλεπτες, τα δέντρα είναι πιθανό ότι παύουν να βγάζουν φύλλα ακόμη πιο νωρίς, προκειμένου να μειώσουν τον κίνδυνο μιας πιθανής ζημιάς τους. Η μέση παγκόσμια θερμοκρασία έχει ανέβει κατά 0,8 βαθμούς Κελσίου περίπου σε σχέση με τα προβιομηχανικά επίπεδά της και ο στόχος του ΟΗΕ είναι η άνοδος αυτή να μην ξεπεράσει τους δύο βαθμούς. Η μελέτη δημοσιεύεται στην επιθεώρηση «Nature».
