Νέα brands, δυναμική είσοδος προϊόντων ιδιωτικής ετικέτας, περισσότερο ποιοτικά και δη υγιεινά προϊόντα, αλλά και εμφανής παρουσία των ελληνικών εταιριών στην πανελλαδική αγορά και κυρίως στα σούπερ μάρκετ κυριαρχούν εν μέσω οικονομικής κρίσης, ενώ οι καταναλωτές στρέφονται όλο και περισσότερο στην εγχώρια παραγωγή.
Η μείωση των εισοδημάτων και η αύξηση του ΦΠΑ οδήγησαν σε μείωση της κατανάλωσης για την αγορά χυμών, με τους καταναλωτές να επιλέγουν όλο και περισσότερο προϊόντα χαμηλής τιμής.
Η αγορά χυμών είναι ένας κλάδος με προοπτικές στην Ελλάδα, καθώς δεν έχει αναπτυχθεί όπως σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες. Η οικονομική κρίση δεν περιόρισε τις εταιρίες του κλάδου, οι οποίες συνεχίζουν να επενδύουν στην «καινοτομία» και σε όλο και πιο ποιοτικά προϊόντα στο πλαίσιο μιας εξωστρεφούς πολιτικής, τόσο σε εθνικό όσο και σε διεθνές επίπεδο.
Ενδεικτικές είναι οι περιπτώσεις δύο εταιριών από την Αργολίδα: της ιδιωτικής Ασπίς Κ. Δέδες Ελληνική Βιομηχανία Χυμών και της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας Ρέα.
Η Ασπίς, με 45 χρόνια παρουσίας στην ελληνική αγορά, εξάγει το μεγαλύτερο μέρος, σχεδόν το 75%, της παραγωγής της - κυρίως συμπυκνώματα χυμών σε όλο τον κόσμο και δη σε Ευρώπη, Ρωσία, Μέση Ανατολή, Νότια Αμερική, Μεγάλη Βρετανία κ.λπ. Σήμερα η Ασπίς είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός συμπυκνωμένων χυμών και πουρέ φρούτων στην Ελλάδα, ενώ συγκαταλέγεται και στις τρεις μεγαλύτερες επιχειρήσεις παγκοσμίως σε κατηγορίες προϊόντων συμπυκνωμένου χυμού ροδάκινου.
Ο Συνεταιρισμός Ρέα, με ενεργό παρουσία από το 1938 αλλά δραστηριοποίηση στην αγορά χυμών από το 1995, κυριαρχεί στην ελληνική αγορά με τα brand names: Rea Fresh, Agros, Madora, Juicy, Mythical Juice και My Sweet Drink, καθώς και πολλά άλλα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας που παράγει για λογαριασμό των σούπερ μάρκετ.
Η έντονη δραστηριοποίηση κατά τους θερινούς μήνες της αγοράς χυμών φάνηκε να μπλοκάρει από την επιβολή των capital controls. Η άρση των περιορισμών στις συναλλαγές δόθηκε άμεσα από την Τράπεζα Πειραιώς για τους παραγωγούς που συμμετέχουν στο πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας - Κτηνοτροφίας, μέσω της «ειδικής κάρτας». Περισσότεροι από 15.000 αγρότες που συμμετέχουν στη Συμβολαιακή μπορούν να πληρώσουν κανονικά τους εργάτες γης εξοφλώντας το εργόσημο, μέσω καταθετικού λογαριασμού, με χρήση της ειδικής αυτής κάρτας.
Η Συμβολαιακή Γεωργία δίνει προτεραιότητα στον αγρότη και στον επιχειρηματία, προκειμένου να τους διευκολύνει στις συναλλαγές τους. Κυρίως τους δίνει τη δυνατότητα να λειτουργούν απρόσκοπτα για την επίτευξη του τελικού στόχου που είναι η παραγωγή προϊόντων ποιότητας.
Οι μεταποιητικές επιχειρήσεις καλύπτονται με τα αναγκαία κεφάλαια κίνησης για τις πληρωμές της αξίας των προϊόντων των παραγωγών και οι αγρότες μέσω της κάρτας Συμβολαιακής για την αγορά εφοδίων και καυσίμων. Η μεγάλη ανταπόκριση από συνεταιρισμούς και επιχειρήσεις από όλη τη χώρα δείχνει ότι:
* Οι παραγωγοί ξεπερνούν τα εμπόδια που συναντούσαν κατά την άσκηση της αγροτικής τους δραστηριότητας, καθώς έχουν στα χέρια τους ρευστότητα τη στιγμή που τη χρειάζονται και κυρίως εξασφαλίζουν εκ των προτέρων τον αγοραστή του παραγόμενου προϊόντος. Υπερνικώντας τα δύο βασικότερα εμπόδια μπορούν να πετύχουν ορθολογική διαχείριση του κόστους παραγωγής, να προχωρήσουν σε καλύτερο προγραμματισμό και, το κυριότερο, να στραφούν στην επίτευξη του στόχου τους, που αφορά ουσιαστικά στην παραγωγή πιο ποιοτικών προϊόντων.
* Οι επιχειρήσεις και οι συνεταιρισμοί, έχοντας εξασφαλίσει την απαιτούμενη ρευστότητα, έχουν τη δυνατότητα να βελτιώσουν την οργάνωσή τους, να ελαχιστοποιήσουν το διαχειριστικό τους κόστος και να διασφαλίσουν την ποιότητα του προϊόντος σε όλη την αλυσίδα. Προσαρμόζουν επίσης την προσφορά στη ζήτηση, ανταποκρίνονται ευκολότερα στις προδιαγραφές των διεθνών αγορών και, το κυριότερο, αποκτούν πρόσβαση στις αγορές υψηλών απαιτήσεων προωθώντας τα προϊόντα των Ελλήνων παραγωγών.
Με το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας και Κτηνοτροφίας, το οποίο αποτελεί το πιο σύγχρονο μοντέλο χρηματοδότησης της αγροδιατροφικής αλυσίδας, η Τράπεζα Πειραιώς δίνει ώθηση στον αγροτικό τομέα πιστεύοντας ότι μπορεί και πρέπει να αποτελέσει βασικό πυλώνα εξόδου από την κρίση και κύρια συνιστώσα της διατηρήσιμης ανάπτυξης των επόμενων χρόνων για την ελληνική οικονομία.
Ασπίς Κ. Δέδες Ελληνική Βιομηχανία Χυμών
Η φύση είναι η κινητήρια δύναμη για μία από τις μεγαλύτερες, όχι μόνο σε εθνικό αλλά και διεθνές επίπεδο, εταιρίες παραγωγής χυμών φρούτων, την Ασπίς, η οποία φέτος συμπληρώνει 45 χρόνια παρουσίας στην αγορά.
Η Ασπίς Κ. Δέδες Ελληνική Βιομηχανία Χυμών, που διαθέτει εργοστάσια στην Αργολίδα και την Ημαθία, λειτουργεί από το 1970 ως οικογενειακή επιχείρηση συσκευασίας φρούτων και λαχανικών και από το 1975 ως βιομηχανία παραγωγής (και για λογαριασμό τρίτων) πολτού, πουρέ και χυμών φρούτων, καθώς και συμπυκνωμάτων χυμών. Το 99,1% των πρώτων υλών το προμηθεύεται από φυσικές πηγές του άμεσου περιβάλλοντος.
Χιλιάδες παραγωγοί από τους Νομούς Αργολίδας, Λακωνίας, Ηλείας, Αργολίδας, Κορινθίας, Αχαΐας, Χαλκιδικής, Πέλλας, Ημαθίας, Πιερίας, Καστοριάς και Μαγνησίας προμηθεύουν κάθε χρόνο την εταιρία με ροδάκινα, πορτοκάλια, μανταρίνια, λεμόνια, βερίκοκα, ακτινίδια και μήλα.
Το μεγαλύτερο μέρος της παραγωγής -βασικά συμπυκνώματα χυμών-, σχεδόν το 75%, εξάγεται σε όλο τον κόσμο και κυρίως σε Ευρώπη, Ρωσία, Μέση Ανατολή, Νότια Αμερική, Μεγάλη Βρετανία κ.λπ. Αν και οι κύριοι πελάτες της εταιρίας εξακολουθούν να βρίσκονται στη Δυτική Ευρώπη, η αναπτυσσόμενη μεσο-ανατολική αγορά και η αγορά της Ανατολικής Ευρώπης αυξάνουν σταδιακά το μερίδιό τους στο συνολικό τζίρο.
Η εταιρία Ασπίς, η οποία είναι ο μεγαλύτερος παραγωγός συμπυκνωμένων χυμών και πουρέ φρούτων στην Ελλάδα, συγκαταλέγεται και στις τρεις μεγαλύτερες επιχειρήσεις παγκοσμίως σε κατηγορίες προϊόντων συμπυκνωμένου χυμού ροδάκινου. Περίπου 500 παραγωγοί ροδάκινων από την Πέλλα και την Ημαθία προμηθεύουν κάθε χρόνο την εταιρία με περίπου 120.000-150.000 τόνους, από τα οποία παράγονται 50.000-100.000 τόνοι χυμών κυρίως σε βιομηχανικές συσκευασίες. Περίπου 10.000 τόνοι χυμών και συμπυκνώματα χυμών απορροφώνται από την εγχώρια αγορά.
Η παρουσία της εταιρίας Ασπίς σε πολλές διαφορετικές αγορές έθεσε ως προτεραιότητά της και τον ξεχωριστό χειρισμό κάθε πελάτη παρέχοντάς του προϊόντα ειδικά διαμορφωμένα για την κάλυψη των αναγκών του. Η φιλοσοφία αυτή εξυπηρετείται από το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς, το οποίο και επέλεξε η εταιρία καταρχήν για τους παραγωγούς ροδάκινου - δεδομένου ότι είναι το προϊόν στο οποίο πρωτοστατεί στη διεθνή αγορά.
Οπως μας περιγράφει ο γενικός διευθυντής κ. Μάριος Χρόνης, ο κυριότερος λόγος ένταξης της εταιρίας στη Συμβολαιακή είναι: «Η προώθηση νέων χρηματοδοτικών εργαλείων, ώστε να διευκολυνθούν οι αγρότες για να παραγάγουν ποιοτικά καλύτερα αλλά και περισσότερα αγροτικά προϊόντα, εντός ενός πλαισίου εξασφαλισμένης πώλησής τους στην εταιρία μας, η οποία έχει μακρά ιστορία και εμπειρία στο χώρο». Διευκρινίζει επίσης ότι: «Στα 45 και πλέον χρόνια παρουσίας της στο χώρο, η Ασπίς έχει πάντα διαφυλάξει τις συμφωνίες με τους παραγωγούς, έχοντας διαχρονικά εξοφλήσει τις οφειλές της προς αυτούς πριν και από τη συμφωνημένη ημερομηνία».
Τη φιλοσοφία και την περιβαλλοντική πολιτική της εταιρίας εξυπηρετούν και τα δύο επενδυτικά προγράμματα, τα οποία έχουν ήδη υλοποιηθεί και εκκρεμούν η οριστική παραλαβή τους και ο έλεγχος από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Η μια επένδυση ύψους 1,5 εκατ. ευρώ αφορά στο εργοστάσιο Ζερβοχωρίου Ημαθίας και η άλλη 800.000 ευρώ στο εργοστάσιο του Αργους.
ΕΑΣ ΑΡΓΟΛΙΔΑΣ-ΡΕΑ
Το οικονομικό κραχ ήταν το έναυσμα για τη δημιουργία λίγα χρόνια μετά το 1938, της Ενωσης Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας ΡΕΑ από 5.000 οικογένειες τοματοπαραγωγών σε μια προσπάθεια επιβίωσής τους. Η νεότερη γενιά, στη δεκαετία του ’90, κάνει στροφή και εγκαταλείπει οριστικά την τομάτα. Η προσπάθειά της ξεκινάει με την ενοικίαση του χυμοποιείου ΛΕΜΟΡΑ το 1995. Συνεχίζεται με την εξαγορά του ιδιωτικού χυμοποιείου ΑΡΓΟΧΥΜ και την κατασκευή το 1999 του συγκροτήματος Εσπερίδες, που είναι σήμερα μία από τις μεγαλύτερες μονάδες παραγωγής συμπυκνωμένων χυμών.
Η Ενωση Αγροτικών Συνεταιρισμών Αργολίδας ΡΕΑ σήμερα δραστηριοποιείται σε δύο τομείς:
• Στην παροχή υπηρεσιών στους αγρότες-μέλη της.
• Στο βιομηχανικό τομέα, με τη λειτουργία δύο εργοστασίων, εκ των οποίων το ένα διαθέτει γραμμές συσκευασίας νωπών φρούτων, κυρίως εσπεριδοειδών, και το άλλο γραμμές χυμοποίησης φρούτων (πορτοκάλια, λεμόνια, γκρέιπ-φρουτ, μανταρίνια, μήλα, βερίκοκα, ροδάκινα, σταφύλια, ρόδια) και τυποποίησης χυμών σε χάρτινη συσκευασία «tetra pak», καθώς και αναψυκτικών σε συσκευασία ΡΕΤ και αλουμινένιων κουτιών.
Στο βιομηχανικό τομέα κεντρικό σημείο αποτελεί το εργοστάσιο ΕΣΠΕΡΙΔΕΣ στα Λιβάδια Αργους, όπου γίνεται η μεταποίηση των εσπεριδοειδών, που προμηθεύεται από 450 παραγωγούς, και η εμφιάλωση των χυμών και των αναψυκτικών.
Με τα brand names: Rea Fresh, Agros, Madora, Juicy, Mythical Juice και My Sweet Drink κυκλοφορούν στην Ελλάδα και στο εξωτερικό οι χυμοί και τα αναψυκτικά της Ενωσης.
«Σε αυτή την κρίσιμη οικονομικά συγκυρία, στην αγορά και δη τη διεθνή βαραίνει κυρίως το γεγονός ότι η εταιρία έχει ρευστότητα. Η άμεση πληρωμή του παραγωγού έχει ως συνέπεια να διατηρούμε ένα καλό όνομα στην αγορά», σημειώνει ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, κ. Σπύρος Αντωνόπουλος, διευκρινίζοντας ότι: «Το πρόγραμμα Συμβολαιακής Γεωργίας της Τράπεζας Πειραιώς διευκολύνει και ενισχύει τον παραγωγό, ο οποίος, από τη μια, εξασφαλίζει τη διάθεση της παραγωγής του και, από την άλλη, έχει και ο ίδιος το απαιτούμενο ρευστό για να κινηθεί».
Η μονάδα παραγωγής συμπυκνωμάτων της Ενωσης τροφοδοτεί κυρίως τα τμήματα τυποποίησης, με μικρά πλεονάσματα της τάξης του 20%-25% να διατίθενται σε επιχειρήσεις τυποποίησης στην Ελλάδα και στο εξωτερικό (Κύπρος, Σκόπια, Αλβανία). «Περίπου το 10% της παραγωγής εξάγεται σε Κύπρο, Κίνα, Σουηδία, Γερμανία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ρωσία, Λευκορωσία, Ουκρανία, Ιορδανία, Λιβύη, Αλγερία, Αίγυπτο, Μάλι, Κεντροαφρικανική Δημοκρατία, Νότιο Σουδάν, Σεϋχέλλες, Νέα Καληδονία, Αϊτή, Βόρεια Κορέα και ΗΠΑ», μας επισημαίνει ο πρόεδρος του Συνεταιρισμού, κ. Σπύρος Αντωνόπουλος, συμπληρώνοντας ότι: «Η επιχείρηση παράγει και προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας για την ΑΒ-Βασιλόπουλος με το brand 365, για τον Μασούτη με το brand “Μr Grand”, τoν Bερόπουλο με το brand “Spar”, το Metro με το brand “Alta”, τα Βazaar με το ομώνυμο brand “Bazaar”, για την ΕΛΕΤΑ οι χυμοί “Proton”, τη ΣΥΜΜΕΤΡΟΝ οι χυμοί “Zappy” και τη ΒΙΟΧΥΜ οι χυμοί “Creta Fresh”».
Την προηγούμενη χρονιά, το 2014, η ΕΑΣ Αργολίδας, η οποία έχει επενδύσει στη μονάδα περίπου 10 εκατ. ευρώ την τελευταία δεκαετία, παρήγαγε πάνω από 40.000.000 μονάδες σε 280 διαφορετικούς κωδικούς, με συνολικές πωλήσεις της τάξεως των 19 εκατ. ευρώ.