Το σημαντικό αμερικανικό επιστημονικό περιοδικό «Science», δημοσίευσε τον κατάλογο με τις δέκα πιο σημαντικές επιστημονικές ανακαλύψεις για το 2015, μένοντας πιστό στην παράσδοση αυτή. Οι περισσότερες επιστημονικές ανακαλύψεις ανήκουν στον ιατρικό τομέα, στην ανθρωπολογία, αλλά και στην αστρονομία και τη φυσική.
Επίσης καταγράφει και τρία «μαύρα» για την επιστήμη γεγονότα, την καταστροφή του ναού του Βάαλ στην Παλμύρα, μια σειρά από σεξουαλικά σκάνδαλα στον επιστημονικό χώρο και την παρεμπόδιση κατασκευής ενός τηλεσκοπίου.
Κορυφαίο επιστημονικό επίτευγμα χαρακτηρίσθηκε η ισχυρή τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9, που παρά το γεγονός ότι έχει «ηλικία» περίπου τριών ετών, είναι μέσα στο 2015 που φανέρωσε τις εντυπωσιακές δυνατότητές της να επεμβαίνει στο DNA με πιο ακριβή τρόπο από κάθε άλλη τεχνική έως τώρα.
Βέβαια η μέθοδος έχει προκαλέσει και ανησυχίες στην επιστημονική κοινότητα, καθώς φέτος τον Απρίλιο Κινέζοι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Γιουνγιού Χουάνγκ, ανακοίνωσαν πρώτοι ότι προχώρησαν σε σκόπιμη γενετική τροποποίηση ανθρωπίνου εμβρύου.
Τα υπόλοιπα 9 σημαντικά επιτεύγματα και ανακαλύψεις είναι τα εξής:
1) Το ταξίδι για πρώτη φορά σε δύο νάνους πλανήτες: στον Πλούτωνα από το σκάφος New Horizons (Νέοι Ορίζοντες) και στη Δήμητρα από το σκάφος Dawn (Αυγή).
2) Η ανάγνωση του γονιδιώματος του ηλικίας 8.500 ετών Ανθρώπου του Κένεγουικ στις ΗΠΑ, που επιβεβαιώνει ότι οι πρώτοι Αμερικανοί έχουν ασιατική καταγωγή.
3) Η μεγάλη έρευνα που αποκάλυψε ότι η πλειονότητα των ψυχολογικών μελετών δεν μπορούν να αναπαραχθούν (επαληθευθούν) από άλλους επιστήμονες, γεγονός που μειώνει την αξιοπιστία τους.
4) Η διεύρυνση της ανθρώπινης οικογένειας με την ανακάλυψη στη Νότια Αφρική του Homo naledi, ενός νέου είδους ανθρώπου που έρχεται να προστεθεί στο γένος Homo.
5) Η επιβεβαίωση -μέσω «τομογραφίας» σεισμικών κυμάτων- ότι οι στήλες μάγματοςπου φθάνουν στην επιφάνεια της Γης, έχουν τη «ρίζα» τους στον πυρήνα του πλανήτημας.
6) Η ανακάλυψη του πρώτου εμβολίου για τον ιό Έμπολα.
7) Η γενετική τροποποίηση ενός μύκητα, ώστε να παράγει οπιοειδή (καταργώντας πλέον την αποκλειστικότητα της παπαρούνας του οπίου).
8) Η ανακάλυψη ότι το λεμφικό σύστημα δεν σταματά στον λαιμό, αλλά επεκτείνεται και στον εγκέφαλο, λειτουργώντας ως «αποχέτευση» που τον καθαρίζει από τα απόβλητα.
9) Η επιβεβαίωση του μυστηριώδους φαινομένου της κβαντικής διεμπλοκής (ή κβαντικού εναγκαλισμού), όπου δύο αντικείμενα, π.χ. σωματίδια, αλληλεπηρεάζονται ακαριαία από μεγάλες αποστάσεις.
Και τα πισωγυρίσματα
Υπάρχουν πάντως και «μαύρες» εξελίξεις για την επιστήμη το 2015. Σύμφωνα με το περιοδικό «Science» οι τρεις χειρότερες ήταν οι εξής:
1) Η καταστροφή από το «Ισλαμικό Κράτος» (ISIS) του ναού του Βάαλ στην Παλμύρακαι οι λοιπές αρχαιολογικές καταστροφές στην ίδια περιοχή, που αποτελούν εφιάλτη για αρχαιολόγους, ιστορικούς και κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο.
2) Η αποκάλυψη ότι ούτε ο χώρος της επιστήμης είναι απαλλαγμένος σεξιστικών σκανδάλων, καθώς ακόμη και κορυφαίοι επιστήμονες όπως ο Βρετανός νομπελίστας βιολόγος Τιμ Χαντ και ο Αμερικανός αστρονόμος Τζέοφ Μάρσι, αναγκάστηκαν φέτος να παραιτηθούν από τα πανεπιστήμιά τους (το University College του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ), λόγω ανάρμοστων σχολίων για τις γυναίκες συναδέλφους τους ή σεξουαλικής παρενόχλησης.
3) Η παρεμπόδιση της κατασκευής στη Χαβάη του μεγαλύτερου οπτικού τηλεσκοπίου, από ντόπιους. Σύμφωνα με τη θρησκεία τους, θεωρούν ιερό το όρος Μάουνα Κέα, όπου θα εγκαθίστατο το τηλεσκόπιο διαμέτρου 30 μέτρων. Η υπόθεση έχει πλέον παραπεμθεί στα αμερικανικά δικαστήρια, αλλά δεν μπορεί να προβλεφθεί η κατάληξή της.
Επίσης καταγράφει και τρία «μαύρα» για την επιστήμη γεγονότα, την καταστροφή του ναού του Βάαλ στην Παλμύρα, μια σειρά από σεξουαλικά σκάνδαλα στον επιστημονικό χώρο και την παρεμπόδιση κατασκευής ενός τηλεσκοπίου.
Κορυφαίο επιστημονικό επίτευγμα χαρακτηρίσθηκε η ισχυρή τεχνική γονιδιακής επεξεργασίας CRISPR-Cas9, που παρά το γεγονός ότι έχει «ηλικία» περίπου τριών ετών, είναι μέσα στο 2015 που φανέρωσε τις εντυπωσιακές δυνατότητές της να επεμβαίνει στο DNA με πιο ακριβή τρόπο από κάθε άλλη τεχνική έως τώρα.
Βέβαια η μέθοδος έχει προκαλέσει και ανησυχίες στην επιστημονική κοινότητα, καθώς φέτος τον Απρίλιο Κινέζοι ερευνητές, με επικεφαλής τον βιολόγο Γιουνγιού Χουάνγκ, ανακοίνωσαν πρώτοι ότι προχώρησαν σε σκόπιμη γενετική τροποποίηση ανθρωπίνου εμβρύου.
Τα υπόλοιπα 9 σημαντικά επιτεύγματα και ανακαλύψεις είναι τα εξής:
1) Το ταξίδι για πρώτη φορά σε δύο νάνους πλανήτες: στον Πλούτωνα από το σκάφος New Horizons (Νέοι Ορίζοντες) και στη Δήμητρα από το σκάφος Dawn (Αυγή).
2) Η ανάγνωση του γονιδιώματος του ηλικίας 8.500 ετών Ανθρώπου του Κένεγουικ στις ΗΠΑ, που επιβεβαιώνει ότι οι πρώτοι Αμερικανοί έχουν ασιατική καταγωγή.
3) Η μεγάλη έρευνα που αποκάλυψε ότι η πλειονότητα των ψυχολογικών μελετών δεν μπορούν να αναπαραχθούν (επαληθευθούν) από άλλους επιστήμονες, γεγονός που μειώνει την αξιοπιστία τους.
4) Η διεύρυνση της ανθρώπινης οικογένειας με την ανακάλυψη στη Νότια Αφρική του Homo naledi, ενός νέου είδους ανθρώπου που έρχεται να προστεθεί στο γένος Homo.
5) Η επιβεβαίωση -μέσω «τομογραφίας» σεισμικών κυμάτων- ότι οι στήλες μάγματοςπου φθάνουν στην επιφάνεια της Γης, έχουν τη «ρίζα» τους στον πυρήνα του πλανήτημας.
6) Η ανακάλυψη του πρώτου εμβολίου για τον ιό Έμπολα.
7) Η γενετική τροποποίηση ενός μύκητα, ώστε να παράγει οπιοειδή (καταργώντας πλέον την αποκλειστικότητα της παπαρούνας του οπίου).
8) Η ανακάλυψη ότι το λεμφικό σύστημα δεν σταματά στον λαιμό, αλλά επεκτείνεται και στον εγκέφαλο, λειτουργώντας ως «αποχέτευση» που τον καθαρίζει από τα απόβλητα.
9) Η επιβεβαίωση του μυστηριώδους φαινομένου της κβαντικής διεμπλοκής (ή κβαντικού εναγκαλισμού), όπου δύο αντικείμενα, π.χ. σωματίδια, αλληλεπηρεάζονται ακαριαία από μεγάλες αποστάσεις.
Και τα πισωγυρίσματα
Υπάρχουν πάντως και «μαύρες» εξελίξεις για την επιστήμη το 2015. Σύμφωνα με το περιοδικό «Science» οι τρεις χειρότερες ήταν οι εξής:
1) Η καταστροφή από το «Ισλαμικό Κράτος» (ISIS) του ναού του Βάαλ στην Παλμύρακαι οι λοιπές αρχαιολογικές καταστροφές στην ίδια περιοχή, που αποτελούν εφιάλτη για αρχαιολόγους, ιστορικούς και κάθε σκεπτόμενο άνθρωπο.
2) Η αποκάλυψη ότι ούτε ο χώρος της επιστήμης είναι απαλλαγμένος σεξιστικών σκανδάλων, καθώς ακόμη και κορυφαίοι επιστήμονες όπως ο Βρετανός νομπελίστας βιολόγος Τιμ Χαντ και ο Αμερικανός αστρονόμος Τζέοφ Μάρσι, αναγκάστηκαν φέτος να παραιτηθούν από τα πανεπιστήμιά τους (το University College του Λονδίνου και το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια-Μπέρκλεϊ), λόγω ανάρμοστων σχολίων για τις γυναίκες συναδέλφους τους ή σεξουαλικής παρενόχλησης.
3) Η παρεμπόδιση της κατασκευής στη Χαβάη του μεγαλύτερου οπτικού τηλεσκοπίου, από ντόπιους. Σύμφωνα με τη θρησκεία τους, θεωρούν ιερό το όρος Μάουνα Κέα, όπου θα εγκαθίστατο το τηλεσκόπιο διαμέτρου 30 μέτρων. Η υπόθεση έχει πλέον παραπεμθεί στα αμερικανικά δικαστήρια, αλλά δεν μπορεί να προβλεφθεί η κατάληξή της.