Στην πλατεία του Αγίου Πέτρου, στην πόλη του Άργους στα
πλαίσια της Ανάπλασης που γίνεται, αποκαλύφθηκε το δάπεδο και μέρος του τείχους της παλιάς εκκλησίας του Αγίου Νικολάου. Πρόκειται
για παλιό Βυζαντινό ναό που προϋπήρχε
του Καθεδρικού ναού του Αγίου Πέτρου ,που χτίστηκε δίπλα στον παλιό ναό το
1859.
Ο Βυζαντινός ναός λειτουργούσε κανονικά
ως το 1865,όπου κατεδαφίστηκε από
τον τότε Μητροπολίτη Αργολίδος Γεράσιμο
Παγώνη. Η κατεδάφιση του ναού ξεκίνησε την ημέρα των εγκαινίων του νέου ναού
του Αγίου Πέτρου στις 18 Απριλίου 1865. Ο συγκεκριμένος Ναός ήταν ιδιοκτησία
της οικογένειας Περρούκα .Είχε μήκος 14 μέτρα, πλάτος 7 μέτρα και ύψος 3,5
μέτρα, χωρίς τρούλο ενώ για να εισέλθεις κατέβαινες 3 σκαλιά.
Ο Ιερός Ναός του Αγίου Νικολάου
Ο Ιερός Ναός του
Αγίου Νικολάου, Επισκόπου Μύρων της Λυκίας, του Θαυματουργού, προϋπήρχε λίγα
μόλις μέτρα από τον σημερινό Ναό του Αγίου Πέτρου, επί της πλατείας Ομονοίας,
όπως τότε λεγόταν η σημερινή Αγίου Πέτρου. Σύμφωνα με πληροφορίες ο
συγκεκριμένος Ναός πρέπει να ήταν ιδιοκτησία της οικογένειας Περρούκα. Ήταν
όμοιος με τον Ναό του Αγίου Δημητρίου αλλά λίγο μικρότερος. Είχε μήκος 14
μέτρα, πλάτος 7 μέτρα και ύψος 3,5 μέτρα, χωρίς τρούλο ενώ για να εισέλθεις
κατέβαινες 3 σκαλιά όπως και ο παλαιός Ναός του Αγίου Ιωάννη στην οδό Γούναρη.
Πιθανότατα ήταν Βυζαντινού ρυθμού. Δεν γνωρίζουμε πότε ακριβώς κτίστηκε.
Διέθετε ξύλινο καμπαναριό και υπόστεγο με κεραμίδια προς την ανατολική πλευρά
του καθώς και πέτρινο πεζούλι. Εκείνο
τον καιρό, τους Ναούς τους έκτιζαν ημιυπόγειους προκειμένου να εμποδίζουν την
βεβήλωση τους από έφιππους Τούρκους.
Γύρω από την Εκκλησία υπήρχαν ξύλινα κιγκλιδώματα και προς τον βορρά βρισκόταν
το ηλιακό ημερολόγιο η γνωστή «Ημεριδιάνα». Ο Ναός του Αγίου Νικολάου συνδέεται
και με τα σκληρά γεγονότα της 4ης Ιανουαρίου 1833, ημέρα της μεγάλης σφαγής των
Αργείων από τους Γάλλους. Ο Ναός
διατηρήθηκε σε καλή κατάσταση και λειτουργούσε
κανονικά μέχρι τις 18 Απριλίου 1865, ημέρα των εγκαινίων του σημερινού Ναού του
Αγίου Πέτρου.
Ο ναός του Αγίου
Πέτρου θεμελιώθηκε το 1859 από τον Αργολίδος Γεράσιμο, ο οποίος έκανε και
τα εγκαίνια το 1865. Χτίστηκε στη θέση, που βρισκόταν άλλοτε ναός του Αγίου
Νικολάου της οικογένειας Περρούκα. Έχει τρεις Άγιες Τράπεζες. Η κεντρική είναι
αφιερωμένη εις τον Άγιο Πέτρο Άργους, η δεύτερη στον Άγιο Νικόλαο λόγω της
εκκλησίας των Περρουκαίων που βρισκόταν εδώ και η τρίτη στον Άγιο Ανδρέα τον
ιδρυτή της Αργειακής Εκκλησίας. Εδώ φυλάσσονται Ευαγγέλια του18ου και 19ου και
ιερά Σκεύη του 19ου αιώνα.
Οι Αργείοι αγαπούσαν
και αγαπούν, πίστευαν και πιστεύουν βαθειά τον Άγιο τους. Επιθυμούσαν διακαώς
την ανέγερση ενός περίλαμπρου Ναού αφιερωμένου στον Άγιο Πατέρα.
Διαπίστωσαν ότι, ενώ η πόλη συνεχώς μεγάλωνε, ο μεν μικρός Ναός του Αγίου
Νικολάου δεν εξυπηρετούσε πλέον τις ανάγκες του Αργειακού λαού, ο δε Άγιος
Ιωάννης ο Πρόδρομος, που ήταν τότε η Μητρόπολη, βρισκόταν εκτός του κέντρου της
πόλης. Αποφάσισαν λοιπόν, την ίδρυση ενός μεγάλου και πολυτελούς Ναού σε κεντρικό
σημείο της πόλης. Αρχικά, σκέφθηκαν να ανεγερθεί ο νέος Ναός, πάνω στα ερείπια
του παλαιού ή κοντά σε αυτά. Ολόκληρη η περιοχή τότε καλυπτόταν από νεκροταφείο, κήπους και χωράφια. Κατόπιν
όμως ωριμότερης σκέψης, αποφάσισαν να κτισθεί στο χώρο που βρίσκεται σήμερα.
« Κατά την παράδοσιν
το γήπεδον ανήκεν εις την μεγάλην οικογένειαν Μπερρούκα, το οποίον, ως φαίνεται
εκ των υστέρων, οι Αργείοι κατέλαβον αυθαιρέτως διότι μετά την έγερσιν του ναού
οι κληρονόμοι ήγειρον αγωγήν κατά του Δημοσίου, την οποίαν και έχασαν, διότι
έπρεπε να στραφούν κατά του Δήμου, αλλά μετά παρέλευσιν ετών η υπόθεσις,
άγνωστον πως παρεγράφη, και ούτως έμεινεν ο τόπος υπό την κυριότητα και
εξουσίαν του ναού».
Η θεμελίωση του Ναού,
πραγματοποιήθηκε στις 17 Ιουλίου 1859, εορτή της Αγίας Μαρίνας, με μεγάλη
λαμπρότητα και μεγαλοπρέπεια, από τον Επίσκοπο Αργολίδας Γεράσιμο Παγώνη και
τον Δήμαρχο Πέτρο Διβάνη. Οι προεργασίες όμως και η έναρξη των εργασιών, είχαν
ξεκινήσει επί Δημαρχίας Ιωάννη Βλάσση. Στην τελετή παραβρέθηκε και ο βασιλιάς Όθων, ο οποίος έριξε στα
θεμέλια μερικά χρυσά νομίσματα. Κατά την εκσκαφή των θεμελίων, βρέθηκαν αρχαίες
επιγραφές, αναφερόμενες σε τελετές στο θεό Απόλλωνα και όπως αναφέρει ο Ιωάννης
Κοφινιώτης, εκεί θα πρέπει να βρισκόταν ιερό του Λυκίου Απόλλωνα. Τα εγκαίνια του Ναού, έγιναν στις 18 Απριλίου
1865, από τον Αρχιερέα Γεράσιμο Παγώνη. Μέχρι τότε,
λειτουργούσε κανονικά ο Ναός του Αγίου
Νικολάου, γιατί οι κάτοικοι αισθάνονταν βαθύτατο προς την ιερότητα του σεβασμό
και κανείς δεν έπαιρνε την ευθύνη να τον κατεδαφίσει.
Βλέποντας αυτό ο
Αρχιερέας Γεράσιμος, αφού ανέβηκε στην οροφή του Ναού, έκανε το σταυρό του και
είπε: Εγώ ο ανάξιος και αμαρτωλός δούλος
Σου, Κύριε, κρημνίζω τον υπάρχοντα μικρόν και ταπεινόν τούτον Ναό Σου. ίνα
ανοικοδομήσω μεγαλύτερον και μεγαλοπρεπέστερον». Συγχρόνως, αφαίρεσε τρία κεραμίδια από την στέγη. Τότε μόνον οι
Αργείοι άρχισαν την κατεδάφιση του παλαιού Ναού. Τα ιερά σκεύη και άμφια,
μεταφέρθηκαν στο Ναό του Αγίου Κωνσταντίνου.
Εκείνα τα χρόνια (1829-1830) δεν υπήρχε στο κέντρο του
Άργους η σημερινή ρυμοτομία. Δεν είχαν χαραχτεί ακόμη οι κεντρικοί δρόμοι και
αρκετές εκτάσεις ήταν δεντρόφυτες ή περιβόλια. Δεν έχουμε πολλά να αναφέρουμε
σχετικά με τον Ναό. Μας είναι άγνωστα βασικά στοιχεία. Δεν γνωρίζουμε το
μέγεθος, το σχήμα ή το ρυθμό του, την χρονολογία ίδρυσης του και τέλος, δεν
διαθέτουμε κάποια γραπτή μαρτυρία.
Ανατολικότερα και ανάμεσα στις οδούς Βασ. Σοφίας και Καλμούχου, υπήρχε
Νεκροταφείο για τους επιφανείς Αργείους. Τα αποκαλούμενα « Μνήματα»
