Στιγμές ζωής στην Αργολίδα στις αρχές του 20ού αιώνα

Γράφει ο Τάσος Τσάγκος*

H περιοχή της Αργολίδας κατοικείται από την 8η χιλιετία π.Χ., ενώ η ανάπτυξή της άρχισε περί το 1600 π.Χ. με την εμφάνιση του Μυκηναϊκού Πολιτισμού. Κατά τον 1􀀓ο αιώνα π.Χ. ο αχαϊκός πολιτισμός εξαπλώθηκε από την Αργολίδα σε ολόκληρη τη Μεσόγειο, δηλαδή σε όλο τον τότε γνωστό κόσμο. Με τη λήξη του Πελοποννησιακού Πολέμου, η Αργολίδα αποτέλεσε μέλος της Αχαϊκής Συμπολιτείας, στη συνέχεια κατακτήθηκε από τους Ρωμαίους και, τέλος, περιήλθε στη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. Αργότερα όμως εμφανίστηκαν νέοι κατακτητές􀀚 οι Ενετοί, οι Φράγκοι και οι Τούρκοι 􀀈1􀀔60􀀉, οι οποίοι κατείχαν την περιοχή μέχρι την Επανάσταση του 1821.

Άργος. Σε πρώτο πλάνο γεωργοί σε καθημερινές ασχολίες τους, στο βάθος το φρούριο Λάρισα του Άργους και κάτω η Ιερά Μονή Παναγίας της Κατακεκρυμμένης ή Πορτοκαλούσας. Φωτογραφία του Ελβετού Φρεντερικ Μπουασονά περίπου 1903.

Στη διάρκεια της Επανάστασης, πολλές από τις μεγαλύτερες πολεμικές επιχειρήσεις διαδραματίστηκαν εκεί. Επιπλέον, το Ναύπλιο υπήρξε προσωρινή έδρα της επαναστατικής κυβέρνησης και πρωτεύουσα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους 1828􀀉 μέχρι το 18􀀓􀀔, οπότε μεταφέρθηκε στην Αθήνα.

Ο “Προμαχώνας των 5 αδεφλών” A. Haoubenschmid 1833-1834.

Η Αργολική Βιβλιοθήκη Ιστορίας και Πολιτισμού λειτουργεί ως ένας μη κερδοσκοπικός οργανισμός ιστορικού και πολιτιστικού χαρακτήρα. Ο βασικός σκοπός της είναι η έρευνα, ο εντοπισμός, η συλλογή, η ταξινόμηση, η διάσωση, η μελέτη και η έκδοση αρχειακού υλικού που αφορά την ιστορική και πνευματική εξέλιξη και ανάπτυξη του Νομού Αργολίδας, της Πελοποννήσου αλλά και γενικότερα της Ελλάδας. Μέσα από την καταγραφή και την ανάδειξη αυτού του υλικού, στοχεύει να καταστήσει κοινωνούς όλους όσοι ενδιαφέρονται να μελετήσουν ή να αξιοποιήσουν αυτόν τον πολιτιστικό και ιστορικό θησαυρό.

Ναύπλιο, υδατογραφία, πρώτο μισό του 19ου αιώνα.

Οι συλλογές της καλύπτουν πολύπλευρα την ιστορική εξέλιξη και την πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας, και ειδικότερα της Αργολίδας, από τους αρχαίους χρόνους μέχρι τις μέρες μας. Πρόκειται για ένα σημαντικό εγχείρημα, καθώς Βιβλιοθήκη ήδη κατέχει ένα ιδιαίτερα πλούσιο αρχειακό υλικό που αφορά την πολιτιστική και ιστορική πραγματικότητα της Ελλάδας, όπως αυτή αναδεικνύεται μέσα από διάφορες εκφάνσεις της κοινωνικής, οικονομικής και πολιτιστικής πορείας του τόπου. Την ουσιαστική προσφορά της Βιβλιοθήκης, από τα πρώτα της βήματα, εκτίμησε η Επιτροπή Πολιτών του Νομού Αργολίδας, την οποία πρόβαλε στον Οργανισμό Πολιτισμού και Αθλητισμού της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης. Έτσι, στις 22 Μαρτίου 2009 τής απονεμήθηκε το Βραβείο Πολιτιστικής Προσφοράς 2008 για τη συμβολή της στην προώθηση του Πολιτισμού της Αργολίδας, στο διαδίκτυο. Επίσης, η ΕΤ1, εκτιμώντας το έργο της, πρόβαλε γι􀀇 αυτήν ένα ειδικό ντοκιμαντέρ-αφιέρωμα.

Θέατρο Ασκληπιείου Επιδαύρου, επιχρωματισμένη λιθογραφεία Ray Etienne 1843.

Ο ιστότοπος της Βιβλιοθήκης ενημερώνεται καθημερινά. Η Αργολική Βιβλιοθήκη διαθέτει δύο τομείς, τον τομέα των Αρχείων και εκείνον του Πολιτισμού, ενώ ο δεύτερος υποδιαιρείται στα τμήματα της Ιστορίας, της Λογοτεχνίας και των Εικαστικών. Στον ιστότοπο ο περιηγητής μπορεί να διευκολύνει την έρευνά του, αξιοποιώντας το αναλυτικό ευρετήριο.
Η Βιβλιοθήκη, αποδεχόμενη τις εκατο- ντάδες προτάσεις των επισκεπτών της και επιθυμώντας να συμβάλει στην έγκυρη ενημέρωσή τους, δημιούργησε έναν νέο χώρο, το «Ελεύθερο Βήμα», όπου οι αναγνώστες της θα έχουν τη δυνατότητα να δημοσιοποιούν σκέψεις, απόψεις, θέσεις, επιστημονικά άρθρα ή εργασίες, αλλά και σχολιασμούς επίκαιρων γεγονότων.

Άργος Οδός Ερμού, σημερινή Π. Τσαλδάρη, περίπου 1926.

Ο διαδικτυακός τόπος της Βιβλιοθήκης παρέχει επίσης τη δυνατότητα δωρεάν πρόσβασης σε μια πλούσια συλλογή προσωπογραφιών ανθρώπων που ενεπλάκησαν ποικιλοτρόπως στην ιστορική πορεία της Ελλάδας. Αγωνιστές του 1821, πολιτικοί, στρατιωτικοί, βασιλείς και αντιβασιλείς, φιλέλληνες και άλλες προσωπικότητες της νεότερης Ελλάδας παρουσιάζονται μέσα από μοναδικούς πίνακες φιλοτεχνημένους από Έλληνες και ξένους καλλιτέχνες. Ο επισκέπτης θα εντοπίσει επίσης στοιχεία για τις εκδόσεις που πραγματοποιεί η Βιβλιοθήκη, πληροφορίες για τις δωρεές βιβλίων που δέχεται, μια συλλογή μοναδικών έργων ζωγραφικής με θέμα την Επανάσταση του 1821, ένα σημαντικό σώμα κειμένων με αντικείμενο μελέτης τη ζωή και το έργο του Ιωάννη Καποδίστρια, καθώς και ανακοινώσεις σχετικά με τα μελλοντικά της σχέδια.

Άποψη της Ύδρας στα τέλη του 18ου αιώνα Castellan Lettres sur la Moree, Paris 1808.

Η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη, ως μη κερδοσκοπική εταιρεία, δεν μπορεί να λειτουργήσει με κριτήρια οικονομικά. Μόνη της επιδίωξη είναι ο στοιχειώδης προσπορισμός κάποιων εσόδων, προκειμένου να διασφαλίσει τη διαρκή λειτουργία της και προσφορά της στο κοινωνικό σύνολο. Επομένως, δεν μπορεί να προσβλέπει σε κέρδη με ιδιωτικο-οικονομική αντίληψη. Γι’ αυτό η εταιρεία βασίζεται καταρχήν στην εθελοντική προσφορά όσων επιθυμούν να στηρίξουν αυτόν τον φορέα με μικρή τακτική συνδρομή. Κάποια έσοδα, προφανώς, θα προκύψουν από τις εκδηλώσεις, τις εκδόσεις και τις αναπαραγωγές του αρχειακού υλικού.

Άργος Πλατεία Αγίου Πέτρου. Η λήψη της φωτογραφίας, που έχει γίνει από το Δημαρχείο, πιθανολογείται στις αρχές του 20ου αιώνα.

Επιδιώκει τη συνεργασία με ευρωπαϊκούς και διεθνείς οργανισμούς και φορείς 􀀈Πανεπιστήμια, Επιμελητήρια, Οργανισμούς􀀉 και τη δημιουργία στενών σχέσεων αμοιβαίας συνεργασίας και προώθησης-διεκδίκησης κοινών αιτημάτων που άπτονται των ενδιαφερόντων της προς την Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς και τη συμμετοχή της σε κοινοτικά προγράμματα πολιτισμού, εκσυγχρονισμού και βελτίωσης των όρων λειτουργίας και κοινωνικής προσφοράς.
Τέλος, η Αργολική Αρχειακή Βιβλιοθήκη αποτελεί πλέον σημείο αναφοράς όλων όσοι ενδιαφέρονται για τα θέματα που μελετά και δηλώνει ότι θα σταθεί συμπαραστάτης και αρωγός σε κάθε πρωτοβουλία που σχετίζεται με τα ενδιαφέροντά της.

*Ο Τάσος Τσάγκος είναι γενικός γραμματέας της Αργολικής Αρχειακής Βιβλιοθήκης Ιστορίας και Πολιτισμού 

argolikivivliothiki.gr