Ο Βουλευτής Αργολίδας της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννης Ανδριανός κατέθεσε στη Βουλή Ερώτηση με άλλους βουλευτές του κόμματος προς τον Υπουργό Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Β. Αποστόλου με θέμα την ανάγκη λήψης κρίσιμων αποφάσεων και ενεργειών από το Υπουργείο για μέτρα πρόληψης και προστασίας του ζωικού κεφαλαίου της χώρας από τις ζωονόσους που προκάλεσαν σημαντικές ζημιές κατά την περσινή χρονιά.
Το κείμενο της Ερώτησης έχει ως εξής:
“Η προστασία του ζωικού κεφαλαίου αποτελεί ζήτημα άμεσης προτεραιότητας για τον κτηνοτροφικό κόσμο ιδιαίτερα στις μέρες μας που οι οικονομικές συνθήκες για την πλειονότητα των κτηνοτρόφων είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Λοιμώδεις ασθένειες όπως ο μελιταίος πυρετός των αιγοπροβάτων που αποτελεί «μόνιμο» πρόβλημα της κτηνοτροφίας μας μαζί με τη βρουκέλλωση και τη φυματίωση των βοοειδών πλήττουν εδώ και χρόνια το εγχώριο ζωικό κεφάλαιο. Άλλες που εμφανίστηκαν τα προηγούμενα έτη (καταρροϊκός πυρετός, ευλογιά), η οζώδης δερματίτιδα των βοοειδών, που πρόσφατα εισήλθε στην πατρίδα μας από την Τουρκία, αλλά και ο κίνδυνος εξάπλωσης για φέτος στην πατρίδα μας και άλλων ασθενειών από την Τουρκία ή άλλες γειτονικές χώρες (αφθώδης πυρετός, πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, γρίπη των πτηνών) πρέπει να διατηρούν τις υπηρεσίες του Υπουργείου σε κατάσταση επιφυλακής και ετοιμότητας, ώστε να μη χαθεί χρόνος και να μην έχουμε περαιτέρω απώλεια ζωικού κεφαλαίου.
Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού στις υπηρεσίες είναι δεδομένη, παρόλο που η έξαρση των νοσημάτων επιβάλλει αυξημένη στελέχωση. Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος θεσπίστηκε ο θεσμός του κτηνιάτρου εκτροφής που όμως δε βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή. Έτσι, έως ότου εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ που θα καθορίζει την αμοιβή τους, αυτή θα καταβάλλεται από τους κτηνοτρόφους και μόνο για το πρόγραμμα εκρίζωσης του μελιταίου πυρετού, ενώ για τα προγράμματα καταπολέμησης των υπολοίπων ασθενειών δεν προβλέπεται τίποτε σχετικό.
Για την αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών ιδίως του μελιταίου των αιγοπροβάτων και της βρουκέλλας των βοειδών, τα προηγούμενα έτη ξοδεύτηκαν πολλαπλάσια χρήματα σε σχέση με ένα πλήρες ολοκληρωμένο πρόγραμμα και οδηγήθηκαν σε σφαγή χιλιάδες ζώα χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Το πρόγραμμα καταπολέμησης του μελιταίου πυρετού θα χρηματοδοτηθεί φέτος εξολοκλήρου μόνο από εθνικούς πόρους, καθώς η χώρα απέτυχε στη σχετική κοινοτική αξιολόγηση και διεκόπησαν τα κοινοτικά κονδύλια.
Παρά τα σχετικά προγράμματα εδώ και χρόνια της Ε.Ε. και τις αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις, η χώρα μας δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις απειλές για την εγχώρια κτηνοτροφία και τα περιζήτητα στις διεθνείς αγορές ζωοκομικά μας προϊόντα. Αποτελεί «μόνιμο» πρόβλημα της κτηνοτροφίας της πατρίδας μας και οι κίνδυνοι για την απώλεια της φέτας εξαιτίας και αυτής της εξέλιξης είναι μεγάλοι.
Επίσης, οι εμβολιασμοί για την αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού έγιναν με εμβόλια που προμηθεύτηκαν οι κτηνοτρόφοι και έφεραν εις πέρας οι κτηνίατροι εκτροφής.
Αναφορικά με την οζώδη δερματίτιδα, ο εμβολιασμός των ζώων επίσης καλύφθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του από εμβόλια που αγοράστηκαν από τους κτηνοτρόφους. Επιπλέον, ενώ η πορεία της νόσου ήταν γνωστή ήδη από τον Ιανουάριο του 2015 στη γειτονική Τουρκία και τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν ήδη από τον Αύγουστο του 2015 στη περιοχή του Δέλτα του Έβρου, το νόσημα εξαπλώθηκε με μεγάλη ταχύτητα σε ολόκληρη σχεδόν τη Θράκη και σε σύντομο χρονικό διάστημα έφτασε από τον Έβρο μέχρι τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Οι υποχρεωτικές θανατώσεις των ζώων για τον έλεγχο της επιδημίας, η επακόλουθη μείωση της παραγωγής σε γάλα και κρέας και οι αυστηροί περιορισμοί στο εμπόριο οδήγησαν σε μεγάλες οικονομικές απώλειες τόσο στις ανωτέρω περιοχές όσο και στην εθνική οικονομία γενικότερα.
Επιπρόσθετα, σε αρκετές περιοχές της χώρας παρατηρούνται φαινόμενα παραγωγικών ζώων που περιφέρονται ελεύθερα, χωρίς ταυτότητα ιδιοκτήτη και μέριμνα σταβλισμού, τα οποία προκαλούν φθορές στο φυσικό περιβάλλον και τις ιδιοκτησίες, ενώ αποτελούν κίνδυνο για την δημόσια ασφάλεια, καθώς κυκλοφορούν ελεύθερα στο δρόμο. Μάλιστα, διαπιστώνεται ακόμα και δια γυμνού οφθαλμού ότι αρκετά ζώα είναι άρρωστα και πιθανοί φορείς σοβαρών ασθενειών.
Επειδή οι καιρικές συνθήκες είναι ήδη ευνοϊκές για την εξάπλωση των ανωτέρω νοσημάτων,
Επειδή η πρόληψη ζωανθρωπονόσων και ζωονόσων κοστίζει ελάχιστα και είναι λιγότερο επίπονη σε σχέση με την καταστολή τους,
Επειδή την περίοδο αυτή ξεκινά το πρόγραμμα εμβολιασμού για την εκρίζωση του μελιταίου πυρετού,
Επειδή πρέπει να υπάρχει εθνικό απόθεμα εμβολίων για το πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της οζώδους δερματίτιδας, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη,
Επειδή οι κτηνοτρόφοι δεν πρέπει να μείνουν για άλλη μια χρονιά χωρίς ουσιαστική στήριξη και βοήθεια,
Επειδή ο χρόνος αντίδρασης και τα σωστά μέτρα αποτελούν το κλειδί της λύσης ενώ η μέχρι σήμερα τακτική του να αρχίζουμε να «ψαχνόμαστε» μετά την εμφάνιση του προβλήματος αποτελεί τον χειρότερο τρόπο αντίδρασης,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποιος ο προγραμματισμός του Υπουργείου τη φετινή χρονιά σχετικά με τα προαναφερόμενα λοιμώδη νοσήματα, ώστε να διασφαλιστεί αφενός η υγεία των ζώων και αφετέρου η ζωική παραγωγή;
2. Υπάρχει επαρκές απόθεμα εμβολίων κατά του μελιταίου πυρετού ώστε να καλυφθούν οι εμβολιακές ανάγκες της χώρας για την εμβολιαστική περίοδο που τώρα ξεκινά;
3. Υπάρχει σχέδιο για την εκρίζωση της νόσου και επαρκής χρηματοδότηση για την ολοκλήρωσή του, συμπεριλαμβανομένων του εμβολιασμού των κοπαδιών και της εξυγίανσης τους από τον μελιταίο πυρετό;
4. Έχει διασφαλιστεί πλήρως η υγειονομική προστασία της φέτας;
5. Προβλέπεται φέτος να προμηθευτεί η χώρα εμβόλια για την προληπτική αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού και της οζώδους δερματίτιδας και έχουν εξασφαλιστεί τα αντίστοιχα κονδύλια; Πότε θα εκδοθεί η ΚΥΑ για την πλήρη εφαρμογή του θεσμού του κτηνιάτρου εκτροφής, ώστε να απαλλαγούν από επιπλέον έξοδα οι παραγωγοί;
6. Κατά πόσο λειτουργεί ο μηχανισμός επιτήρησης για την έγκαιρη εντόπιση εστιών ύπαρξης του υπεύθυνου ιού του καταρροϊκού πυρετού;
7. Έχει διαμορφωθεί κάποιο πρωτόκολλο για την καταπολέμηση των «εντόμων μεταδοτών της νόσου» που αποτελούν τον κύριο φορέα μετάδοσης του ιού; Έχουν λάβει οδηγίες οι κτηνοτρόφοι για την εφαρμογή του; (μέχρι σήμερα ο κάθε κτηνοτρόφος, εν μέσω πανικού, κάνει ότι νομίζει, και φυσικά, οι ενέργειές του αποδεικνύονται ακατάλληλες, αναποτελεσματικές και κάποιες φορές επικίνδυνες).
8. Σκοπεύει και με ποια μέτρα η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ να προστατέψει τις παραμεθόριες εκμεταλλεύσεις από τη μετάδοση νοσημάτων που προέρχονται από όμορες χώρες; Τι ενέργειες έχουν γίνει ιδιαίτερα στην περιοχή του Έβρου, της Μυτιλήνης κ.α. νήσων του Αιγαίου ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εισόδου στη χώρα του αφθώδους πυρετού και των υπολοίπων νοσημάτων;
9. Έχει συσταθεί κάποια ομάδα ειδικών που να είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις για τα άμεσα μέτρα που απαιτεί η αντιμετώπιση / περιορισμός του προβλήματος, εάν και όταν εμφανιστεί, η οποία θα έχει και την εξουσιοδότηση να τα εφαρμόσει;
10. Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε προκειμένου αντιμετωπιστεί το φαινόμενο με τα παραγωγικά ζώα που περιφέρονται ελεύθερα και χωρίς ταυτότητα ιδιοκτήτη και αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια και τη δημόσια υγεία;”
Το κείμενο της Ερώτησης έχει ως εξής:
“Η προστασία του ζωικού κεφαλαίου αποτελεί ζήτημα άμεσης προτεραιότητας για τον κτηνοτροφικό κόσμο ιδιαίτερα στις μέρες μας που οι οικονομικές συνθήκες για την πλειονότητα των κτηνοτρόφων είναι ιδιαίτερα δύσκολες. Λοιμώδεις ασθένειες όπως ο μελιταίος πυρετός των αιγοπροβάτων που αποτελεί «μόνιμο» πρόβλημα της κτηνοτροφίας μας μαζί με τη βρουκέλλωση και τη φυματίωση των βοοειδών πλήττουν εδώ και χρόνια το εγχώριο ζωικό κεφάλαιο. Άλλες που εμφανίστηκαν τα προηγούμενα έτη (καταρροϊκός πυρετός, ευλογιά), η οζώδης δερματίτιδα των βοοειδών, που πρόσφατα εισήλθε στην πατρίδα μας από την Τουρκία, αλλά και ο κίνδυνος εξάπλωσης για φέτος στην πατρίδα μας και άλλων ασθενειών από την Τουρκία ή άλλες γειτονικές χώρες (αφθώδης πυρετός, πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, γρίπη των πτηνών) πρέπει να διατηρούν τις υπηρεσίες του Υπουργείου σε κατάσταση επιφυλακής και ετοιμότητας, ώστε να μη χαθεί χρόνος και να μην έχουμε περαιτέρω απώλεια ζωικού κεφαλαίου.
Η έλλειψη ανθρώπινου δυναμικού στις υπηρεσίες είναι δεδομένη, παρόλο που η έξαρση των νοσημάτων επιβάλλει αυξημένη στελέχωση. Για την αντιμετώπιση αυτού του ζητήματος θεσπίστηκε ο θεσμός του κτηνιάτρου εκτροφής που όμως δε βρίσκεται σε πλήρη εφαρμογή. Έτσι, έως ότου εκδοθεί η σχετική ΚΥΑ που θα καθορίζει την αμοιβή τους, αυτή θα καταβάλλεται από τους κτηνοτρόφους και μόνο για το πρόγραμμα εκρίζωσης του μελιταίου πυρετού, ενώ για τα προγράμματα καταπολέμησης των υπολοίπων ασθενειών δεν προβλέπεται τίποτε σχετικό.
Για την αντιμετώπιση των ασθενειών αυτών ιδίως του μελιταίου των αιγοπροβάτων και της βρουκέλλας των βοειδών, τα προηγούμενα έτη ξοδεύτηκαν πολλαπλάσια χρήματα σε σχέση με ένα πλήρες ολοκληρωμένο πρόγραμμα και οδηγήθηκαν σε σφαγή χιλιάδες ζώα χωρίς κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα.
Το πρόγραμμα καταπολέμησης του μελιταίου πυρετού θα χρηματοδοτηθεί φέτος εξολοκλήρου μόνο από εθνικούς πόρους, καθώς η χώρα απέτυχε στη σχετική κοινοτική αξιολόγηση και διεκόπησαν τα κοινοτικά κονδύλια.
Παρά τα σχετικά προγράμματα εδώ και χρόνια της Ε.Ε. και τις αντίστοιχες χρηματοδοτήσεις, η χώρα μας δεν κατάφερε να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά αυτές τις απειλές για την εγχώρια κτηνοτροφία και τα περιζήτητα στις διεθνείς αγορές ζωοκομικά μας προϊόντα. Αποτελεί «μόνιμο» πρόβλημα της κτηνοτροφίας της πατρίδας μας και οι κίνδυνοι για την απώλεια της φέτας εξαιτίας και αυτής της εξέλιξης είναι μεγάλοι.
Επίσης, οι εμβολιασμοί για την αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού έγιναν με εμβόλια που προμηθεύτηκαν οι κτηνοτρόφοι και έφεραν εις πέρας οι κτηνίατροι εκτροφής.
Αναφορικά με την οζώδη δερματίτιδα, ο εμβολιασμός των ζώων επίσης καλύφθηκε στο μεγαλύτερο μέρος του από εμβόλια που αγοράστηκαν από τους κτηνοτρόφους. Επιπλέον, ενώ η πορεία της νόσου ήταν γνωστή ήδη από τον Ιανουάριο του 2015 στη γειτονική Τουρκία και τα πρώτα κρούσματα εμφανίστηκαν ήδη από τον Αύγουστο του 2015 στη περιοχή του Δέλτα του Έβρου, το νόσημα εξαπλώθηκε με μεγάλη ταχύτητα σε ολόκληρη σχεδόν τη Θράκη και σε σύντομο χρονικό διάστημα έφτασε από τον Έβρο μέχρι τη Χαλκιδική και τη Θεσσαλονίκη. Οι υποχρεωτικές θανατώσεις των ζώων για τον έλεγχο της επιδημίας, η επακόλουθη μείωση της παραγωγής σε γάλα και κρέας και οι αυστηροί περιορισμοί στο εμπόριο οδήγησαν σε μεγάλες οικονομικές απώλειες τόσο στις ανωτέρω περιοχές όσο και στην εθνική οικονομία γενικότερα.
Επιπρόσθετα, σε αρκετές περιοχές της χώρας παρατηρούνται φαινόμενα παραγωγικών ζώων που περιφέρονται ελεύθερα, χωρίς ταυτότητα ιδιοκτήτη και μέριμνα σταβλισμού, τα οποία προκαλούν φθορές στο φυσικό περιβάλλον και τις ιδιοκτησίες, ενώ αποτελούν κίνδυνο για την δημόσια ασφάλεια, καθώς κυκλοφορούν ελεύθερα στο δρόμο. Μάλιστα, διαπιστώνεται ακόμα και δια γυμνού οφθαλμού ότι αρκετά ζώα είναι άρρωστα και πιθανοί φορείς σοβαρών ασθενειών.
Επειδή οι καιρικές συνθήκες είναι ήδη ευνοϊκές για την εξάπλωση των ανωτέρω νοσημάτων,
Επειδή η πρόληψη ζωανθρωπονόσων και ζωονόσων κοστίζει ελάχιστα και είναι λιγότερο επίπονη σε σχέση με την καταστολή τους,
Επειδή την περίοδο αυτή ξεκινά το πρόγραμμα εμβολιασμού για την εκρίζωση του μελιταίου πυρετού,
Επειδή πρέπει να υπάρχει εθνικό απόθεμα εμβολίων για το πρόγραμμα εμβολιασμού κατά της οζώδους δερματίτιδας, το οποίο βρίσκεται σε εξέλιξη,
Επειδή οι κτηνοτρόφοι δεν πρέπει να μείνουν για άλλη μια χρονιά χωρίς ουσιαστική στήριξη και βοήθεια,
Επειδή ο χρόνος αντίδρασης και τα σωστά μέτρα αποτελούν το κλειδί της λύσης ενώ η μέχρι σήμερα τακτική του να αρχίζουμε να «ψαχνόμαστε» μετά την εμφάνιση του προβλήματος αποτελεί τον χειρότερο τρόπο αντίδρασης,
Ερωτάται ο κ. Υπουργός:
1. Ποιος ο προγραμματισμός του Υπουργείου τη φετινή χρονιά σχετικά με τα προαναφερόμενα λοιμώδη νοσήματα, ώστε να διασφαλιστεί αφενός η υγεία των ζώων και αφετέρου η ζωική παραγωγή;
2. Υπάρχει επαρκές απόθεμα εμβολίων κατά του μελιταίου πυρετού ώστε να καλυφθούν οι εμβολιακές ανάγκες της χώρας για την εμβολιαστική περίοδο που τώρα ξεκινά;
3. Υπάρχει σχέδιο για την εκρίζωση της νόσου και επαρκής χρηματοδότηση για την ολοκλήρωσή του, συμπεριλαμβανομένων του εμβολιασμού των κοπαδιών και της εξυγίανσης τους από τον μελιταίο πυρετό;
4. Έχει διασφαλιστεί πλήρως η υγειονομική προστασία της φέτας;
5. Προβλέπεται φέτος να προμηθευτεί η χώρα εμβόλια για την προληπτική αντιμετώπιση του καταρροϊκού πυρετού και της οζώδους δερματίτιδας και έχουν εξασφαλιστεί τα αντίστοιχα κονδύλια; Πότε θα εκδοθεί η ΚΥΑ για την πλήρη εφαρμογή του θεσμού του κτηνιάτρου εκτροφής, ώστε να απαλλαγούν από επιπλέον έξοδα οι παραγωγοί;
6. Κατά πόσο λειτουργεί ο μηχανισμός επιτήρησης για την έγκαιρη εντόπιση εστιών ύπαρξης του υπεύθυνου ιού του καταρροϊκού πυρετού;
7. Έχει διαμορφωθεί κάποιο πρωτόκολλο για την καταπολέμηση των «εντόμων μεταδοτών της νόσου» που αποτελούν τον κύριο φορέα μετάδοσης του ιού; Έχουν λάβει οδηγίες οι κτηνοτρόφοι για την εφαρμογή του; (μέχρι σήμερα ο κάθε κτηνοτρόφος, εν μέσω πανικού, κάνει ότι νομίζει, και φυσικά, οι ενέργειές του αποδεικνύονται ακατάλληλες, αναποτελεσματικές και κάποιες φορές επικίνδυνες).
8. Σκοπεύει και με ποια μέτρα η πολιτική ηγεσία του ΥπΑΑΤ να προστατέψει τις παραμεθόριες εκμεταλλεύσεις από τη μετάδοση νοσημάτων που προέρχονται από όμορες χώρες; Τι ενέργειες έχουν γίνει ιδιαίτερα στην περιοχή του Έβρου, της Μυτιλήνης κ.α. νήσων του Αιγαίου ώστε να μειωθεί ο κίνδυνος εισόδου στη χώρα του αφθώδους πυρετού και των υπολοίπων νοσημάτων;
9. Έχει συσταθεί κάποια ομάδα ειδικών που να είναι σε θέση να λάβει αποφάσεις για τα άμεσα μέτρα που απαιτεί η αντιμετώπιση / περιορισμός του προβλήματος, εάν και όταν εμφανιστεί, η οποία θα έχει και την εξουσιοδότηση να τα εφαρμόσει;
10. Ποια μέτρα προτίθεστε να λάβετε προκειμένου αντιμετωπιστεί το φαινόμενο με τα παραγωγικά ζώα που περιφέρονται ελεύθερα και χωρίς ταυτότητα ιδιοκτήτη και αποτελούν κίνδυνο για τη δημόσια ασφάλεια και τη δημόσια υγεία;”