Φιλόδοξος θεωρείται ο στόχος για είσπραξη 400 - 500 εκατ. ευρώ από την αύξηση μιας ποσοστιαίας μονάδας του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ από το 23% στο 24%. Ωστόσο, το μέτρο αυτό έχει γίνει αποδεκτό από τους πιστωτές, αν και παράγοντες του υπουργείου Οικονομικών υποστηρίζουν ότι μόνο υπό κανονικές συνθήκες η αύξηση του ανώτατου συντελεστή κατά μία μονάδα θα απέδιδε το ανωτέρω ποσό. Διευκρινίζουν ότι η κυβέρνηση δεν έχει προσμετρήσει σημαντικούς παράγοντες που λειτουργούν εκ διαμέτρου αντίθετα ως προς τον στόχο είσπραξης των εσόδων.
Συγκεκριμένα τονίζουν ότι η αύξηση του συντελεστή στο 24% θα οδηγήσει στη διόγκωση της φοροδιαφυγής αναγκάζοντας πολλούς ελεύθερους επαγγελματίες και μικρές επιχειρήσεις κυρίως εστίασης να μην εκδίδουν αποδείξεις. Στο σενάριο του υπουργείου Οικονομικών δεν υπολογίζονται επίσης η αύξηση των άμεσων φόρων, η αύξηση άλλων έμμεσων φόρων (τέλη κινητής τηλεφωνίας και συνδρομητικής τηλεόρασης), καθώς και των εισφορών που θα έχουν ως αποτέλεσμα την περαιτέρω μείωση της κατανάλωσης.
Οι ίδιοι παράγοντες αναφέρουν ότι πλέον ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ έχει φθάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχουν περιθώρια άλλης αύξησης του συγκεκριμένου συντελεστή. Εκτιμούν, όμως, ότι η εξέλιξη αυτή ανοίγει την «κερκόπορτα» για μαζικές μετατάξεις προϊόντων από τον μεσαίο συντελεστή που σήμερα ανέρχεται στο 13% στο 24%. Αναφέρουν ότι στην περίπτωση ανάγκης λήψης νέων μέτρων μοναδική διέξοδος είναι η μετάταξη προϊόντων από τους χαμηλούς συντελεστές στον ανώτατο.
Πάντως, κυβερνητικά στελέχη ανέφεραν χθες στην «Κ» ότι καταβάλλονται προσπάθειες έτσι ώστε η αύξηση του συντελεστή να μετατεθεί χρονικά. Δηλαδή, η αναπροσαρμογή του συντελεστή στο 24% να πραγματοποιηθεί το 2017 ή το 2018. Αυτό, όμως, θα εξαρτηθεί από το αν θα έχει κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2016 και εάν οι πιστωτές της χώρας δεχτούν να μην υπάρξουν μέτρα αντικατάστασης του καταργημένου ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Η κυβέρνηση όπως φαίνεται ακολουθεί την πολιτική σε αρκετά περιπτώσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων. Από το 2010 μέχρι σήμερα οι συντελεστές έχουν αυξηθεί πέντε φορές και εφόσον κυβέρνηση και τρόικα έρθουν σε συμφωνία, θα πρόκειται για την έκτη αναπροσαρμογή συντελεστή ΦΠΑ.
Σημειώνεται ότι οι υφιστάμενοι φορολογικοί συντελεστές τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις είναι υψηλότεροι από τον μέσο όρο των χωρών τόσο της Ε.Ε. όσο και της Ευρωζώνης. Ο ΦΠΑ διαμορφώνεται στο 23% (με προοπτική να ανέλθει στο 24%) έναντι 21,5% στην Ε.Ε. και 20,5% στην Ευρωζώνη.
Ο ανώτερος συντελεστής φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 50% (σε 42% ο βασικός συντελεστής και 0,7%- 8% έξτρα φόρος λόγω έκτακτης εισφοράς) έναντι 39,5% στην Ε.Ε. και 44,5% στην Ευρωζώνη, ενώ ο ανώτερος συντελεστής φόρου για τα νομικά πρόσωπα στην Ελλάδα είναι στο 26% έναντι 21,8% στην Ε.Ε. και 25,9% στην Ευρωζώνη.
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, αναφερόμενος στο θέμα τόνισε ότι: «Η φημολογούμενη αύξηση στο 24% του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ θα δώσει τη χαριστική βολή στην αγορά, που ήδη υπολειτουργεί λόγω της δραματικής μείωσης της ζήτησης εξαιτίας της ανέχειας που βιώνουν οι καταναλωτές. Κάθε αύξηση των τιμών των προϊόντων σημαίνει και μείωση πωλήσεων. Και δυστυχώς αυτή την εξαιρετικά δυσμενή περίοδο, ελάχιστες είναι οι επιχειρήσεις που, όσο και αν το θέλουν, θα καταφέρουν να απορροφήσουν οι ίδιες την αύξηση των τιμών που θα προκαλέσει η άνοδος του συντελεστή ΦΠΑ. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων της οικονομίας, δεν μπορεί να γίνει με αποσπασματικά εισπρακτικά μέτρα. Αντίθετα, μάλιστα, η δημιουργία ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου και η μείωση της φορολογίας συνθέτουν το μοναδικό αντίδοτο στην ύφεση».
Οι ίδιοι παράγοντες αναφέρουν ότι πλέον ο υψηλός συντελεστής ΦΠΑ έχει φθάσει σε δυσθεώρητα επίπεδα, επισημαίνοντας ότι δεν υπάρχουν περιθώρια άλλης αύξησης του συγκεκριμένου συντελεστή. Εκτιμούν, όμως, ότι η εξέλιξη αυτή ανοίγει την «κερκόπορτα» για μαζικές μετατάξεις προϊόντων από τον μεσαίο συντελεστή που σήμερα ανέρχεται στο 13% στο 24%. Αναφέρουν ότι στην περίπτωση ανάγκης λήψης νέων μέτρων μοναδική διέξοδος είναι η μετάταξη προϊόντων από τους χαμηλούς συντελεστές στον ανώτατο.
Πάντως, κυβερνητικά στελέχη ανέφεραν χθες στην «Κ» ότι καταβάλλονται προσπάθειες έτσι ώστε η αύξηση του συντελεστή να μετατεθεί χρονικά. Δηλαδή, η αναπροσαρμογή του συντελεστή στο 24% να πραγματοποιηθεί το 2017 ή το 2018. Αυτό, όμως, θα εξαρτηθεί από το αν θα έχει κλείσει το δημοσιονομικό κενό του 2016 και εάν οι πιστωτές της χώρας δεχτούν να μην υπάρξουν μέτρα αντικατάστασης του καταργημένου ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση.
Η κυβέρνηση όπως φαίνεται ακολουθεί την πολιτική σε αρκετά περιπτώσεις των προηγούμενων κυβερνήσεων. Από το 2010 μέχρι σήμερα οι συντελεστές έχουν αυξηθεί πέντε φορές και εφόσον κυβέρνηση και τρόικα έρθουν σε συμφωνία, θα πρόκειται για την έκτη αναπροσαρμογή συντελεστή ΦΠΑ.
Σημειώνεται ότι οι υφιστάμενοι φορολογικοί συντελεστές τόσο για τα νοικοκυριά όσο και για τις επιχειρήσεις είναι υψηλότεροι από τον μέσο όρο των χωρών τόσο της Ε.Ε. όσο και της Ευρωζώνης. Ο ΦΠΑ διαμορφώνεται στο 23% (με προοπτική να ανέλθει στο 24%) έναντι 21,5% στην Ε.Ε. και 20,5% στην Ευρωζώνη.
Ο ανώτερος συντελεστής φόρου εισοδήματος για τα φυσικά πρόσωπα στην Ελλάδα διαμορφώνεται στο 50% (σε 42% ο βασικός συντελεστής και 0,7%- 8% έξτρα φόρος λόγω έκτακτης εισφοράς) έναντι 39,5% στην Ε.Ε. και 44,5% στην Ευρωζώνη, ενώ ο ανώτερος συντελεστής φόρου για τα νομικά πρόσωπα στην Ελλάδα είναι στο 26% έναντι 21,8% στην Ε.Ε. και 25,9% στην Ευρωζώνη.
Ο πρόεδρος του ΕΒΕΑ, κ. Κωνσταντίνος Μίχαλος, αναφερόμενος στο θέμα τόνισε ότι: «Η φημολογούμενη αύξηση στο 24% του υψηλού συντελεστή ΦΠΑ θα δώσει τη χαριστική βολή στην αγορά, που ήδη υπολειτουργεί λόγω της δραματικής μείωσης της ζήτησης εξαιτίας της ανέχειας που βιώνουν οι καταναλωτές. Κάθε αύξηση των τιμών των προϊόντων σημαίνει και μείωση πωλήσεων. Και δυστυχώς αυτή την εξαιρετικά δυσμενή περίοδο, ελάχιστες είναι οι επιχειρήσεις που, όσο και αν το θέλουν, θα καταφέρουν να απορροφήσουν οι ίδιες την αύξηση των τιμών που θα προκαλέσει η άνοδος του συντελεστή ΦΠΑ. Η αντιμετώπιση των προβλημάτων της οικονομίας, δεν μπορεί να γίνει με αποσπασματικά εισπρακτικά μέτρα. Αντίθετα, μάλιστα, η δημιουργία ενός σταθερού φορολογικού πλαισίου και η μείωση της φορολογίας συνθέτουν το μοναδικό αντίδοτο στην ύφεση».
