Του Γιάννη Μακρή
Η Πύλη της Ξηράς κατασκευάστηκε το 1708 από τον γάλλο μηχανικό Λασάλ. Πρόκειται για τοξωτή πύλη με δύο παραστάδες, η οποία κοσμείται στο επάνω μέρος της με ολόγλυφο λιοντάρι, έμβλημα της Δημοκρατίας της Βενετίας.
Κοντά στην αριστερή παραστάδα υπάρχει αναθηματική πλάκα που μνημονεύει την κατάληψη του Ναυπλίου από τον Ενετό στρατηγό Φραντσέσκο Μοροζίνι το 1686. Η Πύλη της Ξηράς ήταν η επιβλητική είσοδος στην τειχισμένη Κάτω Πόλη από την πλευρά της ξηράς και για λόγους προστασίας έκλεινε με τη δύση του ήλιου.
Μπροστά της υπήρχε τάφρος και η πρόσβαση γινόταν με κινητή ξύλινη γέφυρα. Κατεδαφίστηκε μεταξύ 1894 και 1897 και από το αρχικό έργο σώθηκε μία φωτογραφία και ελάχιστα αρχιτεκτονικά μέλη (το οικόσημο της οικογένειας του Ενετού διοικητή Γκριμάνι με χρονολογία 1708 και του οίκου των Μοντσενίγκο, καθώς και το πέτρινο λιοντάρι - επίστεψη της Πύλης).
Τα θεμέλιά της εντοπίστηκαν το 1973 και 23 χρόνια περίπου αργότερα επί Δημαρχίας Γ.Τσούρνου, το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο αποφάσισε την αναστήλωσή της. Η ανακατασκευή έγινε με βάση ειδική μελέτη ώστε να προσεγγίζει όσο το δυνατόν περισσότερο την αρχική της μορφή.
Γιάννης Μακρής
Φωτογραφία (ασπρόμαυρη):
Ιστορικό αρχείο Προοδευτικού Συλλόγου Ναυπλίου "Ο Παλαμήδης"