Μια κατ’ αρχήν γενική παρατήρηση είναι ότι υπάρχει απόλυτη ανάγκη ο νόμος να αντιμετωπίζει τους συνεταιρισμούς σαν επιχειρήσεις ανταγωνιστικές άλλων επιχειρήσεων του ιδιωτικού τομέα. Τα επί μέρους άρθρα ασφαλώς πρέπει να διασφαλίζουν τη συμμετοχή των μελών στη λήψη αποφάσεων και τη διαφάνεια, σε κάθε όμως περίπτωση η εξασφάλιση συνθηκών γρήγορης λήψης αποφάσεων, συνέχειας στη διοίκηση και δημιουργίας κλίματος εμπιστοσύνης προς τα τραπεζικά ιδρύματα, αλλά και άλλους συναλλασσόμενους, είναι ζωτικής σημασίας. Οι συνεταιρισμοί δεν είναι κόμματα ούτε Σωματεία.
Σε ότι αφορά το Νομοσχέδιο για τους Συνεταιρισμούς δεν έγινε ουσιαστικός οργανωμένος διάλογος με τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις και φορείς τους που θα οδηγούσε σε ένα απλό λειτουργικό, με σεβασμό στις Συνεταιριστικές Αρχές νομικό πλαίσιο. Στην πράξη νομοθετούνε για τους συνεταιρισμούς χωρίς τους συνεταιρισμούς.
Αν δεν δούμε – ανιχνεύσουμε τις αιτίες-λόγους που οι συνεταιρισμοί δεν αναπτύχθηκαν όπως μπορούσαν και έπρεπε στη χώρα μας, αντίθετα απαξιώθηκαν σε μεγάλο βαθμό, δεν θα δημιουργήσουμε εκείνο το νομοθετικό πλαίσιο που θα τους απελευθερώνει – και θα δίνει την ώθηση που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους.
Πολλοί είναι οι λόγοι θα αναφέρω τους σημαντικότερους :
Η ποδηγέτηση των συνεταιρισμών από το κράτος που τους χρησιμοποιούσε κατά βούληση ( π.χ. για πολλά χρόνια υποχρεωτική κατάθεση χρημάτων τους άτοκα στην ΑΤΕ, παρέμβαση των συνεταιρισμών σε συγκέντρωση αδιάθετων προϊόντων με εντολή κράτους χωρίς πληρωμή από αυτό κ.α.). Αυτή η αντιμετώπιση δημιούργησε την αντίληψη στους αγρότες ότι ο Συνεταιρισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά από το μακρύ χέρι του κράτους. Δεν τους ένιωσαν σαν δικές τους επιχειρήσεις,
2. Η συνεχής αλλαγή της νομοθεσίας περί συνεταιρισμών είτε με τροποποιήσεις ( το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο έχει υποστεί 35 τροποποιήσεις) είτε με αντικατάσταση αυτής η οποία τελικά δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα στις συνεταιριστικές επιχειρήσεις ενώ δίνει το πλεονέκτημα σε άλλες επιχειρήσεις να λειτουργήσουν χωρίς δεσμεύσεις και μάλιστα σε σταθερό νομικό πλαίσιο (ΝΟΜΟΣ 2190/1920 Περί Ανωνύμων Εταιρειών. ) Στη Δανία για παράδειγμα που διαθέτει ένα από τα πιο ανεπτυγμένα συνεταιριστικά κινήματα του κόσμου, δεν υπάρχει συνεταιριστικός νόμος που να διέπει τη δημιουργία και τη λειτουργία των συνεταιρισμών.
Ο κομματικός παρεμβατισμός ή κομματικοποίηση των Συνεταιρισμών από την εκλογή των ΔΣ μέχρι την διαχείρισή τους (αχρείαστες προσλήψεις κλπ)
Η ευθύνη των αγροτών που δεν αντιστάθηκαν στα κελεύσματα των κομμάτων και του κράτους αλλά στη μεγάλη πλειοψηφία των ΔΣ έπαιξαν το ρόλο του κομματάρχη.
ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Το άρθρο 4 Για τη σύσταση ΑΣ απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από τριάντα τουλάχιστον πρόσωπα. Αυτό δυσκολεύει τη σύσταση των συνεταιρισμών και ιδιαιτέρα από νέους αγρότες όπως και για ορισμένους κλάδους
(θερμοκήπια, κτηνοτροφία κ.α.) Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. ο ελάχιστος αριθμός σύστασης είναι κάτω του 10.
Άρθρο 8
Υποχρεούται το μέλος του συνεταιρισμού να παραδίδει το 80% τουλάχιστον της ετήσιας παραγωγής στο συνεταιρισμό. Αυτή η υποχρέωση είναι λάθος και πρέπει να ρυθμίζεται από το καταστατικό του συνεταιρισμού και τη Γενική του Συνέλευση.
Άρθρο 12 παράγραφος 7.
ΑΣ με 150 μέλη και άνω να συγκροτεί αντιπροσωπευτική ΓΣ της οποίας τα μέλη θα είναι το 20% του συνόλου των μελών, το 15% από 150 έως 500, το 10% έως 1000 και το 5% από 1000 και άνω μέλη. Η διάταξη όπως προτείνεται καθιστά δύσκολή έως αδύνατη τη λειτουργία της ΓΣ ιδίως όταν χρειάζεται αυξημένη απαρτία.
Άρθρο 16 παράγραφος 1.
Οι συνεταιρισμοί είναι επιχειρήσεις και γι αυτό πρέπει να μην εμποδίζεται η εκλογή των επιτυχημένων μελών ΔΣ . Είναι αδιανόητο για κάθε επιχείρηση. Απαγορεύει ο νόμος την εκλογή των επιτυχημένων Διοικητικών Συμβούλων, όπως για παράδειγμα ΕΑΣ Αιγίου – εξαγωγές σταφίδας, Συνεταιρισμός Αργολίδας, ΑΕΣ Κορίνθου κ.α..
Προβλέπεται ότι ο αριθμός των σταυρών προτίμησης να μην υπερβαίνει το 1/3 του όλου αριθμού των μελών του Διοικητικού ή του εποπτικού Συμβουλίου. Αυτό μας επαναφέρει σε ένα αρρωστημένο κομματισμό και στην αντίληψη ότι ο συνεταιρισμός δεν είναι επιχείρηση αλλά πολιτική ομάδα ή συνδικάτο. Ζητάμε να μείνει όπως έχει στο νόμο 4015/2011.
Άρθρο 16 παράγραφος 7: Η ευθύνη « προσωπικά και εις ολόκληρο» υπάρχει μόνο στις ομόρρυθμες εταιρείες. Είναι τραγελαφικό η ευθύνη για υποχρεώσεις προς τρίτους του συνεταιρισμού να είναι επικουρικοί και περιορισμένοι, ενώ για τα μέλη του ΔΣ απεριόριστη που σημαίνει ευθύνη και με την προσωπική τους περιουσία. Η διάταξη είναι αυτή είναι σαν να λέει μη βάζετε υποψηφιότητα για ΔΣ. Οι διατάξεις όλων των προηγούμενων νόμων κάλυπταν επαρκώς το θέμα.
Άρθρο 16 παράγραφος 11.
Γενικός Διευθυντής: Το θέμα ρυθμίζεται ολοκληρωμένα από τον ισχύοντα νόμο 2810/2000 χωρίς καταναγκασμούς και αφήνεται στα χέρια των συνεταίρων.
Άρθρο 17 παράγραφος 1.
Η ποσόστωση γυναικών είναι απαράδεκτη για επιχειρήσεις. Τα μέλη είναι ισότιμα ως συνέταιροι και δεν νοείται πλαφόν στον αριθμό των υποψηφίων και των εκλεγομένων.
Άρθρο 27
Ο Ν.4015/2011 και 2810/2000 προέβλεπε τη δυνατότητα θέσης σε καθεστώς «λύσης και εκκαθάρισης» για όσες ΕΑΣ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις, με απόφαση της Γενικής τους Συνέλευσης, με την πλειοψηφία των δύο τρίτων των μελών τους.
Μέχρι σήμερα, υφίστανται τεχνικά προβλήματα που δημιουργούν κώλυμα στη σύνταξη των κατακυρωτικών πράξεων των πλειστηριασμών ακινήτων, με αποτέλεσμα να μη είναι δυνατό να προχωρήσει η εκκαθάριση προς το συμφέρον όλων (Δημοσίου, ΙΚΑ, Εργαζομένων, Τραπεζικών ιδρυμάτων).
Αυτά είναι τα εξής:
· Απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
· Απαιτείται χορήγηση φορολογικής ενημερότητας
· Απαιτείται χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας
Αν υπήρχε δυνατότητα προσκόμισης αυτών, προφανώς δεν θα υπήρχε και λόγος εκκαθάρισης. Να ξεκαθαρισθεί ρητά ότι ο εκούσιος πλειστηριασμός με βάση τους παραπάνω νόμους ακολουθεί τις διατάξεις του αναγκαστικού πλειστηριασμού.
· Επί πλέον είναι απαραίτητη η χορήγηση δυνατότητας στους εκκαθαριστές για να διεκπεραιώσουν τη διαδικασία της εκκαθάρισης, ως ο Νόμος ορίζει, να ανοίξει ειδικός «Τραπεζικός Λογαριασμός» που να είναι ακατάσχετος και στον οποίο να κατατίθεται το προϊόν της εκκαθάρισης για εξόφληση των ληξιπροθέσμων λογαριασμών της υπό εκκαθάριση οργάνωσης.
Στο προτεινόμενο σχέδιο Νόμου, παρά τη σειρά εκκαθάρισης σύμφωνα με τον ΚΠΔ, υφίσταται το ίδιο πρόβλημα. Δεν είναι δυνατό ο Νόμος να σε οδηγεί σε εκκαθάριση και να μη σε αφήνει να τη διεκπεραιώσεις.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ
Με απόφαση του Υπουργού ΑΑΤ, που θα εκδοθεί εντός τριμήνου από την ψήφιση του παρόντος, ο ΕΛΓΑ , από την επιχορήγηση επί των εσόδων του έτους 2011 για τη ΓΕΣΑΣΕ και του έτους 2013 για την ΠΑΣΕΓΕΣ, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 14 του Ν. 4015/2011, θα καταβάλει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της ΠΑΣΕΓΕΣ και της ΓΕΣΑΣΕ προς το Ελληνικό Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς και τις δεδουλευμένες αποδοχές και αμοιβές συνολικά των εργαζομένων και των εξωτερικών της συνεργατών και τις αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων. Μια άλλη εναλλακτική λύση θα είναι η μετάταξη των συνεταιριστικών υπαλλήλων που οι οργανώσεις τους έχουν οδηγηθεί σε εκκαθάριση ή βρίσκονται υπό απόλυση, όπως παράδειγμα οι υπάλληλοι της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Με τιμή
Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΚ
Παναγιώτης Πεβερέτος
Σε ότι αφορά το Νομοσχέδιο για τους Συνεταιρισμούς δεν έγινε ουσιαστικός οργανωμένος διάλογος με τις Συνεταιριστικές Οργανώσεις και φορείς τους που θα οδηγούσε σε ένα απλό λειτουργικό, με σεβασμό στις Συνεταιριστικές Αρχές νομικό πλαίσιο. Στην πράξη νομοθετούνε για τους συνεταιρισμούς χωρίς τους συνεταιρισμούς.
Αν δεν δούμε – ανιχνεύσουμε τις αιτίες-λόγους που οι συνεταιρισμοί δεν αναπτύχθηκαν όπως μπορούσαν και έπρεπε στη χώρα μας, αντίθετα απαξιώθηκαν σε μεγάλο βαθμό, δεν θα δημιουργήσουμε εκείνο το νομοθετικό πλαίσιο που θα τους απελευθερώνει – και θα δίνει την ώθηση που χρειάζονται για την ανάπτυξή τους.
Πολλοί είναι οι λόγοι θα αναφέρω τους σημαντικότερους :
Η ποδηγέτηση των συνεταιρισμών από το κράτος που τους χρησιμοποιούσε κατά βούληση ( π.χ. για πολλά χρόνια υποχρεωτική κατάθεση χρημάτων τους άτοκα στην ΑΤΕ, παρέμβαση των συνεταιρισμών σε συγκέντρωση αδιάθετων προϊόντων με εντολή κράτους χωρίς πληρωμή από αυτό κ.α.). Αυτή η αντιμετώπιση δημιούργησε την αντίληψη στους αγρότες ότι ο Συνεταιρισμός δεν είναι τίποτε άλλο παρά από το μακρύ χέρι του κράτους. Δεν τους ένιωσαν σαν δικές τους επιχειρήσεις,
2. Η συνεχής αλλαγή της νομοθεσίας περί συνεταιρισμών είτε με τροποποιήσεις ( το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο έχει υποστεί 35 τροποποιήσεις) είτε με αντικατάσταση αυτής η οποία τελικά δημιουργεί ανταγωνιστικό μειονέκτημα στις συνεταιριστικές επιχειρήσεις ενώ δίνει το πλεονέκτημα σε άλλες επιχειρήσεις να λειτουργήσουν χωρίς δεσμεύσεις και μάλιστα σε σταθερό νομικό πλαίσιο (ΝΟΜΟΣ 2190/1920 Περί Ανωνύμων Εταιρειών. ) Στη Δανία για παράδειγμα που διαθέτει ένα από τα πιο ανεπτυγμένα συνεταιριστικά κινήματα του κόσμου, δεν υπάρχει συνεταιριστικός νόμος που να διέπει τη δημιουργία και τη λειτουργία των συνεταιρισμών.
Ο κομματικός παρεμβατισμός ή κομματικοποίηση των Συνεταιρισμών από την εκλογή των ΔΣ μέχρι την διαχείρισή τους (αχρείαστες προσλήψεις κλπ)
Η ευθύνη των αγροτών που δεν αντιστάθηκαν στα κελεύσματα των κομμάτων και του κράτους αλλά στη μεγάλη πλειοψηφία των ΔΣ έπαιξαν το ρόλο του κομματάρχη.
ΚΑΤ’ ΑΡΘΡΟ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Το άρθρο 4 Για τη σύσταση ΑΣ απαιτείται η σύνταξη καταστατικού και η υπογραφή του από τριάντα τουλάχιστον πρόσωπα. Αυτό δυσκολεύει τη σύσταση των συνεταιρισμών και ιδιαιτέρα από νέους αγρότες όπως και για ορισμένους κλάδους
(θερμοκήπια, κτηνοτροφία κ.α.) Σε όλες τις χώρες της Ε.Ε. ο ελάχιστος αριθμός σύστασης είναι κάτω του 10.
Άρθρο 8
Υποχρεούται το μέλος του συνεταιρισμού να παραδίδει το 80% τουλάχιστον της ετήσιας παραγωγής στο συνεταιρισμό. Αυτή η υποχρέωση είναι λάθος και πρέπει να ρυθμίζεται από το καταστατικό του συνεταιρισμού και τη Γενική του Συνέλευση.
Άρθρο 12 παράγραφος 7.
ΑΣ με 150 μέλη και άνω να συγκροτεί αντιπροσωπευτική ΓΣ της οποίας τα μέλη θα είναι το 20% του συνόλου των μελών, το 15% από 150 έως 500, το 10% έως 1000 και το 5% από 1000 και άνω μέλη. Η διάταξη όπως προτείνεται καθιστά δύσκολή έως αδύνατη τη λειτουργία της ΓΣ ιδίως όταν χρειάζεται αυξημένη απαρτία.
Άρθρο 16 παράγραφος 1.
Οι συνεταιρισμοί είναι επιχειρήσεις και γι αυτό πρέπει να μην εμποδίζεται η εκλογή των επιτυχημένων μελών ΔΣ . Είναι αδιανόητο για κάθε επιχείρηση. Απαγορεύει ο νόμος την εκλογή των επιτυχημένων Διοικητικών Συμβούλων, όπως για παράδειγμα ΕΑΣ Αιγίου – εξαγωγές σταφίδας, Συνεταιρισμός Αργολίδας, ΑΕΣ Κορίνθου κ.α..
Προβλέπεται ότι ο αριθμός των σταυρών προτίμησης να μην υπερβαίνει το 1/3 του όλου αριθμού των μελών του Διοικητικού ή του εποπτικού Συμβουλίου. Αυτό μας επαναφέρει σε ένα αρρωστημένο κομματισμό και στην αντίληψη ότι ο συνεταιρισμός δεν είναι επιχείρηση αλλά πολιτική ομάδα ή συνδικάτο. Ζητάμε να μείνει όπως έχει στο νόμο 4015/2011.
Άρθρο 16 παράγραφος 7: Η ευθύνη « προσωπικά και εις ολόκληρο» υπάρχει μόνο στις ομόρρυθμες εταιρείες. Είναι τραγελαφικό η ευθύνη για υποχρεώσεις προς τρίτους του συνεταιρισμού να είναι επικουρικοί και περιορισμένοι, ενώ για τα μέλη του ΔΣ απεριόριστη που σημαίνει ευθύνη και με την προσωπική τους περιουσία. Η διάταξη είναι αυτή είναι σαν να λέει μη βάζετε υποψηφιότητα για ΔΣ. Οι διατάξεις όλων των προηγούμενων νόμων κάλυπταν επαρκώς το θέμα.
Άρθρο 16 παράγραφος 11.
Γενικός Διευθυντής: Το θέμα ρυθμίζεται ολοκληρωμένα από τον ισχύοντα νόμο 2810/2000 χωρίς καταναγκασμούς και αφήνεται στα χέρια των συνεταίρων.
Άρθρο 17 παράγραφος 1.
Η ποσόστωση γυναικών είναι απαράδεκτη για επιχειρήσεις. Τα μέλη είναι ισότιμα ως συνέταιροι και δεν νοείται πλαφόν στον αριθμό των υποψηφίων και των εκλεγομένων.
Άρθρο 27
Ο Ν.4015/2011 και 2810/2000 προέβλεπε τη δυνατότητα θέσης σε καθεστώς «λύσης και εκκαθάρισης» για όσες ΕΑΣ συνέτρεχαν οι προϋποθέσεις, με απόφαση της Γενικής τους Συνέλευσης, με την πλειοψηφία των δύο τρίτων των μελών τους.
Μέχρι σήμερα, υφίστανται τεχνικά προβλήματα που δημιουργούν κώλυμα στη σύνταξη των κατακυρωτικών πράξεων των πλειστηριασμών ακινήτων, με αποτέλεσμα να μη είναι δυνατό να προχωρήσει η εκκαθάριση προς το συμφέρον όλων (Δημοσίου, ΙΚΑ, Εργαζομένων, Τραπεζικών ιδρυμάτων).
Αυτά είναι τα εξής:
· Απαιτείται πιστοποιητικό ΕΝΦΙΑ
· Απαιτείται χορήγηση φορολογικής ενημερότητας
· Απαιτείται χορήγηση ασφαλιστικής ενημερότητας
Αν υπήρχε δυνατότητα προσκόμισης αυτών, προφανώς δεν θα υπήρχε και λόγος εκκαθάρισης. Να ξεκαθαρισθεί ρητά ότι ο εκούσιος πλειστηριασμός με βάση τους παραπάνω νόμους ακολουθεί τις διατάξεις του αναγκαστικού πλειστηριασμού.
· Επί πλέον είναι απαραίτητη η χορήγηση δυνατότητας στους εκκαθαριστές για να διεκπεραιώσουν τη διαδικασία της εκκαθάρισης, ως ο Νόμος ορίζει, να ανοίξει ειδικός «Τραπεζικός Λογαριασμός» που να είναι ακατάσχετος και στον οποίο να κατατίθεται το προϊόν της εκκαθάρισης για εξόφληση των ληξιπροθέσμων λογαριασμών της υπό εκκαθάριση οργάνωσης.
Στο προτεινόμενο σχέδιο Νόμου, παρά τη σειρά εκκαθάρισης σύμφωνα με τον ΚΠΔ, υφίσταται το ίδιο πρόβλημα. Δεν είναι δυνατό ο Νόμος να σε οδηγεί σε εκκαθάριση και να μη σε αφήνει να τη διεκπεραιώσεις.
ΤΡΟΠΟΛΟΓΙΑ
Με απόφαση του Υπουργού ΑΑΤ, που θα εκδοθεί εντός τριμήνου από την ψήφιση του παρόντος, ο ΕΛΓΑ , από την επιχορήγηση επί των εσόδων του έτους 2011 για τη ΓΕΣΑΣΕ και του έτους 2013 για την ΠΑΣΕΓΕΣ, όπως αυτή προβλέπεται στο άρθρο 14 του Ν. 4015/2011, θα καταβάλει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές της ΠΑΣΕΓΕΣ και της ΓΕΣΑΣΕ προς το Ελληνικό Δημόσιο και τους Φορείς Κοινωνικής Ασφάλισης, καθώς και τις δεδουλευμένες αποδοχές και αμοιβές συνολικά των εργαζομένων και των εξωτερικών της συνεργατών και τις αποζημιώσεις απόλυσης των εργαζομένων. Μια άλλη εναλλακτική λύση θα είναι η μετάταξη των συνεταιριστικών υπαλλήλων που οι οργανώσεις τους έχουν οδηγηθεί σε εκκαθάριση ή βρίσκονται υπό απόλυση, όπως παράδειγμα οι υπάλληλοι της ΠΑΣΕΓΕΣ.
Με τιμή
Ο Πρόεδρος του ΔΣ του ΣΕΚ
Παναγιώτης Πεβερέτος