Ευαγγελία Πρωτονατάριου Δεϊλάκη: Η γυναίκα που έσωσε την παλιά πόλη του Ναυπλίου

 Σημαντική και καθοριστική ηταν η προσφορά της Ευαγγελία Πρωτονατάριου Δεϊλάκη στη διατήρηση του ιστορικού κέντρου στο Ναύπλιο. 

Η Ευαγγελία Πρωτονατάριου Δεϊλάκη γεννήθηκε το 1931, σπούδασε αρχαιολογία και το 1956 έρχεται σαν αρχαιολόγος στο Ναύπλιο.

Το 1962 ΦΕΚ καθορίζει τα όρια της πόλης ως «ιστορικό διατηρητέο μνημείο»
1964 Χάρτα της Βενετίας προστασία της Αρχιτεκτονικής Κληρονομιάς . Πρόκειται για ένα κείμενο που έχει να κάνει με την αποκατάσταση μνημείων και κτηρίων γενικότερα

Το 1964-1965 αναπληρώτρια έφορος στο Ναύπλιο. Το 1969 -1973 έφορος στην αρχαιολογική υπηρεσία του Ναυπλίου με αρμοδιότητες στους νομούς Αργολίδας και Κορινθίας. Οι κάτοικοι της πόλης βλέπουν με καχυποψία τις παρεμβάσεις της Δεϊλάκη στο ιστορικό κέντρο. Δίνει εντολή στους φύλακες κάθε μέρα να επιτηρούν τα κτήρια και να αναφέρουν εργασίες. Στέλνει στα δικαστήρια κατοίκους της πόλης που δεν συμμορφώνονται ή κάνουν παρεμβάσεις στα σπίτια ή τα καταστήματα χωρίς άδεια. Ασκεί έλεγχο καθημερινό για να μην αλλοιωθεί η αρχιτεκτονική της πόλης. Ο εμπορικός σύλλογός Ναυπλίου κάνει τριήμερη απεργία διαμαρτυρίας για τον έλεγχο της αρχαιολογίας. !!!!!!!!!!

Το 1968 πιστεύει ότι το κτήριο της Ακροναυπλίας δεν πρέπει να κατεδαφιστεί αλλά να γίνει Βυζαντινό Μουσείο της περιοχής της Αργολίδας και το προτείνει στο Υπουργείο. Δυστυχώς δεν ακούστηκε. Το Βυζαντινό Μουσείο ολοκληρώνεται φέτος στους στρατώνες του Καποδίστρια στο Άργος μετά από 48 χρόνια.

Το 1973 -1974 παίρνει δυσμενή μετάθεση για το Βόλο επειδή έβαζε εμπόδια στην ολοκλήρωση των σχεδίων του Ελληνικού Οργανισμού Τουρισμού (ΕΟΤ) για συνολική παρέμβαση στο βράχο της Ακροναυπλίας. Ο αρχικός σχεδιασμός προέβλεπε δύο ξενοδοχεία στην Ακροναυπλία. Τουλάχιστον με τη στάση της δεν υλοποιήθηκε η κατασκευή του δεύτερου ξενοδοχειακού συγκροτήματος.
1974 Επανέρχεται στο Ναύπλιο όταν έχουν αρχίσει οι εργασίες κατασκευής του Ξενία Παλλάς. .
Υπηρέτησε στο Ναύπλιο μέχρι το 1977 με ευθύνη και των δύο νομών Αργολίδας και Κορινθίας με δεκάδες σημαντικές ανασκαφές και δημοσιεύσεις.

Σημαντικές ανασκαφές:

• η ανακάλυψη και ανασκαφή του μικρού θεάτρου στην Παλαιά Επίδαυρο
• ανασκαφές του Θολωτού μυκηναϊκού τάφου στην Kαζάρμα
• ανασκαφές του μυκηναϊκού νεκροταφείου της Ναυπλίας
• ανασκαφές του νεολιθικού οικισμού στα Δενδρά των μεσοελλαδικών τύμβων του Άργους και του Ασκληπιείου Φενεού.

Από το 1978 μέχρι την ημέρα που πήρε σύνταξη 1991 υπηρέτησε σε υπηρεσίες στην Αθήνα του Υπουργείου Πολιτισμού.

24 Ιουλίου 2002 σε ηλικία 71 χρονών απεβίωσε.
(απόσπασμα από συζήτηση στις 9-5-2016 με τους μαθητές στο Β Γυμνάσιο Ναυπλίου στο πλαίσιο περιβαλλοντικού προγράμματος με θέμα την ενετοκρατία)

Χαράλαμπος Αντωνιάδης