Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου ο παλαιότερος Ναός του Κρανιδίου

Ιερός Ναός Αγίου Γεωργίου Κρανιδίου ήταν κάποτε ενοριακός,  λειτουργεί σήμερα περιστασιακά. Βρίσκεται στη νότια πλευρά του λόφου της Μπαρδούνιας.

Αρχικά κτίστηκε μια μικρότερη εκκλησία ως ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον Άγιο Γεώργιο, όταν ο Τουρκαλβανός χιλίαρχος Χαμήλ Τζαφερή Αγάς εισέβαλε για εκδίκηση στο Κρανίδι, για να τιμωρήσει τις προνομιούχες Κρανιδιώτικες οικογένειες, που αθέτησαν προκλητικά την προσήλωση τους στο Σουλτάνο.

Τότε οι περισσότερες Κρανιδιώτικες οικογένειες κατέφυγαν για να σωθούν στις Σπέτσες και όταν επέστρεψαν στο Κρανίδι ξεκίνησαν να κτίσουν ένα παρεκκλήσι προς τιμήν του Αγίου Γεωργίου, επειδή την ημέρα της γιορτής του σώθηκαν (23 Απρίλη 1772). Ο μικρός αυτός ναός αποπερατώθηκε το 1785 στο χώρο που είχε στρατοπεδεύσει ο Τουρκαλβανός χιλίαρχος με 200 Τουρκαλβανούς στρατιώτες και αναζητούσε τρόπο να εκδικηθεί τους Κρανιδιώτες. Στο σημερινό μεγάλο ναό σώζεται στη δυτική είσοδο μια επιγραφή που αναφέρει: << Έναρξις του Ναού του Αγίου Γεωργίου εγένετο εν Κρανιδίω τη 26 Ιουλίου 1870>>. 

Από την επιγραφή αυτή φαίνεται ότι γκρεμίστηκε ο μικρός ναός και το 1870 ξεκίνησε η διαδικασία ανέγερσης της σημερινής Εκκλησίας. Μάλιστα η πέτρα που χρησιμοποιήθηκε είναι ειδική παρμένη από την Αίγινα αφού μεταφέρθηκε με καΐκια στην Ερμιόνη και από εκεί με κάρα στο Κρανίδι. 

Ο ρυθμός του ναού είναι ιδιόρρυθμη και σταυρεπίστεγη βασιλική όπως λέγουν οι ειδικοί. Υπάρχουν μόνο τρείς ναοί σε όλη την Ελλάδα σε αυτό τον ρυθμό και με τα ίδια υλικά κτισμένα δηλαδή με πέτρα του χρώματος του Αγίου Γεωργίου.

Μέσα στο ναό διασώζονται πολλές εικόνες που χρονολογούνται από τον 17ο και 18ο αιώνα ενώ η εικόνα του Αγίου Γεωργίου είναι καλυμμένη με επένδυση από καθαρό ασήμι (το λεγόμενο πουκάμισο) και είναι δωρεά των παλιών ναυτικών των επονομαζόμενων γκαγκαβιέρηδων ή σφουγγαράδων που ήταν αρκετοί κατά τον 19ο αιώνα στο Κρανίδι. 

Επίσης διασώζεται ως κειμήλιο του ναού ένας χρυσοΰφαντος επιτάφιος θρήνος που τον είχαν φέρει οι παλιοί ναυτικοί Κρανιδιώτες των ιστιοφόρων από την Οδησσό. 

Ακόμη στη νότια μεσαία πύλη υπάρχει ηλιακό ρολόι τοίχου ενώ ιδιαίτερη εντύπωση προξενούν στον επισκέπτη οι αγιογραφίες εντός του ναού με γαιοχρώματα και αυγό που είναι ανεξίτηλα στον πανδαμάτορα χρόνο. 

Ένα άλλο αξιοσημείωτο στοιχείο είναι η σωζόμενη πλάκα με επιγραφή στο χωνευτήρι εντός του Ιερού Βήματος. Φαίνεται ότι στο σημείο εκείνο είχε ταφεί κάποιος ιερέας του ναού, γεγονός σύνηθες στα παλαιότερα χρόνια.