Πολλές μέρες πριν μικροί και μεγάλοι έτρεχαν να μαζέψουν ξερά κλαδιά, τα καραμπούσια όπως τα έλεγαν ή σφερδούκλια, αλλά κι ότι άλλο έβρισκαν που να καίγεται τα συγκέντρωναν, για να παραβγούν στο ποιος θα ανάψει τη μεγαλύτερη φωτιά έξω από το σπίτι του. Ο καθένας έριχνε στη φωτιά κάτι σχετικό με τη δουλειά που έκανε. Ο ψαράς κομμάτι απ` το παλιό δίχτυ, ο ναυτικός σπασμένο σανίδι απ` το πλεούμενο του, ο γεωργός κλαδί ελιάς και μεστωμένο στάχυ και η αφέντρα του σπιτιού, έριχνε το μαγιοστέφανο με την ευχή: «Χάρη να βρούνε αμέτρητη απ` της φωτιάς τη φλογερή τη δύναμη».
«Σιν Γιάννη ψώρεσε» έλεγαν τη γιορτή οι Ερμιονίτες
Η περιοχή φεγγοβολούσε από άκρη σε άκρη, από γειτονιά σε γειτονιά και ιδιαίτερα στους μόλους των Μαντρακιών και του λιμανιού οι φωτιές σχημάτιζαν ένα φανταστικό και μοναδικό θέαμα. Αγόρια μικρά και μεγάλα, καθώς και άνδρες πηδούσαν τις φωτιές και στη συνέχεια έπεφταν στη θάλασσα. Όταν το ξεφάντωμα αυτής της βραδιάς έφτανε στο τέλος του με το σβήσιμο της φωτιάς, οι κοπέλες άρπαζαν τα κανάτια και μέσα στο σκοτάδι πήγαιναν στο καλογερικό πηγάδι να τα γεμίσουν με το αμίλητο νερό και το έφερναν στο σπίτι και το άδειαζαν σε ένα ανοιχτόλαιμο λαγήνι. Στη συνέχεια καθεμιά έριχνε κρυφά μέσα σ` αυτά το προσωπικό της αντικείμενο, ένα ριζικάρι. Άλλη καρφίτσα, άλλη σκουλαρίκι, άλλη δαχτυλίδι, ή κάποιο κλειδί που θα ξεκλείδωνε την τύχη της με την ευχή ότι της φανέρωνε καλόδεχτο σημάδι γι` αυτόν με τον οποίο λαχταρούσε να σμίξει και να περάσει τη ζωή μαζί του. Σκέπαζαν το λαγήνι με ένα κόκκινο πανί και η καθεμιά γύριζε σπίτι της και ονειρευόταν ό,τι επιθυμούσε η ψυχή της. Την άλλη μέρα το μεσημέρι όλες συγκεντρωμένες πάνω από το λαγήνι περίμεναν με αγωνία τι θα τους βγάλει το εφτάχρονο αγόρι που είχαν διαλέξει όλες μαζί. Το αγόρι έβαζε το δεξί του χέρι μέσα στο λαγήνι με το αμίλητο νερό και έβγαζε το ριζικάρι της κάθε κοπέλας που η ίδια είχε ρίξει. Πριν το βγάλει να δει ποιας ήταν, η καθεμιά έλεγε ένα τετράστιχο όμορφα ταιριασμένο για τις χάρες του έρωτα:
Όταν τέλειωνε το τραγούδι, άνοιγε τη χούφτα του και φαινόταν ποιας ήταν το ριζικάρι κι αν ταίριαζε με τα σκιρτήματα της καρδιάς. Τέλος όλες οι κοπέλες, αφού ξεπλένονταν με το αμίλητο νερό που το αγοράκι έριχνε από το λαγήνι λίγο – λίγο στις χούφτες τους, ξεκινούσαν για τα σπίτια τους, περιμένοντας την επαλήθευση της προφητείας. Όλα αυτά διαδραματίζονται κάθε καλοκαίρι στις 23 Ιουνίου το βράδυ , με τη συμμετοχή πολλών μικρών παιδιών και νέων της περιοχής, κάτω από τους ήχους της παραδοσιακής μουσικής και με πολύ χορό.
Η εκδήλωση ξεκινάει με τους λαμπαδηδρόμους οι οποίοι διασχίζουν τα στενά και θα καταλήξουν στην ιχθυόσκαλα της Κοιλάδας που έχει επιλεχθεί ως χώρος της εκδήλωσης. Στη συνέχεια έχουμε την αναπαράσταση των παλιών επαγγελμάτων από τα μικρά παιδιά. Ακολουθεί το δρώμενο του εθίμου και τελειώνει με το πήδημα της φωτιάς από μικρούς και μεγάλους. Σημαντική θέση στη βραδιά έχει και η συμμετοχή του χορευτικού τμήματος της Δημοτικής Κοινότητας.
«Σιν Γιάννη ψώρεσε» έλεγαν τη γιορτή οι Ερμιονίτες
Η περιοχή φεγγοβολούσε από άκρη σε άκρη, από γειτονιά σε γειτονιά και ιδιαίτερα στους μόλους των Μαντρακιών και του λιμανιού οι φωτιές σχημάτιζαν ένα φανταστικό και μοναδικό θέαμα. Αγόρια μικρά και μεγάλα, καθώς και άνδρες πηδούσαν τις φωτιές και στη συνέχεια έπεφταν στη θάλασσα. Όταν το ξεφάντωμα αυτής της βραδιάς έφτανε στο τέλος του με το σβήσιμο της φωτιάς, οι κοπέλες άρπαζαν τα κανάτια και μέσα στο σκοτάδι πήγαιναν στο καλογερικό πηγάδι να τα γεμίσουν με το αμίλητο νερό και το έφερναν στο σπίτι και το άδειαζαν σε ένα ανοιχτόλαιμο λαγήνι. Στη συνέχεια καθεμιά έριχνε κρυφά μέσα σ` αυτά το προσωπικό της αντικείμενο, ένα ριζικάρι. Άλλη καρφίτσα, άλλη σκουλαρίκι, άλλη δαχτυλίδι, ή κάποιο κλειδί που θα ξεκλείδωνε την τύχη της με την ευχή ότι της φανέρωνε καλόδεχτο σημάδι γι` αυτόν με τον οποίο λαχταρούσε να σμίξει και να περάσει τη ζωή μαζί του. Σκέπαζαν το λαγήνι με ένα κόκκινο πανί και η καθεμιά γύριζε σπίτι της και ονειρευόταν ό,τι επιθυμούσε η ψυχή της. Την άλλη μέρα το μεσημέρι όλες συγκεντρωμένες πάνω από το λαγήνι περίμεναν με αγωνία τι θα τους βγάλει το εφτάχρονο αγόρι που είχαν διαλέξει όλες μαζί. Το αγόρι έβαζε το δεξί του χέρι μέσα στο λαγήνι με το αμίλητο νερό και έβγαζε το ριζικάρι της κάθε κοπέλας που η ίδια είχε ρίξει. Πριν το βγάλει να δει ποιας ήταν, η καθεμιά έλεγε ένα τετράστιχο όμορφα ταιριασμένο για τις χάρες του έρωτα:
Ανοίγουμε τον Κλήδονα
με τα` Αι Γιαννιού τη χάρη
κι όποια έχει καλό ριζικό
να δώσει να το πάρει.
Όταν τέλειωνε το τραγούδι, άνοιγε τη χούφτα του και φαινόταν ποιας ήταν το ριζικάρι κι αν ταίριαζε με τα σκιρτήματα της καρδιάς. Τέλος όλες οι κοπέλες, αφού ξεπλένονταν με το αμίλητο νερό που το αγοράκι έριχνε από το λαγήνι λίγο – λίγο στις χούφτες τους, ξεκινούσαν για τα σπίτια τους, περιμένοντας την επαλήθευση της προφητείας. Όλα αυτά διαδραματίζονται κάθε καλοκαίρι στις 23 Ιουνίου το βράδυ , με τη συμμετοχή πολλών μικρών παιδιών και νέων της περιοχής, κάτω από τους ήχους της παραδοσιακής μουσικής και με πολύ χορό.
Η εκδήλωση ξεκινάει με τους λαμπαδηδρόμους οι οποίοι διασχίζουν τα στενά και θα καταλήξουν στην ιχθυόσκαλα της Κοιλάδας που έχει επιλεχθεί ως χώρος της εκδήλωσης. Στη συνέχεια έχουμε την αναπαράσταση των παλιών επαγγελμάτων από τα μικρά παιδιά. Ακολουθεί το δρώμενο του εθίμου και τελειώνει με το πήδημα της φωτιάς από μικρούς και μεγάλους. Σημαντική θέση στη βραδιά έχει και η συμμετοχή του χορευτικού τμήματος της Δημοτικής Κοινότητας.
Την οργάνωση της εκδήλωσης έχει σήμερα ο Πολιτιστικός Σύλλογος Φράγχθι
