Tην 15 Αυγούστου 2016 πανηγυρίζει μεγαλοπρεπώς ο Βυζαντινός Ιερός Ναός της Κοιμήσεως της Θεοτόκου στην περιοχή της Αγίας Τριάδος Μέρμπακα του Δήμου Ναυπλιέων.
Με ένα ιδιαίτερο τρόπο τιμάται η εορτή της Παναγίας στην περιοχή Αγίας Τριάδος (Βούζη), του δήμου Ναυπλίου. Την προπαραμονή της εορτής της Κοιμήσεως της Θεοτόκου, μεταφέρεται η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας από τον νέο Ναό της Αγίας Τριάδος, στην βυζαντινή Εκκλησία της κοιμήσεως του 11ου αιώνα.
Μετά το τέλος της εσπερινού ,ο Ιερέας μαζί με τους πιστούς με λιτανεία μεταφέρουν την θαυματουργή εικόνα της κοιμήσεως της Παναγίας στον παλαιό ναό, που γιορτάζει. Μετά την ολοκλήρωσή της λιτανείας ψάλλονται τα εγκώμια στην Υπεραγία Θεοτόκο στον Βυζαντινό ναό. Τον εσπερινό και την παράκληση στην Θεοτόκο τέλεσαν ο πρωτοπρεσβύτερος π. Γεώργιος Μητροσύλης κι ο ιερέας π. Ιωάννης Μυτροσύλης. Η εικόνα θα παραμένει στον βυζαντινό Ναό μέχρι και την κυριώνυμη .
Στο ωραίο και ιστορικό χωριό της Αγίας Τριάδος( Μέρμπακα ) βρίσκεται ένας βυζαντινός ναός, εξαίρετης αρχιτεκτονικής τεχνοτροπίας και μεγάλης ιστορικής αξίας. Είναι ο ναός της Κοίμησης της Θεοτόκου, ή απλά της Παναγίας. Ο ναός αυτός είναι από τους πιο αξιόλογους βυζαντινούς ναούς της περιόδου των Κομνηνών, και σύμφωνα με την άποψη της ερευνήτριας Ντιάνας Αντωνακάτου . Ο Γεώργιος Σωτηρίου, περιγράφοντας τον ναό, λέει πως είναι «...σύνθετος τετρακιόνιος, με πρισματικό τρούλλο, με νάρθηκα και κομψά προστώα, προ της δυτικής εισόδου και των πλαγίων πυλών. Τους τοίχους του ναού περιθέουν ζωφόροι από κεραμικούς μαιάνδρους».
Ο Χαράλαμπος Μπούρας, δηλώνει εμφατικά πως ο ναός της Παναγίας του Βούζη «είναι από τις γνωστότερες και ομορφότερες εκκλησίες της Ελλάδας, σταυροειδούς τύπου, με τρούλο που είναι διατηρημένος σε εξαιρετική κατάσταση». Είναι ενδιαφέρον ότι βρίσκει γοτθικές επιρροές στην αρχιτεκτονική του ναού και στα διακοσμητικά στοιχεία των εξωτερικών τοίχων. Και συνεχίζει λέγοντας πως «ένα χαρακτηριστικό στοιχείο της εκκλησίας είναι η απουσία λευκού μαρμάρου, ενώ έχει χρησιμοποιηθεί σκαλιστός πωρόλιθος για όλα τα γλυπτά αρχιτεκτονικά στοιχεία». Ένα από τα σπουδαία στοιχεία του ναού είναι και το ηλιακό ρολόϊ του, για το οποίο έχουν πραγματοποιηθεί και δημοσιευθεί αρκετές και ενδιαφέρουσες μελέτες, ελλήνων και ξένων ειδικών. Κτήτορας του Βυζαντινού ναού που αποτέλεσε το καθολικό μέσα σε Βυζαντινή μονή ήταν ο κτήτορας της Αγίας Μονής Άριας, κοντά στο Ναύπλιο,ο Επίσκοπος Άργους και Ναυπλίου Λέων (1143-1157). Το νέο αυτό μοναστήρι έμεινε στη συνείδηση της τοπικής εκκλησιαστικής ιστορίας με το όνομα «Παναγία του Βούζη».
Η επωνυμία «Βούζη» ήταν προφανώς το ειδικό τοπωνύμιο της περιοχής, που πιθανότατα δόθηκε στον τόπο από τον άρχοντα, στην ιδιοκτησία του οποίου ανήκε η περιοχή. Ο Γεώργιος Σωτηρίου και ο Γεώργιος Χώρας, δέχονται ότι η Παναγία του Βούζη θα πρέπει μάλλον να κτίσθηκε πριν (ή γύρω από) το 1144, ενώ η Gisèle Hadji-Minaglou και ο A. Struck προτείνουν εποχή ίδρυσης λίγο μετά το 1150. Η Theodora MacKay και η Diana Wright, παρατηρώντας την μορφή των κιόνων, καθώς και τα εντοιχισμένα διακοσμητικά κεραμεικά κύπελλα (ceramic bowls), πιστεύουν οτι ο ναός και το μοναστήρι πρέπει να κτίσθηκαν κατά το δεύτερο μισό του 13ου αι. Το 1277 έρχεται και κάνει έδρα του το μοναστήρι της Παναγίας του Βούζη ο Λατίνος Επίσκοπος Wilhelm von Moerbeke. Ο χρόνος της παραμονής του στο Μέρμπακα παραμένει μέχρι σήμερα ένα μυστήριο. Σε κατοπινά χρόνια, την εποχή της Β' Ενετοκρατίας (1686-1715), ίσως το 1691, το μοναστήρι γίνεται κατ' αρχάς μετόχιο της κοντινής Ιεράς Μονής του Αγ. Θεοδοσίου, διατηρώντας όμως δική του περιουσία. Κατόπιν παραχωρείται από τον Δόγη της Βενετίας Φραγκίσκο Μοροζίνη στον Επίσκοπο Ρεθύμνης Αθανάσιο Χορτάτση, ο οποίος κατοικούσε την εποχή εκείνη στην Πελοπόννησο.
Από το 1715 και μέχρι το 1770 το μοναστήρι της Παναγίας του Βούζη γίνεται έδρα του μητροπολίτη Άργους, ο οποίος αναγκάσθηκε να αφήσει την φυσική του έδρα, λόγω πιέσεων που ασκούσαν σ' αυτόν οι Τούρκοι κατακτητές. Το γεγονός ότι το μοναστήρι αυτό στο Βούζη έγινε έδρα Μητροπόλεως, αποδεικνύει ότι θα πρέπει να βρίσκονταν σε μεγάλη ακμή, κυρίως όσον αφορά την κτιριακή του υποδομή και την οικονομική του κατάσταση. Από το 1770 και ύστερα αρχίζει το ξεπούλημα όλης της περιουσίας. Ανεξακρίβωτη πληροφορία λέει πως το μοναστήρι πυρπολήθηκε από τους Τούρκους, ίσως το 1825, κατά την διάρκεια του Μεγάλου Αγώνα. Στα 1833 το μοναστήρι υπάρχει ακόμη, αν και θεωρείται «μονή διαλελυμένη», χωρίς όμως κελλιά, χωρίς μοναχούς και με ελάχιστη περιουσία (20 στρέμματα περιβόλι με 30 διάφορα καρποφόρα δένδρα), την οποία νέμεται ο τότε Πρωτοσύγκελλος Άργους Αθανάσιος.
Σιγά - σιγά η αίγλη του μοναστηριού ξεπέφτει, η περιουσία του περνά αθόρυβα στα χέρια των κατοίκων του Μέρμπακα και τα διάφορα κτίσματά του καταρρέουν, χωρίς κανείς να φροντίζει πια γι' αυτά. Οι ανασκαφές που πραγματοποιήθηκαν, μέσα στο ναό, κατά την περίοδο 1989-1990, έφεραν στην επιφάνεια μία κρύπτη, που βρίσκεται κάτω από το Ιερό Βήμα, τον στυλοβάτη του παλαιού εικονοστασίου, αλλά και τάφους, κάτω από τον κυρίως ναό και τον νάρθηκα.
