Στην 5838/2-6-2016 Ερώτηση που είχε καταθέσει στη Βουλή ο Βουλευτής Αργολίδας της Νέας Δημοκρατίας κ. Γιάννης Ανδριανός με άλλους βουλευτές του κόμματος με θέμα την έλλειψη προστασία της φέτας και των ελιών Καλαμάτας στη συμφωνία ΕΕ-Νότιας Αφρικής, απάντησε ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων κ. Β. Αποστόλου.
Στην Απάντηση του Υπουργού αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
“Το 2002 το Συμβούλιο της ΕΕ εξουσιοδότησε την Ε. Επιτροπή να εκκινήσει τις διαπραγματεύσεις για μία Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ) με την Αναπτυξιακή Κοινότητα Ν. Αφρικής. Οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν έπειτα από δώδεκα έτη και η συμφωνία μεταξύ των δύο μερών, καθώς Και η ΣΟΕΣ ΕΕ, μονογράφηκε στις 15 Ιουλίου του 2014.
Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Και Τροφίμων, κ. Βαγγέλης Αποστόλου, παρότι είχαν δημιουργηθεί τετελεσμένα, στο πρώτο κιόλας Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας τον Μάρτιο του 2015 έθεσε με παρέμβασή του το θέμα, ζητώντας:
• να “ανοίξει” εκ νέου η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας και
• να συγκληθεί τριμερής Επιτροπή Ελλάδας — Ε. Επιτροπής — Ν .Αφρικής.
Στο επόμενο χρονικό διάστημα, δρομολογήθηκαν από την ελληνική πλευρά συναντήσεις, έγιναν παρεμβάσεις και ξεκίνησε μία διαπραγματευτική διαδικασία, με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει «μπλοκάρει» την εφαρμογή της συμφωνίας. H Ε. Επιτροπή, η οποία είναι εξουσιοδοτημένη για τις συμφωνίες αυτές και δεν δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου ούτε ως προς τον χρόνο ούτε προς το τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, δεν δέχθηκε να “ανοίξει” η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας, επικαλούμενη τον κίνδυνο αποτυχίας υιοθέτησής της.
Τελικά, μετά την τελευταία συνάντηση που είχε o Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Χόγκαν, συμφωνήθηκε ένα κείμενο — δήλωση της Κομισιόν που υιοθετήθηκε και από το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και το οποίο δημιουργεί καλύτερες προοπτικές για την προστασία της φέτας και των άλλων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ) της Χώρας.
Πλέον των ανωτέρω, σημειώνεται από την πρώτη στιγμή που τέθηκε το θέμα της πλήρους προστασίας της ΠΟΠ Φέτας και καθ' όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, από την Ε. Επιτροπή επισημάνθηκε ότι η ονομασία «Φέτα» χρησιμοποιείται ευρέως και για σημαντικό χρονικό διάστημα από τους τοπικούς παραγωγούς στη Ν. Αφρική για το λευκό τυρί που παράγεται σε αυτήν μάλιστα, είναι ευρέως διαδεδομένη στο καταναλωτικό κοινό. Συνεπώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ε. Επιτροπής, η εν λόγω ονομασία βρισκόταν στα πρόθυρα να χαρακτηριστεί γενόσημη (generic) ονομασία. Σε αυτή, λοιπόν, τη διάδοση της ονομασίας “Φέτα” από τοπικούς παραγωγούς, πιθανότατα με ελληνικές ρίζες, έγκειτο και η δυσκολία πλήρους προστασίας της, δηλαδή της απαγόρευσης οποιασδήποτε χρήσης της από άλλους, πλην των Ελλήνων, παραγωγούς. Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία της Πρεσβείας της Ελλάδας, μόνο μία ελληνική εταιρία είναι παρούσα εμπορικά στη Ν. Αφρική, ενώ οι συνολικές μας εξαγωγές σε Φέτα ετησίως κυμαίνονται γύρω στους 11 τόνους (2014 στοιχεία).
Όσον αφορά στην άσκηση «βέτο», επισημαίνεται ότι δεν υπήρξε δεσμευτική πράξη για τη χώρα, ωστόσο υπήρξε και υπάρχει μία ολοκληρωμένη συμφωνία Οικονομικής και Εταιρικής Σχέσης, η οποία θα έπρεπε να “τορπιλιστεί”, υπό την έννοια ότι η άσκηση “βέτο» στην προσωρινή εφαρμογή και υπογραφή μιας ολοκληρωμένης συμφωνίας Οικονομικής και Εταιρικής Σχέσης θα είχε αδιευκρίνιστα αποτελέσματα τόσο ως προς την τύχη της συνολικά όσο και ως προς τον πιθανό στον οποίο αυτή η συμφωνία θα μπορούσε να ισχύσει, δεδομένου ότι θα άνοιγε το “κουτί της Πανδώρας” νέων διεκδικήσεων τόσο από πλευράς χωρών Ν.Αφρικής όσο και από πλευράς άλλων εταίρων της E.E. Ως εκ τούτου, για όλες αυτές τις συνέπειες κατηγορούμενη διεθνώς, δικαίως ή αδίκως, θα ήταν η χώρα μας.
Διευκρινίζεται ότι το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης δεν ήταν ούτε κρατήθηκε κρυφό. Είναι γνωστό από τη λήξη αυτής, όπως είναι γνωστά και τα αποτελέσματα άλλων συμφωνιών π.χ. του Καναδά, της Σιγκαπούρης αλλά και του Βιετνάμ και γι' αυτό τον λόγο, ελήφθησαν όλες οι προαναφερόμενες πρωτοβουλίες. Απλώς, συνέπεσε χρονικά η CETA (Συμφωνία ΕΕ- Καναδά) να έρθει προς νομοτεχνική επεξεργασία και να πέσουν τα “φώτα της δημοσιότητας” περισσότερο σε αυτήν, λόγω και του γνωστού της παρελθόντος.
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί και να ληφθεί υπόψη ότι χωρίς συμφωνία ΕΕ-Ν.Αφρικής, ουδεμία προστασία, ούτε καν αυτή την ατελή, έναντι των καταχρήσεων και επικλήσεων της ονομασίας "Φέτα” που παράγεται στη Ν.Αφρική δεν θα είχε η ΠΟΠ Φέτα της χώρας μας”.
Στην Απάντηση του Υπουργού αναφέρονται μεταξύ άλλων τα εξής:
“Το 2002 το Συμβούλιο της ΕΕ εξουσιοδότησε την Ε. Επιτροπή να εκκινήσει τις διαπραγματεύσεις για μία Συμφωνία Οικονομικής Εταιρικής Σχέσης (ΣΟΕΣ) με την Αναπτυξιακή Κοινότητα Ν. Αφρικής. Οι διαπραγματεύσεις ολοκληρώθηκαν έπειτα από δώδεκα έτη και η συμφωνία μεταξύ των δύο μερών, καθώς Και η ΣΟΕΣ ΕΕ, μονογράφηκε στις 15 Ιουλίου του 2014.
Με την ανάληψη των καθηκόντων της νέας κυβέρνησης, ο Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Και Τροφίμων, κ. Βαγγέλης Αποστόλου, παρότι είχαν δημιουργηθεί τετελεσμένα, στο πρώτο κιόλας Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας τον Μάρτιο του 2015 έθεσε με παρέμβασή του το θέμα, ζητώντας:
• να “ανοίξει” εκ νέου η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας και
• να συγκληθεί τριμερής Επιτροπή Ελλάδας — Ε. Επιτροπής — Ν .Αφρικής.
Στο επόμενο χρονικό διάστημα, δρομολογήθηκαν από την ελληνική πλευρά συναντήσεις, έγιναν παρεμβάσεις και ξεκίνησε μία διαπραγματευτική διαδικασία, με αποτέλεσμα η χώρα μας να έχει «μπλοκάρει» την εφαρμογή της συμφωνίας. H Ε. Επιτροπή, η οποία είναι εξουσιοδοτημένη για τις συμφωνίες αυτές και δεν δεσμεύεται από τις αποφάσεις του Συμβουλίου ούτε ως προς τον χρόνο ούτε προς το τελικό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, δεν δέχθηκε να “ανοίξει” η συζήτηση για το κείμενο της συμφωνίας, επικαλούμενη τον κίνδυνο αποτυχίας υιοθέτησής της.
Τελικά, μετά την τελευταία συνάντηση που είχε o Υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων με τον αρμόδιο Επίτροπο κ. Χόγκαν, συμφωνήθηκε ένα κείμενο — δήλωση της Κομισιόν που υιοθετήθηκε και από το Συμβούλιο Υπουργών Γεωργίας και το οποίο δημιουργεί καλύτερες προοπτικές για την προστασία της φέτας και των άλλων Γεωγραφικών Ενδείξεων (ΓΕ) της Χώρας.
Πλέον των ανωτέρω, σημειώνεται από την πρώτη στιγμή που τέθηκε το θέμα της πλήρους προστασίας της ΠΟΠ Φέτας και καθ' όλη τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων, από την Ε. Επιτροπή επισημάνθηκε ότι η ονομασία «Φέτα» χρησιμοποιείται ευρέως και για σημαντικό χρονικό διάστημα από τους τοπικούς παραγωγούς στη Ν. Αφρική για το λευκό τυρί που παράγεται σε αυτήν μάλιστα, είναι ευρέως διαδεδομένη στο καταναλωτικό κοινό. Συνεπώς, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της Ε. Επιτροπής, η εν λόγω ονομασία βρισκόταν στα πρόθυρα να χαρακτηριστεί γενόσημη (generic) ονομασία. Σε αυτή, λοιπόν, τη διάδοση της ονομασίας “Φέτα” από τοπικούς παραγωγούς, πιθανότατα με ελληνικές ρίζες, έγκειτο και η δυσκολία πλήρους προστασίας της, δηλαδή της απαγόρευσης οποιασδήποτε χρήσης της από άλλους, πλην των Ελλήνων, παραγωγούς. Σημειώνεται ότι με βάση τα στοιχεία της Πρεσβείας της Ελλάδας, μόνο μία ελληνική εταιρία είναι παρούσα εμπορικά στη Ν. Αφρική, ενώ οι συνολικές μας εξαγωγές σε Φέτα ετησίως κυμαίνονται γύρω στους 11 τόνους (2014 στοιχεία).
Όσον αφορά στην άσκηση «βέτο», επισημαίνεται ότι δεν υπήρξε δεσμευτική πράξη για τη χώρα, ωστόσο υπήρξε και υπάρχει μία ολοκληρωμένη συμφωνία Οικονομικής και Εταιρικής Σχέσης, η οποία θα έπρεπε να “τορπιλιστεί”, υπό την έννοια ότι η άσκηση “βέτο» στην προσωρινή εφαρμογή και υπογραφή μιας ολοκληρωμένης συμφωνίας Οικονομικής και Εταιρικής Σχέσης θα είχε αδιευκρίνιστα αποτελέσματα τόσο ως προς την τύχη της συνολικά όσο και ως προς τον πιθανό στον οποίο αυτή η συμφωνία θα μπορούσε να ισχύσει, δεδομένου ότι θα άνοιγε το “κουτί της Πανδώρας” νέων διεκδικήσεων τόσο από πλευράς χωρών Ν.Αφρικής όσο και από πλευράς άλλων εταίρων της E.E. Ως εκ τούτου, για όλες αυτές τις συνέπειες κατηγορούμενη διεθνώς, δικαίως ή αδίκως, θα ήταν η χώρα μας.
Διευκρινίζεται ότι το αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης δεν ήταν ούτε κρατήθηκε κρυφό. Είναι γνωστό από τη λήξη αυτής, όπως είναι γνωστά και τα αποτελέσματα άλλων συμφωνιών π.χ. του Καναδά, της Σιγκαπούρης αλλά και του Βιετνάμ και γι' αυτό τον λόγο, ελήφθησαν όλες οι προαναφερόμενες πρωτοβουλίες. Απλώς, συνέπεσε χρονικά η CETA (Συμφωνία ΕΕ- Καναδά) να έρθει προς νομοτεχνική επεξεργασία και να πέσουν τα “φώτα της δημοσιότητας” περισσότερο σε αυτήν, λόγω και του γνωστού της παρελθόντος.
Τέλος, θα πρέπει να επισημανθεί και να ληφθεί υπόψη ότι χωρίς συμφωνία ΕΕ-Ν.Αφρικής, ουδεμία προστασία, ούτε καν αυτή την ατελή, έναντι των καταχρήσεων και επικλήσεων της ονομασίας "Φέτα” που παράγεται στη Ν.Αφρική δεν θα είχε η ΠΟΠ Φέτα της χώρας μας”.