Δημοσιονομική «βόμβα» 3 δισεκατομμυρίων ευρώ για την Ελλάδα απασφάλισε χθες ο Ευρωπαίος επίτροπος για τη Γεωργία και την Αγροτική Ανάπτυξη, Φιλ Χόγκαν. Μιλώντας από το βήμα του 3ου Συνεδρίου του Economist για την Αγροτική Επιχειρηματικότητα, που έγινε χθες στη Θεσσαλονίκη, ο Ευρωπαίος επίτροπος αναφέρθηκε στην «τρύπα» ύψους 3 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που οφείλει να επιστρέψει η Ελλάδα στην ΕΕ από πρόστιμα, παράνομες επιδοτήσεις και δημοσιονομικές διορθώσεις.
Οπως είπε, παρουσία του Ελληνα υπουργού Αγροτικής Ανάπτυξης, Ευάγγελου Αποστόλου, τα μισά από αυτά τα χρήματα αφορούν ποσά αγροτικών ενισχύσεων που έπρεπε να είχε επιστρέψει η Ελλάδα ήδη από το 2012, ωστόσο η Κομισιόν έδειξε κάποια ευελιξία και έδωσε παράταση στην αποπληρωμή, συνεκτιμώντας την κατάσταση κρίσης στην οποία βρίσκεται η ελληνική οικονομία.
Η υπόθεση του «πακέτου Χατζηγάκη» αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου, καθώς υπάρχει ένας φάκελος με βεβαιωμένα πρόστιμα και καταλογισμούς που αγγίζουν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Για υποθέσεις παράνομων κρατικών ενισχύσεων η Ελλάδα υποχρεούται να ανακτήσει ποσά ύψους 1,5 δισ. ευρώ από φυσικά πρόσωπα και συνεταιρισμούς.
Σε αντίθετη περίπτωση, θα αντιμετωπίσει τη δαμόκλειο σπάθη της Κομισιόν με την επιβολή προστίμων. Πέραν του «πακέτου Χατζηγάκη» υπάρχει το «πακέτο Κοντού» για ανάκτηση 150 εκατ. ευρώ, αλλά και υποθέσεις για παράνομες κρατικές ενισχύσεις σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, ύψους 500 εκατ. ευρώ. Τα ποσά αυτά η Κομισιόν απαιτεί να τα ανακτήσει η Ελλάδα, ειδάλλως απειλείται με μεγάλα πρόστιμα.
Την ίδια ώρα, η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης καλείται να διαχειρισθεί έναν φάκελο με καταλογισμούς ύψους άνω του 1,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις λεγόμενες δημοσιονομικές διορθώσεις, ποσά δηλαδή που η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σχετίζονται με το ΟΣΔΕ και αφορούν ουσιαστικά καθυστερήσεις στις αιτήσεις των παραγωγών – δικαιούχων για τις επιδοτήσεις. Μάλιστα, υποθέσεις ύψους σχεδόν 600 εκατομμυρίων ευρώ έχουν τελεσιδικήσει.
Το λεγόμενο «πακέτο Κοντού» αφορά σε ενισχύσεις που χορηγήθηκαν σε παραγωγούς και ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών στον τομέα των δημητριακών το 2008, καθώς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης απέρριψε την αίτηση αναίρεσης της σχετικής απόφασης της Κομισιόν που είχε υποβάλει η χώρα μας. Συγκεκριμένα, το 2008, Ελληνες παραγωγοί έσπειραν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δημητριακών περισσότερα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντική υπερπαραγωγή και, κατά συνέπεια, πτώση των τιμών. Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε τότε να ενισχύσει τους Ελληνες παραγωγούς. Η ενίσχυση είχε τη μορφή άτοκων δανείων ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ, που χορηγήθηκαν σε Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) στον τομέα των δημητριακών.
Πάντως, το μεγάλο παζάρι με τις Βρυξέλλες βρίσκεται σε εξέλιξη και ήδη το αρχικό πακέτο των παράνομων αποζημιώσεων Χατζηγάκη, που ανέρχονταν σε 424 εκατ. ευρώ και δόθηκαν το 2009 επί κυβερνήσεως Κώστα Καραμανλή και υπουργίας Σωτήρη Χατζηγάκη, έχει μειωθεί στα 215 εκατ. ευρώ, το οποίο θα κληθούν να επιστρέψουν 95.000 αγρότες.
Συγκεκριμένα, από τους 725.000 που έλαβαν παράνομες επιδοτήσεις, μόνο οι 95.000 που είχαν λάβει ποσά άνω των 1.000 ευρώ θα κληθούν να επιστρέψουν μέρος των ποσών.
Μάλιστα, σύμφωνα με σχετική υπουργική απόφαση, προβλέπεται η ανάκτηση, σε πρώτη φάση, από 12.000 αγρότες, ποσών άνω των 5.000 ευρώ, τα οποία προέρχονται από τις αποζημιώσεις του «πακέτου Χατζηγάκη».
Οι διαπραγματεύσεις επί σειρά πολλών μηνών της ελληνικής πλευράς με την Κομισιόν απέδωσαν σε μεγάλο βαθμό, καθώς τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχθηκαν ότι από το συνολικό ποσό των ενισχύσεων που κρίθηκαν ως παράνομες μπορεί να εξαιρεθεί η ανάκτηση των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, ενώ προβλέφθηκε και ο συμψηφισμός με μελλοντικές ενισχύσεις «de minimis». Συγκεκριμένα, προβλέφθηκε η δυνατότητα χρήσης του ποσού που ορίζεται στον Κανονισμό 1408/2013 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χρήση «de minimis», που για τη χώρα μας έχει ορισθεί στο ποσό των 109.260.000 ευρώ για τριετή περίοδο αναφοράς.
Η υπόθεση του «πακέτου Χατζηγάκη» αποτελεί την κορυφή του παγόβουνου, καθώς υπάρχει ένας φάκελος με βεβαιωμένα πρόστιμα και καταλογισμούς που αγγίζουν τα 3 δισεκατομμύρια ευρώ. Για υποθέσεις παράνομων κρατικών ενισχύσεων η Ελλάδα υποχρεούται να ανακτήσει ποσά ύψους 1,5 δισ. ευρώ από φυσικά πρόσωπα και συνεταιρισμούς.
Σε αντίθετη περίπτωση, θα αντιμετωπίσει τη δαμόκλειο σπάθη της Κομισιόν με την επιβολή προστίμων. Πέραν του «πακέτου Χατζηγάκη» υπάρχει το «πακέτο Κοντού» για ανάκτηση 150 εκατ. ευρώ, αλλά και υποθέσεις για παράνομες κρατικές ενισχύσεις σε αγροτικούς συνεταιρισμούς, ύψους 500 εκατ. ευρώ. Τα ποσά αυτά η Κομισιόν απαιτεί να τα ανακτήσει η Ελλάδα, ειδάλλως απειλείται με μεγάλα πρόστιμα.
Την ίδια ώρα, η ηγεσία του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης καλείται να διαχειρισθεί έναν φάκελο με καταλογισμούς ύψους άνω του 1,3 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τις λεγόμενες δημοσιονομικές διορθώσεις, ποσά δηλαδή που η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει στην Ευρωπαϊκή Ενωση. Σχετίζονται με το ΟΣΔΕ και αφορούν ουσιαστικά καθυστερήσεις στις αιτήσεις των παραγωγών – δικαιούχων για τις επιδοτήσεις. Μάλιστα, υποθέσεις ύψους σχεδόν 600 εκατομμυρίων ευρώ έχουν τελεσιδικήσει.
Χορηγήσεις
Το λεγόμενο «πακέτο Κοντού» αφορά σε ενισχύσεις που χορηγήθηκαν σε παραγωγούς και ενώσεις αγροτικών συνεταιρισμών στον τομέα των δημητριακών το 2008, καθώς το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης απέρριψε την αίτηση αναίρεσης της σχετικής απόφασης της Κομισιόν που είχε υποβάλει η χώρα μας. Συγκεκριμένα, το 2008, Ελληνες παραγωγοί έσπειραν εκατοντάδες χιλιάδες στρέμματα δημητριακών περισσότερα σε σύγκριση με το προηγούμενο έτος, με αποτέλεσμα να υπάρξει σημαντική υπερπαραγωγή και, κατά συνέπεια, πτώση των τιμών. Η ελληνική κυβέρνηση αποφάσισε τότε να ενισχύσει τους Ελληνες παραγωγούς. Η ενίσχυση είχε τη μορφή άτοκων δανείων ύψους 150 εκατομμυρίων ευρώ, που χορηγήθηκαν σε Ενώσεις Αγροτικών Συνεταιρισμών (ΕΑΣ) στον τομέα των δημητριακών.
Πάντως, το μεγάλο παζάρι με τις Βρυξέλλες βρίσκεται σε εξέλιξη και ήδη το αρχικό πακέτο των παράνομων αποζημιώσεων Χατζηγάκη, που ανέρχονταν σε 424 εκατ. ευρώ και δόθηκαν το 2009 επί κυβερνήσεως Κώστα Καραμανλή και υπουργίας Σωτήρη Χατζηγάκη, έχει μειωθεί στα 215 εκατ. ευρώ, το οποίο θα κληθούν να επιστρέψουν 95.000 αγρότες.
Συγκεκριμένα, από τους 725.000 που έλαβαν παράνομες επιδοτήσεις, μόνο οι 95.000 που είχαν λάβει ποσά άνω των 1.000 ευρώ θα κληθούν να επιστρέψουν μέρος των ποσών.
Μάλιστα, σύμφωνα με σχετική υπουργική απόφαση, προβλέπεται η ανάκτηση, σε πρώτη φάση, από 12.000 αγρότες, ποσών άνω των 5.000 ευρώ, τα οποία προέρχονται από τις αποζημιώσεις του «πακέτου Χατζηγάκη».
Οι διαπραγματεύσεις επί σειρά πολλών μηνών της ελληνικής πλευράς με την Κομισιόν απέδωσαν σε μεγάλο βαθμό, καθώς τόσο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή όσο και το Γενικό Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ενωσης δέχθηκαν ότι από το συνολικό ποσό των ενισχύσεων που κρίθηκαν ως παράνομες μπορεί να εξαιρεθεί η ανάκτηση των ενισχύσεων ήσσονος σημασίας, ενώ προβλέφθηκε και ο συμψηφισμός με μελλοντικές ενισχύσεις «de minimis». Συγκεκριμένα, προβλέφθηκε η δυνατότητα χρήσης του ποσού που ορίζεται στον Κανονισμό 1408/2013 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη χρήση «de minimis», που για τη χώρα μας έχει ορισθεί στο ποσό των 109.260.000 ευρώ για τριετή περίοδο αναφοράς.