Πειράματα που έχουν γίνει έχουν αποδείξει ότι η κουκουβάγια είναι το μοναδικό πτηνό κυνηγός που δεν κάνει κανέναν απολύτως θόρυβο όταν πετάει. Τα θύματά της, συνήθως μικρά ποντίκια δεν έχουν καμία πιθανότητα να ακούσουν την επίθεσή της.
Επίσης οι κουκουβάγιες είναι τα μόνα πουλιά που μπορούν να δουν το μπλε χρώμα. Αν και μικρόσωμη έχει στιβαρή κατασκευή σώματος, μεγάλο κεφάλι με κίτρινα μάτια, μακριά πόδια (για τα δεδομένα των γλαυκών) και κοντή ουρά.
Το χρώμα της ραχιαία είναι καστανό με λευκές κηλίδες, ενώ κοιλιακά είναι υπόλευκη με καστανές ρίγες πιο πυκνές στην περιοχή του στήθους. Είναι μόνιμος κάτοικος ανοικτών εκτάσεων και αγροτικών περιοχών με βράχια, φυτοφράκτες, σκόρπια δέντρα, ξερολιθιές, στάνες.
Συχνά βρίσκεται σε ανθρωπογενείς βιοτόπους όπως αγροτικούς οικισμούς, κάστρα, αρχαιολογικούς χώρους. Δραστηριοποιείται το σούρουπο και τη νύχτα αλλά και εν μέρει την ημέρα όπου τη βλέπουμε να κάθεται σε στέγες, σύρματα, φράκτες να παρατηρεί την γύρω περιοχή.
Φωλιάζει σε κουφάλες δέντρων, σε τρύπες κτιρίων αλλά και σε τρύπες σε πρανή του εδάφους, και τροφή του αποτελούν θηλαστικά μικρού μεγέθους, μικρά πουλιά, μικρόσωμα ερπετά και αμφίβια και ασπόνδυλα (έντομα, σκώληκες). Ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της είναι ότι όταν της τραβήξει την προσοχή κάτι και το παρατηρεί με περιέργεια ανεβοκατεβάζει το κεφάλι της, κίνηση που θεωρείται ότι ενισχύει την ήδη εξαιρετική στερεοσκοπική της όραση.
Η κουκουβάγια προστατεύεται «χαλαρά» σε εθνικό όσο και σε κοινοτικό και διεθνές επίπεδο εντασσόμενος σε λίγες συμβάσεις και καταλόγους. Ο κρυπτικός κυρίως νυκτόβιος τρόπος ζωής της -μολονότι λιγότερο από τις υπόλοιπες γλαύκες- και η γενικότερη αποδοχή και συμπάθεια του ζώου από τον κόσμο μεταφράζονται σε ελάχιστες άμεσες πιέσεις.
Όμως έμμεσες πιέσεις από τις ανθρώπινες δραστηριότητες επιδρούν αρνητικά στους πληθυσμούς της κουκουβάγιας, απειλές που σχετίζονται με τη χρήση μυοκτόνων δηλητήριων, εντομοκτόνων και φυτοφαρμάκων και με τη συρρίκνωση και υποβάθμιση των βιοτόπων που φωλιάζει, αναπαράγεται και κυνηγά.
