Έχοντας διοργανώσει τα τελευταία χρόνια πολλές εκδηλώσεις που αφορούν στην ιστορία και παράξει πρωτότυπο ψηφιακό υλικό, αισθανόμαστε πως με την κλήση αυτή από μέρους του Ινστιτούτου τρόπον τινά καταξιώνεται η προσπάθειά μας.
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αργολίδας εκτιμά ότι στο πόρισμα της Επιτροπής υπάρχουν θετικά στοιχεία, τα οποία καταγράφονται συνοπτικά:
- Ο εκπαιδευτικός αποδεσμεύεται από τον σφιχτό εναγκαλισμό του αναλυτικού προγράμματος, έχοντας πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσει με μεγαλύτερη ευελιξία το διδακτικό υλικό.
- Στην ανωτέρω προσπάθεια ενισχύεται και ο ρόλος του μαθητή, για τον οποίο πιστεύουμε ότι η απελευθέρωση της δημιουργικότητάς του είναι χρήσιμη.
- Υπάρχει σε σημαντικό βαθμό συσχέτιση της εθνικής ιστορίας με την ευρύτερη ιστορία τόσο της περιοχής των Βαλκανίων όσο και την ευρωπαϊκή και παγκόσμια. Ταυτόχρονα η διεπιστημονική προσέγγιση είναι σαφώς μια θετική εξέλιξη.
Από την άλλη, κατά την άποψή μας υπάρχουν κάποια σημεία που μας προβληματίζουν:
- Είναι αναγκαίο να υπάρξει παραγωγή νέου διδακτικού υλικού, το οποίο θα συνάδει με τις αντιλήψεις του νέου προγράμματος σπουδών, για να μπορεί η εκπαιδευτική κοινότητα να τοποθετηθεί συνολικότερα (και ουσιαστικότερα, ίσως).
- Διακρίνουμε μια μάλλον υπέρμετρη αύξηση της ύλης που αφορά στη σύγχρονη εποχή. Είναι καλύτερο να υπάρξουν εγχειρίδια θεματικής ιστορίας στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, που να επιτρέπουν στους μαθητές να προσεγγίσουν ζητήματα που να τους βοηθούν να ανάγονται στο παρόν μέσω του παρελθόντος.
- Για να καταστεί εφικτό το προηγούμενο σημείο, είναι αναγκαίο να έχουν αποκτήσει οι μαθητές επαρκή γνώση των γεγονότων, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα καταστεί το μάθημα «μισητό» από μια άλλη ατραπό.
- Στους γενικούς σκοπούς της Ιστορίας γίνεται αναφορά στις ικανότητες και τις κατηγορίες τους (αξίες, στάσεις, δεξιότητες, γνώση και κριτική ικανότητα), όπως ορίζονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (σελ. 8). Η διατύπωση των ειδικών στόχων ανά ενότητα ή σχολική τάξη δεν παραπέμπει στην ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτών παρά μόνο στη γνωστική διάσταση. Απαιτείται πιο εξειδικευμένη στοχοθεσία προσαρμοσμένη στις προαναφερθείσες ικανότητες, ώστε να προσαρμοστούν αντίστοιχα μεθοδολογία, διδακτική, αξιολόγηση.
- Σε μερικές περιπτώσεις η λεκτική διατύπωση των τίτλων στους θεματικούς φακέλους μπορεί να φαίνεται οικεία στα παιδιά, όμως προκύπτουν και άλλες παρεξηγήσιμες ερμηνείες. Για παράδειγμα ο θεματικός φάκελος Β1 (Θεοί, χρησμοί, αγώνες και ζαλισμένες ιέρειες) για την Α΄ Γυμνασίου χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας.
- Δεν υπάρχει ένδειξη χρονικού καταμερισμού μεταξύ της αξιοποίησης των εγχειριδίων (δηλαδή της αφηγηματικής - τυπικής διδασκαλίας) και των θεματικών φακέλων (μαθησιακές δραστηριότητες).
- Το εν λόγω πόρισμα οφείλει να προχωρήσει στην αποδοχή του πολλαπλού εγχειριδίου. Αυτό συνιστά μια πραγματική τομή, γιατί εισάγει τους μαθητές στην έννοια της βιβλιογραφίας και συμβάλλει στην κατανόηση της διάστασης μεταξύ αντικειμενικότητας και αμεροληψίας.
Ευελπιστούμε πως ασκούμε μέσω των παρατηρήσεών μας εποικοδομητική κριτική. Θεωρούμε πως ένα νέο και τολμηρό ερμηνευτικό σχήμα που δεν θα μας παρηγορεί για τα εθνικά μας ελαττώματα αλλά θα συμβάλλει στην εθνική αυτογνωσία και θα εντάσσει οργανικά την ελληνική ιστορία σε ευρύτερα πλαίσια είναι πολλαπλά αναγκαίο.
Για το Δ.Σ
Ο Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Νικόλαος Μπουμπάρης Κωνσταντίνα Πατούρα
Ο Σύνδεσμος Φιλολόγων Αργολίδας εκτιμά ότι στο πόρισμα της Επιτροπής υπάρχουν θετικά στοιχεία, τα οποία καταγράφονται συνοπτικά:
- Ο εκπαιδευτικός αποδεσμεύεται από τον σφιχτό εναγκαλισμό του αναλυτικού προγράμματος, έχοντας πλέον τη δυνατότητα να δημιουργήσει με μεγαλύτερη ευελιξία το διδακτικό υλικό.
- Στην ανωτέρω προσπάθεια ενισχύεται και ο ρόλος του μαθητή, για τον οποίο πιστεύουμε ότι η απελευθέρωση της δημιουργικότητάς του είναι χρήσιμη.
- Υπάρχει σε σημαντικό βαθμό συσχέτιση της εθνικής ιστορίας με την ευρύτερη ιστορία τόσο της περιοχής των Βαλκανίων όσο και την ευρωπαϊκή και παγκόσμια. Ταυτόχρονα η διεπιστημονική προσέγγιση είναι σαφώς μια θετική εξέλιξη.
Από την άλλη, κατά την άποψή μας υπάρχουν κάποια σημεία που μας προβληματίζουν:
- Είναι αναγκαίο να υπάρξει παραγωγή νέου διδακτικού υλικού, το οποίο θα συνάδει με τις αντιλήψεις του νέου προγράμματος σπουδών, για να μπορεί η εκπαιδευτική κοινότητα να τοποθετηθεί συνολικότερα (και ουσιαστικότερα, ίσως).
- Διακρίνουμε μια μάλλον υπέρμετρη αύξηση της ύλης που αφορά στη σύγχρονη εποχή. Είναι καλύτερο να υπάρξουν εγχειρίδια θεματικής ιστορίας στις δύο τελευταίες τάξεις του Λυκείου, που να επιτρέπουν στους μαθητές να προσεγγίσουν ζητήματα που να τους βοηθούν να ανάγονται στο παρόν μέσω του παρελθόντος.
- Για να καταστεί εφικτό το προηγούμενο σημείο, είναι αναγκαίο να έχουν αποκτήσει οι μαθητές επαρκή γνώση των γεγονότων, γιατί σε διαφορετική περίπτωση θα καταστεί το μάθημα «μισητό» από μια άλλη ατραπό.
- Στους γενικούς σκοπούς της Ιστορίας γίνεται αναφορά στις ικανότητες και τις κατηγορίες τους (αξίες, στάσεις, δεξιότητες, γνώση και κριτική ικανότητα), όπως ορίζονται από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο (σελ. 8). Η διατύπωση των ειδικών στόχων ανά ενότητα ή σχολική τάξη δεν παραπέμπει στην ανάπτυξη των ικανοτήτων αυτών παρά μόνο στη γνωστική διάσταση. Απαιτείται πιο εξειδικευμένη στοχοθεσία προσαρμοσμένη στις προαναφερθείσες ικανότητες, ώστε να προσαρμοστούν αντίστοιχα μεθοδολογία, διδακτική, αξιολόγηση.
- Σε μερικές περιπτώσεις η λεκτική διατύπωση των τίτλων στους θεματικούς φακέλους μπορεί να φαίνεται οικεία στα παιδιά, όμως προκύπτουν και άλλες παρεξηγήσιμες ερμηνείες. Για παράδειγμα ο θεματικός φάκελος Β1 (Θεοί, χρησμοί, αγώνες και ζαλισμένες ιέρειες) για την Α΄ Γυμνασίου χρήζει περαιτέρω επεξεργασίας.
- Δεν υπάρχει ένδειξη χρονικού καταμερισμού μεταξύ της αξιοποίησης των εγχειριδίων (δηλαδή της αφηγηματικής - τυπικής διδασκαλίας) και των θεματικών φακέλων (μαθησιακές δραστηριότητες).
- Το εν λόγω πόρισμα οφείλει να προχωρήσει στην αποδοχή του πολλαπλού εγχειριδίου. Αυτό συνιστά μια πραγματική τομή, γιατί εισάγει τους μαθητές στην έννοια της βιβλιογραφίας και συμβάλλει στην κατανόηση της διάστασης μεταξύ αντικειμενικότητας και αμεροληψίας.
Ευελπιστούμε πως ασκούμε μέσω των παρατηρήσεών μας εποικοδομητική κριτική. Θεωρούμε πως ένα νέο και τολμηρό ερμηνευτικό σχήμα που δεν θα μας παρηγορεί για τα εθνικά μας ελαττώματα αλλά θα συμβάλλει στην εθνική αυτογνωσία και θα εντάσσει οργανικά την ελληνική ιστορία σε ευρύτερα πλαίσια είναι πολλαπλά αναγκαίο.
Για το Δ.Σ
Ο Πρόεδρος Η Γενική Γραμματέας
Νικόλαος Μπουμπάρης Κωνσταντίνα Πατούρα
.webp "ΑΡΓΟΛΙΚΕΣ ΕΙΔΗΣΕΙΣ")