Κατά την τοποθέτηση μου χαιρέτησα την πρωτοβουλία του Περιφερειακού Συμβούλου κ. Γιώργου Γαβρήλου σχετικά με την διοργάνωση και υλοποίηση αυτής της ημερίδας και επισήμανα ότι επί των προτεινόμενων αλλαγών ότι μπορούμε να εντοπίσουμε πάρα πολλά σημαντικά θετικά σημεία τα οποία ήδη είχαν παρουσιαστεί και σχολιαστεί. Υποχρέωση μου όμως να εντοπίσουμε , να διατυπώσουμε κρίσιμα σημεία διαφωνίας ή και θέματα που απαιτείται να προσέξει μια μεταρρύθμιση στους ΟΤΑ τα οποία κατά την άποψη μου είναι τα εξής :
1. Είναι τραγικό λάθος , το οποίο καταστρατηγεί την φιλοσοφία της τοπικής αυτοδιοίκησης , η κατάργηση του συμβούλιου των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων. Καταργείται η εκπροσώπηση των κοινοτήτων και η οποία αποτελεί κύτταρο της Δημοκρατικής λειτουργίας των ΟΤΑ. Η κατάργηση των δημοτικών και τοπικών κοινοτήτων θα δημιουργήσει πολλά αρνητικά προβλήματα στην καθημερινότητα των δημοτών , θέματα που σχετίζονται με την καθαριότητα , με την πολιτική προστασία , με την άμεση επαφή δημότη – δήμου κλπ. Η απουσία των κοινοτήτων θα δημιουργήσει συνθήκες απουσίας της λειτουργίας του Δήμου από την καθημερινότητα των δημοτών , από την ζωή των κοινοτήτων.
2. Στις προτεινόμενες αλλαγές δεν υπάρχει μέριμνα να αλλάξει το υφιστάμενο καθεστώς των δημοτικών επιχειρήσεων. Συγκεκριμένα οι υπηρεσιακοί παράγοντες του υπουργείου απαιτείται να ξαναδούν από την αρχή α) το καθεστώς λειτουργίας των κοινωφελών επιχειρήσεων το οποίο απαιτείται να αλλάξει για να δώσει την δυνατότητα ανάπτυξης νέων δράσεων , νέων παρεμβάσεων προς όφελος των δημοτών β) στους δήμους απαιτείται να τους δοθεί η δυνατότητα να μπορούν να ιδρύσουν η να έχουν συμμετοχή σε εταιρείες με αναπτυξιακά χαρακτηριστικά, με άμεση αξιοποίηση ευρωπαϊκών προγραμμάτων και επενδυτικών σχεδίων κάτι το οποίο είχε παγώσει με το νομικό πλαίσιο του «προγράμματος Καλλικράτη» γ) να αλλάξει ριζικά το καθεστώς των επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης στα πλαίσια δυνατότητας ουσιαστικού ελέγχου λειτουργία τους και αξιολόγησης των οικονομικών τους στοιχείων για να αντιμετωπιστούν άμεσα φαινόμενα κακοδιαχείρισης.
3. Το κύριο πρόβλημα σήμερα στους ΟΤΑ δεν είναι το εκλογικό σύστημα που αναδεικνύει Δήμαρχο και Δημοτικό Συμβούλιο αλλά η οικονομική στενότητα της λειτουργίας τους, η απουσία θεσμοθετημένων πόρων προς την τοπική αυτοδιοίκηση. Είχαμε επισημάνει ότι στους Δήμους μεταφέρονται συνεχώς αρμοδιότητες χωρίς αυτές να συνοδεύονται από αντίστοιχους πόρους. Επαναλαμβάνω ένα πάγιο αίτημα των φορέων της αυτοδιοίκησης , να θεσμοθετηθούν και μεταβιβαστούν πόροι από την κεντρική διοίκηση στην αυτοδιοίκηση. Για να αναπτύξουν οι δήμοι σύγχρονες υπηρεσίες απαιτείται να διαθέτουν θεσμοθετημένους πόρους και δυνατότητα στελέχωσης με εξειδικευμένο προσωπικό. Άρα χρειάζεται η πολιτεία με αυστηρές και αντικειμενικές προϋποθέσεις να δώσει την δυνατότητα πρόσληψης εξειδικευμένου προσωπικού που θα απασχοληθεί σε υπηρεσίες του Δήμου με ανταποδοτικό χαρακτήρα δεν θα επιβαρύνει τον κρατικό προϋπολογισμό έτσι θα δώσει την δυνατότητα , την αξιοποίηση πόρων από τους ΟΤΑ, με παράλληλη ανάπτυξη σύγχρονων δημοτικών υπηρεσιών.
4. Προτείνω με τις αλλαγές στο εκλογικό σύστημα, με την εφαρμογή της απλής αναλογικής για την ανάδειξη δημοτικών αρχών , αυτό να συνοδεύεται με αυστηρό καθορισμό αρμοδιοτήτων τόσο του θεσμού του Δημάρχου όσο και του θεσμού του Δημοτικού Συμβουλίου. Ο φόβος εάν εφαρμοστεί το εκλογικό σύστημα της άλλης αναλογικής είναι η «ακυβερνησία», η μη λήψη αποφάσεων, η μη διοίκηση. Για να μην συμβούν τα παραπάνω φαινόμενα απαιτείται να προσδιοριστούν τα όρια των αρμοδιοτήτων των οργάνων της τοπικής αυτοδιοίκησης , να μην υπάρχουν επικάλυψη αρμοδιοτήτων και να μην υπάρχει εύκολη μεταβίβαση ευθυνών ανάμεσα στα όργανα διοίκησης του Δήμου. Με το υφιστάμενο καθεστώς υπάρχει τις περισσότερες φορές ταύτιση αρμοδιοτήτων και ευθυνών μεταξύ δημάρχου και της παράταξη της πλειοψηφίας στο δημοτικό συμβούλιο, με το προτεινόμενο σχέδιο αυτό ακυρώνεται. Άρα χρειάζεται σαφέστατος καθορισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών ,Δημάρχου - Δημοτικού Συμβουλίου και άλλων οργάνων διοίκησης του Δήμου.
5. Με τις προτεινόμενες αλλαγές αναζητείται ένα νέο μοντέλο διοίκησης μια νέα δημοτική διακυβέρνηση που δεν αφορά μόνο τους θεσμούς αλλά και τα πρόσωπα που θα την υπηρετήσουν. Όλες οι μεγάλες θεσμικές αλλαγές που αλλάζουν το μοντέλο διακυβέρνησης στους ΟΤΑ για να επιτύχουν χρειάζεται την ανάδειξη των καταλλήλων στελεχών - ανθρώπινου δυναμικού που θα πιστέψουν :
- ότι απαιτείται να αναζητείται η μέγιστη δυνατή συναίνεση επί των δημοτικών αποφάσεων
- να υπάρχει διαφάνεια και δημόσιος διάλογος επί της διοίκησης του Δήμου, και
- να γίνεται μέγιστη προσπάθεια εξασφάλισης αποτελεσματικότητας στην διοίκηση του Δήμου με ταυτόχρονη εξασφάλιση της κοινωνικής συμφωνίας για τις προτεραιότητες και τις ανάγκες επι των δημοτικών ζητημάτων.
Οι προτεινόμενες αλλαγές από την πλευρά του υπουργείου απαιτείται να εμπλουτιστούν για να εξασφαλιστεί μια νέα αποτελεσματική δημοτική συλλογική διακυβέρνηση γιατί ο εκλογικός νόμος μόνος του δεν φτάνει , απαιτείται να δοθούν κίνητρα συμμετοχής σε νέους ανθρώπους να ασχοληθούν με τους ΟΤΑ , να στηριχθεί ουσιαστικά το πρόγραμμα «διαύγεια», να υπάρχει καθορισμός αρμοδιοτήτων και ευθυνών , να υπάρχει τήρηση αυστηρού χρονοδιαγράμματος στις υποχρεώσεις του Δήμου για να μην ακυρωθεί η αποτελεσματικότητα του , να ξαναδούμε τις αποφάσεις που απαιτούν κανονιστικές ή σχετικές πλειοψηφίες , να αλλάξει το καθεστώς του δημοσίου απολογισμού ανά δημοτική χρονιά , να υπάρχει η δυνατότητα ανάληψη ευθυνών και αρμοδιοτήτων σε όλους τους δημοτικούς συμβούλους (πλειοψηφίας και μειοψηφίας) και τέλος για να εξασφαλίσουμε συλλογική διακυβέρνηση – λειτουργία απαιτείται να ενισχυθεί ουσιαστικά και πολιτικά το κορυφαίο θεσμικό όργανο του Δήμου : το Δημοτικό Συμβούλιο.
Για τη Δημοτική Παράταξη
«Προοδευτική Συμμαχία Ερμιονίδας»
Ο επικεφαλής
Τάσος Γ. Λάμπρου
Δημοτικός Σύμβουλος Δήμου Ερμιονίδας
