Εισήγηση του Περιφερειακού Συμβούλου Τάσου Τζανή , ως ειδικού αγορητή στο θέμα: Γνωμοδότηση επί της στρατηγικής μελέτης περιβαλλοντικών επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για την έρευνα & εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο πέλαγος.
Κύριε Περιφερειάρχη, κ. Πρόεδρε, κυρίες & κύριοι συνάδελφοι,
Μετά από παλινωδίες των τελευταίων χρόνων σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, υπάρχει κινητικότητα όσον αφορά την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων σε ολόκληρη την Δυτική Ελλάδα,από Κέρκυρα έως και νότια της Πύλου.
Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) καθιερώθηκε με βάση την Διεθνή Συνθήκη του ΟΗΕ, περί Θαλασσίου Δικαίου, το 1982 και εντός αυτής ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλάσσιων πόρων συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο. Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων έως 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή, εφ΄ όσον το απέναντι κράτος απέχει τουλάχιστον 400 ναυτικά μίλια. Υπ΄ όψιν ότι τα χωρικά ύδατα( έως 12 μίλια) είναι μέρος της Εθνικής πλήρους κυριαρχίας ενώ η ΑΟΖ αποτελεί *απλό κυριαρχικό δικαίωμα*, η δε επιφάνεια της ΑΟΖ πέραν των χωρικών υδάτων είναι διεθνή ύδατα. Η έκταση της Ελληνικής ΑΟΖ είναι 505.572 τ.χλμ.( Τουρκία 261.654 τ.χλμ.)
Η ΕΔΕΥ ( Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) έχει προχωρήσει πια σε σύσταση Κοινοπραξίας μεταξύ ΕΛ.ΠΕ - Total - Edison & οσονούπω θα συμμετάσχει η Exxon Mobil και έχουν προχωρήσει ήδη οι μελέτες στο Οικόπεδο 2 νότια της Κέρκυρας.
΄Ενας επί πλέον λόγος αναζωογόνησης του ενδιαφέροντος είναι η * ανακάλυψη * πιθανότατα κοιτασμάτων ΖΟΡ κυρίως στην ΑΟΖ της Αιγύπτου και κατ΄επέκταση στην Ελληνική ΑΟΖ Νότια της Κρήτης. Δηλαδή βιογενές φυσικό αέριο πολύ καλής ποιότητας που * κρύβεται * κάτω από καρστικά ασβεστολιθικά πετρώματα. ΄Έτσι κατέπεσε το δόγμα των γεωλόγων περί μη ύπαρξης υδρογονανθράκων κάτω από αυτού του είδους τα πετρώματα και δεδομένου ότι σε πολλά σημεία του Ιονίου πελάγους ο πυθμένας αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα, αποκτάται μεγαλύτερο πλέον ενδιαφέρον έρευνας.
Η οικονομική διάσταση του θέματος των υδρογονανθράκων είναι τεράστια για τη χώρα μας, σε μία περίοδο μάλιστα πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης, ΄Ίσως να είναι η μοναδική μας ευκαιρία για να ξεφύγουμε από τη μέγκενη των μνημονίων ,με πρωτίστως τεράστιο κοινωνικό όφελος.
Προϋπόθεση βεβαίως είναι η σωστή και εθνικά συμφέρουσα διαχείριση των υδρογονανθράκων , χωρίς εκπτώσεις και αποικιοκρατικές συμβάσεις με τις πολυεθνικές που θα αναλάβουν το έργο.
Το αξιοζήλευτο υψηλό βιωτικό επίπεδο της Νορβηγίας είναι αποτέλεσμα της σωστής και επικερδούς διαχείρισης αυτού ακριβώς του πλούτου, σε αντίθεση με τις * παραχωρήσεις * προς τις πολυεθνικές σε άλλα κράτη ( π.χ. στην Νιγηρία).
Υψίστης Εθνικής σημασίας είναι η επιβεβαίωση του Εθνικού Κυριαρχικού μας δικαιώματος από τα κράτη των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται και αναλαμβάνουν την εξόρυξη των κοιτασμάτων και που λόγω των οικονομικών τους συμφερόντων γίνονται οι θεματοφύλακες της νομιμότητας στην περιοχή. Ιδιαιτέρως σε περιοχές ΑΟΖ που υπάρχουν αμφισβητήσεις από γειτονικά κράτη , όπως π.χ. στα Οικόπεδα νότια της Κύπρου.
Κυρίες & Κύριοι συνάδελφοι,
Η ΣΜΠΕ παραπέμπεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο για γ ν ω μ ο δ ό τ η σ η με βάση την παρ. 3 αρθ. 164 του Ν.3852 /2010 λόγω της ιδιαίτερης σοβαρότητας του θέματος. Ως εκ τούτου και οι τοποθετήσεις μας θα πρέπει να είναι σοβαρές και όχι απλοϊκές , συνθηματολογικές και λαϊκίστικες .
Η ΣΜΠΕ για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος, εκπονήθηκε τον Ιούνιο 2016 από το ΕΛΚΕΘΕ (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών).
Σε αυτή (ΣΜΠΕ) έχει γίνει λεπτομερής περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος, στη συγκεκριμένη περιοχή και ειδικότερα έχουν περιγραφεί , οι μετεωρολογικές & ωκεανογραφικές συνθήκες,το φυτοπλαγκτόν , το ζωοπλαγκτόν , η πανίδα η χλωρίδα στον πυθμένα , τα είδη ψαριών ,είδη θαλασσίων πτηνών, τα θαλάσσια θηλαστικά και οι θαλάσσιες προστατευμένες περιοχές.
Επίσης έχει γίνει περιγραφή για το κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον, δηλαδή την αλιεία ,τις ιχθυοκαλλιέργειες ,τα λιμάνια, τις υποβρύχιες τηλεπικοινωνίες,τον τουρισμό, τους αρχαιολογικούς χώρους και εν γένει την πολιτιστική κληρονομιά .
Στη ΣΜΠΕ αναφέρονται τρεις (3) φάσεις δραστηριοτήτων
1) Α ν α ζ ή τ η σ η .Αφορά δραστηριότητες εντοπισμού και αξιολόγησης υδρογονανθράκων με μεθόδους γεωφυσικής διασκόπισης, ΟΧΙ γεωτρήσεις, κυρίως * Σεισμική έρευνα * ή ηχοβολιστική διασκόπιση & δειγματοληψία & τηλεσκόπιση. Υπάρχουν επιφυλάξεις για τις σεισμικές έρευνες λόγω υποθαλάσσιου θορύβου ,ηχητικών κυμάτων ( ειδικά την εποχή κυοφορίας θαλασσίων θηλαστικών και χελωνών).
2) Ε ρ ε υ ν α .Με γεωτρήσεις για να καθοριστεί αν υπάρχουν εμπορικά εκμεταλλεύσιμες ποσότητες υδρογονανθράκων
3) Ε κ μ ε τ ά λ λ ε υ σ η . Είναι η διαδικασία για την εμπορική εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και συγκεκριμένα η διάνοιξη φρεατίων και κατασκευή εγκαταστάσεων παραγωγής και εξαγωγής ,& δίκτυο σωληνώσεων.
Για όλα τα στάδια μελετήθηκαν και αξιολογήθηκαν όλες οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και ως προς το μέγεθος και ως προς τη διάρκειά τους και μελετήθηκαν τα μέτρα αντιμετώπισης από πιθανά ατυχήματα διαρροής πετρελαίου και υδρόθειου.
Δ ι ά ρ κ ε ι α ΄Ε ρ γ ο υ
Οι σεισμικές έρευνες και οι ερευνητικές γεωτρήσεις έχουν μέγιστη διάρκεια οκτώ (8) χρόνων.
Η εκμετάλλευση μπορεί μπορεί να διαρκέσει είκοσι πέντε (25) χρόνια με δυνατότητα παράτασης 5+5 ετών ακόμα και με δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης των όρων της σύμβασης.
Κυρίες & Κύριοι , στο σημείο αυτό θα μου επιτρέψετε, δεδομένου ότι σύμφωνα με την γνωμάτευση των Υπηρεσιών , δεν περιλαμβάνει η ΣΜΠΕ ένα σύστημα διαχρονικής παρακολούθησης των επιπτώσεων / μεταβολών στο περιβάλλον , από την εφαρμογή του προγράμματος προτείνω να συμπεριληφθούν στην ΣΜΠΕ
1).΄Όλες οι επεμβάσεις να γίνουν αυστηρά σύμφωνα με την Οδηγία 2013/30/ΕΕ , που αφορά το πλαίσιο για την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων Να ακολουθούνται ΠΙΣΤΑ και ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ όχι εθελοντικά όλες οι κατευθύνσεις για την πρόληψη , περιορισμό και αντιμετώπιση των τυχόν δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον, μέσα από ένα σωστό και επιστημονικό Σχέδιο Αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. & 2). Δεδομένου ότι η Αττική εμπλέκεται λόγω των Κυθήρων - Οικόπεδο 11 και με σοβαρό βεβαίως κίνητρο το έσοδο από τον Περιφερειακό φόρο 5% με βάση τον Ν.4001/11 επί των ακαθάριστων εσόδων του Αναδόχου , ΠΡΟΤΕΊΝΩ μετά από συνεννοήσεις με τις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδος & Αττικής, να θεσμοθετηθεί με ισότιμη εκπροσώπηση και των τριών (3) Περειφερειών ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ με κλιμάκιο ειδικών Τεχνικών Συμβούλων για τον διαρκή & αυστηρό έλεγχο των περιβαλλοντικών όρων, καθ΄ όλη τη διάρκεια & των τριών φάσεων των δραστηριοτήτων
Κατόπιν όλων αυτών σας προτείνω να γνωματεύσουμε θετικά για τη συγκεκριμένη ΣΜΠΕ, αφού βεβαίως συμπεριλάβουμε στους όρους της μελέτης της ανωτέρω προτάσεις, υπενθυμίζοντας ότι η ανάπτυξη δεν είναι ούτε ευχολόγια , ούτε προσευχές, αλλά σωστός σχεδιασμός, συντονισμός δράσεων & αποτελεσματική εκμετάλλευση όλων των ευκαιριών & δυνατοτήτων των πλουτοπαραγωγικών μας πηγών.
Με τιμή
Τάσος Τζανής
.
-
Μετά από παλινωδίες των τελευταίων χρόνων σε κεντρικό πολιτικό επίπεδο, υπάρχει κινητικότητα όσον αφορά την εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων σε ολόκληρη την Δυτική Ελλάδα,από Κέρκυρα έως και νότια της Πύλου.
Η Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ) καθιερώθηκε με βάση την Διεθνή Συνθήκη του ΟΗΕ, περί Θαλασσίου Δικαίου, το 1982 και εντός αυτής ένα κράτος έχει δικαίωμα έρευνας ή άλλης εκμετάλλευσης των θαλάσσιων πόρων συμπεριλαμβανομένης της παραγωγής ενέργειας από το νερό και τον άνεμο. Εκτείνεται πέραν των χωρικών υδάτων έως 200 ναυτικά μίλια από την ακτογραμμή, εφ΄ όσον το απέναντι κράτος απέχει τουλάχιστον 400 ναυτικά μίλια. Υπ΄ όψιν ότι τα χωρικά ύδατα( έως 12 μίλια) είναι μέρος της Εθνικής πλήρους κυριαρχίας ενώ η ΑΟΖ αποτελεί *απλό κυριαρχικό δικαίωμα*, η δε επιφάνεια της ΑΟΖ πέραν των χωρικών υδάτων είναι διεθνή ύδατα. Η έκταση της Ελληνικής ΑΟΖ είναι 505.572 τ.χλμ.( Τουρκία 261.654 τ.χλμ.)
Η ΕΔΕΥ ( Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων) έχει προχωρήσει πια σε σύσταση Κοινοπραξίας μεταξύ ΕΛ.ΠΕ - Total - Edison & οσονούπω θα συμμετάσχει η Exxon Mobil και έχουν προχωρήσει ήδη οι μελέτες στο Οικόπεδο 2 νότια της Κέρκυρας.
΄Ενας επί πλέον λόγος αναζωογόνησης του ενδιαφέροντος είναι η * ανακάλυψη * πιθανότατα κοιτασμάτων ΖΟΡ κυρίως στην ΑΟΖ της Αιγύπτου και κατ΄επέκταση στην Ελληνική ΑΟΖ Νότια της Κρήτης. Δηλαδή βιογενές φυσικό αέριο πολύ καλής ποιότητας που * κρύβεται * κάτω από καρστικά ασβεστολιθικά πετρώματα. ΄Έτσι κατέπεσε το δόγμα των γεωλόγων περί μη ύπαρξης υδρογονανθράκων κάτω από αυτού του είδους τα πετρώματα και δεδομένου ότι σε πολλά σημεία του Ιονίου πελάγους ο πυθμένας αποτελείται από ασβεστολιθικά πετρώματα, αποκτάται μεγαλύτερο πλέον ενδιαφέρον έρευνας.
Η οικονομική διάσταση του θέματος των υδρογονανθράκων είναι τεράστια για τη χώρα μας, σε μία περίοδο μάλιστα πρωτόγνωρης οικονομικής κρίσης, ΄Ίσως να είναι η μοναδική μας ευκαιρία για να ξεφύγουμε από τη μέγκενη των μνημονίων ,με πρωτίστως τεράστιο κοινωνικό όφελος.
Προϋπόθεση βεβαίως είναι η σωστή και εθνικά συμφέρουσα διαχείριση των υδρογονανθράκων , χωρίς εκπτώσεις και αποικιοκρατικές συμβάσεις με τις πολυεθνικές που θα αναλάβουν το έργο.
Το αξιοζήλευτο υψηλό βιωτικό επίπεδο της Νορβηγίας είναι αποτέλεσμα της σωστής και επικερδούς διαχείρισης αυτού ακριβώς του πλούτου, σε αντίθεση με τις * παραχωρήσεις * προς τις πολυεθνικές σε άλλα κράτη ( π.χ. στην Νιγηρία).
Υψίστης Εθνικής σημασίας είναι η επιβεβαίωση του Εθνικού Κυριαρχικού μας δικαιώματος από τα κράτη των πολυεθνικών εταιρειών που δραστηριοποιούνται και αναλαμβάνουν την εξόρυξη των κοιτασμάτων και που λόγω των οικονομικών τους συμφερόντων γίνονται οι θεματοφύλακες της νομιμότητας στην περιοχή. Ιδιαιτέρως σε περιοχές ΑΟΖ που υπάρχουν αμφισβητήσεις από γειτονικά κράτη , όπως π.χ. στα Οικόπεδα νότια της Κύπρου.
Κυρίες & Κύριοι συνάδελφοι,
Η ΣΜΠΕ παραπέμπεται στο Περιφερειακό Συμβούλιο για γ ν ω μ ο δ ό τ η σ η με βάση την παρ. 3 αρθ. 164 του Ν.3852 /2010 λόγω της ιδιαίτερης σοβαρότητας του θέματος. Ως εκ τούτου και οι τοποθετήσεις μας θα πρέπει να είναι σοβαρές και όχι απλοϊκές , συνθηματολογικές και λαϊκίστικες .
Η ΣΜΠΕ για την έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στο Ιόνιο Πέλαγος, εκπονήθηκε τον Ιούνιο 2016 από το ΕΛΚΕΘΕ (Ελληνικό Κέντρο Θαλασσίων Ερευνών).
Σε αυτή (ΣΜΠΕ) έχει γίνει λεπτομερής περιγραφή της υφιστάμενης κατάστασης του περιβάλλοντος, στη συγκεκριμένη περιοχή και ειδικότερα έχουν περιγραφεί , οι μετεωρολογικές & ωκεανογραφικές συνθήκες,το φυτοπλαγκτόν , το ζωοπλαγκτόν , η πανίδα η χλωρίδα στον πυθμένα , τα είδη ψαριών ,είδη θαλασσίων πτηνών, τα θαλάσσια θηλαστικά και οι θαλάσσιες προστατευμένες περιοχές.
Επίσης έχει γίνει περιγραφή για το κοινωνικό-οικονομικό περιβάλλον, δηλαδή την αλιεία ,τις ιχθυοκαλλιέργειες ,τα λιμάνια, τις υποβρύχιες τηλεπικοινωνίες,τον τουρισμό, τους αρχαιολογικούς χώρους και εν γένει την πολιτιστική κληρονομιά .
Στη ΣΜΠΕ αναφέρονται τρεις (3) φάσεις δραστηριοτήτων
1) Α ν α ζ ή τ η σ η .Αφορά δραστηριότητες εντοπισμού και αξιολόγησης υδρογονανθράκων με μεθόδους γεωφυσικής διασκόπισης, ΟΧΙ γεωτρήσεις, κυρίως * Σεισμική έρευνα * ή ηχοβολιστική διασκόπιση & δειγματοληψία & τηλεσκόπιση. Υπάρχουν επιφυλάξεις για τις σεισμικές έρευνες λόγω υποθαλάσσιου θορύβου ,ηχητικών κυμάτων ( ειδικά την εποχή κυοφορίας θαλασσίων θηλαστικών και χελωνών).
2) Ε ρ ε υ ν α .Με γεωτρήσεις για να καθοριστεί αν υπάρχουν εμπορικά εκμεταλλεύσιμες ποσότητες υδρογονανθράκων
3) Ε κ μ ε τ ά λ λ ε υ σ η . Είναι η διαδικασία για την εμπορική εκμετάλλευση των υδρογονανθράκων και συγκεκριμένα η διάνοιξη φρεατίων και κατασκευή εγκαταστάσεων παραγωγής και εξαγωγής ,& δίκτυο σωληνώσεων.
Για όλα τα στάδια μελετήθηκαν και αξιολογήθηκαν όλες οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις και ως προς το μέγεθος και ως προς τη διάρκειά τους και μελετήθηκαν τα μέτρα αντιμετώπισης από πιθανά ατυχήματα διαρροής πετρελαίου και υδρόθειου.
Δ ι ά ρ κ ε ι α ΄Ε ρ γ ο υ
Οι σεισμικές έρευνες και οι ερευνητικές γεωτρήσεις έχουν μέγιστη διάρκεια οκτώ (8) χρόνων.
Η εκμετάλλευση μπορεί μπορεί να διαρκέσει είκοσι πέντε (25) χρόνια με δυνατότητα παράτασης 5+5 ετών ακόμα και με δυνατότητα επαναδιαπραγμάτευσης των όρων της σύμβασης.
Κυρίες & Κύριοι , στο σημείο αυτό θα μου επιτρέψετε, δεδομένου ότι σύμφωνα με την γνωμάτευση των Υπηρεσιών , δεν περιλαμβάνει η ΣΜΠΕ ένα σύστημα διαχρονικής παρακολούθησης των επιπτώσεων / μεταβολών στο περιβάλλον , από την εφαρμογή του προγράμματος προτείνω να συμπεριληφθούν στην ΣΜΠΕ
1).΄Όλες οι επεμβάσεις να γίνουν αυστηρά σύμφωνα με την Οδηγία 2013/30/ΕΕ , που αφορά το πλαίσιο για την ασφάλεια των υπεράκτιων εργασιών εκμετάλλευσης των υδρογονανθράκων Να ακολουθούνται ΠΙΣΤΑ και ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ όχι εθελοντικά όλες οι κατευθύνσεις για την πρόληψη , περιορισμό και αντιμετώπιση των τυχόν δυσμενών επιπτώσεων στο περιβάλλον, μέσα από ένα σωστό και επιστημονικό Σχέδιο Αντιμετώπισης καταστάσεων έκτακτης ανάγκης. & 2). Δεδομένου ότι η Αττική εμπλέκεται λόγω των Κυθήρων - Οικόπεδο 11 και με σοβαρό βεβαίως κίνητρο το έσοδο από τον Περιφερειακό φόρο 5% με βάση τον Ν.4001/11 επί των ακαθάριστων εσόδων του Αναδόχου , ΠΡΟΤΕΊΝΩ μετά από συνεννοήσεις με τις Περιφέρειες Δυτικής Ελλάδος & Αττικής, να θεσμοθετηθεί με ισότιμη εκπροσώπηση και των τριών (3) Περειφερειών ΠΑΡΑΤΗΡΗΤΗΡΙΟ ΕΡΕΥΝΑΣ & ΕΚΜΕΤΑΛΛΕΥΣΗΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ με κλιμάκιο ειδικών Τεχνικών Συμβούλων για τον διαρκή & αυστηρό έλεγχο των περιβαλλοντικών όρων, καθ΄ όλη τη διάρκεια & των τριών φάσεων των δραστηριοτήτων
Κατόπιν όλων αυτών σας προτείνω να γνωματεύσουμε θετικά για τη συγκεκριμένη ΣΜΠΕ, αφού βεβαίως συμπεριλάβουμε στους όρους της μελέτης της ανωτέρω προτάσεις, υπενθυμίζοντας ότι η ανάπτυξη δεν είναι ούτε ευχολόγια , ούτε προσευχές, αλλά σωστός σχεδιασμός, συντονισμός δράσεων & αποτελεσματική εκμετάλλευση όλων των ευκαιριών & δυνατοτήτων των πλουτοπαραγωγικών μας πηγών.
Με τιμή
Τάσος Τζανής
.
-