Από την απόφαση του Πολυμελούς Πρωτ. Ναυπλίου, αναδεικνύεται ότι τα μέρη δεν θέλησαν την οφειλή ξένου νομίσματος, αλλά χρησιμοποίησαν το ελβετικό φράγκο ως χρήμα μέτρο, ήτοι για τον προσδιορισμό της εκτάσεως της οφειλής σε ευρώ, η οποία θα διαμορφωνόταν ευνοϊκά ανάλογα με την ισοτιμία.
Έτσι δεν πρόκειται για χρηματική οφειλή ξένου νομίσματος, οπότε εκ των πραγμάτων η ΑΚ 291, ως κανόνας ενδοτικού δικαίου, δεν είναι εφαρμοστέα στις υπό κρίση συμβάσεις. Ακόμα κι αν ήθελε θεωρηθεί ότι υφίσταται εν προκειμένω γνήσια διαζευκτική ενοχή, η ΑΚ 291 θα ήταν εφαρμοστέα μόνο εάν οι ενάγοντες είχαν επιλέξει την αποπληρωμή σε αλλοδαπό νόμισμα.
O όρος της επίδικης σύμβασης, σύμφωνα με τον οποίο, οι ενάγοντες υποχρεούνταν να εκπληρώσουν τις εκ του δανείου υποχρεώσεις τους προς την Τράπεζα, είτε στο νόμισμα της χορήγησης, είτε σε ευρώ με βάση την τρέχουσα τιμή πώλησης του νομίσματος χορήγησης την ημέρα της καταβολής, προκαλεί διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των εναγόντων, συμβαλλόμενου μέρους στις ένδικες δανειακές συμβάσεις, ως πρόσθετη αυτοτελή ρύθμιση μη καλυπτόμενη από τις διατάξεις του ενδοτικού δικαίου και αποκλίνει από τον ορίζοντα δικαιολογημένων προσδοκιών του καταναλωτή οδηγώντας σε στρέβλωση του σκοπού της σύμβασης, με βάση τις δικαιολογημένες προσδοκίες του μέσου καταναλωτή, όπου συγκαταλέγονται οι ενάγοντες, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας υπό τις τρεις εκδοχές της, δηλαδή ως αρχή της αναγκαιότητας, της προσφορότητας και της αναλογικότητας stricto sensu, αλλά και κατ’ εφαρμογή της αρχής της διαφάνειας. Η ενημέρωση του δανειολήπτη, σε σχέση με τα δάνεια σε συνάλλαγμα και αναφορικά με τον κίνδυνο, από ενδεχόμενη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας, πρέπει να συνίσταται στην παροχή ειδικών πληροφοριών, ούτως ώστε να διευκολύνεται η συγκρισιμότητα του προϊόντος αυτού με ομοειδή, καθώς και να γίνεται κατανοητή η πιθανή εξέλιξη του δανείου, ως προς το οφειλόμενο κεφάλαιο και οι πιθανοί κίνδυνοι, για τη διευκόλυνση δε της κατανόησης και συγκρισιμότητας του παραπάνω προϊόντος, τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να προβαίνουν σε σαφή και αναλυτική περιγραφή των παραγόντων, που προσδιορίζουν την πορεία του δανείου, με εναλλακτικές παραδοχές, ως προς την κύρια συνιστώσα, που δεν είναι άλλη από την εξέλιξη της συναλλαγματικής ισοτιμίας, παραθέτοντας δύο τουλάχιστον αντιπροσωπευτικά παραδείγματα.
Α. ΜΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ 291 ΑΚ
Αναδεικνύεται, επομένως, ότι τα μέρη δεν θέλησαν την οφειλή ξένου νομίσματος, αλλά χρησιμοποίησαν το ελβετικό φράγκο ως χρήμα μέτρο, ήτοι για τον προσδιορισμό της εκτάσεως της οφειλής σε ευρώ, η οποία θα διαμορφωνόταν ευνοϊκά ανάλογα με την ισοτιμία. Έτσι δεν πρόκειται για χρηματική οφειλή ξένου νομίσματος, οπότε εκ των πραγμάτων η ΑΚ 291, ως κανόνας ενδοτικού δικαίου, δεν είναι εφαρμοστέα στις υπό κρίση συμβάσεις. Ακόμα κι αν ήθελε θεωρηθεί ότι υφίσταται εν προκειμένω γνήσια διαζευκτική ενοχή, η ΑΚ 291 θα ήταν εφαρμοστέα μόνο εάν οι ενάγοντες είχαν επιλέξει την αποπληρωμή σε αλλοδαπό νόμισμα.
Β. ΑΚΥΡΟΤΗΤΑ ΓΟΣ ΙΣΟΤΙΜΙΑΣ.
O ανωτέρω αναφερθείς υπό στοιχ. 7α όρος της επίδικης σύμβασης, προκαλεί διατάραξη της ισορροπίας των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων των εναγόντων, συμβαλλόμενου μέρους στις ένδικες δανειακές συμβάσεις, ως πρόσθετη αυτοτελή ρύθμιση μη καλυπτόμενη από τις διατάξεις του ενδοτικού δικαίου, και αποκλίνει από τον ορίζοντα δικαιολογημένων προσδοκιών του καταναλωτή οδηγώντας σε στρέβλωση του σκοπού της σύμβασης, με βάση τις δικαιολογημένες προσδοκίες του μέσου καταναλωτή, όπου συγκαταλέγονται οι ενάγοντες, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας υπό τις τρεις εκδοχές της, δηλαδή ως αρχή της αναγκαιότητας, της προσφορότητας και της αναλογικότητας stricto sensu, αλλά και κατ’ εφαρμογή της αρχής της διαφάνειας.
Γ. ΠΑΡΑΒΙΑΣΗ ΠΔΤΕ 2501/2002-ΕΛΛΕΙΨΗ ΠΡΟΣΥΜΒΑΤΙΚΗΣ ΕΝΗΜΕΡΩΣΗΣ.
«Με τα πιο πάνω δεδομένα, η ενημέρωση του δανειολήπτη, σε σχέση με τα δάνεια σε συνάλλαγμα και αναφορικά με τον κίνδυνο, από ενδεχόμενη διακύμανση της συναλλαγματικής ισοτιμίας, πρέπει να συνίσταται στην παροχή ειδικών πληροφοριών, ούτως ώστε να διευκολύνεται η συγκρισιμότητα του προϊόντος αυτού με ομοειδή, καθώς και να γίνεται κατανοητή η πιθανή εξέλιξη του δανείου, ως προς το οφειλόμενο κεφάλαιο και οι πιθανοί κίνδυνοι, για τη διευκόλυνση δε της κατανόησης και συγκρισιμότητας του παραπάνω προϊόντος, τα πιστωτικά ιδρύματα οφείλουν να προβαίνουν σε σαφή και αναλυτική περιγραφή των παραγόντων, που προσδιορίζουν την πορεία του δανείου, με εναλλακτικές παραδοχές, ως προς την κύρια συνιστώσα, που δεν είναι άλλη από την εξέλιξη της συναλλαγματικής ισοτιμίας, παραθέτοντας δύο τουλάχιστον αντιπροσωπευτικά παραδείγματα».
Γεώργιος Λ. Καλτσάς, Δικηγόρος Πειραιά (ΑΜ 3231 ΔΣΠ), Σωτήρος 6, τηλ 2104119287, 6972397827, mail: georgekaltsas1980@gmail.com
