Από το ισχύον θεσμικό πλαίσιο οι Περιφέρειες είναι αρμόδιες για την επισκευή και συντήρηση του χαρακτηρισμένου εθνικού και επαρχιακού δικτύου και οι Δήμοι για όλους τους υπόλοιπους δρόμους (κύρια δημοτικούς). Η ιεράρχηση και η ευθύνη αυτή, που συνοδεύεται με την διεκδίκηση και ύπαρξη αντίστοιχων πόρων, δυστυχώς συνεχώς διαστρεβλώνεται στην Περιφέρειά μας, συντελώντας στην χειροτέρευση του οδικού δικτύου. Η συνήθης στρέβλωση γίνεται μέσω προγραμματικών συμβάσεων που επιλεκτικά και πολλές φορές αδικαιολόγητα η Περιφέρεια συντάσσει με τους Δήμους, επισκευάζοντας – συντηρώντας δημοτικούς δρόμους. Τα κριτήρια αυτής της επιλογής είναι αδιαφανή, χωρίς ιεράρχηση και τεκμηρίωση εξυπηρετώντας πελατειακούς, κομματικούς και ιδιοτελείς σκοπούς.
Επανειλημμένα έχουμε δηλώσει ότι αν πρέπει να βοηθήσει η Περιφέρεια το έργο των Δήμων αυτό πρέπει να γίνεται μ’ ανοιχτές συλλογικές διαδικασίες, με προτεραιότητες (μιας και οι ανάγκες είναι μεγάλες), με εκτίμηση των δυνατοτήτων που έχουν οι Υπηρεσίες της Περιφέρειας και με δίκαιο τρόπο χωρίς αποκλεισμούς. Ιδιαίτερα σήμερα αυτό επιβάλλεται επειδή: α) Λόγω μνημονίου έχουν μειωθεί σημαντικά οι πόροι προς την Τοπική Αυτοδιοίκηση. β) Ιδιαίτερα στο τρέχον χρηματοδοτικό πρόγραμμα είναι λιγότεροι οι πόροι για υποδομές. γ) Για κομματικούς – πελατειακούς λόγους έχουν ενταχθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις πολλά έργα χωρίς να έχουν διασφαλιστεί οι αντίστοιχοι πόροι. δ) Το στελεχιακό δυναμικό της Περιφέρειας είναι ελάχιστο και δεν μπορεί ν’ ανταποκριθεί ούτε στις άμεσες προφανείς υποχρεώσεις της Περιφέρειας.
Δυστυχώς, μαζί μ’ αυτά, επιδεινώνεται η κατάσταση λόγω της κακομαθμένης αντίληψης πολλών αιρετών – ιδιαίτερα αυτών που ασκούν διοίκηση – περί ιδιοκτησιακού καθεστώτος στην Περιφέρεια και στους Δήμους. Πολλές φορές στα συλλογικά όργανα της Περιφέρειας έχουμε επισημάνει συγκεκριμένα παραδείγματα κακής διαχείρισης και επιλογής οδικών έργων που γίνονται κάτω από την «ομπρέλα» εξυπηρέτησης διαφόρων σκοπιμοτήτων ξένων προς το δημόσιο συμφέρον. Δεν είναι τυχαίο ότι πρώτη σε προγραμματικές συμβάσεις και με διαφορά είναι η περιοχή του Περιφερειάρχη η Αρκαδία.
Αν δεν γίνονται σεβαστές οι παραπάνω αρχές και κανόνες που αφορούν τις ευθύνες για το οδικό δίκτυο φτάνουμε στην σημερινή του κακή εικόνα όπου χαρακτηριστικά στην Περιφερειακή Ενότητα Μεσσηνίας απαιτούνται εργασίες επισκευής και συντήρησης στα παρακάτω τμήματα του εθνικού – επαρχιακού δικτύου που θάπρεπε να έχουν αντιμετωπιστεί:
Εθνικό δίκτυο: Ασπρόχωμα – Μεσσήνη, Ριζόμυλος – Πύλος – Μεθώνη, Καλαμάτα – Σπάρτη, Τσακώνα – Κυπαρισσία και όρια ν. Ηλείας – Κυπαρισσία – Φιλιατρά – Γαργαλιάνοι.
Επαρχιακό δίκτυο: Ριζόμυλος – Κορώνη – Βασιλίτσι – Φοινικούντα – Μεθώνη, Μεσσήνη – Βαλύρα, Μεσσήνη – Αριστομένη, Λάμπαινα – Τρίκορφο – Κορομηλιά, Γαργαλιάνοι – Χώρα – Ρωμανού – Γιάλοβα, Καλαμάτα – Μάνη.
Σ’ αυτά τα τμήματα ακόμη και αν για κάποια έχουν προγραμματιστεί παρεμβάσεις οι διαθέσιμοι πόροι δεν επαρκούν, με αποτέλεσμα ακόμα και οι ανάδοχοι των έργων να διαμαρτύρονται για καθυστέρηση και δυσκολία πληρωμής τους. Αντίθετα, μέσα από προγραμματικές συμβάσεις με Δήμους, αντί να παρεμβαίνουμε – βοηθάμε στους δημοτικούς δρόμους που παρουσιάζουν μεγάλη ανάγκη όπως το Καλαμάτα – Κιτριές, διαθέτουμε πόρους 2,5 εκ. €! για δρόμο σύνδεσης με μία κοινότητα ή 0,6 εκ. € για δρόμο που εξυπηρετεί μόνο μία ξενοδοχειακή μονάδα.
Δυστυχώς ανάλογη εικόνα παρουσιάζεται σ’ όλες τις Περιφερειακές Ενότητες της Πελοποννήσου.
Οδεύοντας προς τις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 οφείλουμε έγκαιρα να επισημάνουμε αυτές τις παθογένειες στα έργα του οδικού δικτύου της Περιφέρειάς μας γιατί φοβόμαστε ότι θα επιδεινωθούν. Η Περιφέρεια και οι Δήμοι πρέπει κύρια να επικεντρωθούν στα έργα αρμοδιότητάς τους για να υπάρχει περισσότερη υπευθυνότητα και καλύτερη αποτελεσματικότητα.
Διεκδικώντας από την Πολιτεία η Τοπική Αυτοδιοίκηση α΄ και β΄ βαθμού αποκέντρωση αρμοδιοτήτων και πόρων πρέπει να πείσει ότι χειρίζεται τα του «οίκου» της με διαφάνεια, σοβαρότητα, υπευθυνότητα και αποτελεσματικότητα. Οι δύσκολοι καιροί που περνά η χώρα και η κοινωνίας μας αυτό το απαιτούν και το επιβάλλουν.
Σημείωση: Η σκόπιμη διάχυση των ευθυνών και των αρμοδιοτήτων δεν είναι πάντα ο σωστός τρόπος. Βλέπε τον πρόσφατο καταμερισμό ευθυνών της Διοίκησης της Περιφέρειας στους Περιφερειακούς συμβούλους της πλειοψηφίας.
Για την «Πελοπόννησος Πρώτα»
Ο επικεφαλής
ΝΙΚΟΣ ΠΑΤΣΑΡΙΝΟΣ
