Στόχος μας είναι εντός του 2017 να έχει ολοκληρωθεί το θεσμικό μέρος της μεταρρύθμισης της αυτοδιοίκησης, δήλωσε σήμερα ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Εσωτερικών, Κώστας Πουλάκης, από το βήμα ημερίδας για τις αλλαγές στον «Καλλικράτη» που διοργανώθηκε στο Ναύπλιο από παρατάξεις της Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης και της Πρωτοβάθμιας Αυτοδιοίκησης.
«Από το Φεβρουάριο του 2016 έχει φτιαχτεί μία επιτροπή που έχει περάσει σε νόμο, το επονομαζόμενο "παράλληλο πρόγραμμα", τη σύσταση μίας επιτροπής που αποτελείτο από στελέχη του ΥΠΕΣ που έχουν τη "θεσμική μνήμη" και την τεχνογνωσία της τοπικής αυτοδιοίκησης ... Σε αυτήν συμμετέχουν «εμπειρογνώμονες της ΤΑ και καθηγητές που την διδάσκουν στα πανεπιστήμιά μας ... η ΕΝΠΕ και η ΚΕΔΕ με τους εκπροσώπους τους ... αλλά και εργαζόμενοι στην ΤΑ υπό την δική μου προεδρία ως γραμματέα του ΥΠΕΣ», όπως είπε ο κ. Πουλάκης.
«Επί επτά μήνες μελέτησε και κατέθεσε -μετά από συνεχή διάλογο και συζήτηση- το πόρισμά της, 435 σελίδων, στον υπουργό Εσωτερικών στις αρχές του Μαρτίου, για να είναι έτοιμο το υπουργείο ως προς τη βάση συζήτησης για τη θεσμική μεταρρύθμιση της ΤΑ ... Αυτή η διαδικασία δείχνει την ουσία της Αριστεράς, το πώς προσεγγίζει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Καμία μεταρρύθμιση από αυτές που έχουν γίνει στην ΤΑ τα τελευταία 20 χρόνια -κυρίως επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ- δεν είχαν αυτή τη δημοκρατική, συμμετοχική διαδικασία, αλλά γινόντουσαν στα κλειστά γραφεία των υπουργών, χωρίς να γνωρίζουν ούτε τα πρόσωπα ούτε τους λόγους για τους οποίους γίνονταν οι μεταρρυθμίσεις», όπως τόνισε.
Στο πόρισμα έχουμε βάλει τέσσερις στόχους που υπηρετούν μία ουσιαστική μεταρρύθμιση:
1 Εμβάθυνση της Δημοκρατίας, ενίσχυση της άμεσης και ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών. Το μήνυμα που ήταν στο επίκεντρο των εξελίξεων το 2011, με τις πλατείες, ήταν «συμμετοχή των πολιτών, περισσότερη Δημοκρατία».
2 Αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας των Δήμων ως διοικητικών δομών και η ενίσχυση του αισθήματος εγγύτητας των πολιτών προς τους Δήμους.
3 Διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας και ευρωστίας των Δήμων
4 Ενίσχυση του ρόλου των Δήμων και των Περιφερειών στην αναπτυξιακή διαδικασία, στο πλαίσιο ενός εθνικού στόχου για την δίκαιη ανάπτυξη.
«Από το Φεβρουάριο του 2016 έχει φτιαχτεί μία επιτροπή που έχει περάσει σε νόμο, το επονομαζόμενο "παράλληλο πρόγραμμα", τη σύσταση μίας επιτροπής που αποτελείτο από στελέχη του ΥΠΕΣ που έχουν τη "θεσμική μνήμη" και την τεχνογνωσία της τοπικής αυτοδιοίκησης ... Σε αυτήν συμμετέχουν «εμπειρογνώμονες της ΤΑ και καθηγητές που την διδάσκουν στα πανεπιστήμιά μας ... η ΕΝΠΕ και η ΚΕΔΕ με τους εκπροσώπους τους ... αλλά και εργαζόμενοι στην ΤΑ υπό την δική μου προεδρία ως γραμματέα του ΥΠΕΣ», όπως είπε ο κ. Πουλάκης.
«Επί επτά μήνες μελέτησε και κατέθεσε -μετά από συνεχή διάλογο και συζήτηση- το πόρισμά της, 435 σελίδων, στον υπουργό Εσωτερικών στις αρχές του Μαρτίου, για να είναι έτοιμο το υπουργείο ως προς τη βάση συζήτησης για τη θεσμική μεταρρύθμιση της ΤΑ ... Αυτή η διαδικασία δείχνει την ουσία της Αριστεράς, το πώς προσεγγίζει τις μεγάλες μεταρρυθμίσεις. Καμία μεταρρύθμιση από αυτές που έχουν γίνει στην ΤΑ τα τελευταία 20 χρόνια -κυρίως επί κυβερνήσεων ΠΑΣΟΚ- δεν είχαν αυτή τη δημοκρατική, συμμετοχική διαδικασία, αλλά γινόντουσαν στα κλειστά γραφεία των υπουργών, χωρίς να γνωρίζουν ούτε τα πρόσωπα ούτε τους λόγους για τους οποίους γίνονταν οι μεταρρυθμίσεις», όπως τόνισε.
Στο πόρισμα έχουμε βάλει τέσσερις στόχους που υπηρετούν μία ουσιαστική μεταρρύθμιση:
1 Εμβάθυνση της Δημοκρατίας, ενίσχυση της άμεσης και ουσιαστικής συμμετοχής των πολιτών. Το μήνυμα που ήταν στο επίκεντρο των εξελίξεων το 2011, με τις πλατείες, ήταν «συμμετοχή των πολιτών, περισσότερη Δημοκρατία».
2 Αναβάθμιση της αποτελεσματικότητας των Δήμων ως διοικητικών δομών και η ενίσχυση του αισθήματος εγγύτητας των πολιτών προς τους Δήμους.
3 Διασφάλιση της οικονομικής βιωσιμότητας και ευρωστίας των Δήμων
4 Ενίσχυση του ρόλου των Δήμων και των Περιφερειών στην αναπτυξιακή διαδικασία, στο πλαίσιο ενός εθνικού στόχου για την δίκαιη ανάπτυξη.
Αυτό το περίγραμμα των τεσσάρων στόχων, έχει από κάτω περίπου 70 τεχνικές προτάσεις, που «έχουν τη στόχευση να γίνει ένας θεσμός πάρα πολύ κοντά στην έννοια της λαϊκής εξουσίας», όπως ανέφερε.
Ο γ.γ. του υπουργείου Εσωτερικών σημείωσε ότι «το 2010 ο "Καλλικράτης" έβαλε τη σφραγίδα του, κυρίως με το χωροταξικό, κάνοντας τους 1.034 Δήμους και Κοινότητες -που είχαν ήδη συρρικνωθεί με τον "Καποδίστρια" το 1997, πάλι επί ΠΑΣΟΚ- 325, απομακρύνοντας τους πολίτες όχι μόνο γεωγραφικά αλλά και πολιτικά από τις εξελίξεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».
Ο γ.γ. του υπουργείου Εσωτερικών σημείωσε ότι «το 2010 ο "Καλλικράτης" έβαλε τη σφραγίδα του, κυρίως με το χωροταξικό, κάνοντας τους 1.034 Δήμους και Κοινότητες -που είχαν ήδη συρρικνωθεί με τον "Καποδίστρια" το 1997, πάλι επί ΠΑΣΟΚ- 325, απομακρύνοντας τους πολίτες όχι μόνο γεωγραφικά αλλά και πολιτικά από τις εξελίξεις της Τοπικής Αυτοδιοίκησης».
«Μοντελοποίηση» δήμων σε νησιωτικούς, ορεινούς, αστικούς
«Ενώ αυτό που έχει μείνει στους πολίτες από τον "Καλλικράτη" είναι χωροταξικό ... συγχρόνως η μεταρρύθμιση που έκαναν είχε και το αντιδημοκρατικό στοιχείο, φτιάχνοντας ένα "κουστούμι" για όλους τους Δήμους, τη διοίκησή τους, ένα δημαρχοκεντρικό, περιφερειαρχοκεντρικό σύστημα, πνίγοντας περισσότερο την ΤΑ. Για παράδειγμα, όποιες αρμοδιότητες έχει η πρωτεύουσα, η Αθήνα, με 500.000 δημότες, ή η Θεσσαλονίκη με 300.000 ... έχει και η Γαύδος των 100 κατοίκων», συνέχισε ο κ. Πουλάκης.
«Ενώ αυτό που έχει μείνει στους πολίτες από τον "Καλλικράτη" είναι χωροταξικό ... συγχρόνως η μεταρρύθμιση που έκαναν είχε και το αντιδημοκρατικό στοιχείο, φτιάχνοντας ένα "κουστούμι" για όλους τους Δήμους, τη διοίκησή τους, ένα δημαρχοκεντρικό, περιφερειαρχοκεντρικό σύστημα, πνίγοντας περισσότερο την ΤΑ. Για παράδειγμα, όποιες αρμοδιότητες έχει η πρωτεύουσα, η Αθήνα, με 500.000 δημότες, ή η Θεσσαλονίκη με 300.000 ... έχει και η Γαύδος των 100 κατοίκων», συνέχισε ο κ. Πουλάκης.
«Στις προτάσεις μας περιλαμβάνουμε την μοντελοποίηση των Δήμων, σε νησιωτικούς, ορεινούς, αστικούς, ώστε να χωρίσουμε τις αρμοδιότητες σε σχέση με το τι μπορούν να εξυπηρετήσουν στις περιοχές τους, για τους δημότες το τι δυνατότητες έχουν», όπως είπε.
«Επίσης, υπάρχει η πρόταση για την ενδοδημοτική αποκέντρωση, να κατεβάσουμε το επίπεδο των συλλογικών αποφάσεων του συμμετοχικού προϋπολογισμού πιο κάτω από τους "καλλικρατικούς Δήμους", να έρθουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων εγγύτερα προς τους πολίτες». Όπως υπογράμμισε, επιδίωξη είναι «να περάσουμε μία μεταρρύθμιση που πάνω από όλα να έχει το στοιχείο της Δημοκρατίας, της συμμετοχής, της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης ... να δώσουμε δυνατότητα συμμετοχής των πολιτών».
«Επίσης, υπάρχει η πρόταση για την ενδοδημοτική αποκέντρωση, να κατεβάσουμε το επίπεδο των συλλογικών αποφάσεων του συμμετοχικού προϋπολογισμού πιο κάτω από τους "καλλικρατικούς Δήμους", να έρθουν τα κέντρα λήψης αποφάσεων εγγύτερα προς τους πολίτες». Όπως υπογράμμισε, επιδίωξη είναι «να περάσουμε μία μεταρρύθμιση που πάνω από όλα να έχει το στοιχείο της Δημοκρατίας, της συμμετοχής, της ενδοδημοτικής αποκέντρωσης ... να δώσουμε δυνατότητα συμμετοχής των πολιτών».
Η απλή αναλογική δούλεψε ακόμη και στον μετεμφυλιακό διχασμό
Ειδικά για το εκλογικό σύστημα, όπου προωθείται η εφαρμογή απλής αναλογικής, ο γ.γ. του ΥΠΕΣ σημείωσε ότι στόχος της μεταρρύθμισης, είναι επίσης «να μπορέσουν οι δημότες, ό,τι ψηφίζουν ως αυτοδιοικητική πρόταση να το βλέπουν αυτή την αναλογία και στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια».
Οι επόμενες εκλογές είναι το 2019 και «από τη στιγμή που θα έρθει αυτή η νομοθετική ρύθμιση (ο στόχος μας είναι εντός του 2017) και θα ψηφιστεί, θα είναι το σύστημα που θα εφαρμοστεί».
Ειδικά για το εκλογικό σύστημα, όπου προωθείται η εφαρμογή απλής αναλογικής, ο γ.γ. του ΥΠΕΣ σημείωσε ότι στόχος της μεταρρύθμισης, είναι επίσης «να μπορέσουν οι δημότες, ό,τι ψηφίζουν ως αυτοδιοικητική πρόταση να το βλέπουν αυτή την αναλογία και στα δημοτικά και περιφερειακά συμβούλια».
Οι επόμενες εκλογές είναι το 2019 και «από τη στιγμή που θα έρθει αυτή η νομοθετική ρύθμιση (ο στόχος μας είναι εντός του 2017) και θα ψηφιστεί, θα είναι το σύστημα που θα εφαρμοστεί».
Όλες οι έδρες θα κρίνονται στον πρώτο γύρο
«Αυτή τη στιγμή ο νόμος δίνει το 60% των εδρών στον πρώτο συνδυασμό ... αν ίσχυε αυτό το εκτρωματικά πλειοψηφικό σύστημα σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, θα έπρεπε ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει 180 βουλευτές ... Το Μάιο του 2012, όταν η ΝΔ πήρε 18% και ήταν πρώτη με το ΣΥΡΙΖΑ στο 16%, θα έπρεπε να πάρει 180 βουλευτές ... τέτοιο εκτρωματικό σύστημα υπάρχει στην τοπική αυτοδιοίκηση, στραγγαλίζοντας οποιαδήποτε διαφορετική, αυτοδιοικητική φωνή υπάρχει στις τοπικές κοινωνίες», όπως είπε.
«Αυτή τη στιγμή ο νόμος δίνει το 60% των εδρών στον πρώτο συνδυασμό ... αν ίσχυε αυτό το εκτρωματικά πλειοψηφικό σύστημα σε κοινοβουλευτικό επίπεδο, θα έπρεπε ο ΣΥΡΙΖΑ να έχει 180 βουλευτές ... Το Μάιο του 2012, όταν η ΝΔ πήρε 18% και ήταν πρώτη με το ΣΥΡΙΖΑ στο 16%, θα έπρεπε να πάρει 180 βουλευτές ... τέτοιο εκτρωματικό σύστημα υπάρχει στην τοπική αυτοδιοίκηση, στραγγαλίζοντας οποιαδήποτε διαφορετική, αυτοδιοικητική φωνή υπάρχει στις τοπικές κοινωνίες», όπως είπε.
Η πρόταση που προωθεί η κυβέρνηση «προβλέπει ότι θα κατεβαίνουν οι παρατάξεις, με τους επικεφαλής, θα παίρνουν τα ποσοστά τους. Την πρώτη Κυριακή θα γίνεται η κατανομή όλου του Δημοτικού ή Περιφερειακού Συμβουλίου ανάλογα με τα ποσοστά».
«Αν κανείς συνδυασμός δεν έχει ξεπεράσει το 50%+1 τότε την δεύτερη Κυριακή οι επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών θα δώσουν στην κοινωνία την δυνατότητα να ψηφίσουν το Δήμαρχο που θέλουν, έχοντας ως στοιχείο και κριτήριο το Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο (ποιες παρατάξεις, ποια προγράμματα), χωρίς να αλλάξει η σύνθεσή τους ... Όλες οι έδρες θα κρίνονται στον πρώτο γύρο», όπως ξεκαθάρισε.
«Αν κανείς συνδυασμός δεν έχει ξεπεράσει το 50%+1 τότε την δεύτερη Κυριακή οι επικεφαλής των δύο πρώτων συνδυασμών θα δώσουν στην κοινωνία την δυνατότητα να ψηφίσουν το Δήμαρχο που θέλουν, έχοντας ως στοιχείο και κριτήριο το Δημοτικό ή Περιφερειακό Συμβούλιο (ποιες παρατάξεις, ποια προγράμματα), χωρίς να αλλάξει η σύνθεσή τους ... Όλες οι έδρες θα κρίνονται στον πρώτο γύρο», όπως ξεκαθάρισε.
Θα ξεπεράσουμε την κρίση με Δημοκρατία και συμμετοχή
Υπενθύμισε εξάλλου ότι «σύστημα απλής αναλογικής υπήρχε στη χώρα μας ... υπήρχε πριν τη δικτατορία, σε μία περίοδο μετά τον Εμφύλιο, την πιο διχαστική πολιτικά δεκαετία της Ιστορίας μας και λειτουργούσε».
«Το κάθε εκλογικό σύστημα δεν είναι ο μηχανισμός που την Κυριακή το βράδυ κάνει τις πράξεις για να δώσει έδρες ανάλογα με τις ψήφους, αλλά πάνω από όλα λειτουργεί ως διαπαιδαγωγικός μηχανισμός της σκέψης των πολιτών», τόνισε ο κ. Πουλάκης. «Για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την οκτάχρονη κρίση, μία κληρονομιά του παλιού πολιτικού συστήματος, κινητήριος δύναμη θα είναι η ενίσχυση της Δημοκρατίας και η συμμετοχή των πολιτών», όπως είπε.
Υπενθύμισε εξάλλου ότι «σύστημα απλής αναλογικής υπήρχε στη χώρα μας ... υπήρχε πριν τη δικτατορία, σε μία περίοδο μετά τον Εμφύλιο, την πιο διχαστική πολιτικά δεκαετία της Ιστορίας μας και λειτουργούσε».
«Το κάθε εκλογικό σύστημα δεν είναι ο μηχανισμός που την Κυριακή το βράδυ κάνει τις πράξεις για να δώσει έδρες ανάλογα με τις ψήφους, αλλά πάνω από όλα λειτουργεί ως διαπαιδαγωγικός μηχανισμός της σκέψης των πολιτών», τόνισε ο κ. Πουλάκης. «Για να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε την οκτάχρονη κρίση, μία κληρονομιά του παλιού πολιτικού συστήματος, κινητήριος δύναμη θα είναι η ενίσχυση της Δημοκρατίας και η συμμετοχή των πολιτών», όπως είπε.
Την εκδηλωση συντόνισε ο Γιώργος Γαβρήλος Περιφερειακός Σύμβουλος Πελοποννήσου με την Πελοπόννησο Πρώτα. Στην ημερίδα παραβρέθηκε και ο βουλευτής Αργολίδας Γιάννης Γκιόλας ενώ συμμετείχαν:
Πρωτοβάθμια Αυτοδιοίκηση Περιφερειακή Αυτοδιοίκηση
-Άλλος Δρόμος Άργους Μυκηνών -Δημοκρατική Πελοποννησιακή -Οικολογική Εναλλακτική
Συνεργασία-Πράξη Ανάπτυξης -Πελοπόννησος Πρώτα
-Δυνατή Ερμιονίδα
-Ενεργοί Δημότες Επιδαύρου
-Ναύπλιο Επόμενη Μέρα
-Ναύπλιο Νέα Ελπίδα
-Νέα Αντίληψη Επιδαύρου
-Νέα Δυναμική Πορεία Ερμιονίδας
-Προοδευτική Συμμαχία Ερμιονίδας
Δείτε στο βίντεο παρακάτω τι δήλωσαν ο κ. Γαβρήλος και ο κ. Πουλάκης: